De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

55 κυπρίνου στύψις καὶ σκευασία· ἐλαίου ὀμφακίνου πεπλυμένου [*](1 SIM. Theophr. de od. 27; Pl. XIII 10; Hices. (Ath. XV 689c); Apoll. (Ath. XV 658e ═ Pl. XIII 5); Paul. Aeg. VII 20 s. v.) [*](14 SIM. D. eup. 11 (99).) [*](24 SIM. Theophr. de od. 25. 26. 31. 42. 50. 55; Pl. XIII 12 (e S. N.) XIII 5 (═ Ath. XV 688e); XV 28; Posidon. (Paul. Aeg. VII 20 s. κύπρινον) cf. Aet. I. s. v. ἔλαιον κύπρινον (═ Nic. M. XVI 29).) [*](24 EXC. Zach. m. m. VI 10 (107).) [*](1 num. cap. νδ QDi: νθ΄ Dl tit. κρόκινον H: περὶ κροκίνου DiDa: κροκίνου σκευασία F 3 λίρν γ ἥμισυ FDa, comp. scr. H 4 βάλλε Q corr. Sar. 7 δίκα] ιγ΄ libri: γ΄ Spr.: correxi coll. Dl et iterum aliis decem diebus 9 ἔνιοι δὲ τὸ ἴσον κύπρινον ἠρωματισμένω ἐλαίω (ἠρωματισμένου ἐλαίου H) HDi 11 πνέον] ποιοῦν F: ἐμπνέων Da 12 δὲ om. QDa τὸ τῇ σμύρνῃ παρεμφέρον Di, cf. D. I 59, 61 14 ταῖς τῶν H: τῶν om, Di ἁρμόζει Di ἐν addidi καταβρεχόμενον ἢ ἀποσφραινόμενον Di ἀποφρασθὲν Da ἢ καὶ κατὰ μυξ. διαχριόμενον Di 16 καθαρτικὸν ἑλκῶν Di: ἀνακαθαρτικὸν Da τῇ om. Di 18 συμπέπτει H ὑγραίνει καὶ πραύνει DiDa 21 βουτύρινον καὶ ὀνύχινον Di 22 τῇ (alt.) om. Da ὄντα παρόμοια HDiDa) [*](23 num. cap. νε QDi: ξ΄ Dl tit. περὶ στύψεως κυπρίνου καὶ σκευασίας ἐλαίου FDi: κυπρίνου σκευασία ἐλαίου Da: om. H κυπρίνου — ἐλαίου om. HDiDa ἐλαίου bis habet H)

51
πλυμένου μέρος ἕν, ὕδατος ὀμβρίου μέρος ἓν ἥμισυ, τὸ μὲν ἐπίχει τῷ ἐλαίῳ τὸ δὲ φύρα ἐν τοῖς ἐμβληθησομένοις ἀρώμασιν. εἶτα λαβὼν ἀσπαλάθου λίτρας πέντε ἥμισυ, καλάμου λίτρας ἓξ ἥμισυ, σμύρνης λίτραν μίαν, καρδαμώμου λίτρας τρεῖς οὐγγίας ἐννέα, ἐλαίου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε, τὸν ἀσπάλαθον κόψας καὶ βρέξας ἐν ὕδατι ἐμβαλὼν ἕψε μετὰ τοῦ ἐλαίου, ἕως ἂν συναναζέσῃ, τὴν δὲ σμύρναν διεὶς οἴνῳ παλαιῷ εὐώδει, τὸν κάλαμον κεκομμένον συναναφύρα μετὰ τῆς σμύρνης καὶ ἐξελὼν τὸν ἀσπάλαθον ἔμβαλε τὸ φύραμα τοῦ καλάμου.

ὅταν δὲ καὶ 2 μετὰ τούτου ζέσῃ, καθελὼν ἀπήθησον τοῦ χαλκοῦ τὸ ἔλαιον καὶ κατάχει κατὰ τοῦ καρδαμώμου κεκομμένου καὶ πεφυραμένου τῷ λοιπῷ ὕδατι καὶ κίνει σπάθη, ἕως ἂν ψυγῇ, μὴ διαλείπων. εἶτα ἀπηθήσας τὸ ἔλαιον ἔμβαλε εἰς τὰς εἴκοσιν ὀκτὼ τοῦ ἐλαίου λίτρας ἄνθους κύπρου λίτρας τεσσαράκοντα ἓξ οὐγγίας ὀκτώ, ἐάσας τε ἀποβραχῆναι ἐξίπωσον διὰ σφυρίδος. ἐὰν δὲ πλείω θέλῃς, τοῦ νεαροῦ ἄνθους τὸ ἴσον ἐμβαλὼν πλῆθος ὁμοίως ἐξίπου, ἐάν τε δίβροχον ἐάν τε τρίβροχον βούλῃ ποιεῖν· δυναμικώτερον γὰρ γίνεται.

ἐκλέγεσθαι δὲ δεῖ τὸ χρηστὸν καὶ 3 μετʼ εὐωδίας πληκτικόν, ἔνιοι δὲ καὶ κινάμωμον μίσγουσιν. δύναμιν δὲ ἔχει θερμαντικήν, μαλακτικήν, ἀναστομωτικήν, ἁρμόζουσαν τοῖς περὶ μήτραν καὶ νεῦρα πάθεσι καὶ πλευριτικοῖς καὶ κατάγμασι καθʼ ἑαυτό τε καὶ κηρωτῇ μειγνύμενον. μείγνυται δὲ καὶ μαλάγμασι τοῖς ἁρμόζουσιν ὀπισθοτόνῳ, συνάγχῃ, βουβώνων φλεγμονῇ καὶ ἀκόποις.

56 ἰρίνου στύψις· σπάθης λίτρας ἓξ οὐγγίας ὀκτώ, ἐλαίου [*](20 SIM. D. eup. II 71 (285) 74 (286).) [*](25 SIM. Theophr. de od. 36. 24. 28; Pl. XXI 42 cf. XIII 5 (═ Ath. XV 388e). 14. 18; Aet. I s. v. ἔλαιον ἴρινον (═ Nic. M. XVI 30); Paul. Aeg. VII 20 s. v.) [*](1 μέρος comp. scr. F α΄ ἥμισυ Di: comp. scr. reliqui 2 ἐν] σὺν libri: correxi 3 ἀσπαλάθου — τὸν (v. 5) om. H ε΄ ἥμισυ Di: comp. scr. reliqui: libras Viiij Dl 5 ἐλαίσυ libri: ἑλενίου coni. Corn. coll. Paul. Aeg. l. s. libras ΧΧ Dl post πέντε add τὸ ἑλένιον καὶ Corn. τὸν] τὴν libri: correxi 6 ἐμβαλλὼν F τοῦ om. HDa 9 τὸν F: τὴν HDi ἔμβαλλε Q καὶ om. H 11 καρδάμου Da 12 διαλιπών Da 13 ἔμβαλλε Q: ἔμβαλε reliqui 14 κυπείρου HDiDa: κυπέρου F: quipri Dl, cf. Pl. XIII 42; D. I 95 15 στυρίδυς FDa δὲ πλείω — ἑὰν om. Da 16 τοῦ om. libri: add. Spr. 17 διάβροχον Da. ἐθέλῃε H 18 δυναμικώτερον — μίσγουσιν om. H δὲ om. F 19 σμίγουσι Da: σμίσγουσιν F 23 δπισθοτονικοῖς HDiZach. l. s. συναγχικοῖς Di: βοηθεῖ καὶ συνάγχῃ Zach. 24 βουβῶσι H) [*](25 num. cap. ν𝔮 QDi: ξα΄ Dl tit. ἴρινον H: περὶ στύψεως ἰρίνου reliqui ἰρίνου στύψις om. HDiDa δκτώ] η libri: ε΄ Spr.)

52
λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε κόψας ὡς λεπτότατα μεῖξον ὕδατος κοτύλαις δέκα καὶ βαλὼν εἰς χαλκὸν ἓψε, μέχρις οὗ τὴν ὀσμὴν ἀναλάβῃ, εἶτα ἀπήθει εἰς κρατῆρα μέλιτι κατακεχρισμένον. ἐκ τούτου τοῦ ἠρωματισμένου ἐλαίου τὸ πρῶτον ἴρινον σκευάζεται ἐναποβρεχομένης τῷ ἐστυμμένῳ ἐλαίῳ ἴρεως, ὡς ὑπογέγραπται.

2 οἱ δέ· ἐλαίου λίτρας ἐννέα οὐγγίας πέντε, ξυλοβαλσάμου λίτρας πέντε οὐγγίας δύο κόψας, ὡς εἴρηται, σύνεψε· εἶτα ἐξελὼν τὸ ξυλοβάλσαμον προσέμβαλε καλτάμου κεκομμένου λίτρας ἐννέα οὐγγίας δέκα, σμύρνης χόνδρον οἴνῳ παλαιῷ) ἐμβρέχιων εὐώδει. εἶτα λαβὼν ἐκ τοῦ ἐστυμμένου ἐλαίου καὶ ἠρωματισμένου λίτρας δέκα τέσσαρας ἐναπόβρεχε ἴρεως κεκομμένης ἴσον τῷ σταθμῷ, ἐῶν ἡμέρας δύο καὶ νύκτας δύο, εἶτα ἐξίπου Διαίως καὶ νεανικῶς. καὶ εἰ βούλει δυναμικώτερον εἶναι, τὸν ἴσον σταθμὸν καὶ δὶς καὶ τρὶς ὁμοίως ἐναποβρέχων ἐξίπου.