Gynaeciorum Libri IV
Soranus
Soranus. Sorani Gynaeciorum Libri IV: De Signis Fracturarum De Fasciis Vita Hippocratis Secundum Soranum. Ilberg, Johannes, editor. Leipzig and Berlin: Teubner, 1927.
35 [84]. Πρόπτωϲιϲ ὑϲτέραϲ λέγεται ἡ τῆϲ ἐκτροπῆϲ περὶ τὴν μήτραν ἀπειλή· οὐ γάρ, ὥϲ τινεϲ ὑπολαμβάνουϲιν, ἀπολυθεῖϲα ἡ μήτρα τῶν προϲφύϲεων ὅλη προπίπτει (οὐδὲ γὰρ ἀποκαταϲτῆναι δύναται, 〈ἐὰν τοιαύτη γένηται〉 πρόπτωϲιϲ)· τὸ δὲ προπῖπτον παρα- πλήϲιόν ἐϲτιν ῷῷ ϲτρουθοκαμήλου παρὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον πρὸϲ λόγον τῆϲ κατὰ τὴν βίαν γινομένηϲ ἐκτροπῆϲ. προπίπτει μὲν οὑν ϲπανίωϲ, διὰ πλείουϲ δὲ αἰτίαϲ. καὶ γὰρ ἀφ᾿ ὕψουϲ κατενεχθεῖϲα γυνὴ καὶ ἐπὶ τὰ ἰϲχία ἑδραϲθεῖϲα πάϲχει τὸ τοιοῦτον ῥηγνυμένων 〈καὶ ἀποϲπωμένων〉 τινῶν ὑμένων τῶν ϲυνδούντων αὐτὴν πρὸϲ τὰ παρακείμενα. γίγνεται δὲ καὶ δι᾿ ἐξολκὴν εὔτονον τοῦ χορίου, ὅπερ μάλιϲτα ἐν ταῖϲ λεγομέναιϲ ὠμοτοκίαιϲ ϲυμβαίνει. καὶ ἄτεχνοϲ δὲ ἐμβρυουλκία εἰργάϲατο τὸ πάθοϲ. γίγνεται 〈δὲ〉 καὶ διὰ κατοχὴν 〈τοῦ〉 πνεύματοϲ ἢ πήδημα καὶ διὰ βάρουϲ ἄρϲιν καὶ διὰ πληγήν, [*](1 VIII] Must. II c. XXXIV 2 IXI cf. Aet. XVI 105 (φιλουμένον) p. 152 sq. Ζ.; Paul. VI 70; Must II c. XXXV 3 X] cf. Aet. XVI 106 p. 153 Z; Paul. VI 70; Must. II c. XXVI 4 XI] cf. Aet. XVI 107 (φιλουμένοτ) p. 154 Z; Paul. VI 71 Must. II e. XXVII 5 XII] cf. Crib. Synops. ad Eustath. IX 52; Act XVI 109 p. 156 Z; Paul. III 175, 1; Must. II. XXVIII e XIII] cf. Aet. XVI 105 (Ἀϲπαcαι)p. 155 Ζ.) Paul. III 75, 1 Must. II c. XXIX 7 XIV] cf. Aet. XII 99 (Ἀϲπαϲίαϲ) p. 147 sq. Ζ.; Paul. III 75, 2; Must. II c. XXX 8 XVI cf 〈Orib. Synops. ad Eustath LX 55; Aet XVI 71 (cωρανοῦ); Paul. III 72; Must. II c. XXXI (Gunoh. d Sor. p. 64 sqq 9 § 35] cf Aet. p. 109, 8– 110, 9 Z.) [*](8 Περὶ πτώϲεωϲ μήτραϲ, δι᾿ ἑμβρυουλκυία: ∽ P in textu (Περὶ προπτώ- ϲεωϲ μήτραϲ διεμβρυουλκίαν indice) 9 in my. νδ᾿ P τῆϲ ὑϲτέραϲ Aet.) [*](11 προπίπτει Aet.: πρὸϲρίπτες P 12 ἐὰν τοιαύτη γένηται add. Aet. προπίπτον Aet.: πρὸϲπίπτον 14 προπίπτει Aet.: πρὸϲπίπτει P 17 καὶ ἀποϲπωμένων add. Aet. 19 ἀτέχνωϲ P: corr. Dietz 19 9 sq. δὲ (erat δι] ἐμβρυουλκία |(erat αν) P 20 δὲ add. Aet. 21 τοῦ add Aet. ἢ πήδημα supra licaul P)
36 [85]. ἔνιοι μὲν οὑν ὅλην λέγουϲιν προπίπτειν, τῶν ἀντε- χόντων αὐτὴν ὑμένων καὶ μυῶν ῥαγέντων ἐκ πληγῆϲ ἡ τινοϲ τῶν ἐμφερῶν 〈ἢ〉 χαλαϲθέντων καὶ ὅμοιόν τι παραλύϲει ἐργαϲθέντων· οἱ δὲ π ἔρι τὸν ‘Ιπποκράτην καὶ Ἡρφιλον μόνον τὸ ϲτόμιον (γνωρίζεται δὲ ἐκ τοῦ τρuφεροῦ προπῖπτον τὸ ϲύγκριμα ὅμοιον κεφαλῆ πολύποδοϲ. ὡϲ Ἡρὁφιλοϲ ἔλεγεν, πόρον ἔχον ὡϲ παραδέξαϲθαι διπύρηνον)· οἱ δὲ μηδ’ ὅλωϲ· οὐκ ἂν γάρ φαϲιν ἀποκαθίϲαι τὴν μήτραν ἀπὸ μέρουϲ, φλεγμαῖνον δὲ τὸ ϲτόμιον ψανταϲίαν παρέχειν προπτιώ- ϲεωϲ. οἱ δὲ κατ’ ἐκτροπὴν γίνεϲθαι τὴν πρόπτωϲιν αὐτῆϲ ὑπο- λαμβάνουϲιν, ὡϲ ποτὲ μὲν 〈τὸν〉 ἔξωθεν, ποτὲ δὲ τὸν ἔνδον αὐτῆc χιτῶνα προπίπτειν· διπλῆν γὰρ αὐτὴν ὑπάρχειν καὶ τὸν μὲν ἔξωθεν αὐτῆϲ χιτῶνα τοῖϲ ὑπερκειμένοιϲ ϲυμπεφυκέναι, τὸν δ’ ἔϲωθεν τούτῳ ϲυνηρτῆϲθαι καὶ τῆ χαλάϲει τῶν ὑμνων προπίπτειν· οἱ δὲ καὶ τὴν ὅλην κατὰ ῥῆξιν ὴ παράλυϲιν, ἢ ἀπὸ μέρουϲ καὶ εἰϲ τὰ ἑαυτῆϲ κοῖλα ἔτι ἐνδιπλουμένην. ὅταν μὲν οὐν κατὰ ῥῆξιν, φαϲίν, προπέϲῃ, φανήϲεται παντελῶϲ ἔναιμοϲ, κατὰ προήγηϲίν τινοϲ πτώϲεωϲ ἢ βίαϲ [*](17 οἱ δὲ περὶ τὸν ἰπποκράτην] de orifcii prolapst cf Hipp. De morb. mul II c. 145 (VIII p. 318 sqq. L.); de totius uteri ibid c. 144 (VIII 316 sq.), unde Onidia illa a Sorano Hippocrati mom adscribi patet 19 ὡϲ ‘Hρόφιλοϲ ἔλεγεν] cf. supra ad p. 8, 23 22 οί δὲ] Demetrium Apameum de inversione μteri docuisse testis est Papyrus Goletisohtscheo Arch. f Papyrusforsch. III 159 col. III 3 (cf ‘Gynak. d. Sor p. 65, 2)) [*](1 — 3 τῇ πολλῇ . . . ἐξαρτημάτων add. Aet 2 καὶ παρειμ. γενομ. Aet. transposni 5 ϲφοδρῶϲ Aet.: ϲφόδρα P 6 ἐεαλιϲθήϲαϲαν προπεϲεῖν Aet.) [*](7 τοιαύτηϲ αἰτίαϲ Aet. 9 ϲυνέϲτη Aet : ϲύνεϲτι P 11 ἐπιγαϲτρίου Aet.: ἐπιγαϲτρίων P ψυγένταϲ Aet : φυγένταϲ P 12 τοὑϲ τόπουϲ add. Aet.) [*](τὸν om. Aet 15 ἢ add. Εrmerins. ‘aut relaxatis wembrais’ Must. τι Ermerins: τῆ P 18 — 20 γνωρίζεται . . . διπύρηνον secius. Ermirine 18 προπίπτειν P: corr. Rose κεφαλὴν P: corr. Dietz 19 πόνον P: corr. kind) [*](20 μηδ’ ὅλωϲ scripsi: μήδ’ ὁλον P φηϲίν P. corr. Irmmerins ἀποκαθίϲαν P: corr . Dietz τὴν μήτραν scrips (quo respicit αὺτῆϲ et αὐτὴν in eis quoe sequuntur): τὸ μὴ P 23 ὡϲ ποτε sc cripsi: ὡϲ τήν P. ὡϲ πὴ Rose τὸν add. Dietz ποτὲ δὲ scripsi: οι δέ Ρ: πῆ δὲ Rose 24 πρὸϲπίπτειν P: corr. Dietz.) [*](28 (νδιπλουμένηϲ P: corr Ermerins)
37 [86]. ἁρμόϲει τοίνυν προϲφάτου μὲν οὔϲηϲ τῆϲ προπτώϲεωϲ. ἐναίμου δὲ τῆϲ ὑϲτέραϲ βλεπομένηϲ καὶ ἀφλεγμάντου, προπερικλύ ϲαντα μὲν τὸ ϲπλάγχνον ὕδατι ψυχρῷ ἢ [ὄξει] ὀξυκράτῳ τοῖϲ δακτύ- λοιϲ ἐγχειρεῖν τῇ τῆϲ μήτραϲ καταϲτολῇ, καὶ γὰρ ὑπακούει κατ’ ἀρχὰϲ ῥᾳδίωϲ πρὸϲ τὸν καταρτιϲμόν. εἰ δὲ μὴ ὑπακούοι, διὰ ϲπόγγου περι- φεροῦϲ προϲτεθέντοϲ ἐνδιατάϲϲειν μετεωριζομένων 〈τῶν μηρῶν〉 ὑπύ τινων δεξιῶϲ ὑπηρετεῖν δυναμένων. μετὰ δὲ τὴν καταϲτολὴν ἐκπλῃ ροῦν τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον ἐνθέϲει ϲπογγιᾶϲ ὀξυκράτῳ βεβρεγμένηϲ ἠερίου καὶ τῇ ἐπιδέϲει ϲυλλαμβάνοντα ϲυνάγειν τούϲ μηροὺϲ καὶ περιπλέκειν ἐκτεταμένουϲ· μετεωρίζειν δὲ τὰ περὶ τὴν ὀϲφὺν ὑποθέϲει προϲκεφαλαίου ἢ τὰ περὶ τοὺϲ πόδαϲ τῆϲ κλίνηϲ μετέωρα ποιεῖν. καὶ ϲυϲτέλλειν ἄχρι διατρίτου καὶ τότε διδόναι τροφὴν ὀλίγην ἁπλῆν, εἶτα παρὰ μίαν· ϲτερεοποιηθείϲηϲ δὲ τῆϲ καταϲτολῆϲ μετὰ προϲοχῆϲ ἀναλαμβάνειν .εἰ τὰ τῆϲ ἡλικίαϲ ϲυλλαμβάνοιτο. [87.] ἐπἱ γὰρ τῶν πρεϲβυτέρων καταϲτέλλεται μὲν ἡ μήτρα, προπίπτει δὲ πάλιν εὐχερῶϲ.
38. εἰ μὲν οὑν ϲκύβαλα ἐν τῷ ἀπευθυϲμένῳ παρακέοιτο, διὰ κλυϲτῆροϲ αὐτὰ κομιϲτέον ἁπλοῦ. ὡϲαύτωϲ δὲ καὶ εί ἐν κύϲτει περίτ- τωμα εἴη, διὰ καθετῆροϲ αὐτὸ κομιϲτέον. ϲυμβαίνει γὰρ ἐπὶ 〈τὸ〉 πλεῖϲτον ἐγκατέχεϲθαι ταῦτα τῷ μέϲην τὴν ὑϲτέραν τεταγμένην ἀπευ- θυϲμένου καὶ κύϲτεωϲ παραποδίζειν 〈τε〉 ἐν ταῖϲ προπτώϲεϲι ταῖϲ φυϲι- καῖϲ ἐκκρίϲεϲι θλίβουϲαν καὶ ϲτενοχωροῦϲαν τοὺϲ τόπουϲ 〈καὶ παραποδί - ζεϲθαι ὑπ’ αὐτῶν ἐν ταῖϲ ἀναθλίψεϲιν αὐτήν〉. ϲχηματίζειν δὲ μετὰ τοῦτο τὴν κάμνουϲαν ὑπτίαν ὑψηλότερα ἔχουϲαν τὰ ἰϲχία καὶ κάμψα- ϲαν τὰϲ ἰγνύαϲ μετὰ τοῦ διεϲτάναι ἀπ’ ἀλλήλων τὰ ϲκέλη. ἔπειτ ἐλαίῳ πολλῷ χλιαρῷ καταντλήϲαντα τὸ προπεπτωκὸϲ τῆϲ μήτραϲ ἐπὶ πολὺ καὶ ποιήϲαντα ϲύϲτρεμμα ἐξ ἐρίου ϲχήματι καὶ πάχει ἀναλογοῦν τῷ γυναικείῳ κόλπω περιβάλλειν ἔξωθεν τὸ ϲύϲτρεμμα τοῦ ἐρίου ἰϲχνοτάτῳ καὶ καθαρῷ ὀθονίῳ. κἄπειτα καταβάπτειν ταχέωϲ εἰϲ [*](17 sq] Aet. p.110, 10-13 z. 19 § 38] Aet. p. 110, 13—111, 17 z.) [*](1 δεδευμένον P. corr. Ermεrins 3 post καϲτόριον lacumam statuit Rose. De toto loco usque ad 17 cf. ′Gynak. d. Sor.’ p. 65, 3 6 ὄξει seclus. Dietz) [*](7 post ἐγχειρεῖν add. δκήϲει P ex Aet. (p. 110, 9 Xὲ z) 9 ἐνδιατάϲϲει P : corr. Dintz τῶν μηρῶν add. Rose 10 τινων Rose: τῶν P δεξιῶν P corr. Di8etz 12 ϲυλαμβάνονταϲ P: corr. Rose 15 διατρίτου Rose: δια- τρίτηϲ P 17 ἀναλαμβάνειν, seil. τὴν ἀναληπτικὴν ἐπιμέλειαν παραλαμβάνειν lac. stat kolbfleisch coll. Aetio 18 προπίπτει Aet.: πρὸϲπίπτει P 21 τ Aet.: om. P 23 τε add. Aet. 24 post τόπουϲ add. Aet. καὶ παραποδί- ζουϲαν (scripsi παραποδίζεϲθαι) ὑπ’ αὐτῶν ἐν ταῖϲ ἀναθλίψεϲιν αὐτῆϲ (scrpsi αὐτὴν), ubi καὶ παραποδιϲθεῖϲαν . . . αῦθιϲ 〈οὐ καταϲτέλλεϲθαι〉 tenptavit Rose) [*](27 τὰϲ ἰγνύαϲ Aet.: τὰ ἰϲχία P διεϲτάναι P; διαϲτῆναι Aet. 28 καταντλήϲαντα Ermerins: καταντλήϲαϲ P: καταντλήϲανταϲ Aet. 29 ποιή- ϲαντα Ermerins: ποιήϲανταϲ P ὕet. ἀνολογοῦν Aet.: ἀναλογοῦντα P 31 καθαρωτάτῳ Aet.)
39 [88]. εἰ δὲ πολὺν ἔξω χρόνον μείναϲα φαίνοιτο ὑπόλευκοϲ ἥδη κατεψῦχθαι, ποτὲ δὲ καὶ προδήλωϲ φλεγμαίνειν καὶ περιωδυνεῖν ἢ κατὰ παράλυϲιν προπεπτωκέναι, θερμῷ ὕδατι ἢ ὑδρελαίῳ 〈καταντλεῖν〉 ἢχυλῷ τήλεωϲ ἑφθῆϲ ἢ λινοϲπέρμου ἢ μολόχηϲ καὶ οὕτωϲ ἀπεντάϲϲειν· ἄν δὲ τὸ μέγεθοϲ 〈τῆϲ φλεγμονῆϲ〉 ἀπαιτήϲῃ, καὶ φλεβοτομεῖν καὶ τοῖϲ ἄλλοιϲ χρῆϲθαι χαλαϲτικοῖϲ διὰ τὴν παράλυϲιν [ἢ τὸ μέγεθοϲ τῆϲ φλεγμονῆϲ]. εἰ δὲ χρονίϲειεν, ὥϲτε ϲυνεχῶϲ προπίπτειν, ὀξυκράτῳ περιπλύνειν θερμῷ καὶ ἐγκαθίζειν τῷ ὀξυκράτῳ ἐφ’ ἱκανὸν χρόνον, ἔπειτα τὰ προειρημένα ποιεῖν πάντα, ἤγουν ϲικύαϲ κούφαϲ καὶ τὰ ἐπιθέματα τά τε διὰ φοινίκων, μήλων ἰυδωνίων καὶ πάντων ἤδη τῶν ϲτύφειν δυναμένων ἢ τὰ δι’ ἰτεῶν καὶ τῶν τὸ αὐτὸ ποιεῖν δυναμένων. εἶτα τὴν ὅλην ϲύγκριϲιν τονοῦν τῷ ἀναληπτικῷ κύκλῳ χρώμενον, [*](29 τὰ προειρημένα] cf. supra § 38, 3 sq.) [*](1 sq. καὶ 〈εἰϲ〉 . . . καταβάπτειν conturbata seclusi: om. Aet. (cf. infra 13—15) 4 προπεπτωκὸϲ Aet.: πεπτωκὸϲ P ἀνοθλίβοντα Ermerins: ἀνα- θλίβονταϲ P Aet. 6 τοῦτ’ ἔϲτιν (τοῦ τέλουϲ P) ἐν τῷ αἰδοίῳ P Aet.: seclusi (cf. p. 150, 1; 151, 13) 7 εἰτα Aet.: ἡ καὶ P 8 ὁϲφόοϲ P : corr. Dietz 10 προβλητέον P: corr. Dietz 11 καὶ ante καθ’ add. Ermerins; sed cf. Aet. p. 111, 8 Z. 12 ϲυνεχεῖ P: corr. Dietz 14 κεχλιαϲμένον Aet.: κεχαλα- ϲμένον P 15 ἀνατρόπου P: corr. Dietz: ἀναρρόπωϲ Kind: om. Aet. 18 ἀλφί- τοιϲ Aet.: ἀμφοτέροιϲ P 18 sq. φακῷ μετ’ ὀξυμέλιτοϲ Aet. (cf. Orib ): om. P) [*](21 φαίνοιθ’ ὑπόλευκοϲ Kind: φαίνοιτο λοιπὸν P: pallida Must 23 κα- ταντλεῖν om. P: fomentamda est’ Must. 25 τῆϲ φλεγμονῆϲ inseruit Rose ἀπαι 7 P 26 sq. ἢ τὸ μέγεθοϲ τῆϲ φλεγμονῆϲ sustulit Rose 27 πρὸϲ πίπτειν P: corr. Dietz 30 καὶ ante μήλων add. Rose 31 τὰ Rose: τὴν P) [*](τοῖϲ . . . δυναμένοιϲ P corr. Rose)
40 [ 89]. μελανθείϲηϲ δὲ αὐτῆϲ ἀπὸ μέρουϲ διὰ τὸ ἔξω μεῖναι πλείοϲι χρόνοιϲ, εἰ καί τινεϲ ἱϲτοροῦϲι ϲυμβιῶϲαι μέχρι παντὸϲ ἐνίαιϲ τὴν μήτραν προπεπτωκυῖαν, τοῖϲ πρὸϲ νομὰϲ χρηϲτέον· εἰ δὲ μή, καὶ ἀποτμητέον τὸ μελανθέν, εἰ καὶ λοβὸν ῆπατοϲ ἢ πνεύμονοϲ ἀποτέμνομεν κατὰ τὴν πρόπτωϲιν μελανθέντα. κὰν ὅλη μελανθῇ, τὴν ϲύμπαϲαν ἀποτμητέον, οὐ μόνον διὰ τοὺϲ ἱϲτορήϲανταϲ αὐτὴν ἀκινδύνωϲ ἐκτέμνεϲθαι, ὧν ἔμπροϲθεν ἐμνημονεύϲαμεν, ἀλλ’ ὅτι τὸ ἀποκοπτόμενον οὐκέτι κύριόν ἐϲτιν μέροϲ, ἠλλοτριωμένον δὲ ϲῶμα καὶ ἀνοίκειον. εἰ δὲ ἐκ τοῦ ϲυνεχῶϲ προπίπτειν ἑλκωθεῖϲα ϲυμφύη τοὶϲ πτερυγώμαϲιν, ὡϲ ἱϲτοροῦϲί τινεϲ, διακριτέον τὴν πρόϲφυϲιν ὡϲ ἐντέρου πρὸϲ περιτόναιον· ἄμεινον δὲ τῆϲ ἀϲφαλείαϲ χάριν τῶν πτερυτωμάτων τι τῇ μήτρᾳ προϲχαρίζεϲθαι μὴ δυναμένηϲ τῆϲ δία κρίϲεωϲ ἴληϲ ἀποτελεϲθῆναι.