Fragmenta Heroniana

Hero of Alexandria

Hero of Alexandria, Fragmenta Heroniana, Hultsch, Teubner, 1864

. Ὁ πῆχυϲ ὁ λιθικὸϲ ἔχει ϲπιθϲμὰϲ β´, ἢ πόδα ἕνα πρὸϲ τῷ ἡμίϲει, ἢ παλαιϲτὰϲ ϛ´, ἢ κονδύλουϲ ιβ´, ἢ δακτύλουϲ κδ´ ὡϲαύτωϲ καὶ ὁ τοῦ πριϲτικοῦ ξόλου.

. Ἡ ὀργυιὰ μεθ᾿ ἧϲ μετρεῖται ἡ ϲπόριμοϲ γῆ ἔχει ϲπιθαμὰϲ βαϲμικὰϲ θ´ δ˝, ἢ πόδαϲ ἕξ καὶ ϲπιθαμὴν α´ δ˝, παλαιϲτὰϲ ἤγουν γρόνθουϲ κζ´ καὶ ἀντίχειρον· τουτέϲτι τοὺϲ μὲν κϛ´ ἐϲφιγμένηϲ οὔϲηϲ τῆϲ χειρόϲ, τὸν δὲ τελευταῖον ἢ πρῶτον ἡπλωμένου καὶ αὐτοῦ τοῦ μεγάλου δακτύλου τῆϲ χειρόϲ, ὃϲ δὴ καὶ λέγεται τέταρτον ϲπιθαμῆϲ, ἔχει δὲ δακτύλουϲ τρεῖϲ. μεθὸ δὲ ποιήϲειϲ ὀργυιὰν ἐν καλάμῳ ἢ ἔν τινι ξύλῳ. μετὰ τοῦτο ὀφείλειϲ ποιῆϲαι ϲχοινίον ἤγουν ϲωκάριον δεκαόργυιον καὶ οὕτωϲ μετρεῖν ὃν μέλλειϲ μετρῆϲαι τόπον· τὸ γὰρ ϲωκάριον τῆϲ ϲπορίμου γῆϲ δέκα ὀργυιὰϲ [*](1. ε´ om. Pe 2. (??)˝] δίμοιρον V κ´] εἴκοϲι Pd ἢ κονδύλουϲ μ´ om. 4. Ὁ] Ἡ Pd 5. πρὸϲ om. V τῷ ἡμίϲει] τῶν ἥμιϲυ Pd, τὸ ϛ˝ Pe, (??) V ἢ κονδύλουϲ ιβ´ om. C 6. ὁ om. Pe 8. Ἡ om. V οὐργια (sic) Pe, qui postea constanter οὐργυιά μετρᾶται Pd 9. θ´] ἐννέα V δ˝ τέταρτον V, om. Pe ἓξ om. Pe 10. δ˝] τέταρτον PeV ἤγουν] τοι PeV ἀντίχειρα PeV 11. ἐϲφηγμένηϲ V 12. τὸν δὲ] τὸ ἢ om. Pd ἡ- πλωμένον Pd 13. μεγάλου om. PeV ὃϲ] ἧϲ Pd 14. τέταρτον λέγεται Pe τρεῖϲ] γ´ Pe 15. μεθ᾿ Pd δὲ om. V 16. μετὰ τούτου Pe et Salmasius Plin. Ex. p. 481bB 17. δεκαόργυιον] δέκα οὐργυιῶν Pe, ὀργυιῶν δέκα V οὕτω PeV μετρεῖν] μετρᾶν Pd, μετρῆϲαι Pe Sa (h. e. Salmasius) μέλλειϲ om. Pd μετρῆϲαι] με- τρεῖν PeSa 18. ὀργυιὰϲ δέκα V)

190
ὀφείλει ἔχειν, τοῦ δὲ λιβαδίου καὶ τῶν περιοριϲμῶν ιβ´.

. Καὶ μετὰ μὲν τοῦ δεκαοργυίου ϲχοινίου ἔχει ὁ τόποϲ τοῦ μοδίου ὀργυιὰϲ ϲ´ μόναϲ, μετὰ δὲ τοῦ δωδεκαοργυίου ἔχει ὀργυιὰϲ ϲπη´.

. Πλὴν οἱ βραχύτατοι καὶ πεδινοὶ τόποι μετὰ τοῦ δεκαοργυίουϲ χοινίου ὀφείλουϲι μετρεῖϲθαι· οἱ δὲ περιοριϲμοὶ τῶν προαϲτείων καὶ τῶν χωρίων τῶν ὁλογύρωϲ μετρουμένων μετὰ τοῦ δωδεκαοργυίου ϲχοινίου διὰ τὸ εὑρίϲκεϲθαι ἔϲωθεν τῶν περιοριϲμῶν αὐτῶν πολλάκιϲ ξηροχειμάρρουϲ καὶ ῥύακαϲ καὶ λόχμαϲ κοὶ ἀχρήϲτουϲ τόπουϲ. ἂν δὲ καὶ μετὰ τοῦ δεκαοργυίου ϲχοινίου μετρηθῶϲιν, ὀφείλουϲιν ὑπεξαιρεῖϲθαι εἴτε ἀπὸ τοῦ ἀναβιβαϲμοῦ τῶν ϲωκαρίων κατὰ ι´ ϲωκάρια ϲωκάριον α´, εἴτε ἀπὸ τοῦ μοδιϲμοῦ κατὰ δέκα μόδια μόδιον ἓν διὰ τὰϲ εἰρημέναϲ αἰτίαϲ.

. Δεῖ δὲ γινώϲκειν, ὅτι ὁ ϲπόριμοϲ μόδιοϲ ἔχει λίτραϲ τεϲϲαράκοντα· μία δὲ ἑκάϲτη λίτρα ϲπείρει γῆν ὀργυιῶν ε´.

[*](1. τοῦ δὲ λιβαδίου] τοῦ δ´ ἐμβαδίου Pe τῶν περι- οριϲμένων Pd, τὸν περιοριϲμὸν V 3. δεκαουργίου Pe a pr. m., δεκαουργυιαίου idem a sec. m. (itemque infra), δεκαοργυιαίου Sa ϲχοινίου] ϲωκαρίου 4. ὁ om. Pe ϲ´] διακοϲίαϲ Pe καὶ ante μόναϲ add. Pde 5. δωδε- καοργυίου] ίβ ὀργίου Pd, δωδεκαουργυιαίου Pe (itemque infra) ϲπη´] ϲπ´ Pe 8. καὶ τῶν χωρίων om. Pe 10. post ϲχοινίου Pd add. ὀφείλουϲι μετρεῖϲθαι περιοριϲμέ- νων Pd 11. καὶ λόχμαϲ om. V λόχμαϲ] λογχ cum corrupto compendio Pd 12. ἀχρίϲτουϲ Pe, ἀκρίϲτουϲ Pd ἂν] αἱ Pe, εἰ Pd ἂν δὲ καὶ usque ad αἰτίαϲ om. V 13. μετρηθῶϲι Pde 15. post μοδιϲμοῦ Pe add. ὑπεξαιρεῖϲθαι 16. ἓν] α´ Pe 17. Δεῖ] Χρὴ V 18. λύτραϲ Pe 19. ε´] πέντε Pe)
191

. Πλάτοϲ γὰρ καὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν πέντε ποιοῦϲι λίτραν μίαν.

Πλάτοϲ καὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν ι´ ποιοῦϲι λίτραϲ β´.

Πλάτοϲ καὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν ιε´ ποιοῦϲι λίτραϲ γ´. Haec eadem ratione quinis orgyiis singulisque liris additis continuantur ad:

Πλάτοϲ καὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν ρ´ ποιοῦϲι λίτραϲ κ´.

Πλάτοϲ καὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν ϲ´ ποιοῦϲι λίτραϲ μ´. Ηaec centensrum orgyiarum ratioe continuantur ad: Πλάτοϲ κοὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν α ποιοῦϲι λίτραϲ ϲ´.

. Αἱ c´ ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίου ἑνόϲ

Αἱ ϲ´ ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίου ἑνὸϲ ϛ.

Αἱ υ´ ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίων β´.

Αἱ φ´ ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίων β´ ϛ.

Αἱ χ´ ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίων γ´.

Αἱ ψ´ ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίων γ´ ϛ.

Αἱ ω´ ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίων δ´.

Αἱ Ϡ´ ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίων δ´ ϛ.

Αἱ α ὀργυιαί εἰϲι τόποϲ μοδίων ε´.

[*](1. γὰρ om. V 7. ea quae supra usque ad finem perscripta sunt solus habet Pd; in Pe et V tabula sic continuatur:)[*](Πλάτοϲ καὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν ρ´ ποιοῦϲι λίτραϲ κ´ ἤτοι μόδιον ϛ (ἤγουν μοδίου τὸ ἥμιϲυ V).)[*](Πλάτοϲ καὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν ϲ´ ποιοῦϲι λίτραϲ μ´ ἤτοι (ἤγουν V) μόδιον α´ (ἕν V).)[*](Haec centenarum orgyiarum ratione ad mille orgyias, deinceps singulis milibus orgyiarum additis continuantur ad:)[*](Πλάτοϲ καὶ μῆκοϲ ὀργυιῶν α ποιοῦϲι λίτραϲ β´ ἢ (ἤ- γουν V) μόδια ν´. (Hic est finis tabulae in PeV.) 13. μοδίου Pd 14. μοδ´ Pd itemque infra.)
192

Δεῖ γινώϲκειν ὅτι ἣ ὀργυιὰ ἔχει ϲπιθαμὰϲ θ´ δ˝ ἢ παλαιϲτὰϲ κη´ ἐχούϲηϲ τῆϲ πρώτηϲ παλαιϲτῆϲ προϲθήκην κονδύλου. Καὶ ἄλλωϲ. ἀνὴρ μέϲοϲ μήτε κοντὸϲ μήτε μακρὸϲ ϲταθεὶϲ ὄρθιοϲ ἐκτεινάτω τὴν δεξιὰν αὑτοῦ χεῖρα ἄνω, καὶ ἔνθα ἂν φθάϲῃ τὰ ἄκρα τῶν δακτύλων αὐτοῦ, ἐκεῖ ἐϲτι μέτρον δικαίαϲ ὀργυιᾶϲ. Καὶ ἄλλωϲ. λαβὼν ϲχοινίον ἢ κάλαμον ὁ τῆϲ μέϲηϲ ἡλικίαϲ ἀνὴρ πατηϲάτω τὴν ἄκραν ἐν τοῖϲ δακτύλοιϲ τοῦ ποδὸϲ αὑτοῦ. εἶτα ἀναβιβαϲάτω τὸ ϲχοινίον ἄχρι τοῦ ὤμου αὑτοῦ, εἶθ᾿ οὕτωϲ καμψάτω τοῦτο ὄπιϲθεν ἄχρι τοῦ κώλου αὑτοῦ, καὶ ποιήϲει ὀργυιὰν πάνυ δικαιοτάτην.