Historia Ecclesiastica

“Ἴσθι δὲ νῦν, ἀδελφὲ, ὅτι ἥνωνται “αἱ πρότερον διεσχισμέναι κατά τε τὴν ‟ἐκκλησίαι καὶ ἔτι προσωτέρω. καὶ πάντες εἰσὶν “ὁμόφρονες οἱ πανταχοῦ προεστῶτες, χαίροντες καθ’ “ὑπερβολὴν ἐπὶ τῇ παρὰ προσδοκίαν εἰρήνῃ γενο- ‟μένῃ, Δημητριανὸς ἐν Ἀντιοχείᾳ, Θεόκτιστος ἐν ‟Καισαρείᾳ, Μαζαβάνης ἐν Αἰλίᾳ, Μαρῖνος ἐν Τυρῷ ῾κοιμηθέντος Ἀλεξάνδρου, Ἡλιόδωρος ἐν Λαοδικείᾳ ‟ἀναπαυσαμένου Θηλυμίδρου, Ἕλενος ἐν Ταρσῷ καὶ ‘πᾶσαι αἶ τῆς Κιλικίας ἐκκλησίαι, Φιρμιλλιανὸς καὶ πᾶσα Καππαδοκία. τοὺ ’ς γὰρ περιφανεστέρους μό- ‟νους τῶν ἐπισκόπων ὠνόμασα, ἵνα μήτε μῆκος τῇ ‟ἐπιστολῇ μήτε βάρος προσάψω τῷ λόγῳ.

αἶ “μέντοι Συρίαι ὅλαι καὶ ἡ Ἀραβία, οἷς ἐπαρκεῖτε ῾ἑκάστοτε καὶ οἶς νῦν ἐπεστείλατε, ἥτε Μεσοποταμία, ῾Πόντος τε καὶ Βιθυνία καὶ συνελόντι εἰπεῖν ἀγαλ- ‟λιῶνται πάντες πανταχοῦ τῇ ὁμονοίᾳ καὶ φιλαδελ- “φίᾳ, δοξάζοντες τὸν θεόν.’’

ταῦτα μὲν ὁ Διονύσιος. Στέφανον δ’ ἐπὶ δυσὶν ἀποπλήσαντα τὴν λειτουργίαν ἔτεσι Ξύστος διαδέχεται. τούτῳ δευτέραν ὁ Διονύσιος περὶ βαπτίσματος ἐγχαράξας ἐπιστολὴν ὁμοῦ τὴν Στεφάνου καὶ τῶν λοιπῶν ἐπισκόπων γνώμην τε καὶ κρίσιν δηλοῖ, περὶ τοῦ Στεφάνου λέγων ταῦτα·

‟ἐπεστάλκει μὲν οὖν πρότερον καὶ ‟περὶ Ἑλένου καὶ περὶ Φιρμιλλιανοῦ καὶ πάντων ‟τῶν τε ἀπὸ Κιλικίας καὶ Γαλατίας καὶ πάντων τῶν ‟ἑξῆς ὁμορούντων ἐθνῶν, ὡς οὐδὲ ἐκείνοις κοινωνήσων διὰ τὴν αὐτὴν ταύτην αἰτίαν, ἐπειδὴ τοὺς ‟αἱρετικοὺς, φησὶν, ἀναβαπτίζουσι.

καὶ σκόπει ‟τὸ μέγεθος τοῦ πράγματος. ὄντως γὰρ δόγματα ‟περὶ τούτου γέγονεν ἐν ταῖς μεγίσταις τῶν ἐπισκόπων συνόδοις, ὡς πυνθάνομαι, ὥστε τοὺς προσιόντας

καὶ μεθ’ ἕτερά φησι “καὶ ‟ἀγαπητοῖς δὲ ἡμῶν καὶ συμπρεσβυτέροις Διονυσίῳ ‟καὶ Φιλήμονι, συμψήφοις πρότερον Στεφάνῳ γενο- ‟μένοις, καὶ περὶ τῶν αὐτῶν μοι γράφουσι, πρότερον ‟μὲν ὀλίγα, καὶ νῦν δὲ διὰ πλειόνων ἐπέστειλα.” ἀλλὰ ταῦτα μὲν περὶ τοῦ δηλουμένου ζητήματος.