De materia medica

ἢ εἰς τὰ στέμφυλα μὴ πρόσφατα ὄντα, ὀξίζοντα 2 ἐγκρύψας μᾶζαν ἢ λεπίδα μίαν ἢ καὶ πλείονας ὡσαύτως ἀναστρέφου. ἔνεστι δὲ καὶ ἐκ ῥινημάτων ποιῆσαι ἢ λεπίδων, αἷς περιεχόμενα τὰ χρυσᾶ πέταλα ἐλαύνεται, ἐάν τις αὐτὰ ἐπιρραίνων ὄξει ἀνακινῇ τρὶς ἢ τετράκις τῆς ἡμέρας, ἄχρι ἂν παντελῶς ἰωθῇ.

γεννᾶσθαι δέ φασιν ἰὸν καὶ ἐν τοῖς Κυπριακοῖς μετάλλοις, 3 τὸν μὲν λίθοις τισὶν ἐπανθοῦντα τῶν ἐχόντων τὸν χαλκόν, τὸν δέ ἔκ τινος σπηλαίου στάζοντα ἐν τοῖς ὑπὸ κύνα καύμασι· καὶ [*](1 SIM. Pl. XXXIV 108 (e S. N.).) [*](1 EXC. Orib. XIII s. v. χαλκός (λεπίδος — χαλκοῦ), cf. Gal. XII 223.) [*](4 SIM. Th. lap. 57; Pl. XXXIV 110 sq. (e S. N.), unde Isid. XVI 20, 14 cf. Vitr. VII 12.) [*](4 EXC. Orib. XIII s. v. (ἰὸν — ἐπιτρέχοντα ἴον, γεννᾶσθαι — χρόαν), cf. Gal. XII 218 (unde Aet. II 55. Paul. Aeg. VII 3 s. v.), Ps. Gal. simpl. s. v. aerugo.) [*](1 nov. cap. incip. E (πβ), Di (ψμε), Dl: mg. add. λεπὶς στομώματος P tit. περὶ λεπίδος στομώματος Di λεπὶς στομώματος· δύναμις E ἡ om. O τῇ om. Orib.: τῆς τοῦ χαλκοῦ λεπίδος E 2 ὁμοίως E 3 καθάραι E) [*](4 num. cap. ψμγ´ O: ψμ𝔮 Di: πγ E xit. περὶ ἰοῦ φυστοῦ HADi τὸν om. HADi οὕτω HADi σκεύαζε E 5 ἤ ἄλλο τι Orib.: ἤ τι ἄλλο E ὅμοιον] ἐοικὸς Orib.E 6 ἀγγεῖον] κῦτος Orib. εἴη addidi ex E γε om. Orib.HA 7 κἂν ἐπίπεδον Orib.E ἐσφιγμένον (φι in ras.) E2 τε καὶ Orib.E μηδεμίαν διαπνοὴν Orib. 8 δὲ om. E δέκα] ῑ EA 9 ἀπὸ om. HA (mg. add. A2) 10 αὐτὸ addidi ex E ψαύσει P: ψαύῃ E 11 τὰ om. Di κὴ om. Di ὄντα EDi (del. E2): om. reliqui 13 ἀνάστρεφε Di ἔστιν E ῥινισμάτων Q 14 αὐτὰς E 15 τῆς addidi ex E ἡμέρας om. QDi ἄχρι ἂν PLF: ἄχρις ἂν HEDi: om. ADi 17 γίγνεσθαι E τοῦτον τὸν ἰὸν Di 18 τὸν (pr.)] τῶν Q ἐν λίθοις (ἐν dittogr.) E τῶν om. HADi ἔχουσι Spr. τὸν (tert.)] τῶν H (corr. H2) 19 καύμασιν· τὸν μὲν Orib.)

4 δολοῦται δὲ καὶ ἄλλοις πολλοῖς μισγομένοις, μᾶλλον δὲ τούτοις· τινὲς μὲν γὰρ κισήρει, οἱ δὲ μαρμάρῳ, ἄλλοι δὲ χαλκάνθῳ κυκῶσιν αὐτόν. καταλημψόμεθα δὲ τὴν μὲν κίσηριν καὶ τὸ μάρμαρον διὰ τοῦ νοτίσαι τὸν ἀντίχειρα τῆς εὐωνύμου χειρὸς καὶ τῷ ἑτέρῳ προστρίβειν τοῦ ἰοῦ τι μέρος· συμβαίνει γὰρ τὸν μὲν διαχεῖσθαι, τὸ δὲ ἀπὸ τῆς κισήρεως καὶ μαρμάρου μένειν ἀδιάχυτον καὶ τέλος ἀπολευκαίνεσθαι τῇ ἐπὶ πλεῖον παρατρίψει καὶ τῇ τοῦ ὑγροῦ παραπλοκῇ.

5 οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ διὰ τῆς τῶν ὀδόντων ἐπερείσεως· λεῖον γὰρ ὑποπίπτει καὶ οὐ τραχὺ τὸ ἀμιγές. τὸ δὲ χαλκανθὲς ἀπελέγχεται τῷ πυρί· εἰ γάρ τις ἐμπάσας τὸν οὕτως δεδολωμένον ἰὸν ἐπὶ λεπίδα ὄστρακον, τούτων τὸ ἕτερον ἐπὶ θερμῆς τέφρας ἢ ἀνθρακιᾶς θείη, μεταβάλλει καὶ κατερυθραίνεται τὸ χαλκανθὲς διὰ τὸ φύσει καιόμενον αὐτὸ τοιαύτην ἔχειν χρόαν.

6 τοῦ δὲ λεγομένου σκώληκος ἰοῦ δισσὸν εἶδος ὑπάρχει· ὁ μὲν γὰρ ὀρυκτός ἐστιν, ὁ δὲ σκευάζεται οὕτως· εἰς θυίαν Κυπρίου χαλκοῦ, ἔχουσαν δὲ καὶ δοίδυκα ἀπὸ τῆς αὐτῆς πεποιημένον [*](18 SIM. Pl. XXXIV 116.) [*](18 EXC. Orib. XIII s. v. ἰός (τοῦ δὲ — ξυστῷ), Aet. II 56 (εἰς θυίαν — προείρηται).) [*](1 τὸν — σπηλαίου om. mg. add. A2 2 μὲν om. Orib. εὔχροον Orib. 4 δὲ ἄλλοις τε Orib. E μισγομένοις POrib: μισγόμενος reliqui 5 κισσίρηδι E: κισσήρει Orib.QDi 6 κυκῶσιν αὐτόν om. Di 7 τὸ om. Orib. μάρμαρον καὶ τὰ ὅμοια Orib.E 8 τῷ] τὸ P τι τοῦ ἰοῦ μέρος Orib.E: τι μέρος τοῦ ἰοῦ Di 9 τὸν μὲν Orib.E: τὸ μὲν cett. μὲν αὐτοῦ Di τὰ δʼ ἀπὸ Orib.EDi 10 μαρμάρου μέρη εἶναι Orib.: μαρμάρου μέρη μένειν E: μαρμάρου μέρη ἀδιάχυτα μένειν Di: μαρμάρου μένειν ἀδυάχιτον A (ρει ἀδιάλυτα μένειν superscr. A2) ἀδιάλυτα Orib.E ἐκ τῆς ἐπιπλέον (ἐπϊπλεῖον E) παρατρίψεως καὶ τῆς τοῦ ὑγροῦ παραπλοκῆς Orib.E 11 τῇ om. O παρατροπῇ HA (corr. A2) 12 καὶ (pr.) post τῆς colloc. Ald. 13 χάλκανθες Orib.E: χάλκανθον Q (χαλκανθῶδες superscr. A2) Di 14 ἐμπλάσας ODi: ἐπιπάσσοι Orib.: ἐπιπάσαι E: corr. Sar. οὕτως PFE: οὕτω reliqui 15 ἔπειτα τούτων Orib.E καὶ τὸ ἕτερον τούτων ἐπιθήσει ἐν θερμῇ τέφρᾳ ἢ ἐπὶ ἄνθραξι Di εἰ ἐπὶ HA τῆς θερμῆς Orib. 16 θείης HA μεταβάλλεται Di καὶ καὶ ἐρυθραίνεται P: καὶ ἐρυθραίνεται reliqui: correxi χάλκανθες POrib.E: χάλκανθον (. . όν F) Q: χαλκανθῶδες Di, superscr. A2 17 χροιάν P 18 nov. cap. inc. (πδ) EDl, ψμζ Di tit. περὶ ἰοῦ σκώληκος Di ἰοῦ om. Orib. 19 ὃς μὲν E οὕτω Di 20 δὲ καὶ om. Aet. Di πεποιημένης Orib.)

ἐνεργὴς δὲ καὶ εὔχρους 7 γίνεται ἄγαν, ἐὰν ὄξους μὲν λάβῃ μέρος ἕν, οὔρου δὲ παιδίου μέρη δύο, τὰ δ᾿ ἄλλα ὡς προείρηται. τινὲς δὲ ἀποτετευγμένῳ τῷ ξυστῷ κόμι μείξαντες ἀναπλάσσουσι καὶ πωλοῦσιν, ὃν παραιτητέον ὡς φαῦλον. ἔστι δέ τις καὶ ὑπὸ τῶν χρυσοχόων γινόμενος ἰὸς διὰ θυίας καὶ δοίδυκος Κυπρίου χαλκοῦ, ἔτι δὲ οὔρου παιδίου, ᾧ τὸ χρυσίον κολλῶσιν.