Περὶ Ἰλιακῆς προσῳδίας

Aelius Herodianus

Aelius Herodianus, Περὶ Ἰλιακῆς προσῳδίας, Grammatici Graeci 3.2, Lentz, Teubner, 1868

808. δ᾿  ἔλυϲ᾿: τινὲϲ ἀπὸ τοῦ λ ἀρχὴν ποιοῦνται καὶ προπεριϲπῶϲιν, ἵνα ποιητικώτερον γένηται, αἶψα δὲ λῦϲ᾿  ἀντὶ τοῦ αἶψα δ᾿  ἔλυϲ.᾿ ἔφαμεν δὲ τὸ τοιοῦτο παρὰ τῷ ποιητῇ διαφόρωϲ ὁρᾶϲθαι· «ἂν δ᾿  ἄῤ ἔβη Πρίαμοϲ» (Il. 261). «αὐτὰρ ὁ βῆ ῥ᾿  ἰέναι» (Il. Κ 73). «οὔδ᾿ ἔλαθ᾿ Ἀτρέοϲ υἱόν (Il. Ρ 1). «ἐυὲ δ᾿  οὐ λάθεν» (Od. ι 281). A.

813. οὕτωϲ προπαροξυτόνωϲ Βατίειαν, ὡϲ Ἀλεξάνδρειαν. A.

824. ὑπαὶ πόδα: οὕτωϲ ὑπαί ὡϲ καταί καὶ παραί· αἱ γὰρ προθέϲειϲ ἐπαυξανόμεναι διὰ τοῦ ι φυλάϲϲουϲι τὸν αὐτὸν τόνον. A.

[*](739 quod est in altero Schol. cod. A, ut la Roche die Homerische Texteskritik p. 131 adnotat οὕτωϲ ὡϲ Ϲπάρτην, ἵν᾿ ἴδιον, non est Herodiani. Lehrs confert Ι 150. 764 cf. Lehrsii qu. ep. 162. 765 transiisse in E. M. observat L. — Pro οὐ διϲύλλαβα scripsi, quod est teste Bastio in A. οὐδέτερα διϲύλλαβα. cf. Rumpf in Iahnii Annal. 1866 p. 151.)
38

828. Ἀπαιϲοῦ: οὕτωϲ Ἀπαιϲοῦ ὡϲ ἀγανοῦ. καὶ ἴϲωϲ ἀκολούθωϲ τῷ «ὅϲ ῤ᾿  ἐνι Παιϲῷ» (Il. E 612). A.

831. περὶ πάντων: οὕτωϲ φυλακτέον τὸν τόνον τῆϲ προθέϲεωϲ. εἴτε γὰρ πρόθεϲίϲ ἐϲτιν ἀντὶ προθέϲεωϲ παρειλημμένη, ἀντὶ τοῦ ὑπὲρ πάντων, φυλάϲϲεται ὁ τόνοϲ, καθότι πᾶϲα πρόθεϲιϲ ἀντὶ ἑτέραϲ προθέϲεωϲ λαμβανομένη φυλάϲϲει τὸν αὐτὸν τόνον· εἴτε ἀντὶ τοῦ περιϲϲῶϲ, φυλάϲϲει τὸν τόνον, ὡϲ τὸ «ὃϲ περὶ μὲν νόον ἐϲτὶ βροτῶν, περὶ δ᾿  ἱρὰ θεοῖϲιν» (Od. α 66). «οὗ περὶ μὲν πρόφρων κραδίη» (Il. Κ 244). καὶ τὸ αἴιτιον ἐν ἑτέροιϲ εἴπομεν, ὡϲ ὅτι πρὸϲ αὐτοὺϲ τοὺϲ τόνουϲ τῶν ἐπιρρημάτων καὶ αὐταὶ ὀρθοτονοῦνται. A.

832. οὕτωϲ τὸ α τοῦ ἔαϲκε κατὰ ϲυϲτολήν· οὕτωϲ καὶ πάντεϲ· τὰ γὰρ διὰ τοῦ ϲκε παρηγμένα Ἰακῶϲ βραχεῖαν ἔχει τὴν παραλήγουϲαν «ὧδε δέ τιϲ εἴπεϲκε» (271) καὶ «τὴν αὐτὸϲ φορέεϲκε» (Il. Ο 646). A.

839. ποταμοῦ ἀπὸ Ϲελλήεντοϲ: Πτολεμαῖοϲ ὁ Ἀϲκαλωνίτηϲ ἀναϲτρέφει πρὸϲ τὰ προϲηγορικώτερα ποιούμενοϲ τὰϲ ϲυντάξειϲ. ὁμοίωϲ καὶ Νικίαϲ. οὐκέτι μέντοι ἐπὶ τοῦ «Ξάνθῳ ἐπὶ δινήεντι» (Il. Ε 479) «μάχῃ ἐνὶ κυδιανείρῃ (Il. Ζ 124). ἐπεφέρετο γὰρ τὰ προϲηγορικώτερα. ὁ μέντοι Ἀρίϲταρχοϲ τοῖϲ κυριωτέροιϲ ϲυνέταττε τὰϲ προθέϲειϲ· διὸ ἀναϲτρέφων ἀνεγίνωϲκε «Ξάνθου ἄπο δινήεντοϲ» (877), φυλάϲϲων δὲ τὸν τόνον ἐπὶ τοῦ «ποταμοῦ ἀπὸ Ϲελλήεντοϲ». εἶτα πολλὰ εἰπὼν ὁ Ἡρωδιανόϲ φηϲι ὅτι ἐμοὶ μέντοι δοκεῖ τὸ τοιοῦτον ὅλον εἶδοϲ ἀναγινώϲκειν κατὰ ἀναϲτροφήν. εἰ γὰρ δύο ὀνόματά ἐϲτι καθ᾿  ἑνὸϲ ὑποκειμένου λαμβανόμενα καὶ ϲχεδὸν ἕν ἐϲτι τὸ ὅλον, καὶ θέλει ἡ πρόθεϲιϲ προηγεῖϲθαι, μέϲη δὲ παρείληπται καθ᾿ ὑποταγήν, ὡϲ ὑποτεταγμένη ἀναϲτραφήϲεται. A.

842. Πύλαιοϲ: τοῦ Πύλαιοϲ τὴν πρώτην ὀξυτονητέον πρὸϲ ἀντιδιαϲτολὴν τοῦ τοπικοῦ καὶ τὸν Ἑρμῆν τὸν Πύλαιον. A.

847. Τροιζήνοιο: οὕτωϲ Τροιζήνοιο ὡϲ Εὐμήλοιο. ἀπὸ γὰρ γενικῆϲ τῆϲ Τροιζῆνοϲ ἐγένετο εὐθεῖα ἔθει ποιητικῷ. A.

855. Ἐρυθίνουϲ: ὡϲ Ἀκραγαντίνουϲ. BL.

20. οὕτωϲ ὁ Ἀρίϲταρχοϲ προπεριϲπᾶ δηϊοτῆτι, ὡϲ ἀπὸ ὀξυτόνου εὐθείαϲ. τὸ δὲ κεφάλαιον ἐκτέταται ἐν τῇ Ἰλιακῇ προϲῳδίᾳ. A.

29. χαμᾶζε: προπεριϲπᾶται· ἐχρῆν δὲ πρὸϲ τὸν χαρακτῆρα τρίτην ἀπὸ τέλουϲ εἶναι τὴν ὀξεῖαν ϲυϲτελλομένου τοῦ α, ὥϲπερ τὸ Ἀφίδναζε, Θήβαζε, ἔραζε, χωρὶϲ εἰ μή ἐϲτιν ἀφορμὴ ὅτι ταῦτα ἀπὸ ὀνομάτων, τοῦτο δὲ ἀπὸ ἐπιρρήματοϲ τοῦ χαμαί. τὸ | δὲ μέταζε χρονικὸν παρὰ πρόθεϲιν παρῆκται. A.

[*](828 τῷ pro τὸ suspicatus est L. 832 pro αὐτοῦ scripsi ᾶ τοῦ. 842 cf. Lob. Parall. 342 Lehrsius putat Πυλαῖον scribendum esse et ad h. l. et de Arist. p. 296 ed. Il. 847 L. cft. 672.)
39

35. ὦχροϲ: οὕτωϲ ὦχροϲ ὡϲ ὦμοϲ, εἰϲ ἀποφυγὴν τοῦ ἐπιθετικοῦ. τάχα δὲ καὶ ἄχροόϲ ἐϲτιν, ὃ ἐν ὑπερθέϲει γίνεται ἄοχροϲ καὶ κατὰ ϲυναλοιφὴν ποιεῖ τὸ ὦχροϲ βαρυνόμενον. ἄλλωϲ τε τὰ εἰϲ οϲ λήγοντα διϲύλλαβα μονογενῆ ἀρχόμενα ἀπὸ τοῦ ω, μὴ προϲκειμένου τοῦ ι, βαρύνεται, ὦμοϲ. πρόϲκειται μὴ ἔχοντα τὸ ι διὰ τὸ ᾠδόϲ. BL.

παρειά: οὕτωϲ ὀξυτόνωϲ καὶ χωρὶϲ τοῦ ϲ γραπτέον, ἵνα ᾖ οὐδέτερον. τὰ γὰρ ἀπὸ τῶν τοιούτων θηλυκῶν μεταποιούμενα εἰϲ οὐδέτερον γένοϲ τοῦ αὐτοῦ ϲημαινομένου μένοντοϲ τὸν αὐτὸν φυλάϲϲει τόνον, πλευραί πλευρά, πυραί πυρά. οὐκ ἀντίκειται τὸ νευραί καὶ νεῦρα. διάφορον γὰρ τὸ ϲημαινόμενον. οὕτωϲ παρειαί παρειά. φαϲὶ μέντοι Ἀρίϲταρχον καὶ Ἀριϲτοφάνην γράφειν παρειὰϲ ϲὺν τῷ ϲ, ἐπειδὴ καὶ «παρειάων ἁπαλάων» λέγει (Il. Ϲ 123). A.

43. ἦ: περιϲπαϲτέον τὸν ἦ· βεβαιωτικὸϲ γάρ ἐϲτι καὶ ἰϲοδυναμεῖ τῷ δή. A.

63. ὡϲ ϲοί: ἡ ϲοί ἀντωνυμία ὀρθοτονεῖται νῦν διὰ τὴν ἀντιδιαϲτολήν. A.

97. νῦν: τὸ νυν περιϲπαϲτέον, κἂν παρέλκῃ παρὰ τῷ ποιητῇ. A.

102. διακρινθεῖτε: οὕτωϲ προπεριϲπᾶται διακρινθεῖτε· ἔϲτι γὰρ εὐκτικόν, κατὰ πάθοϲ γεγονὸϲ ἐκ τοῦ διακρινθείητε, ὁμοίωϲ τῷ «καὶ εἴ  ποθεν ἀλλ᾿  ἐπιθεῖτε» (Od. χ 62). ὧν πάλιν πρῶτα διακρινθείημεν καὶ διακρινθεῖμεν, ὥϲπερ καὶ τὸ «ἡμεῖϲ δ᾿  ἐϲ δεκάδαϲ διακοϲμηθεῖμεν Ἀχαιοί» (Il. Β 126). A.

122. γαλόῳ: βαρύνειν δεῖ τὸ γαλόῳ· τὰ γὰρ εἰϲ ωϲ θηλυκά, ὑπὲρ μίαν ϲυλλαβήν, βραχείᾳ παραληγόμενα, βαρύνεται, ἅλωϲ, Κέωϲ, ἕωϲ· οὕτω γάλωϲ. τοῦτο δὲ ἀξιοῖ Τρύφων ἐν τῷ α΄ περὶ ἀρχαίαϲ ἀναγνώϲεωϲ. A.

128. οὕϲ ἑθεν: ἐγκλιτικῶϲ ἀνεγνώϲθη διὰ τὸ μεταλαμ βνόμενον, ἐπεὶ εἰϲ ἁπλῆν ἡ μετάληψιϲ, οὓϲ αὐτῆϲ. τοῦτο δὲ ἐπὶ τῆϲ ἕθεν φαϲίν, ὅτι εἰ μὲν εἰϲ ἁπλῆν μεταλαμβάνοιτο, ἐγκλιτικῶϲ ἀναγινώϲκειν δεῖ, εἰ δὲ εἰϲ ϲύνθετον, ὀρθοτονητέον. διὸ κἀκεῖνα οὕτωϲ ἀνεγνώϲθη «ἐπεὶ οὔ ἑθέν ἐϲτι χερείων» (Il. Α 114) οἳ ἑθεν ὀτρύνοντοϲ» (Il. Ο 199)· ἐκεῖνο δὲ κατ᾿  ὀρθὴν τάϲιν «ἀπὸ ἕθεν ὤϲατο χειρὶ» (Il. Ζ 62). ὅθεν Ϲιδώνιοϲ μέμφεται Ἀριϲτάρχῳ μὴ ἐγκλιτικῶϲ ἀναγνόντι τὸ «πρόϲθεν ἕθεν φεύγοντα» (Il. Ε 80) ἡ γὰρ διάνοια ἁπλῆν αἰτεῖ τὴν μετάληψιν. A.

152. ἱεῖϲιν: προπεριϲπαϲτέον ὡϲ τιθεῖϲιν τὰ γὰρ τρίτα πληθυντικὰ ὁριϲτικὰ ἐνεϲτῶτοϲ χρόνου τὴν αὐτὴν φωνὴν καὶ τὸν αὐτὸν τόνον ἀποφέρεται ταῖϲ πληθυντικαῖϲ δοτικαῖϲ μετοχαῖϲ, λέγομεν λέγετε λέγουϲι καὶ τοῖϲ λέγουϲιν, ἵϲταμεν ἵϲτατε ἱϲτᾶϲι καὶ τοῖϲ ἱϲτᾶϲιν. οὕτωϲ ἵεμεν ἵετε ἱεῖϲι· καὶ γὰρ ἱέντεϲ ἱέντων ἱεῖϲιν. ἀντιπίπτει μόνον διά τι αἴτιον τὸ φαϲί πρὸϲ τὸ φᾶϲι μετοχικόν, ὡϲ ϲτᾶϲι. A.

[*](Γ 35 παρειά transiisse in E. M. 653, 26 adnotat L. 122 in fine exciderunt, quae suppleri possunt ex Herod. περὶ παθῶν E. M. 220, 9: κλίνεται τῆϲ γάλω, ἡ δοτικὴ τῇ γάλῳ καὶ πλεοναϲμῷ τοῦ ο γαλόῳ. διὰ τοῦτο καταβιβάζει τὸν τόνον, ἐπειδὴ οὐδέποτε ἐπὶ τέλουϲ κειμένου τοῦ ω τρίτη ἀπὸ τέλουϲ τίθεται ἡ ὀξεῖα χωρὶϲ τῶν Ἀττικῶν. cf. Χ 473. 128 pro ὤτρυνον scripsit ὀτρύνοντοϲ L.)
40