Tetrabiblos
Claudius Ptolemaeus
Claudius Ptolemaeus. Claudii Ptolemaei opera quae exstant omnia, Volume 3.1. Boll, Franz, and Boer, Emilie, editors. Leipzig: Teubner, 1954.
Οἰκειοῦται δὲ ἀλλήλοις τῶν μερῶν τοῦ ζῳδιακοῦ πρῶτον τὰ συσχηματιζόμενα. ταῦτα δ’ ἐστὶν ὅσα διάμετρον ἔχει στάσιν περιέχοντα ὀρθὰς δύο γωνίας καὶ ἓξ δωδεκατημόρια καὶ μοίρας ρπ΄, καὶ ὅσα τρίγωνον ἔχει στάσιν [*](18 Rhet. CCAG VII 20515 3 τὴν βγ om. α 3.4 τὸ ἀ. V τὸν ἀπηλιώτην αβγ 6 ἡγούμενοι V βγ om. α 8 ὑπὸ γῆν μεσ. V βγ ἀντιμεσουρανοῦντος α 13 πολύσπορα Va πολύσπερμα βγ 14 τὰ τοιαῦτα V γ τὰς τοιαύτας β τὰ τοιαῦτα καλέσαντες α τό τε VYD τό γε MS τὸ Σγ καὶ τὸ βγ καὶ α 16 τῆς α τοῖς V καὶ ὡς ἡ MSy ὡς καὶ ἡ D 16 ποιότης βγ 17 δυναμένης VY δυναμένη S Dγ δύναμιν Μ δύναμις Σ 18 περὶ σχηματισμοῦ τῶν ἀστέρων L 22 ὀρθὰς δύο γωνίας M Dγ δύο ὀρθὰς γωνίας La Procl. ὀρθὰς ἴσας γωίας V ὀρθὰς γωνίας δύο S δωδεκατημόρια VLβγ Y τῶν δ. Σ)
δι’ ἣν δὲ αἰτίαν αὗται μόναι τῶν διαστάσεων παρελήφθησαν, ἐκ τούτων ἂν μάθοιμεν. τῆς μὲν γὰρ κατὰ διάμετρον αὐτόθεν ἐστὶν ὁ λόγος φανερός, ἐπειδήπερ ἐπὶ μιᾶς εὐθείας ποιεῖται τὰς συναντήσεις. λαμβανομένων [*](m 35) δὲ τῶν δύο μεγίστων καὶ διὰ συμφωνίας μορίων τε καὶ ἐπιμορίων, μορίων μὲν πρὸς τὸ τῶν β΄ ὀρθῶν τοῦ τε ἡμίσους καὶ τοῦ τρίτου τὸ μὲν εἰς δύο τὴν τοῦ τετραγώνου πεποίηκε, τὸ δὲ εἰς τριά τὴν τοῦ ἑξαγώνου καὶ τὴν τοῦ τριγώνου·
ἐπιμορίων δὲ πρὸς τὸ τῆς μιᾶς ὀρθῆς τετράγωνον μεταξὺ λαμβανομένων τοῦ τε ἡμιολίου καὶ τοῦ ἐπιτρίτου, τὸ μὲν ἡμιόλιον πάλιν ἐποίησε τὴν τοῦ τετραγώνου πρὸς τὴν τοῦ ἑξαγώνου, τὸ δὲ ἐπίτριτον τὴν τοῦ τριγώνου πρὸς τὴν τοῦ τετραγώνου. τούτων μέντοι τῶν συσχηματισμῶν οἱ μὲν τρίγωνοι καὶ ἑξάγωνοι σύμφωνοι καλοῦνται διὰ τὸ ἐξ ὁμογενῶν συγκεῖσθαι δωδεκατημορίων ἤτοι ἐκ πάντων ἀρρενικῶν ἢ θηλυκῶν, ἀσύμφωνοι δὲ οἱ τετράγωνοι καὶ οἱ κατὰ διάμετρον, διότι κατ’ ἀντίθεσιν τῶν ὁμογενῶν τὴν στάσιν λαμβάνουσι.
[*](1 τρίτον LY Procl. τρίτην V τρίτον ὀρθῆς βγ 3 ὀρθὴν VLαD ὀρθὴν γωνίαν MSγ 6 γωνίας VL μιᾶς αβγ 6 ζ΄ V 7 παρελέχθησαν β ἂν μάθοιμεν VαSγ ἀναμάθοιμεν L ἂν μάθοιεν MD 8 κατὰ Σγ κατὰ τὸ VYβ (cf. infra) 11 VLβγ τὴν α ὀρθῶν V ὀρθὸν δ. L ὀρθῶν διάμετρον αβ τετραγώνων γ 18 τρία] ς΄ V τὴν] τήν τε 14 τριγώνου] τετραγώνου Σ Cam. in adnot. 15 λαμβανομένων β λαμβανόμενον γ λαμβανομένου Σ λαμβάνομεν VY (-νω-) 16 om. α τὴν] τῶν 17 τὴν] τῶν V 19 συσχηματισμῶν VM (corr.) Sγ σχηματισμῶν LαD 21 ἤτοι α ἢ βγ ῤρ. ἢ θηλ. Boll θηλ. ἀρρ. α θηλ. ἢ ἐκ πάντων ἀρρ. β ἀρρ. ἢ ἐκ πάντων θηλ. γ 22 οἱ (prius) α οἵ τε VLβγ τετράγ. α τρίγωνοι V διάμετροι κα (??) τετράγωνοι βγ 28 τὴν] τῶν στάσιν βγ σύστασιν α VαDγ καὶ αἱ L καὶ MS κατὰ διάμετρον Σ διάμετροι α)