De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

68 ὑοσκύαμος, οἱ δὲ ἀδάμαντα καλοῦσι· θάμνος ἐστὶ [*](67 RV: ὑπήκοον· οἱ δὲ ὑπόφεων καλοῦσιν.) [*](68 ὑοσκύαμος· οἱ δὲ Διὸς κύαμος, οἱ δὲ Πυθώνιον, οἱ δὲ ἀδάμας, οἱ δὲ ἀδαμ⟨άντ⟩ινον, οἱ δὲ ὑπνωτικόν, οἱ δὲ ἐμμανές, οἱ δὲ ἀταῖος, οἱ δὲ . . ., Δημ⟨όκριτος⟩θριάμβιον, Πυθαγόρας προφήτης, Ὀσθάνης ζελέων, Ζωροάστρης Τυφώνιον, Ῥωμαῖοι ἰνσάνα, οἱ δὲ δεντάρια, οἱ δὲ Ἀπολλινάρις, προφῆται ῥᾶ Ποντική, οἱ δὲ λύπημα, Αἰγύπτιοι σαφθώ, Θοῦσκοι φαβουλώνιαμ, οἱ δὲ συμφωνίακαμ, Γάλλοι βελενούντιαμ, Δάκοι διέλλειναν.) [*](1 SIM.: Pl. XXVII 93 (e S. N. — Crat.).) [*](1 EXC.: Orib. XII s. v. (ἡπήκοον — ὀπῷ); cf. Gal. XII 148 (═ Paul. Aeg. VII 3 s. v.).) [*](4 SIM.: Pl. XXV 35 sq. (ex I. B.).) [*](4 EXC.: Orib. XII s. v. (ὑοσκύαμος — ἀποτίθεται); med. Gal. XII 147 (═ Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.); Ps. Ap. 5 (unde Ps. Orib. III 32 ~ A. Mai l. s. VII 428); A. Mai VII 440 (e D. lat.); Isid. XVII 9, 41.) [*](6 SIM.: Ps. Ap. 5.) [*](1 num. cap. φλθ ODi: E tit. ὑπήκοον F: περὶ ὑπηκόου HADi post ὑπήκοον syn. e R add. DiA: mg. H2 ὑπήκοον· οἱ δὲ ὑπομήκων, οἱ δὲ ὑπομήκοον E τῷ om. Orib. 2 φύλλα R: φύλλον δὲ HADi ἔχει ODi: ἔχον reliqui ὅμοια R: ὅμοιον πηγάνω E 3 ὀπῷ κατὰ τὴν τρίτην τάξιν (e Gal. l. s.) A: del. A2) [*](4 num. cap. φμ ODi: ξζ E tit. περὶ ὑοσκυάμου FHADi post ὑοσκύαμος syn. e R add. Di: marg. H2 ὑοσκυάμου E) [*](5 C fol. 352v: N 146 ὑπόφεως R καλοῦσιν om. H) [*](6 N fol. 146: om. C διοσκύαμον H: graecis hyoscyamos dicitur et dioscyamos Ps. Ap. (Ack.) alii pitonion Ps. Ap. 7 ἀδάμαντα HDi: alii adamantem Ps. Ap. (Ack.) ἀδάμεινον N: ἀδάμινον HDi: correxi 8 ΑΤΝΟϹ N: ἄτομον HDi: alii auginon Ps. Ap. (atomon Ack.): correxi οἱ δὲ ΔΗΝΘΙΑΜΒΡΙΟΝ N: οἱ δὲ δινθιάμβριον HDi: alii dithiambrion appellant Ps. Ap. (Ack.): Democritus tiambrion Ps. Ap. (LL1 V): correxi πυθαγόρας προφήτης N: πυθαγόρας προφῆται ὀσθάνης ξελέων HDiPs. Ap. (Ack.), at in codd. Ps. Ap. prophetae saccanaron, ostanes galion. altera Apolinaris vates vel mantis appellatur cf. D. IV 72 9 Ζωροάστης N: ζωρόαστρις HDi: toroastris tyfonion Ps. Ap. ΙΝΑΝΑΟΕΝΤΑΡΙΑ N: ἰναναοεντάρια HDi: correxi coll. Ps. Ap. Romani insanam dicunt (alii dentariam appelant add. Ack.: om. libri) 10 ἀπολιναρίς libri: correxi cf. Pl. l. s. οἱ δὲ ΛΥΠΗΝΔΑ N: om. HDi: correxi 11 egyrtii eam vocant safo Ps. Ap. (safu L1  V: saphtho Ack.) φαβουλωνίαν HDi σιμπωνιακαμ N: om. HDi: Romani symphoniacam Ps. Ap. (L) 12 βελένουντιαν N: βελινουμτίαν HDi: galli bellanotem Ps. Ap. (bellinotem L1V: belinuntiam Ack.) διέλειαν HDi: Daci dielian Ps. Ap. (Ack.) cf. Tomaschek l. s. 31)

225
καυλοὺς ἀνιεὶς παχεῖς, φύλλα πλατέα, ἐπιμήκη, ἐσχισμένα, μέλανα, δασέα· παρὰ δὲ τὸν καυλὸν ἐφεξῆς πεφύκασιν ὥσπερ ῥοᾶς κύτινοι πεφραγμένοι ἀσπιδίσκῃ, μεστοὶ σπέρματος ὥσπερ μήκωνος. ἐστι δὲ αὐτοῦ διαφορὰ τρισσή· ὁ μὲν γὰρ ἄνθη ὑποπόρφυρα φέρει, φύλλα μίλακι ὅμοια, σπέρμα μέλαν καὶ τούς κυτίνους σκληροὺς καὶ ἀκανθώδεις, ὁ δέ τις ἄνθη μηλινοειδῆ, φύλλα καὶ λοβοὺς ἁπαλώτερα, σπέρμα δὲ ὑπόξανθον ὥσπερ ἐρύσιμον.

ἀμφότεροι δὲ οὗτοι μανιώδεις ὑπάρχουσι καὶ 2 καρωτικοί, δύσχρηστοι. εὔχρηστος δὲ εἰς θεραπείαν ἠπιώτατος ὢν ὁ τρίτος, λιπαρὸς καὶ ἁπαλὸς καὶ χνοώδης, ἄνθη λευκὰ ἔχων καὶ τὸ σπέρμα λευκόν· φύεται παρά θαλάττῃ καὶ ἐν ἐρειπίοις.

χρηστέον οὖν ἐστι τῷ λευκῷ· εἰ δὲ μὴ παρείη οὗτος, χρῆσθαι δεῖ τῷ ξανθῷ, τὸν δὲ μέλανα ἀποδοκιμάζειν ὡς χείριστον. χυλίζεται δὲ ὁ καρπὸς ἁπαλὸς καὶ τὰ φύλλα καὶ οἱ καυλοὶ κοπτόμενοι καὶ ἐκθλιβόμενοι, ἐν ἡλίῳ ξηραινομένου τοῦ ὑγροῦ· χρῆσις δὲ αὐτοῦ πρὸς ἐνιαυτὸν διὰ τὸ εὔσηπτον.