De materia medica

169 ἀσφόδελος· φυτὸν τοῖς πλείστοις γνώριμον, φύλλον [*](ἔπαρσις, οἱ δὲ παρνοπόγονον, οἱ δὲ κυνόολον, οἱ δὲ φοινίκεον, οἱ δὲ ὀνοκεφάλιον, οἱ δὲ ἐφιάλτιον, Αἰγύπτιοι ἐβρών, οἱ δὲ ἐρυθμόν, Ῥωμαῖοι βῆτα λεπορίνα, Θοῦσκοι γιγάρουμ, Ἰστριανοὶ λάγμα, Δάκοι κουριοννηκούμ, Ἄφροι ἀτειρνοιχλάμ, Σύροι λοῦφαν.) [*](9 SIM. Pl. XXIV 151 s. N.).) [*](9 EXC. Orib. XI s. v. (ἀρίσαρον—ἄρου); Gal.  XI 835 (═ Paul. Aeg. VII 3 s. v.).) [*](13 SIM. Theophr. h. pl. VII 13, 1. Crat (Wellmann I 16), Nic. Th. 534sq. 73 (Apollod.); Pl. XXI 109. XXII 67; Ps. Ap. 33 (~ Ps. Orib. I 19); schol. Theocr. I 52; Isid. XVII 9, 84; Hes. s. v. ἀσφόδελος, ἀνθέρικας.) [*](13 EXC. Gal. XI 842 (unde Paul. Aeg. VII 3 s. v.); Gal. VI 651 sq. A. Mai l. s. VII 452 (e D. lat.) ~ Pa. Orib. I 18.) [*](1 ὑπόπυρρον R: ὑπόκυρρον Orib.: ὑπόπυρρον ἢ ὑποπόρφυρον E (ὑπόπυρρον ἢ del. E2) πιπεροειδῆ R ὁ om. Orib. 2 ὁίζαν λευκὴν R ἥτις ἕψεται καὶ ἐσθίεται R ἕψεται ἐσθιομένη Orib.E: ἑψομένη ἐσθίεται O2 3 δὲ καὶ E 4 καὶ — ἐσθίεται om. C: ταριχεύεται—ἐσθίεται om. N ξηραινόμενα Orib. 5 καὶ ἡ ῥίζα καὶ τὰ φύλλα HE: ἡ ῥίζα καὶ τὸ σπ. καὶ τὰ φ. Di 6 τῷ προειρημένῳ add. R (τῇ π . . ῃ C) σὺν βολβίτῳ om. Di 7 ἀποτίθεται — ἐστὶν om. N: ἀποτίθεται δὲ ἐπὶ ποδαγρικῶν C 8 ἐστὶν om. Q ἐδώδιμος (ἐδωδημωτέρα RE) post δριμύ coll. REDi λίαν εἴναι δριμεῖα (α superscr. E2) E: λίαν δριμέαν εἷναι ἀλλὰ N) [*](9 num. cap. σ𝒢ζ QDi: ροζ E μεκρόν ἐστι βοτάνιον Orib.: ἐστὶν μικρὸν E (βοτάνιον superscr. E2): ἔστι μικρὸν βοτάνιον Di ἐλαία E (ν superacr. E2): ἐλαίας τὸ μέγεθος Orib.: ῥίζαν ἐλαίμς ἔχει τὸ μέγεθος Gal. 10 δριμύτερον HDi 11 ἐναργῆ QDi 12 καταπλασθεῖσα ἡ ῥίζα Di ἡ ῥιζα om. H) [*](13 num. cap. σ𝒢η QDi: ροη E post ἀσφόδελος syn. e R add. Di, mg. H2 φυτὸν γνώρικον E φύλλον CQ: χύλλα reliqui) [*](14 ἐπαρσις R, suspectum παρνογον R: correxi κυνοολον libri: correxi φοινεικεον N : φσινικαιον C 16 γιγαρουν C 17 στριανοὲ C κυριοννηκουμ N, cf. Tomaschek l. s. 25 18 ΑΟΥΦΑΝ (sic) R)

ποιεῖ δὲ καὶ εὐημεστέρους ὅσον ἀστράγαλος βρωθεῖσα, καὶ ἑρπετοδήκτοις 2 δίδοται ὠφελίμως ὅσον δραχμῶν τριῶν τὸ πλῆθος· καὶ καταπλάττειν δὲ δεῖ τὰ δήγματα τοῖς τε φύλλοις καὶ τῇ ῥίζῃ καὶ τοῖς ἄνθεσι σὺν οἴνῳ, καὶ τὰ ῥυπαρὰ καὶ νεμόμενα ἕλκη καὶ μαστῶν καὶ διδύμων φλεγμονὰς καὶ φύματα καὶ δοθιῆνας, συγκαθεψομένης τρυγὸς οἴνου τῇ ῥίζῃ, πρὸς δὲ τὰς προσφάτους φλεγμονὰς μετ᾿ ἀλφίτου. ὁ δὲ χυλὸς τῆς ῥίζης προσλαβὼν οἴνου παλαιοῦ γλυκέος καὶ σμύρνης καὶ κρόκου συνεψηθέντων ἐπὶ τὸ αὐτὸ ἔγχριστον γίνεται ὀφθαλμοῖς φάρμακον, καὶ πρὸς ὦτα πυορροοῦντα καθ᾿ ἑαυτὸν καὶ σὺν λιβανωτῷ καὶ μέλιτι καὶ οἴνῳ καὶ σμύρνῃ χλιανθεὶς ἁρμόζει, ὀδονταλγίας τε καθ᾿ ἑαυτὸν ἐγχυθεὶς ὁ χυλὸς τῷ ἀντικειμένῳ ὠτίῳ πραύνει.

3 καεῖσα δὲ ἡ ῥίζα, τῆς τέφρας ἐπιπλασσομένης, ἀλωπεκίας δασύνει, ἐνεψηθὲν δὲ ἔλαιον κεκοιλωμέναις ταῖς ῥίζαις ἐπὶ πυρὸς εἱλκωμένας χιμέτλας καὶ πυρίκαυτα ὑπαλειφόμενον ὠφελεῖ, καὶ ὠταλγιῶσι βοηθεῖ ἐγχεόμενον εἰς τὸ οὖς, ἀλφόν τε λευκὸν προανατριφθέντα ἐν ὀθονίῳ ἐν ἡλίῳ καταχρισθεῖσα ἡ ῥίζα σμήχει. ὁ δὲ καρπὸς καὶ τὰ ἄνθη κατ᾿ ἐξοχὴν σκολοπένδρων καὶ σκορπίων ἀντιφάρμακόν ἐστιν ἐν οἴνῳ ποθέντα· ταράττει δὲ καὶ τὴν κοιλίαν.

170 βολβὸς ἐδώδιμος· εὐστόμαχος ὁ πυρρός, ἀπὸ Λιβύης κομιζόμενος, ὁ δὲ πικρὸς ναὶ σκιλλώδης εὐστομαχώτερος, πεπτικός. πάντες δὲ δριμεῖς καὶ θερμαντικοί, συνουσίαν παρορμῶντες, τραχύνοντες γλῶσσαν καὶ παρίσθμια, πολύτροφοι καὶ σαρκοποιητικοί, ἐμπνευματοῦντες· ποιοῦσι δὲ καταπλασσόμενοι πρὸς στρέμματα καὶ θλάσματα καὶ σκόλοπας καὶ πρὸς [*](170 RV: βολθός.) [*](9 TIM. Pl. XX 102 sq. (e S. N.) — Cels. II 26 — Pl. XX 105 — Pl. 105 D. eup. I 226 (211).) [*](9 EXC. Ps. D. de h. f 43; Gal. XI 851 (unde Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.)) [*](1 ἡ τέφρα ἐπιπλασσομένη C ἐπιπασσομένη E (ς superscr. E2) 2 συνεφηθὲν CDi: ἑψηθὲν VQ καὶ (om. Di) ἐκτιλλομέναις ταῖς ῥίζαις CDi: κεκομμέναις ταῖς ῥίζαις καὶ κεχυλωμέναις E 3 τὰ εἱλκωμένα χέμεθλα (χίμετλα E) RE ἡλκωμένας QDi ὑπαλειφόμενα F: ἐπαλειφόμενον CEDi 4 ὠταλγιῶσι] κωφώσει CE (at ει in ras.) Di: doloribus aurium Dl τὸν λευκὸν E post λευκὸν habet πὑκνωσιν ἡλίῳ ἀνατριφθέντα ἐν ὠδονίῳ καταχρισθεῖσα C: ἐν ἡλίῳ προσανατριφδέντα ἐν ὀθονίῳ καταχρισθεῖσα E 5 ἐν delevi 6 ὁ δὲ — κοιλίαν om, R 7 ἀνιτιφάρμακος F: ἐστὶν ἀντιφάρμακον E καταρρήττει VQDi: ταράττει E, cf. Pl. XXII 70 8 in fine add. ἐν ἄλλῳ· ἀνθεῖ δὲ ἐν πυραμητῷ. χρὴ δὲ τὸ λευκὸν ἀσφόδελον τέμνεσθαι μετὰ τὴν ἰσημερίαν ἐν ἔαρι πρὸ τοῦ τὸν καρπὸν αὐξηθῆναι. τὴν δὲ ῥίζαν πινομένην ἀνορέκτους φησὶ ποιεῖν πρὸς ἀφροδισια. καὶ κρατεύας δὲ ὁ ῥιζοτομικὸς (e R) τὰ αὐτὰ εἶπε, καὶ ὅτι θεραπεύει ἡ ῥίζα μετ᾿ οἴνου πινομένη ᾱ ποδάγρας ἀλγήματα Di, verba χρὴ — ἀφροδίσια mg. add. H2) [*](9 num. cap. σ𝒢θ QDi: ροθ E initio add. cap. de bulbo vomitorio (D. IV 156) Di (mg. add. περισσόν), mg. fol. 51v add. H2 post ἐδώδιμος add. γνώριμος πᾶσιν, ὄν ἐσθιομεν Di εὐστόμαχος, εὐκοίλιος Di Λιβύης] γῆς R: σίδης τῆς γῆς E (del. et ἀπὸ λιβύης superscr. E2) 11 πεπτικός om. REDIPs. D. de h. f. καὶ πρὸς συνονσίαν Di 12 τε γλῶτταν C 13 καὶ om. RDi σαρκῶν γεννητικοὶ REDi καὶ ἐμπνευματοῦντες E: πνευματοῦντες R ποιοῦντές τε πρὸς στρέμματα καταπλασσόμενοι E 14 στρέμματα] πέλματα R καὶ θλάσματα om. RE καὶ (pr. et alt.) om. Di πρὸς om. N : πρὸς τὰς τῶν om, C) [*](15 C fol. 78r: N 28)

σὺν πεπέρει δὲ 2 λείῳ καταπλασθέντες στομάχου ὀδύνας παύουσι, καὶ πίτυρα καὶ ἀχῶρας ἀποσμήχουσι σὺν ὀπτῷ νίτρῳ· καθαίρουσι καὶ ὑπώπια καὶ ἰόνθους καθ᾿ ἑαυτοὺς ἢ σὺν ᾠοῦ λεκίθῳ, φακούς τε σὺν ὀξυμέλιτι· πρὸς δὲ ὤτων θλάσματα σὺν ἀλφίτῳ καὶ πρὸς θλάσεις ὀνύχων. ἀφαιροῦσι δὲ καὶ σύκας ὀπτηθέντες ἐν θερμοσποδιᾷ καὶ μετά μαινίδων κεφαλῶν κεκαυμένων ἐπιτεθέντες, καέντες δὲ καὶ μιγέντες ἁλκυονίῳ ἔφηλιν καὶ οὐλὰς μελαίνας ἀποκαθαίρουσιν, ἐν ἡλίῳ καταχριόμενοι. σὺν ὄξει δὲ ἑφθοὶ βιβρωσκόμενοι πρὸς ῥήγματα ποιοῦσι· φυλάσσεσθαι δὲ δεῖ τὸ πλῆθος αὐτῶν ἐν τῇ βρώσει διὰ τὸ ἅπτεσθαι τοῦ νευρώδους.

171 σκίλλα δύναμιν ἔχει δριμεῖαν, πυρωτικήν· πολύχρηστος δὲ γίνεται ὀπτηθεῖσα. σταιτὶ δὲ ἢ πηλῷ περιπλάττεται καὶ [*](171 RV: σκίλλα.) [*](3 SIM. Pl. 104 — D. eup. I 168 (180) — Pl. 104 — eup. I 235 (215) — eup. II 65 (279) — Pl. 102 — Pl. 104 — Pl. 102 eup. I 105 (146) — eup. I 56 (119) — Pl. 103 — Pl. 104 eup. I 66 (126) — Pl. 104 eup. I 218 (208) — Pl. 102 eup. I 121 (153) — eup. I 114 (150) — eup. II 34 (246).) [*](15 SIM. Pl. XX 97 sq. (e S. N.); cf. XIX 93; Gal. XIV 263. 567. Ps. Ap. 43.) [*](15 EXC. Orlb. XII s. v. (σκίλλα — τόμους); Ps. D. de h. f. 52 (~ A. Mai VII 457; Ps. Orib. I 29); Isid. XVII 9, 85 (e Dl); cf. Gal. XII 125 (═ Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.).) [*](1 post ὀδύνας add. καὶ γαγγραίνας R, superscr. H2: γαγγραίνας τε Di 2 καὶ σὺν μέλιτι post ἑαυτούς Transpos. E 3 σὺν μέλιτι καὶ πεπέρει λείῳ κατασπλασθέντες ἐπέχουσιν ἱδρῶτας καὶ στομάχου Di δὲ (pr.) om. R post σὺν add. μέλιτι καὶ E δὲ (alt.) om. RE 4 καὶ στομάχου RE παύουσι om. RE 5 ἀχῶρας] ψώρας R ἀποσμῶσιν R δὲ καὶ REDi 6 λεκίθος E καὶ φακοὺς REDi 7 σὺν μέλιτι ἢ ὄξει RDi πρὸς δὲ — νευρώδους om. R ἀλφίτοις E 8 σύκα F: σύκα ὀπτηθέντα V ἀφεψηθέντες E 9 καὶ om. VQ, cf. D. eup. I 218 (208) κεκαυμένων κεφαλῶν VQ, cf. D. eup. l. s. 10 καέντες δὲ add. e Di, cf. D. eup. I 121 (153) έφήλεις E 12 ποιοῦσι πρὸς ῥόγματα Di 13 δεῖ post θρώσει colloc. Di, om. E μὐτῶν τὸ πλῆθος Di at nervis utiles esse bulbos Pl. XX 104 testatur 14 in fine add. ἑχθὸς δὲ σὺν ἀλφίτοις καὶ στέατι χοιρείῳ προστεθείς οἰδήματα καὶ φύματα συντόμως ἐκπυίσκει καὶ διαρρήσσει Di) [*](15 num. cap. τ QDi: ρπ E γνώριμος initio add. R δριμεῖαν καὶ Di πυρώδη COrib.E: πολυπυρώδη N 16 ὀπτηθεῖσα σταλτική R στέατι ROrib. δὲ ἢ πηλῷ om. R) [*](17 C fol. 298r: N 137)

2 καὶ ἕψεται δὲ ἐντμηθεῖσα, ἀποχεομένου τοῦ πρώτου ὕδατος, ἑτέρου δὲ ἐπιχεομένου, ἄχρι ἂν μὴ πικρὸν ἢ δριμὺ γένηται τὸ ὕδωρ, καὶ ξηραίνεται δὲ ἐν σκιᾷ τμηθεῖσα καὶ διαιρεθεῖσα λιναρίῳ, ὡς μὴ ἅπτεσθαι ἀλλήλων τοὺς τόμους. τῇ μὲν οὖν τμητῇ εἰς οἶνον καὶ ὄξος καὶ ἔλαιον σκιλλητικὸν χρώμεθα, πρὸς δὲ ῥαγάδας τὰς ἐν ποσὶ τὸ ἔνδον τῆς ὠμῆς σὺν ἐλαίῳ ζεσθὲν ἢ σὺν ῥητίνη τηχθὲν ἐπιτίθεται, ἐχεοδήκτοις τε κατάπλασμα ἑψηθεῖσα θεῖσα σὺν ὄξει.

3 τῆς δὲ ὀπτῆς πρὸς ἕν μέρος τῆς σκίλλης προσεκλεάναντες ἁλῶν ὀπτῶν μέρη ὀκτὼ δίδομεν κοχλιάριον ἓν ἢ δύο νήστεσι πρὸς μάλαξιν κοιλίας, εἰς ποτήματά τε καὶ ἀρωματικὰς [*](12 SIM. Pl. XX 101 D. eup. I 206 (200) — Pl. 100 eup. II 117 (318) — Pl. 100 — Pl. 100 eup. II 112 (311) — Pl. 100 eup. II 63 (277. 278) — Pl. 100 eup. II 15 (232) 10 (231) — Pl. 100 eup. II 56 (268) — Pl. 100 eup. II 40 (255) — Pl. 100 eup. II 31 (243) — Pl. 100 eup. II 39 (253) — eup. I 37 (250) — Pl. 101 — Theophr. VII 13, 4 Pythagor. (Pl. XX 101).) [*](1 κάμινον RE (κρίβανον superscr. E2): φοῦρνον ἢ εἰς κάμινον Orib. καὶ (ἢ Orib.) εἰς ἀνθρκιὰν ROrib. μέχρι VE: μέχρις Q: ἄχρι οὗ ἂν R: ἂχρις ἂν οὗ Orib.: ἄχρις ἂν Di 2 τὸ στέας (sic) R: ὁ πηλὸς ἢ τὸ σταῖς Orib.: τοῦ σταιτὸς [αιτος in ras.) οὖν περιερεθέντος καὶ τοῦ πηλοῦ E 3 γέγονεν] εἴη Orib. ἕτερον — πηλὸν om, Orib. πηλὸν ἢ στέας περιτιθέντες R τὸ αὐτό ER: πάλιν τὸ αὐτὸ Orib. 4 βλαβερρὰ μάλιστα πρὸς τὰς ἐντοσθιδίους δόσεις (αύτῆς add. E) Orib.E: βλ. μάλιστα πρὸς τὰε ἐντοσειδους (sic) δόσεις αὐτή R 5 ἐντοσθίδια V : ἐντόσθια reliqui 6 post πεπμασμένῃ add. πηλῶ (η ex ο corr. 0) Orib. καὶ καθιεμένῃ om. E εἰς κλ. καθιςμένῃ Orib. 7 τὸ μεσαίτατον] πυρῆνα vocat Chrysermus (Gal. XIII 243): τὰ ἔνδον μὐτῆς μέρη Damocr. (Gal. XIV 263) ἕξω) Orib. 8 δὲ (pr.) om. ROrib. E δὲ (alt.)] τε Di 9 μέχρις ἂν OrAb.: ἔχρις ἂν EDi γίνηται H: τὸ ὕδωρ ἦ Orib. καὶ om. NOrib. 10 πρῶτον ἐν R τμηθεῖσα δὲ καὶ ἐνειρεθεῖσα //// (2 l. del. E2) λίνῳ E: τμηθεῖσα διαβληθέντος λιναρίου Orib. διαβληθεῖσα λίνῳ R ὥστε R 12 οἶνον καὶ ??λαιον καὶ ἔξος τὸ σκ. λεγόμενον R: ἔλαιον καὶ οἶνον καὶ ὄξος Di 13 ἔνδοθεν N ἢ] καὶ N, om. C νὺν om. RE 14 τῇ ῥητίνῃ CH ῥιτίνη/// (2 l. del. E2) συντιχθὲν E τε] δὲ QDi 15 τῇ δὲ ὀπτῇ RE 16 συνεκλεάναντες Di ὀπτημένων RE 17 νήστεσιν ἕν ἢ δὑο κοχλιάρια E εἵς τε τὰ ἀποστέματα R: εἴς τε τὰ ἀποστήματα (ποτήματα corr. E2) ἀρωπατικάς] ἀραιωτικάς non recte coni. Marc. : potionibus et aromatis miscetur Dl)

αὐτάρκης δὲ ὁλκὴ τριωβόλου σὺν μέλιτι ἐκλειχθεῖσα. 4 καὶ συγκαθέψεται δὲ τῷ μέλιτι καὶ βιβρώσκεται πρὸς τὰ αὐτά, μάλιστα πέψει συνεργοῦσα· ἄγει δὲ γλοιῶδες κατὰ κοιλίαν. ἑφθὴ δὲ πρὸς τὰ αὐτὰ ποιεῖ ὁμοίως λαμβανομένη· φυλάσσεσθαι δὲ αὐτῆς δεῖ τὴν δόσιν, ἐφ᾿ ὧν ἔλκωσίς τίς ἐστιν ἐντός· ποιεῖ καὶ πρὸς ἀκροχορδόνας καὶ χιμέτλας ἐγχρισθεῖσα ὀπτή. τὸ δὲ σπέρμα αὐτῆς λεῖον ἀναλημφθὲν ἐν ἰσχάδι μέλιτι καὶ βρωθὲν μαλάσσει κοιλίαν. ἔστι δὲ καὶ ἀλεξιφάρμακον ὅλη πρὸ τῶν θυρῶν κρεμαμένη.