Praeparatio Evangelica
Eusebius of Caesarea
Eusebius. Eusebii Caesariensis Opera, Volume 1-2. Dindorf, Ludwig, editor. Leipzig: Teubner, 1867.
“ Οὐδενὶ τρόπῳ φαμὲν ἑκόντας ἀδικητέον εἶναι, ἢ τινὶ μὲν ἀδικητέον τρόπῳ, τινὶ δ’ οὔ; ἢ οὐδαμῶς τό γε ἀδικεῖν οὔτε καλὸν οὔτε ἀγαθὸν, ὡς πολλάκις ἡμῖν καὶ ἐν τῷ ἔμπροσθεν χρόνῳ ὡμολο- [*](27 Οὐδενὶ τρόπω — ] Plato Criton. p. 49.)
Φαμέν.
Οὐδαμῶς ἄρα δεῖ ἀδικεῖν.
Οὐ δῆτα.
Οὐδὲ ἀδικούμενον ἄρα ἀνταδικεῖν, ὡς οἶ πολλοὶ οἴονται, ἐπειδή γε οὐδαμῶς δεῖ ἀδικεῖν;
Οὐ φαίνεται.
Τί δὲ δή; κακουργεῖν δεῖ, ὠ Κρίτων, ἢ οὔ;
Οὐ δεῖ δήπου, ὠ Σώκρατες.
Τί δέ; ἀντικακουργεῖν κακῶς πάσχοντα, ὡς οἱ πολλοί φασι, δίκαιον, ἢ οὐ δίκαιον ;
Ούδαμῶς.
Τὸ γάρ που κακὸν ποιεῖν ἀνθρώπους τοῦ ἀδικεῖν οὐδὲν διαφέρει.
Καλῶς λέγεις.
Οὔτε ἄρα ἀνταδικεῖν δεῖ οὔτε κακῶς ποιεῖν οὐδένα ἀνθρώπων , οὐδ’ ἂν ὁτιοῦν πάσχῃ τις ὑπ’ αὐτῶν. ἀλλ’ ὅρα, ὠ Κρίτων, ταῦτα καθομολογῶν ὅπως μὴ παρὰ δόξαν ὁμολογῇς. οἶδα γὰρ ὅτι ὀλίγοις τισὶ ταῦτα καὶ δοκεῖ καὶ δόξει. οἶς οὖν οὕτω δέδοκται καὶ οἶς μὴ, τούτοις οὐκ ἔστι κοινὴ βουλὴ, ἀλλ’ ἀνάγκη τούτους ἀλλήλων καταφρονεῖν, ὁρῶντας τὰ ἀλλήλων βουλεύματα. σκόπει δὴ οὖν καὶ σὺ εὖ
καὶ σοὶ δὲ εἴ πη ἄλλῃ δέδοκται, λέγε καὶ δίδασκε· εἰ δ’ ἐμμένεις τοῖς προσθεν, τὸν μετὰ τοῦτο ἄκουε.
Ἀλλ’ ἐμμένω τε καὶ συνδοκεὶ μοι· ἀλλὰ λέγε.
Λέγ δὴ αὖ τὸ μετὰ τοῦτο, μᾶλλον δὲ ἐρωτῶ, πότερον ἅ ἄν τις ὁμολογήςῃ τῳ δίκαια ὄντα ποιητεον, ἤ ἐξαπατητέον;
Ποιητέον.”
Τούτοις παράθες τὸ “μηδενὶ κακὸν ἀντὶ κακοῦ ἀποδιδόντες,” καὶ τὸ “εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς· προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων καὶ διωκόντων ὑμᾶς, ἵνα γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ὅστις τὸν ἥλιον αὑτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους. ” καὶ ἔτι τὸ “λοιδορούμενοι εὐλογοῦμεν, διωκόμενοι ἀνεχόμεθα, δυσφημούμενοι παρακαλοῦμεν,” ἐν τοῖς παρ’ ἡμῖν ἱεροῖς φερόμενα γράμμασι. καὶ ὁ προφήτης δὲ παρ’ Ἑβραίοις φηςὶν “εἰ ἀνταπέδωκα τοῖς ἀνταποδιδοῦσί μοι κακά.” καὶ πάλιν “μετὰ τῶν μισούντων τὴν εἰρήνην ἤμην εἰρηνικός.”