De Ecclesiastica Theologia

οὐδὲν γὰρ »πρόσφατον ὑπὸ τὸν ἣλιον«. ἀλλ’ ἢν μὲν καὶ προϋπῆρχεν, ἀπεστέλλετο δὲ καθ’ ὃν καιρὸν ἦσαν οἱ ἀπόστολοι συνηγμένοι· ὅτε δίκην βροντῆς »ἐγένετο ἦχος ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας«, ἐπληρώθησάν τε »πνεύματος ἁγίου«, καὶ [*](5 ff—s. 141, 14 vgl. Socrates h. e. 2, 21: καὶ ἐν τρίτῳ δὲ ὁ αὐτός, διδάσκων πῶς δεῖ τὸ κτίσμα τὴν λέξιν ἐκδέχεσθαι, τοιάδε φησίν· τούτων τοίνυν ὡδε — κατέταξε. τοιαῦτα μὲν ὁ Εὐσέβιος ἐν τοῖς πρὸς Μάρκελλον διέξεισιν. — 4 1 Kor. 1, 24 — 6 Prov. 8, 22 — 13 Prov. 8, 22 — 15 Ι Pet. 2, 13. 14 — 18 Amos 4, 12. 13 — 20 Ps. 101, 19 — 24 Prediger 1, 9 — 26 Act. 2, 2. 4) [*](5 τούτων] + τοίνυν Socr. | ὧδε ἐπικατασκευαζομένων Socr. (cod. Sfort. = Euseb.) | 6 ἐξ—προσώπον <Socr. | τοῦ üb. d. Z. V2 | 7 λέγει Socr. λέγοι V | 9 ταῦτα Socr. | ὁμοίως nach ὄντος Socr. | 10 ἢ v*, corr. v2; δ Socr. | 12 ὑπὸ] + τοῦ Socr. | ἑαυτοῦ Socr. | 14 οὖν Socr. | 14 f ὑποτάγητε οὖν πάσῃ ἀνθρωπίνῃ κτίσει Socr. | 20—21 καὶ1—κύριον <Socr., vielleicht mit Recht Ι οὐκ Socr. | ἐπὶ] ἐκ Socr. | 23 δι’ αὐτοῦ <Socr. (nicht Niceph.) Ι 27 τε] δὲ Socr.)

οὕτως εἴρηται καὶ τὸ »ἵνα τοὺς δύο κτίσῃ εἰς ἕνα καινὸν ἄνθρωπον« ἀντὶ τοῦ συναγάγῃ· ὅρα μήποτε τοιοῦτόν ἐστιν καὶ τὸ »ἐνδύσασθε τὸν καινὸν ἄνθρωπον τὸν κατὰ θεὸν κτισθέντα« καὶ τὸ »εἴ τις οὖν ἐν Χριστῷ, καινὴ κτίσις« καὶ ὅσα ἄλλα εὕροι ἄν τις τοιουτότροπα τὴν θεόπνευστον γραφὴν διερευνώμενος. μὴ θαυμάσῃς οὑν εἰ μεταφορικῶς καὶ ἐν τῷ »κύριος ἔκτισέν με ἀρχὴν ὑδῶν αὐτοῦ« τὸ ἔκτισεν ἀντὶ τοῦ κατέστησεν ἢ κατέταξεν εἰς τὸ ἄρχειν εἴρηται, ἐπεὶ καὶ ἐν Εὐαγγελίοις λεγομένου ὑπὸ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν τοῦ »ἐξομολγοῦμαί σοι, πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς. ὅτι ἀπέκρυψας ταῦτα ἀπὸ σοφῶν καὶ συνετῶν, καὶ ἀπεκάλυψας αὐτὰ νηπίοις« οὐ τὴν τῶν ἁμαρτημάτων ὁμολογίαν καθ’ ὃ λέ- λέκται ἐν ἑτέροις »ἐξομολογεῖσθε ἀλλήλοις τὰς ἁμαρτίας«) φαμὲν ὑπὸ τοῦ σωτῆρος δηλοῦσθαι, ἀλλὰ τὴν ἐπὶ τοῖς νηπίοις εὐχαριστίαν ἀντὶ τοῦ »εὐχαριστῶ σοι, πάτερ, κύριε τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς« τοῦ ἐξομολογεῖσθαι λελεγμένου.

μυρία δ’ ἄν τις εὕροι σχολῇ ζητήσας τῴ κατὰ μεταφορὰν τρόπῳ δι’ ὅλης τῆς θείας γραφῆς εἰρημένα, καὶ ἄλλα πολύσημον ἔχοντα τὴν διάνοιαν, καὶ ὁμωνύμως ἕτερα διαφόρων πραγμάτων κατηγορούμενα, περὶ ὦν μακρὸν ἂν εἴη καὶ οὐ τοῦ παροντος καιροῦ διεξιέναι.

οὕτως οὑν καὶ ἐνταῦθα τὸ »κύριος ἔκτισέν με ἀρχὴν ὁδῶν αὐτοῦ εἰς ἔργα αὐτοῦ« ἀντὶ τοῦ κατέταξέν με εἰς τὸ ἄρχειν τῶν ἔργων αὐτοῦ λέλεκται· διὸ οὐχ ἁπλῶς »ἔκτισέν με« εἴρηται, ἀλλὰ μετὰ προσθήκης τῆς »ἀρχὴν ὁδῶν αὐτοῦ εἰς ἔργα αὐτοῦ«. τοῦτο δὲ μάλιστα παρίστησιν ἡ Ἑβραικὴ λέξις.

εἰ γοῦν τις ἐξακριβάσαιτο τὸν ἀληθῆ νοῦν τῆς θεοπνεύστου γραφὴς, εὕροι ἂν τὴν Ἑβραικὴν ἀνάγνωσιν οὐ περιέχουσαν τὸ »ἔκτισέν με«, διόπερ [*](2 ff Amos 4, 13 — 6 Ps. 50. 12 — 8 Eph. 2, 15 — 10 Eph. 4, 24 — 11 II Kor. 5, 17 — 13 Prov. 8, 22 — 16 Matth. 11, 25. Luk. 10, 21 — 19 Jak. 5, 15 — 21 Matth. 11, 25. Luk. 10, 21 — 26 Prov. 8, 22 — ff Prov. 8, 22 — 32 Prov. 8, 22 — 30 ᾖ vgl. Basil. c. Euuom. II, 20) [*](3 ἀπαγγέλλων Socr. | 4 μὲν <Socr. | 7 αὐτῷ V2 Socr. αἰτῶν V* | 8 τὸ <Socr. | 9 συναγάγῃ] + καὶ? | 11 οὖν auch Socr. <NT (Niceph.) | 12 τοιούτῳ τρόπῳ Socr. | 13 οἶν <Socr. | 16 τὸ V, corr. Kl | 31 εξακριβώσαιτο V2 vgl. Register ἐξακριβάσαιτο V* | τὸν ἀληθινοῦν V, corr. m)