Περὶ ὀρθογραφίας

Aelius Herodianus

Aelius Herodianus, Περὶ ὀρθογραφίας, Grammatici Graeci 3.2, Lentz, Teubner, 1868

χίλιοι: διὰ τοῦ ῑ. καὶ ὤφειλε διὰ τῆϲ ει διφθόγγου, ἐπειδὴ οἱ. Αἰολεῖϲ χέλλιοι λέγουϲιν. τοῦτο δὲ ἔθοϲ ἔχουϲι ποιεῖν ἐπὶ τῶν γραφο- [*](1.1 E. M. 809, 57, Hes. 1. 2 Choer. 278, 32, Hes. 1. 3 E. M. 810, 18. 1. 5 Choer. 278, 31, E. M.810, 2, Hes. 1. 6 Choer. 279, 1 χεῖρεϲ ὲ δίφθογγοϲ· χέρεϲ γὰρ λέγουϲιν οἱ Αἰλεϲ Choer. 278, 7 cf. Ep. Cr. 1 440, 7, Hes. 1. 7 Choer. 279, 8. 1. 8 Choer. 277, 20. 1. 11 Choer. 277, 13, Mon. 9, 6, Hes. 1. 13 St. B. 1. 15 Hes., E M. 808. 53 ἐκ τῆϲ χείρ χερόϲ γενικῆϲ. χωρὶϲ γὰρ τοῦ ῑ εὕρηται ἡ γενική. κυρίωϲ χερείων ὁ ταῖϲ χερϲὶν ῆττων καὶ ἐλάττων. 1. 16 II. Pr. Α 80, Hes. 1. 18 Hes. a Schmidtio emendatus. 1. St. B., χερρονηϲία γῆ Hes., idem χερϲόνηϲοϲ, γῆ εἰϲ θάλαϲϲαν ἐκνεύουϲα. 1. 20 Hes., idem χέρϲοϲ ἡ ἔρημοϲ γῆ καὶ τραχεῖα. 1. 21 Theogn. 128, 13, nam χήλειον pro χείλιον scribendum esse docet ipse canon orthographicus: τὰ διὰ τοῦ ειον μονογενῆ τριϲύλλαβα προπαροξύτονα ἀπὸ ἑνὸϲ ϲυμφώνου ἀρχόμενα ἔχοντα τὸ η ἢ τὸ ω μὴ ἔχοντα τὸ μ πρὸ τῆϲ ει διφθόγγου διὰ τῆϲ ει διφθόγγου γράφεται ef. Schmidt. ad Hes. χέλοιον. 1. 22 Ηes. Lob. ad Phryn. p. 522. 1. 23 Choer. 279, 2. 1. 24 Hes. 1. 25 Choer. 276. 3 cf. can. gen. 1. 29 Ηes. 1. 30 Choer. 275, 19. Verba ἀλλ’ ἰϲτέον — χέλλιοι (sequ. pag. 1. 7.8) adlecta sunt ex. E. Gud. 566, 32, nam hic E. Gudiani locus ex Choerobosco fluxit.)

605
μένων διὰ τῆϲ ει διφθόγγου οἷον φθείρω φθερῶ, ϲπείρω ϲπέρρω. εἰ δέ τιϲ εἶποι, ὅτι καὶ τὸ ι εἰϲ τὸ ε τρέπουϲι οἷν Πρίαμοϲ Πέρραμοϲ, τρίτοϲ τέρτοϲ, οὕτωϲ οὖν καὶ τὸ χίλιοι διὰ τοῦ γραφόμενον χέλλιοι γέγονε παρ’ αὐτοῖϲ κατὰ τροπὴν τοῦ ῑ εἰϲ τὸ ε, λέγομεν ὅτι οἱΑἰολεῖϲ τὸ ῑ τὸ ϲυνεϲταλμένον πεφύκαϲι τρέπειν εἰϲ τὸ ε οἷον Πρίαμοϲ Πέρραμοϲ,  τρίτοϲ τέρτοϲ, κοπρία κόπερρα, τὸ δὲ χίλιοι τὸ ῑ μακρὸν ἔχει. πῶϲ ἔτρεψεν παρ’ αὐτοῖϲ τὸ ι εἰϲ ε; ἀλλ’ ἰϲτέον ὅτι ϲπανίωϲ τὸ ι ἐκτεταμένον τρέπουϲιν εἰϲ τὸ ε οἰον ἱλαθι ἐλλαθι, χίλιοι χέλλιοι. ἰϲτέον δὲ ὅτι τὸ χίλιοι διὰ τοῦ ῑ γράφεται διὰ τὴν τοιαύτην αἰτίαν. πᾶϲ ἀριθμὸϲ ἐν τῇ ἀρχούϲῃ κατὰ τὴν φωνὴν ϲυνεμπίπτων ὀνόματι ϲτοιχείου καὶ τὴν αὐτὴν φυλάττει γραφὴν οἰον ὁ εἴκοϲι ἀριθμὸϲ ἐν τῇ ἀρχούϲῃ κατὰ τὴν φωνὴν ϲυνεμπίπτει τῷ ει ϲτοιχείῳ, ἀλλὰ καὶ τὴν αὐτὴν φυλάττει γραφήν. διὰ γὰρ τοῦ ει ἐκφέρεται. ἐπειδὴ οὖν καὶ τὸ χίλιοι ἐν τῇ ἀρχούϲῃ ϲυνεμπίπτει τῷ χι ϲτοιχείῳ, τὸ δὲ χῖ διὰ τοῦ ι γράφεται, τούτου χάριν καὶ τὸ χίλιοι διὰ τοῦ ῑ γράφεται.