Tetrabiblos

Claudius Ptolemaeus

Claudius Ptolemaeus. Claudii Ptolemaei opera quae exstant omnia, Volume 3.1. Boll, Franz, and Boer, Emilie, editors. Leipzig: Teubner, 1954.

Δεδειγμένης δὲ τῆς ἐφόδου τῶν περὶ τὰ καθόλου περιστάσεων χωρῶν τε καὶ πόλεων λοιπὸν ἂν εἴη καὶ περὶ τῶν λεπτομερεστέρων ὑπομνηματίσασθαι, λέγω δὲ τῶν ἐνιαυσίως περὶ τὰς ὥρας ἀποτελουμένων, πρὸς ἣν ἐπίσκεψιν καὶ περὶ τῆς καλουμένης τοῦ ἔτους νεομηνίας ἁρμόζον ἂν εἴη προδιαλαβεῖν. ὅτι μὲν οὖν ἀρχὴν ταύτην εἶναι προσήκει τῆς τοῦ ἡλίου καθ’ ἑκάστην περιστροφὴν ἀποκαταστάσεως, δῆλόν ἐστιν αὐτόθεν καὶ ἀπὸ τῆς δυνάμεως καὶ ἀπὸ τῆς ὀνομασίας.

τίνα δ’ ἄν τις ἀρχὴν ὑποστήσαιτο, ἐν κύκλῳ μὲν αὐτὸ μόνον ἁπλῶς οὔδ’ ἂν ἐπινοήσειεν, ἐν δὲ τῷ διὰ μέσων τῶν ζῳδίων μόνας ἂν εἰκότως ἀρχὰς λάβοι τὰ ὑπὸ τοῦ ἰσημερινοῦ καὶ τῶν τροπικῶν ἀφοριζόμενα σημεῖα, τουτέστι τά τε δύο ἰσημερινὰ καὶ τὰ δύο τροπικά. ἐνταῦθα μέντοι τις ἀπορήσειεν ἂν ἤδη, τίνι τῶν τεσσάρων ὡς προηγουμένου χρήσαιτ᾿ ἄν· κατὰ μὲν οὖν τὴν ἁπλῆν καὶ κυκλικὴν φύσιν οὐδὲν αὐτῶν ἐστιν ὡς ἐπὶ μιᾶς ἀρχῆς προηγούμενον·

[*](m 92 c 24) κέχρηνται δὲ οἱ περὶ τούτων γράψαντες ἕν τι ὑποτιθέμενοι, διαφόρως ἑκάστῳ τῶν τεσσάρων ὡς ἀρχῇ, κατά τινας οἰκείους λόγους καὶ φυσικὰς συμπαθείας ἐνεχθέντες. καὶ γὰρ ἔχει τι τῶν μερῶν τούτων ἕκαστον ἐξαίρετον, ἀφ’ οὗ ἂν ἀρχὴν καὶ νέον ἔτος εἰκότως νομίζοιτο· τὸ μὲν ἐαρινὸν ἰσημερινὸν διά τε τὸ πρώτως τότε μείζονα τὴν ἡμέραν τῆς νυκτὸς ἄρχεσθαι γίνεσθαι καὶ διὰ τὸ [*](1 Theoph. Edess. in CCAG I 130. 12 ss.) [*](1 tit. hic VaDy post προδιαλαβεῖν infra (v. 7) MS 2.3 τῆς περὶ τὰς τὰ Y) καθόλου περιστάσεις περιστάσεων Y) χ. τ. καὶ π. ἐφόδου α καθόλα VM 3 παραστάσεων V 5 ἐνιαυσιαίως Σ 16 ἤδη Σ ἄν τις ἤδη γ εἴδη VY εἰ δὴ MS εἴδει D ὡς α om. Vβγ προηγουμένῳ α μένων VD μενον MS μένως γ 17 ἂν om. α 18 ἐπὶ] ἀπὸ γ 19 ὑποθέμενοι α 20 ἀρχῇ Boll ἀρχὴν ω 22 ἔχει τι γ ἔχει α ἐπὶ MS 28 ἂν ἀρχὴν Υ ἐν ἀρχῇ V ἂν ἄρχη β ἀρχὴ Σ 24 πρώτως Σβγ πρῶτον VY)

94
τῆς ὑγρᾶς ὥρας εἶναι, ταύτην δὲ τὴν φύσιν, ὡς καὶ πρότερον ἔφαμεν, ἀρχομέναις ταῖς γενέσεσι πλείστην ἐνυπάρχειν·

τὸ δὲ θερινὸν τροπικὸν διὰ τὸ κατ’ αὐτοῦ τὴν μεγίστην ἡμέραν ἀποτελεῖσθαι, παρὰ δὲ Αἰγυπτίοις καὶ τὴν τοῦ Νείλου ἀνάβασιν καὶ Κυνὸς ἄστρου ἐπιτολὴν ἐπισημαίνειν· τὸ δὲ μετοπωρινὸν ἰσημερινὸν διὰ τὸ γεγονέναι πάντων ἤδη τῶν καρπῶν συγκομιδήν, τότε δὲ ἀπ’ ἄλλης ἀρχῆς τὸν τῶν ἐσομένων σπόρον καταβάλλεσθαι· τὸ δὲ χειμερινὸν τροπικὸν διὰ τὸ πρώτως ἄρχεσθαι χεσθαι τότε τὸ μέγεθος τῆς ἡμέρας ἀπὸ μειώσεως αὔξησιν λαμβάνειν.

οἰκειότερον δέ μοι δοκεABBREV καὶ φυσικώτερον πρὸς τὰς ἐνιαυσίους ἐπισκέψεις ταῖς τέτταρσιν ἀρχαῖς χρῆσθαι, παρατηροῦντας τὰς ἔγγιστα αὐτῶν προγινομένας ἡλίου καὶ σελήνης συζυγίας συνοδικὰς ἢ πανσεληνιακὰς καὶ μάλιστα πάλιν τούτων τὰς ἐκλειπτικάς, ἵνα ἀπὸ μὲν τῆς έν τῇ περὶ τὸν Κριὸν ἀρχῇ τὸ ἔαρ ὁποῖον ἔσται διασκεψώμεθα, ἀπὸ δὲ τῆς περὶ τὸν Καρκίνον [*](m 93) τὸ θέρος, ἀπὸ δὲ τῆς περὶ τὰς Χηλὰς τὸ μετόπωρον, ἀπὸ δὲ τῆς περὶ τὸν Αἰγόκρεων τὸν χειμῶνα.

τὰς μὲν γὰρ καθόλου τῶν ὡρῶν ποιότητας. καὶ καταστάσεις ὁ ἥλιος ποιεῖ, καθ’ ἃς καὶ οἱ παντελῶς ἄπειροι μαθημάτων πρόγνωσιν ἔχουσι τοῦ μέλλοντος· ἔτι δὲ καὶ τὰς τῶν ζῳδίων ἰδιοτρόπους εἰς τοῦτο παρασημασίας ἀνέμων τε καὶ τῶν ὁλοσχερεστέρων φύσεων παραληπτέον.

τὰς δὲ έν τῷ μᾶλλον ἢ ἧττον κατὰ καιροὺς [*](1. 2 cf. Tetrab. I 10 21 cf. Tetrab. I 2 (p. 6, 3)) [*](3 κατ’ αὐτοῦ V βγ κατ’ αὐτὸ Σ κατὰ τὴν Y 6 ἐπισημαίνειν VYS σημαίνειν Σ ἐπισυμβαίνειν DMy 9 πρῶτον VY 12 ταῖς VDy τὸ ταῖς MS om. α 16 ἐν Vβ om. αγ τῇ V τῷ om. αγ τὸν MSy τὴν έν τῷ Y τὴν Σ τοῦ i. mg. Σ2) om. D Κριὸν VMSy Κριοῦ D γα ἀρχῇ Boll ex y ἀρχῆς βγ ἀρχὴν α 17 ἔσται βγ ἔστι Vα διασκεψ. V διασκοπώμεθα βγ διασκεπτώ μεθα α 20.21 καταστάσεις ἃς γ 88 ἰδιοτρόπους V Procl. ἰδιοτροπίας αβγ τοῦτο τοῦτο γὰρ Y τε τὰς Σ τε τὸ βγ παρασημασίας α περὶ σημασίας βγ 24 περὶ ἀνέμων MS παραληπτέον ω, non legisse videntur Co Procl.)

95
ἐναλλοιώσεις καθόλου μὲν πάλιν αἳ περὶ τὰ προειρημένα σημεῖα γινόμεναι συζυγίαι καὶ οἱ τῶν πλανητῶν πρὸς αὐτὰς συσχηματισμοὶ δεικνύουσι, κατὰ μέρος δὲ καὶ αἰ καθ’ ἕκαστον δωδεκατημόριον σύνοδοι καὶ πανσέληνοι καὶ αἱ τῶν ἀστέρων ἐπιπορεύσεις, ἣν δὴ μηνιαίαν ἐπίσκεψιν ἄν τις προσαγορεύοι.