De materia medica

76 σφονδύλιον· φύλλα μὲν ἔχει κατὰ ποσὸν ἐοικότα πλατάνῳ πρὸς τὰ τοῦ πανάκους, καυλοὺς δὲ πηχυαίους ἢ καὶ μείζονας, ἐοικότας μαράθῳ, σπέρμα δὲ ἐπ᾿  ἄκρῳ ὅμοιον σεσέλει, διπλοῦν, πλατύτερον δὲ καὶ λευκότερον καὶ ἀχυρωδέστερον, βαρύοσμον, ἄνθη λευκά, ῥίζαν λευκήν, ὁμοίαν ῥαφάνῳ· φύεται δὲ ἐν ἐλώδεσι καὶ ἐφύδροις χωρίοις.

ὁ δὲ καρπὸς αὐτοῦ ποθεὶς ἐκκρίνει κατὰ κοιλίαν φλεγματῶδες· ἰᾶται δὲ πινόμενος ἡπατικούς, ἰκτερικούς, ὀρθοπνοϊκούς, 2 ἐπιληπτικούς, ὑστερικὴν πνίγα, ὑποθυμιώμενος δὲ ἀνακαλεῖται τοὺς καταφερομένους, σὺν ἐλαίῳ δὲ ἐμβρεχομένης τῆς κεφαλῆς ἁρμόζει φρενιτικοῖς, ληθαργικοῖς, κεφαλαλγίαις· ἐπέχει δὲ καὶ ἕρπητας σὺν πηγάνῳ καταπλασθείς. δίδοται δὲ καὶ ἡ ῥίζα ἰκτεριώδεσι καὶ ἡπατικοῖς, περιξυσθεῖσα. δὲ καὶ ἐντεθεῖσα περιτήκει τύλους τοὺς ἐν ταῖς σύριγξι. τοῦ δὲ ἄνθους χλωροῦ ὁ χυλὸς πρὸς ἡλκωμένα ὦτα καὶ πυορροοῦντα ἀρμόζει. ἀποτίθεται δὲ ἡλιαζόμενος ὡς τὰ λοιπὰ χυλίσματα.

78 πευκέκδανον· καυλὸν ἀνίησιν ἰσχνόν, μαράθῳ ὅμοιον κόμην δὲ ἔχει περὶ τὴν ῥίζαν ἱκανὴν καὶ πυκνήν, ἄνθος μήλινον, ῥίζαν μέλαιναν, βαρύοσμον, ἁδράν, μεστὴν ὀποῦ. φύεται δὲ ἐν ὄρεσι συσκίοις.

ὀπίζεται δὲ τῆς ῥίζης ἁπαλῆς ἀποτεμνομένης μαχαιρίῳ, καὶ τὸ ἀπορρέον εὐθέως ἐν σκιᾷ τίθεται· ὑπὸ γὰρ τοῦ ἡλίου [*](77 RV: νάρθηξ· Ῥωμαῖοι φέρουλαμ.) [*](78 RV: πευκέδανον· οἱ δὲ ἄγριον, οἱ δὲ ἀγριόφυλλον, προφῆται ἀγαθὸς δαίμων, Ῥωμαῖοι πιναστέλλουμ, οἱ δὲ σατάριαμ.) [*](1 SIM.: Pl. XX 261 — Nic. Th. 595 (ex Apollod.) Pl. 260 — Pl. 261 eup. I 210 (204) — Pl. 260 eup. II 40 (255) — Pl. 260 eup. II 22 (236) — Pl 260) [*](6 SIM.: [Theophr. IX 20,2 Pl. XXV 117 (e S. N) — Ps. Ap. 94.) [*](6 EXC.: Orib. XII s. v. (πευκέδανον — γεῦσιν); Gal. XII 99 (unde Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.); Ps. Ap. 94.) [*](1 ἐχεοδήκτοις E 2 post ἐπέχει inser. ὡς ἐλλύχνιον R: post ἐντεθεῖσα E: marg. add. A2 λεία E: om. reliqui cf. Dl tusa (λεῖα) et inposita fluxum sanguinis vulnerum stringet τεθεὶς C: τεθὲν N 3 ad rem cf. D. eup. II 22 (236) at Pl. l. s. radicem ex oleo et aceto contra sudores inmodicos vel in febribus proficere dicit χριόμενον RDi 4 ταριχεύονται REDi 5 ἁλμαίας R in flne aliena add. DiA (marg. H2) ὁ γοῦν νάρθηξ καυλὸν ἀναφέρει τρίπηχυν πολλάκις· φύλλα δὲ ἔχει μαράθρῳ ἐμφερῆ, παχύτερα δὲ πολὺ καὶ μείζονα, ἐξ οὗ καὶ τὸ σαγάπηνον γίνεται κολαπτομένου πρὸς τῇ ῥίζῃ) [*](6 num. cap. τ𝒢β PFH: om. A: τ𝒢δ Di: πε E tit. περὶ πευκεδάνου FHADi πευκέδανος HDi schol. Nic. Th. 76 post πευκέκδανον syn. e R add. ADi: marg. H2 peucedanu quam rustici in bubula mittunt Dl λεπτὸν post ἀνίησιν inser. RDi post ὅμοιον haec habet R τὸν δὲ καυλὸν ἔχει σὺν τῇ ῥίζῃ μέλαιναν (μέλανα C) 7 ἔσχει Orib. περὶ τὴν ῥίζαν om. Orib. μηλίζον FHA 8 δὲ om. Orib. 9 ὀρεινοῖς καὶ (om. C) συσκίοις R 10 ἡ ἁπαλὴ τεμνομένη R: ἤδη ἁπαλὴ ἀποτεμνομένη E (corr. E2) ἐν μαχαιρίφ E: μαχαίρῳ FHDi 11 ῥέον R ὑπὸ — ἄνίεται om. Orib. ἡλίου εὐθέως R) [*](12 C fol. 239v: N 105 φαιφουλαμ C: φαιρουδάν Di: φερουλέν H) [*](13 C fol 261v: N fol. 125 σίνωνα om. libri (de C non constat): correxi coll. Ps. Ap. alii sincon agrion (LL1: sinconarion V: sison agrion Ack.) agnopilon Ps. Ap. 14 prophetae agathos demon Ps. Ap. Ῥωμαῖοι] οἱ δὲ RHADi correxi coll Ps. Ap. Itali dicunt pinastellum πυναστελουμ N (de C non constat): πυνασγελούμ Di: πινασγελούμ H: πιναστελά A: correxi 15 Ῥωμαῖοι σατάριαμ RHADi: correxi coll. Ps. Ap. qalli vocant sanatariam (L1: satanariam LV) Corp. gloss. III 572, 31 peuidadanis i. satanaria)

ὀπίζονται δὲ καὶ οἱ καυλοί, καὶ χυλίζεται ἡ ῥίζα ὡς μανδραγόρας, 2 ἧττον δὲ ἐνεργεῖ τοῦ ὀποῦ ὁ χυλὸς καὶ τάχιον ἐκπνεῖ. ἐνίοτε δὲ εὑρίσκεται προ| πεπηγὸς δάκρυον, ὅμοιον λιβανωτῷ, τοῖς καυλοῖς καὶ ταῖς ῥίζαις προσπεπλασμένον. τοῦ δὲ ὀποῦ διαφέρει ὁ ἐν Σαρδονίᾳ καὶ Σαμαθρᾴκῃ γεννώμενος, βαρύοσμος, ἔγκιρρος, θερμαίνων τὴν γεῦσιν.

ἁρμόζει δὲ σὺν ὄξει καὶ ῥοδίνῳ καταχριόμενος ληθαργικοῖς, φρενιτικοῖς, σκοτωματικοῖς, ἐπιληπτικοῖς, κεφαλαλγοῦσι χρονίως, παραλυτικοῖς, ἰσχιαδικοῖς, σπωμένοις καὶ καθόλου τοῖς περὶ νεῦρα πάθεσι συγχριόμενος μετ᾿  ἐλαίου καὶ ὄξους.