Tetrabiblos

Claudius Ptolemaeus

Claudius Ptolemaeus. Claudii Ptolemaei opera quae exstant omnia, Volume 3.1. Boll, Franz, and Boer, Emilie, editors. Leipzig: Teubner, 1954.

Ἥδη δέ τινες καὶ ἐν ἑκάστοις τούτων τῶν ὅλων μερῶν <μορίοις> ἰδιότροποι περιστάσεις ἠθῶν καὶ νομίμων ἐξηκολούθησαν. ὥσπερ γὰρ ἐπὶ τῶν τοῦ περιέχοντος καταστημάτων καὶ ἐν τοῖς ὡς ἐπίπαν κατειλεγμένοις θερμοῖς ἢ ψυχροῖς ἢ εὐκράτοις καὶ κατὰ μέρος ἱδιάξουσι τόποι καὶ χῶραί τινες ἐν τῷ μᾶλλον ἢ ἧττον ἤτοι διὰ θέσεως τάξιν ἢ διὰ ὕψος ἢ ταπεινότητα ἢ διὰ παράθεσιν, ἔτι δὲ ὡς ἱππικοί τινες μᾶλλον διὰ τὸ τῆς χώρας πεδινὸν καὶ ναυτικοὶ διὰ τὴν τῆς θαλάσσης ἐγγύτητα καὶ ἥμεροι διὰ τὴν τῆς χώρας εὐθηνίαν,

οὕτως καὶ ἐκ τῆς πρὸς τοὺς ἀστέρας καὶ τὰ δωδεκατημόρια φυσικῆς τῶν κατὰ μέρος κλιμάτων συνοικειώσεως ἰδιοτρόπους ἄν τις εὕροι φύσεις παρ’ ἑκάστοις, καὶ αὐτὰς δὲ ὡς ἐπίπαν, οὐχ ὡς καὶ καθ’ ἕνα ἕκαστον πάντως ἐνυπαρχούσας. ἀναγκαῖον οὖν, ἐφ’ ὅσον ἂν εἴη χρήσιμον, πρὸς τὰς κατὰ μέρος ἐπισκέψεις κεφαλαιωδῶς ἐπελθεῖν.

[*](4 Excerpta. Rhet. CCAG VII 194 83. Anon. apud Maximum 112 ss. CCAG VIII 4, 35 f. 174; Heph. I 1. R. Uhden, Das Erdbild in der Tetrab. d. Ptol., Philol. 88, 1933, 302 ss.; Fischer, Geogr. Prodr. 42ss.)[*](1 δὴ VD δὲ aMS om. γ 2 κλίμα V cm. αβγ ἀντικειμένως α 3 ἀνατολι om. V spat. rel. 4 tit. hic α post ἐπελθεῖν (V. 21) VDMy om. S καὶ] καὶ τὰ (om. D) ἑξάγωνα DM 5 πρὸς α M S γ τοὺς ἀστέρας om. M 6 τούτων MSy τούτοις VaD ὅλων μερῶν βγ δώδεκα μερῶν Y δωδεκατημορίων Σ 7 μορίοις Boll παραστάσεις V φυσικῶν α 9 τοῖς V αὐτοῖς α βγ κατειλημένοις V τοῖς κατειλεγμ. Σγ 10 τόποι Va τόποις βγ 11 ἐν τῷ aMS ἐν τὸ Dy 12 διὰ (pr.) om.Va 16 καὶ βγ κατὰ α 17 κλιμάτων V βγ λημάτων α 19 ἀναγκαῖον cum prioribus coniunxerunt Vβγ: ἀναγκ. ἐν. MS ἐν. ἂν. οὖν α om. V βγ 20 ὅσον V βγ ὧν α)
62

τεσσάρων δὴ τριγωνικῶν σχημάτων ἐν· τῷ ξῳδιακῷ θεωρουμένων δέδεικται διὰ τῶν ἔμπροσθεν ἡμῖν, ὅτι τὸ [*](m 59 c 16) μὲν κατὰ τὸν Κριὸν καὶ τὸν Λέοντα καὶ τὸν Τοξότην βορρολιβικόν τέ ἐστι καὶ οἰκοδεσποτεῖται μὲν προηγουμένως ὑπὸ τοῦ τοῦ Διὸς διὰ τὸ βόρειον, συνοικοδεσποτεῖται δὲ καὶ ὑπὸ τοῦ τοῦ Ἄρεως διὰ τὸ λιβικόν·

τὸ δὲ κατὰ τὸν Ταῦρον καὶ τὴν Παρθένον καὶ τὸν Αἰγόκερων νοταπηλιωτικόν τέ ἐστι καὶ οἰκοδεσποτεῖται μὲν πάλιν προηγουμένως ὑπὸ τοῦ τῆς Ἀφροδίτης διὰ τὸ νότιον, συνοικοδεσποτεῖται δὲ καὶ ὑπὸ τοῦ Κρόνου διὰ τὸ ἀπηλιωτικόν· τὸ δὲ κατὰ τοὺς Διδύμους καὶ τὰς Χηλὰς καὶ τὸν ‘γδροχόον βορραπηλιωτικόν τέ ἐστι καὶ οἰκοδεσποτεῖται μὲν προηγουμένως ὑπὸ τοῦ Κρόνου διὰ τὸ ἀπη λιωτικόν,

συνοικοδεσποτεῖται δὲ καὶ ὑπὸ τοῦ Διὸς διὰ τὸ βόρειον· τὸ δὲ κατὰ τὸν Καρκίνον καὶ τὸν Σκορπίον καὶ τοὺς Ἰχθύας νοτολιβικόν τέ ἐστι καὶ οἰκοδεσποτεῖται μὲν πάλιν προηγουμένως ὑπὸ τοῦ τοῦ Ἄρεως διὰ τὸ λιβικόν, συνοικοδεσποτεῖται δὲ καὶ ὑπὸ τοῦ τῆς Ἀφροδίτης διὰ τὸ νότιον.

τούτων δὴ οὕτως ἐχόντων, διαιρουμένης δὲ τῆς καθ’ ἡμᾶς οἰκουμένης εἰς τέσσαρα τεταρτημόρια τοῖς τριγώνοις ἰσάριθμα κατὰ μὲν πλάτος ὑπό τε τῆς καθ’ ἡμᾶς θαλάσσης ἀπὸ τοῦ ‘Ηρακλείου πορθμοῦ μέχρι τοῦ Ἰσσικοῦ κόλπου καὶ τῆς ἐφεξῆς πρὸς ἀνατολὰς ὀρεινῆς ῥάχεως,

ὑφ’ ὧν χωρίζεται τό τε νότιον καὶ τὸ βόρειον [*](2 cf. Tetrab. I 19 6 Co 58,18 ὁ γὰρ δεσποτεύων ἣλιος οὐ κυριεύει ἀνέμου τινός 17 cf. supra I 19 Ἑρμοῦ) et B-L 204) [*]( τριγωνικῶν V (in ras.) Dy τριγώνων aMS 2 δεδ. Υ Μ S ὡς δεδ. VEDy ἡμῖν om. V 888. articulum ante signornm εἰ stellarum nomina. modo omittunt modo ponunt codd., quae singula. notare taedet (Boll) 7 Ταῦρον] Ζυγὸν V (Τοῦρον V2) 10 καὶ MSy om. VαD 11 τὰς Χηλὰς] τὰ (ex τοῦ) Κριοῦ V 14 καὶ VDy om. aMS 17 μὲν πάλιν προηγ. βγ προηγ. μὲν (om πάλιν) α 18 καὶ] γ om. Vαβ 21 εἰς] εἰς τὰ V 25 ὑφ’ χωρίζεται om. V νότ. κ. τ. βόρ. VYDS βόρ. κ. τ. νότ. ΣΜγ)

63
αὐτῆς μέρος, κατὰ δὲ μῆκος ὑπὸ τοῦ Ἀραβικοῦ κόλπου [*](m 60) καὶ Αἰγαίου πελάγους καὶ Πόντου καὶ τῆς Μαιώτιδος λίμνης, ὑφ’ ὧν χωρίζεται τό τε ἀπηλιωτικὸν καὶ τὸ λιβικὸν μέρος, γίνεται τεταρτημόρια τέσσαρα, σύμφωνα τῇ θέσει τῶν τριγώνων· ἓν μὲν τὸ πρὸς βορρόλιβα τῆς ὅλης οἰκουμένης κείμενον, τὸ κατὰ τὴν Κελτογαλατίαν, ὃ δὴ κοινῶς Εὐρώπην καλοῦμεν·

τούτῳ δὲ ἀντικείμενον καὶ πρὸς νοταπηλιώτην τὸ κατὰ τὴν ‘Εῲαν Αἰθιοπίαν, ὃ δὴ τῆς Μεγάλης Ἀσίας νότιον ἂν μέρος καλοῖτο· καὶ πάλιν τὸ μὲν πρὸς βορραπηλιώτην τῆς ὅλης οἰκουμένης τὸ κατὰ τὴν Σκυθίαν, ὃ δὴ καὶ αὐτὸ βόρειον μέρος τῆς Μεγάλης Ἀσίας γίνεται· τὸ δὲ ἀντικείμενον· τούτῳ καὶ πρὸς λιβόνοτον ἄνεμον, τὸ κατὰ τὴν Ἑσπερίαν Αἰθιοπίαν, ὃ δὴ κοινῶς Λιβύην καλοῦμεν.

πάλιν δὲ καὶ ἑκάστου τῶν προκειμένων τεταρτημορίων τὰ πρὸς τῷ μέσῳ μᾶλλον ἐσχηματισμένοι τῆς ὅλης οἰκουμένης τὴν ἐναντίαν λαμβάνει θέσιν πρὸς αὐτὸ τὸ περιέχον τεταρτημόριον ἥνπερ ἐκεῖνο πρὸς ὅλην τὴν οἰκουμένην·

τοῦ γὰρ κατὰ τὴν Εὐρώπην πρὸς βορρόλιβα κειμένου τῆς ὅλης οἰκουμένης τὰ περὶ τὸ μέσον αὐτοῦ καὶ ἀντιγώνια πρὸς νοταπηλιώτην αὐτοῦ τοῦ τεταρτημορίου τὴν θέσιν ἔχοντα φαίνεται καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ὁμοίως, ὡς ἐκ τούτων ἕκαστον τῶν τεταρτημορίων δυσὶ καὶ τοῖς ἀντικειμένοις τριγώνοις συνοικειοῦσθαι,