De partibus animalium

Aristotle

Aristotle. Aristotelis De partibus animalium libri quattuor. Langkavel, Bernhard. Leipzig: Teubner, 1868.

10 τὰ μὲν οὖν ἄλλα πάντα κινεῖ τὴν σιαγόνα τὴν κάτω, ὁ δὲ ποτάμιος κροκόδειλος μόνος τὴν ἄνω. τούτου δʼ αἴτιον ὅτι πρὸς τὸ λαβεῖν καὶ κατασχεῖν ἀχρήστους ἔχει τοὺς πόδας· μικροὶ γάρ εἰσι πάμπαν. πρὸς οὖν ταύτας τὰς χρείας ἀντὶ ποδῶν τὸ στόμα ἡ φύσις χρήσιμον αὐτῷ ἐποίησεν.

11 πρὸς δὲ τὸ κατασχεῖν [*](editio prior. 1 Ἐπεὶ δὲ τὸ μεταξὺ κεφαλῆϲ καὶ ὤμων κέκληται αὐχήν, ἥκιϲτα τῶν τοιούτων ὁ ὄφιϲ δόξειεν ἂν ἔχειν αὐχένα, ἀλλὰ τὸ ἀνάλον τῷ αὐχένι, εἴ γε δεῖ τοῖϲ εἰρημένοιϲ ἐψχάτοιϲ διορίζειν τὸ μόριον τοῦτο. 2 ἴδιον δὲ πρὸϲ τὰ ϲυγγενὴ τῶν ζῴων ὑπάρχει τοῖc ὄφεϲι τὸ ϲτρέφειν τὴν κεφαλὴν εἰϲ τοὔπιϲθεν ἠρεμοῦντοϲ 3 τοῦ ϲώματοϲ τοῦ λοιποῦ. τούτου δʼ αἴτιον ὅτ καθάπερ τὰ ἔντομα ἑλυκτόν ἐϲτιν, ὥϲτε εὐκάμπτουϲ καὶ 4 χονδρώδειϲ τοὺc ϲπονδύλουϲ ἔχειν. ἐξ ἀνάγκηϲ μὲν)

135

ἢ λαβεῖν, ὁποτέρωθεν ἂν ᾖ ἡ πληγὴ ἰσχυρστέρα, ταύτῃ χρηδιμωτέρα κινουμένη ἐστίν· ἡ δὲ πληγὴ ἰσχυροτέρα ἀεὶ ἄνωθεν ἢ κάτωθεν· ἐπεὶ οὖν ἀμφοτέρων μὲν διὰ τοῦ στόματος ἡ χρῆσις, καὶ τοῦ λαβεῖν καὶ τοῦ δακεῖν, ἀναγκαιοτέρα δʼ ἡ τοῦ κατασχεῖν μήτε χεῖρας ἔχοντι μήτε πόδας εὐφυεῖς, χρησιμώτερον τὴν ἄνωθεν κινεῖν σιαγόνα ἢ τὴν κάτωθεν αὐτοῖς.

διὰ τὸ αὐτὸ δὲ καὶ οἱ καρκίνοι τὸ ἄνωθεν 12 τῆς χηλῆς κινοῦσι μόριον, ἀλλʼ οὐ τὸ κάτωθεν· ἀντὶ χειρὸς γὰρ ἔχουσι τὰς χηλάς, ὥστε πρὸς τὸ λαβεῖν ἀλλʼ οὐ πρὸς τὸ διελεῖν χρήσιμον δεῖ εἶναι τὴν χηλήν. τὸ δὲ διελεῖν καὶ δακεῖν ὀδόντων ἔργον ἐστίν. τοῖς μὲν οὖν καρκίνοις καὶ τοῖς ἄλλοις ὅσκς ἐνδέχεται σχολαίως ποιεῖσθαι τὴν λῆψιν διὰ τὸ μὴ ἐν ὑγρῷ εἶναι τὴν χρῆσιν τοῦ στόματος, διῄρηται, καὶ λαμβάνουσι μὲν χερσὶν ποσί, διαιροῦσι δὲ τῷ στόματι καὶ δάκνουσιν·

τοῖς δὲ κροκοδείλοις ἐπʼ ἀμφότερα 13 χρήθιμον τὸ στόμα πεποίηκεν ἡ φύσις, κινουμένων οὕτω τῶν σιαγόνων. ἔχουσι δὲ καὶ αὐχένα πάντα τὰ τοιαῦτα διὰ τὸ πλεύμονα ἔχειν· δέχονται γὰρ τὸ πνεῦμα διὰ τῆς ἀρτηρίας μῆκος ἐχούσης. [*](editio posterior (cod. Y). Διὰ δὲ τὸ κεκλῆσθαι τὸ μεταξύ τῆς κεφαλῆς 1 καὶ ὤμων μόριον αὐχένα, ὁ ὄφις τῶν τοιούτων ἥκιστα δόξειεν ἂν ἔχειν ἀλλἂ τὸ ἀνάλογον τῷ αὐχένι, εἴ γε τοῖς εἰρημένοις ἐσχάτοις δεῖ τοῦτο διορίζειν 692,a τὸ μόριον. ἴδιον δὲ ὑπάρχει τοῖς ὄφεσι πρὸς 2 τὰ συγγενῆ τῶν ζῴων τὸ στρέφειν τὴν κεφαλὴν εἰς τὰ ὄπισθεν τοῦ λοιποῦ σώματος ἠρεμοῦντος. αἴτιον 3 δʼ ὅτι καθάπερ τὰ ἔντομα ἑλικτόν ἐστιν, ὥστε εὐκάμπτους ἔχειν καὶ χονδρώδεις τοὺς σπονδύλους. ἐξ 4)

136

[*](οὖν διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν τοῦτο ϲυμβέβηκεν αὐτοῖϲ, πρὸϲ δὲ τὸ βέλτιον φυλακῆϲ ἕνεκα τῶν ὄπιϲθεν βλαπτόντων· μακρὸν γὰρ ὂν καἲ ἄπουν ἀφυέϲ ἐϲτι πρόϲ τε τῆν ϲτροφὴν καὶ πρὸc τῆν τῶν ὄπιϲθεν τήρηϲιν· οὐδὲν (γὰρ ὄφελοϲ αἴρειν, ϲτρέφειν δὲ μὴ δύναϲθαι 5 τὺν κεφαλήν. ἔχουϲι δὲ τὰ τοιαῦτα καὶ τῷ ϲτήθει ἀνάλογον μόριον. μαϲτοὺϲ δ᾿ οὔτ’ ἐνταῦθα οὔτ’ ἐν τῷ ἄλλῳ ϲώματι ἔχουϲιν· ἔχεν δὲ οὐδεὶϲ οὐδ᾿ ὄρνιϲ 6 οὔδʼ ἰχθύϲ. τούτου δʼ αἴτιον τὸ μηδὲ γάλα ἔχειν τούτων μηδέν· ὁ δὲ μαϲτὸϲ ὑποδοχὴ καὶ ὥcπερ ἀργεῖόν ἐcτι γάλακτοϲ. ἔχεν δὲ οὔτε ταῦτα οὔτ’ ἄλλο τῶν μὴ ζῶοτοκούντων ἐν αὑτοῖϲ οὐδὲν γάλα, διότι ᾠοτοκοῦϲιν, ἐν δὲ τῷ ᾠῷ ἐγγίνεται ἡ τροφὴ γλακτώδηϲ 7 ὑπάρχουϲα. ϲαφέϲτερον δὲ περὶ αὐτῶν λεχθήϲεται ἐν τοῖc περὶ γενέϲεωϲ. περὶ δὲ τῆc τῶν καμπύλων κάμψεωϲ ἐπέϲκεπτο πρότερον ἐν τοῖϲ περὶ πορείαϲ κοινῇ περὶ πάντων.) [*](8 ἔχουϲι δὲ |καὶ κέρκον τὰ τοιαῦτα, τὰ μὲν μείζυ τὰ δ᾿ ἐλάττω, ὑπὲρ ἧc τῆν αἰτίαν καθόλου πρότερον 9 εἰρήκαμεν. ἰϲχνότατοϲ δʼ ὁ χαμαιλέων τῶυ ᾠοτόκων καὶ πεζῶν ἐϲτὶ πάντων· ὀλι· γαιμότατοϲ γάρ ἐϲτιν. αἴτιον δὲ τὸ τῆc ψυχῆϲ ἦθοϲ αὐτοῦ· διὰ γὰρ τὸν φόβον γίνεται πολύμορφοϲ· κατάψυξιϲ κὰρ ὁ φόβοϲ διʼ 10 ὀλιγαιμίαν καὶ διʼ ἔνδειάν ἐcτ θερμότητοϲ. καὶ περὶ μὲν οὖν τῶν ἐναίμων ζῴων τῶυ τε ἀπόδων καὶ τετραπόδων, ὅϲα τε μόρια αὐτῶν ἐϲτὶν ἐκτὸc καὶ διὰ τίν᾿ αἰτίαν, εἴρητα ϲχεδόν.) [*](12 Ἐν δὲ τοῖϲ ὄρνιϲιν ἡ πρὸc ἄλληλα διαφορὰ ἐν τῇ τῶν μορίων ἐcτὶν ὑπεροχῇ καὶ ἐλλείψει καὶ κατὰ τὸ 2 μᾶλλον καὶ ἧττον. ϲἰϲὶ γὰρ αὐτῶν οἱ μὲν μακροϲκελεῖϲ οἱ δὲ βραχυϲκελεῖϲ, καὶ τὴν γλῶτταν οἱ μὲν πλατεῖαν ἔχουϲιν οἱ δὲ ϲτενήν· ὡϲαύτωϲ δὲ καὶ ἐπὶ)

137

[*](ἀνάγκης μὲν οὖν διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν τοῦτο συμβέβηκεν αὐτοῖς, τοῦ δὲ βελτίονος ἕνεκεν πρὸς φυλακὴν τῶν ὄπισθεν βλαπτόντων· ἄπουν γὰρ ὂν καὶ μακρὸν ἀφυές ἐστι πρὸς τὴν στροφήν καὶ τὴν τήρησιν τῶν ὄπισθεν· οὐδὲν γὰρ ὄφελος αἴρειν μέν, στρέφειν δὲ μὴ δύνασθαι τὴν κεφαλήν. ἔχει δὲ ταῦτα 5 τὰ ζῷα καὶ τῷ στήθει ἀνάλογον μόριον. μαστοὺς δʼ οὐκ ἔχουσιν οὔτʼ ἐνταῦθα οὔτʼ ἐν τῷ ἄλλῳ σώματι, ὁμοίως δʼ οὔτʼ ὄρνις οὔτʼ ἰχθὺς οὐδείς. αἴτιον 6 δὲ τὸ μηδὲ γάλα τούτων ἔχειν μηδέν ὁ δὲ μαστὸς ὑποδοχὴ γάλακτός ἐστι καὶ οἷον ἀγγεῖον. γάλα δʼ οὐκ ἔχει οὔτε ταῦτα οὔτʼ ἄλλο οὐδὲν τῶν μὴ ζῳοτοκούντων ἐν αὑτοῖς, διότι ᾠοτοκοῦσιν, ἐν δὲ τῷ ᾠῷ ἡ τροφὴ ἐγγίνεται γαλακτώδης ὑπάρχουσα. σαφέστερον 7 δὲ περὶ αὐτῶν λεχθήσεται ἐν τοῖς περὶ γενέσεως. περὶ δὲ τῆς τῶν καμπύλων κάμψεως ἐν τοῖς περὶ πορείας πρόσθεν ἐπέσκεπται κοινῇ περὶ πάντων. ἔχουσι δὲ καὶ κέρκον, τὰ μὲν μείζω τὰ δʼ ἐλάττω, 8 ὑπὲρ οὐ τὴν αἰτίαν καθόλου πρότερον εἰρήκαμεν. ὁ δὲ χαμαιλέων τῶν ᾠοτόκων καὶ πεζῶν ὀλιγοσαρκότατός 9 ἐστιν, διὰ τὸ ὀλιγαιμότατος εἶναι. τούτου δʼ αἴτιον τὸ ἦθος τοῦ ζῴου τὸ τῆς ψυχῆς· πολύμορφον γὰρ γίνεται διὰ τὸν φόβον, ὁ δὲ φόβος κατάψυξις διʼ ὀλιγαιμότητά ἐστι καὶ ἔνδειαν θερμότητος. περὶ μὲν οὖν 10 b τῶν ἐναίμων ζῴων ἀπόδων τε καὶ τετραπόδων, ὅσα μόρια τὰ ἐκτὸς ἔχει καὶ διὰ τίνας αἰτίας, εἴρηται σχεδόν.)

[*](Οἱ δʼ ὄρνιθες ἀλλήλων μὲν τοῖς μορίοις διαφέρουσι 12 κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον καὶ ὑπεροχὴν καὶ ἔλλειψιν. οἱ μὲν γὰρ μακροσκελεῖς οἱ δὲ βραχυσκελεῖς 2 εἰσιν αὐτῶν καὶ οἱ μὲν πλατεῖαν ἔχουσι τὴν γλῶτταν οἱ δὲ στενήν· ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων)

138

[*](3 τῶν ἄλλων μορίων. ἰδίᾳ δʼ ἐπʼ ὀλίγον διαφέρουϲιν ἀλλήλων τοῖϲ μορίοιϲ· πρὸc δὲ τὰ ἄλλα ζῷα καὶ τῇ 4 μορφῇ τῶν μορίων διαφέρουϲιν. πτερωτοὶ μὲν σὖ ἅπαντέϲ εἰϲιν, καὶ τοῦτ᾿ ἴδιον ἔχουϲι τῶν ἄλλων. τὰ γὰρ μόρια τῶν ζῴων τὰ μέν ἐϲτι φολιδωτὰ τὰ δὲ λεπιδωτὰ τυ γχάνουϲιν ὄντα, οἱ δʼ ὄρνιθεϲ πτερωτοί. 5 καὶ τὸ πτερὸν ϲχιϲτὸν καὶ οὐχ ὅμοιον τῷ εἴδει τοῖϲ ὁλοπτέροιϲ· τῶ μὲν γὰρ ἄϲχιϲτον τῶν δὲ ϲχιϲτόν ἐϲτι, καὶ τὸ μὲν ἄκαυλον, τὸ δʼ ἔχεν καυλόν. 6 ἔχουϲι δὲ καὶ ἐν τῇ κεφαλῇ περιττὴν καὶ ἴδιον τὴ τοῦ ῥύγχουϲ φύϲιν πρὸc τἆλλα· τοῖc μὲν κὰρ ἐλέφαϲιν ὁ μυκτὴρ ἀντί χειρῶν, τῶν δʼ ἐντόμων ἐνίοιϲ ἀντὶ ϲτόματοϲ ἡ γλῶττα, τούτοιϲ δʼ ἀντὶ ὀδόντων καὶ χειλῶν τὸ ῥύγχοϲ ὄϲτινον. περὶ δὲ τῶ 7 αἰϲθητηρίων εἴρηται πρόϲθεν. αὐχένα δὲ τεταμένον ἔχεν τῇ φύϲει, καὶ διὰ τῆν αὐτὴν αἰτίαν ἥνπερ καὶ τἆλλα· καὶ τοῦτον τὰ μὲν βρχὺν τὸ δὲ μακρόν, καὶ ϲχεδὸν ἀκόλουθον τοῖϲ ϲκέλεϲι τὰ πλεῖϲτα. 8 τὰ μὲν γὰρ μακροϲκελῆ μακρὸν τὸ δὲ βραχυϲκελῆ βραχὺν ἔχει τὸν αὐ χένα, χωρὶϲ τῶν cτεγανοπόδων· τὰ μὲν γὰρ εἰ εἶχε βραχὺν ἐπὶ ϲκέλεϲι μακροῖϲ οὐκ ἂν ὑπηρέτει αὐτοῖϲ ὁ αὐχὴν πρὸc τῆν ἀπὸ τῆc γῆς νομήν, τοῖϲ δʼ εἰ μακρὸϲ ἦν ἐπὶ βραχέϲιν. 1 ἔτr τοῖϲ ϲαρκοφάγοιϲ αὐτῶν ὑπεναντίον τὸ μῆκοϲ πρὸc τὸν βίον· ὁ γὰρ μακρὸϲ αὐχὴ ἀϲθενήϲ, τοῖϲ δʼ ὁ βίοϲ ἐκ τοῦ κρατεῖν ἐcτίν. διόπερ οὐδὲν τῶν γαμψωνύχων μακρὸν ἔχεν τὸν αὐχένα. 2 τὰ δὲ cτε γανόποδα καὶ διῃρημένουϲ μὲν ἔχοντα τοὺc πόδαϲ ϲεϲιμωμένουϲ δέ, ὡϲ ἐν τῷ αὐτῷ γένει ὄντα τοῖc ϲτεγανόποϲι, τὸν μὲν αὐχένα μακρὸν ἔχουϲιν (χρήϲιμοϲ γὰρ τοιοῦτοϲ ὢν πρὸc τὴν τροφὴν τὴν ἐκ τοῦ ὑγροῦ), τὰ δὲ ϲκέλη πρὸc τῆv νεῦϲιν βραχέα.)

139

[*](μορίων. ίδίᾳ δὲ μόρια ὀλίγα διαφέροντα ἔχουσιν ἀλ- 3 λὴλωον· πρὸς δὲ τὰ ἄλλα ζῷα κατὰ τὴν μορφὴν τῶν μορίων διαφέρουσιν. πτερωτοὶ μὲν οὖν ἅπαντές εἰσιν, a καὶ τοῦτʼ ἴδιον ἔχουσι τῶν ἄλλων. τὰ γὰρ μόρια τῶν ζῴων τὰ μὲν τριχωτά ἐστι τὰ δὲ λεπιδωτὰ τὰ δὲ φολιδωτά τὰ δʼ ἔντομα, οἱ δʼ ὄρνιθες πτερωτοί. τὸ δὲ πτερὸν σχιστὸν καὶ οὐχ ὅμοιον τῷ εἴδει 5 τοῖς ὁλοπτέροις· τεάν μὲν γὰρ ἄσφιστόν ἐστι τῶν δὲ σχίζεται τὸ πτερόν, ἔτι δὲ τὸ μὲν ἄκαυλον τὸ δʼ ἔχει καυλόν. ἔχουσι δὲ καὶ ἐν τῇ κεφαλ ῇ περιττὴν καὶ 6 ἴδιον τὴν τοῦ ῥύγχους φύσιν πρὸς τἆλλα· τοῖς μὲν γὰρ ἐλέφασιν ὁ μυκτὴρ ἀντὶ χειρῶν, τῶν δʼ ἐντόμων ἐνίοις ἡ γλῶττα ἀντὶ στόματος, το ύτων δὲ τὸ ῥύγχος ὄστινον ὂν ἀντὶ ὀδόντων καὶ χειλῶν. περὶ δὲ τῶν αἰσθητηρίων εἴρηται πρότερον. αὐχένα δʼ ἔχει τεταμένον 7 τῇ φύσει, ὥσπερ καὶ τὰ ἄλλα, καὶ διὰ τὴν αὐτην αἰτίαν ἥνπερ καὶ τἆλλα ὅσα ἔχει αὐχένα· τοῦτον δὲ τὰ μὲν μακρὸν τὰ δὲ βραχύν, καὶ σχεδὸν ἀκόλουθον τοῖς πλείστοις κατὰ τὰ σκέλη τοῦτο τὸ μόριον, τὰ 8 μὲν γὰρ μακροσκελῆ μακρὸν τὰ δὲ βραχυσκελῆ βραχὺν ἔχει τὸν αὐχένα, χωρὶς τῶν στεγανοπόδων· 693,a τὰ μὲν γὰρ εἰ εἶχε βραχὺν ἐπὶ σκέλεσι μακροῖς, οὐκ ἂν ὑπηρέτει αὐτοῖς ὁ αὐχὴν πρὸς τὴν ἀπὸ τῆς γῆς νομήν, τοῖς δʼ εἰ μακρὸς ἦν ἐπὶ βραχέσιν. ἔτι δὲ 1 τοῖς κρεωφάγοις αὐτῶν ὑπεναντίον ἂν ἦν τὸ μῆκος πρὸς τὸν βίον· ἀσθενὴς γὰρ ὁ μακρὸς αὐχήν, τοῖς δʼ ὁ βίος ἐκ τοῦ κρατεῖν ἐστίν. διόπερ οὐδὲν τῶν γαμψωνύχων τὸν αὐχένα ἔχει μακρόν. τὰ δὲ στεγανόποδα 2 καὶ διῃρημένους μὲν ἔχοντα τοὺς πόδας σεσιμωμένους δὲ καὶ ἐν τῷ αὐτῷ γένει ὄντα τοῖς στεγανόποσι τὸν μὲν αὐχένα μακρὸν ἔχουσιν, (χρήθιμος γὰρ τοιοῦτος ὢν πρὸς τὴν ἐκ τοῦ ὑγροῦ τροφήν),)

140

[*](3 διαφορὰν δ᾿ ἔχεν καὶ τὰ ῥύγχη κατὰ τοὺc βίουϲ. τὰ μὲν γὰρ εὐθὺ ἔχεν τὰ δὲ γαυψόν, εὐθὺ μὲν ὅϲα τροφῆϲ ἕνεκεν, γαμψὸν δὲ τὸ ὠμοφάγον· χρήϲιμον γὰρ πρὸϲ τὸ κρατεῖν τὸ τοιοῦτον, τὴν δὲ τρπφὴν ἀναγκαῖον ἀπὸ ζῴων πορίζεϲθαι. 4 ὅϲων δὲ βίοϲ ἕλειοϲ καὶ ποηφάγοϲ, πλατὺ τὸ ῥύγχοϲ ἔχουϲιν· πρόϲ τε γὰρ τῆν ὄρυξιν χρήϲιμον τὸ τοιοῦτον καὶ πρὸϲ τῆν τῆϲ τροφῆϲ ϲπάϲιν καὶ 5 κουράν. ἔνια δὲ καὶ μακρὸν ἔχε τὸ ῥύγχοϲ τῶν τοιούτων, ὥϲπερ καὶ τὸν αὐχένα, διὰ τὸ λαμβάνειν τὴν τροφὴν ἐκ τοῦ βάθουϲ. καὶ τὰ πολλὰ τῶν τοιούτων καὶ τῶυ ϲτεγανοπόδων ἢ ἁπλῶϲ ἢ κατὰ τὸ μόριον ταὐτὸ θηρεύοντα ζῇ τῶν ἐν τῷ ὑγρῷ ἔνια 6 ζῳδαρίων· καὶ γίνεται τοῖϲ τοιούτοιϲ μὲv αὐχὴν καθάπερ ἁλιευταῖϲ κάλαμοϲ, τὸ δὲ ῥύγχοϲ οἷον ὁρμιὰ 7 καὶ τὸ ἄγκιϲτρον. τὰ δὲ πρανῆ τοῦ ϲώματοϲ καὶ τὰ ὕπτια, καὶ τὰ τοῦ καλουμένου θώρακοϲ ἐπὶ τῶν τετραπόδων, ὁλοφυὴϲ ὁ τόποc ἐπὶ τῶν ἰρνίθων ἐϲτίν· ἀπηρτημέναϲ γὰρ ἀντὶ τῶν βραχιόνων καὶ τῶν ϲκελῶν τῶν προϲθίων ἔχουϲι τὰϲ πτέρυγαϲ, ἴδιόν τι 1 μόριον· διόπερ ἀντὶ ὠμοπλάτηϲ τὰ τελευταῖα ἐπὶ τοῦ νώτου τῶν πτερύγων ἔχουϲιν. ϲκέλη δὲ καθάπερ ἄνθρωποϲ δύο, κεκαμμένα καθάπερ τὰ τετράποδα 2 εἴϲω, καὶ οὐχ ὥϲπερ ἄνθρωποϲ ἔξω· τὰϲ δὲ πτέρυγαϲ, ὡϲ τὰ πρόϲθια ϲκέλη τῶν τετραπόδων ἐπὶ τὸ περιφερέϲ. δίπουϲ δʼ ἐξ ἀνάγκηϲ ἐϲτίν· τῶν γὰρ ἐναίμων ἡ τοῦ ὄρωιθοϲ οὐϲία, ἅμα δ καὶ πτερυγωτόϲ· τὸ δʼ ἔναιμα οὐ κινεῖται πλείοϲιν ἢ τέτταρϲ 3 ϲημείοιϲ. τὰ μὲν οὖυ ἀπηρτηένα μόρια τέτταρα, ὥϲπερ τοῖϲ ἄλλοιϲ τοῖϲ πεζοῖϲ καὶ τοῖϲ πορευτικοῖϲ ἔϲτι καὶ τοῖϲ ὄρνιϲιν· ἀλλὰ τοῖϲ μὲν βραχίονεϲ καὶ)

141

[*]( τὰ δὲ σκέλη βραχέα πρὸς τὴν νεῦσιν. διαφέρει δὲ 3 καὶ τὰ ῥύγχη κατὰ τοὺς βίους. τὰ μὲν γὰρ εὐθὺ ἔχει τὰ δὲ γαμψόν· εὐθὺ μὲν ἔχει τὸ ῥύγχος ὅσα τροφῆς χάριν, γαμψὸν δὲ τὰ ὠμοφάγα· ἐπὶ τὸ κρατεῖν γὰρ τὸ τοιοῦτον χρήσιμον, ἀνάγκη δὲ τὴν τροφὴν πορίζεσθαι ἀπὸ τῶν ζῴων, καὶ τὰ πολλὰ βιαζομένοις. ὅσων δʼ ἕλειος ὁ βίος καὶ ποοφάγος, πλατύ τὸ ῥύγχος 4 ἔχουσιν· πρός τε γὰρ τὴν ὄρυξιν χρήσιμον τὸ τοιοῦτον καὶ πρὸς τὴν σπάσιν τῆς τροφῆς καὶ κουράν. ἔνια δὲ τούτων μακρὸν ἔχει τὸ ῥύγχος, καθάπερ 5 καὶ τὸν αὐχένα· τὴν γὰρ τροφὴν λαμβάνουσιν ἐκ τοῦ βά θους. καὶ σχεδὸν τὰ πολλὰ τῶν τοιούτων καὶ τῶν στεγανοπόδων ἀπλῶς κατὰ τὸ μόριον ταὐτὸ θηρεύοντα ζῇ τῶν ἐν τῷ ὑγρῷ ἔνια ζῳδαρίων· b καὶ γίνεται τοῖς τοιούτοις ὁ μὲν αὐχὴν καθάπερ 6 ἁλιευτικὸς ὁ κάλαμος, τὸ δὲ ῥύγχος οἷον ἡ ὁρμιὰ καὶ τὸ ἄγκιστρον. τὰ δʼ ὕπτια τοῦ σώματος καὶ τὰ πρανῆ 7 καὶ τὰ τοῦ καλουμένου θώρακος ἐπὶ τῶν τετραπόδων, οὗτος ὁ τόπος ὁλοφυὴς ἐπὶ τῶν ὀρνίθων ἐστίν, καὶ ἔχουσιν ἀπηρτημένας ἀντὶ τῶν βραχιόνων b καὶ τῶν σκελῶν τῶν προσθίων ἴδιον μόριον τὰς πτέρυγας· διόπερ ἀντὶ ὠμοπλάτης ἐπὶ τοῦ νώτου τὰς 1 τελευτὰς τῶν πτερύγων ἔχουσιν. σκέλη δὲ δύο, καθάπερ ἄνθρωπος, κεκαμμένα δὲ καθάπερ τὰ τετράποδα εἴσω, καὶ οὐχ ὥσπερ ἄνθρωπος ἔξω· τἀς δὲ 2 πτέρυγας ἐπὶ τὸ περιφερές, ὥσπερ τὰ πρόσθια σκέλη τῶν τετραπόδων. ἔστι δὲ δίπουν ἐξ ἀνάγκης· τῶν μὲν γὰρ ἐναίμων τὴν οὐσίαν ὁ ὄρνις, ἅμα δὲ καὶ πτερυγωτός· τὰ δʼ ἔναιμα οὐ κινεῖται πλείοσιν ἢ τέτταρσι σημείοις. τὰ μὲν οὖν ἀπηρτημένα μόρια 3 τέτταρα, ὥσπερ καὶ τοῖς ἄλλοις τοῖς πεζοῖς καὶ τοῖς πορευτικοῖς, ἔστι καὶ τοῖς ὄρνισιν· ἀλλὰ τοῖς μὲν)

142

[*](ϲκέλη τέτταρα ὑπάρχει, τοῖϲ δʼ ὄρνιϲιν ἀντὶ τῶυ προϲθίων ϲκελῶν ἢ βραχιόνω πτερύγιον κοινόν ἐϲτι· κατὰ ταῦτα γὰρ τονικοί εἰϲι, τῷ δʼ ὄρνιθι ἐυ τῇ οὐϲίῳ τὸ πτητικόν ἐϲτιν. 4 ὥϲτε λείπεται αὐτοῖϲ ἐξ ἀνάγκηϲ δίποϲι εἶναι· οὕτω γὰρ τέτταρϲ ϲημείοιϲ κινήϲονται μετὰ τῶν πτερύγων. 5 γων. ϲτῆθοϲ δʼ ἔχουϲιν ἅπαντεϲ ὀξὺ καὶ ϲαρκῶδεϲ, ὀξὺ μὲν πρὸϲ τὴν πτῆϲιν (τὰ κὰρ πλατέα πολὺν ἀέρα ὠθοῦντα δυϲκίνητά ἐϲτι), ϲαρκῶδεϲ δέ, διότι τὸ ὀξὺ ἀϲθενὲϲ μὴ πολλὴν ἔχον ϲκέπην. 6 ὑπὸ δὲ τὸ ϲτῆθοϲ κοιλία μέχρι πρὸϲ τὴν ἔξοδον τοῦ περιττώματοϲ καὶ τὴν τῶν ϲκελῶν καμπήν, καθάπερ 7 τοῖϲ τετράποϲι καὶ τοῖϲ ἀνθρώποιϲ. μεταξὺ μὲν οὖν τῶν πτερύγων καὶ τῶν ϲκελῶν ταῦτα τὰ μόριά ἐϲτιν, ὀμφαλὸν δʼ ἐν μὲν τῇ γενέϲει ἅπαντα ἔχει ὅϲαπερ ζῳοτοκεῖται ἢ ᾠοτοκεῖται, τῶν δʼ ὀρνίθων 8 αὐξηθέντων ἄδηλοϲ. δῆλον δʼ ἐν τοῖϲ περὶ γένεϲιν· εἰϲ γὰρ τὸ ἔντερον ἡ ϲύμφυϲιϲ γίνεται, καὶ οὐχ ὥϲπερ τοῖϲ ζῳοτόκοιϲ τῶν φλεβῶν τι μόριόν ἐϲτιν. ἔτι τῶν ὀρνίθων οἱ μὲν πτητικοὶ τὰϲ πτέρυγαϲ ἔχουϲι μεγάλαϲ καὶ ἰϲχυράϲ, οἷον οἱ γαμψώνυχεϲ 1 καὶ ὠμοφάγοι· ἀνάγκη γὰρ πτητικοῖϲ εἶναι διὰ τὸν βίον, ὥϲθʼ ἕνεκα τούτου καὶ πλῆθοϲ ἔχουϲί 2 πτερῶν καὶ τὰϲ πτέρυγαϲ μεγάλαϲ. ἔϲτι δʼ οὐ μόνον τὰ γαμψώνυχα ἀλλὰ καὶ ἄλλα γένη ὀρνίθων πτητικά, ὅϲοιϲ ἡ ϲωτηρία ἐν τῇ ταχυτῆτι τῆϲ πτήϲεωϲ ἢ ὅϲα ἐκτοπιϲτικά. ἔνια δʼ οὐ πτητικὰ τῶυ ὀρωίθων ἐντὶν ἀλλὰ βαρέα, οἷϲ ἢ ὁ βίοϲ ἐπίγειοϲ καὶ ἔϲτι καρποφάγα 5 ἢ πλωτὰ καὶ περὶ ὕδωρ βιοτεύουϲιν. ἔϲτ δὲ τὰ μὲν τῶν γαμψωνύχων ϲώματα μικρὰ ἄνευ τῶν πτερύγων διὰ τὸ εἰϲ ταύταϲ ἀναλίϲκεϲθαι τῆν τροφὴ εἰϲ τὰ ὅπλα καὶ τὴν βοήθειαν· τοὶϲ δὲ μὴ πτητικῖϲ)

143

[*](βραχίονες καὶ σκέλη, τοῖς δὲ τετράποσι σκέλη τέτταρα ὑπάρχει, τοῖς δʼ ὄρνισιν ἀντὶ τῶν προσθίων σκελῶν ἢ βραχιόνων πτέρυγες τὸ ἴδιόν ἐστιν· κατὰ ταύτας γὰρ τονικοί εἰσι, τῷ δʼ ὄρνιθι ἐν τῇ οὐσίᾳ τὸ πτητικόν ἐστιν. ὥστε λείπεται ἐξ ἀνάγκης αὐτοῖς 4 δίποσιν εἶναι· οὕτω γὰρ τέτταρσι σημίοις κινήσονται μετὰ τῶν πτερυγίων. στῆθος δʼ ἔχουσιν ἅπαντες 5 ὀξὺ καὶ σαρκῶδες, ὀξὺ μὲν πρὸς τὴν πτῆσιν, (τὰ γὰρ πλατέα πολύν ἀέρα κινοῦντα δυσκίνητά ἐστι), σαρκῶδεσ δέ, διότι τὸ ὀξύ ἀσθενὲς μὴ πολλὴν ἔχον σκέπην. ὑπὸ δὲ τὸ στῆθος κοιλία μέχρι πρὸς τὴν ἔξοδον 6 τοῦ περιττώματος καὶ τὴν τῶν σκελῶν καμπήν, καθάπερ τοῖς τετράποσι καὶ τοῖς ἀνθρώποις. μεταξυ 7 μὲν οὖν τῶν πτερυγίων καὶ τῶν σκελῶν ταῦτα τὰ μόριά ἐστιν, ὀμφαλὸν δʼ ἐν μὲν τῇ γενέσει πάντα ἔχει ὅσαπερ ζῳοτοκεῖται ᾠοτοκεῖται, τῶν δʼ ὀρνίθων αὐξηθέντων ἄδηλος. ἡ δʼ αἰτία δήλη ἐν τοῖς 8 περὶ τὴν γένεσιν· εἰς γὰρ τὸ ἔντερον ἡ σύμφυσις γίνεται, καὶ οὐχ ὥσπερ τοῖς ζῳοτόκοις τῶν φλεβῶν τιμόριόν ἐστιν. ἔτι τῶν ὀρνίθων οἱ μὲν πτητικοὶ καὶ 694,a τὰς πτέρυγας μεγάλας ἔχουσι καὶ ἰσχυράς, οἷον σἱ γαμψώνυχες καὶ ὠμοφάγοι· ἀνάγκη γὰρ πτητικὰ 1 εἶναι διὰ τὸν βίον, ὥστε διὰ τοῦτο πλῆθός τε ἔχουσι πτερῶν καὶ τὰς πτέρυγας μεγάλας. ἔστι δʼ οὐ μόνον 2 τὰ γαμψώνυχα ἀλλὰ καὶ ἄλλα γένη ὀρνίθων πτητικά, ὅσοις ἡ σωτηρία ἐν τῇ ταχυτῆτι τῆς πτήσεως ἢ ἐκτοπιστικὸς ὁ βίος. ἔνια δʼ οὐ πτητικὰ τῶν ὀρνίθων ἐστὶν ἀλλὰ βαρέα, ὅσοις ὁ βίος ἐπίγειος καὶ ἔστι καρποφάγα πλωτὰ καὶ περὶ ὕδωρ βιοτεύουσιν. ἔστι 3 δὲ τὰ μὲν τῶν γαμψωνύχων σώματα μικρὰ ἄνευ τῶν πτερῶν καὶ τῶν πτερύγων, διὰ τὸ ἐνταῦθα ἀναλίσκεσθαι τὴν τροφὴν εἰς τὰ ὅπλα καὶ τὴν βοήθειαν·)

144

[*](τοὐναντίον τὰ ϲώματα ὀγκώδη, διὸ βαρέα ἐϲτίν. 4 ἔχουϲι δʼ ἔνιοι τῶν βαρέω βοήθειαν ἀντὶ τῶν πτερύγων τὰ καλούμενα πλῆκτρα ἐπὶ τοῖϲ ϲκέλεϲιν. ἅμα δ᾿ οἱ αὐτοὶ οὐ γίνονται πλῆκτρα ἔχοντεϲ καὶ χαμψώνυχεϲ· αἴτιον δʼ ὅτι οὐδὲν ἡ φύϲιϲ ποιεῖ περίεργον. 5 ἔϲτι δὲ τοῖϲ μὲν γαμψωνύχοιϲ καὶ πτητικοῖϲ ἄχρηϲτα τὰ πλῆκτρα· χρήϲιμα γὰρ ἐϲτιν ἐν ταῖϲ πεζαῖϲ μάχαιϲ· διὸ ὑπάρχει ἐνίοιϲ τῶν βαρέων· 6 τούτοιϲ δʼ οὐ μόνον ἄχρηϲτοι ἀλλὰ καὶ βλαβεροὶ οἱ γαμψοὶ ὄνυχεϲ τῷ ἐμπήγνυϲθαι ὑπεναντίοι πρὸς τὴν πορεία ὄντεϲ· διὰ καὶ τὰ γαμψώνυχα πάντα χαλεπῶϲ πορεύεται καὶ ἐπὶ πέτραιϲ οὐ καθιζάνουϲιν· 7 ὑπεναντία γὰρ αὐτοῖϲ πρὸϲ ἀμφότερα ἡ τῶυ ὀνύχων φύϲιϲ. ἐξ ἀνάγκηϲ δὲ τοῦτο περὶ τὴν γένεϲιν ϲυμβέβηκεν. τὸ γὰρ γεῶδεϲ ἐν τῷ ϲώματ καὶ ἔξω ῥυὲν χρήϲιμα μόρια γίνετα πρὸϲ τὴν ἀλκήν· 8 ἄνω μὲν ῥυὲν ῥυὲνχουϲ ἐποίηϲε ϲκληρότητα ἢ μέγεθοϲ, ἂν δὲ κάτω ῥυῇ, πλῆκτρα ἰϲχυρὰ, ἐν τοῖϲ ϲκέλεϲιν ἢ ἐπί τῶν ποδῶν ὀνύχων μέγεθοϲ καὶ ἰϲχύν. 9 ἅμα δʼ ἄλλοθι καὶ ἄλλοθι ἕκαϲτα τούτων οὐ ποιεῖ· διαϲπωμένη γὰρ ἀϲθενὴϲ γίνεται ἢ φύϲιϲ τούτου τοῦ περιττώματοϲ. τοῖϲ δὲ ϲκελῶν καταϲκευάζει 1 μῆκοϲ. ἐνίοιϲ δʼ ἀντὶ τούτων ϲευμπληροῖ τὸ μεταξὺ τῶν ποδῶν· καὶ διὰ τοῦτο ἀναγκαίωϲ οἱ πλωτοὶ τῶν ὀρωίθων οἱ μὲν ἁπλῶν εἰωὶ ϲτεγεγανόποδεϲ οἱ δὲ διῃρημένην μὲν ἔχουϲι τὴν καθʼ ἕκαϲτα τῶν δακτύλων φύϲιν, πρὸϲ ἑκάϲτῳ δʼ αὐτῶν ϲυμπέφυκεν οἷον 2 πλάτη καθʼ ὅλον ϲυνεχήϲ. ἐξ ἀνάγκηϲ μὲν οὖν ταῦτα ϲυμβαίνει διὰ ταύταϲ τὰϲ αἰτίαϲ· ὡϲ δὲ διὰ τὸ βέλτιον ἔχουϲι τοιούτουϲ τοὺϲ πόδαϲ τοῦ βίου χάριν, ἵνα ζῶντεϲ ἐν ὑγρῷ καὶ τῶν πτερῶν ἀχρείων ὄντων τοὺϲ πόδαω χρηϲίμουϲ ἔχωϲι πρὸϲ τὴν νεῦϲιν.)

145

[*](τοῖς δὲ μὴ πτητικοῖς τοὐναντίον τὰ σώματα ὀγκώδη, διὸ βαρέα ἐστίν. ἔχουσι δʼ ἔνια τῶν βαρέων βοήθειαν 4 ἀντὶ τῶν πτερύγων τὰ καλούμενα πλῆκτρα ἐπὶ τοῖς σκέλεσιν. ἅμμα δʼ οἱ αὐτοὶ οὐ γίνονται πλῆκτρα ἔχοντες καὶ γαμψώνυχες· αἴτιον δʼ ὅτι οὐδὲν ἡ φύσις ποιεῖ περίεργον οὐδὲ μάταιον. ἔστι δὲ τοῖς γαμψωνύχοις 5 καὶ πτητικοῖς ἄχρηστα τὰ πλῆκτρα· χρήσιμα γάρ ἐστιν ἐν ταῖς πεζαῖς μάχαις, διόπερ ὑπάρχει τῶν βαρέων ἐνίοις· τούτοις δʼ οὐ μόνον ἄχρηστοι 6 ἀλλὰ καὶ βλαβεροὶ οἱ γαμψοὶ ὄνυχες τῷ ἐμπήγνυσθαι, ὑπεναντίοι πρὸς τὴν πορείαν ὄντες· διὸ καὶ τὰ γαμψώνυχα πάντα φαύλως πορεύεται καὶ ἐπὶ ταῖς πέτραις οὐ καθιζάνουσιν· ὑπεναντία γὰρ αὐτοῖς 7 πρὸς ἀμφότερα ἡ τῶν ὀνύχων φύσις. ἐξ ἀνάγκης δὲ τοῦτο περὶ τὴν γένεσιν συμβέβηκεν. τὸ γὰρ γεῶδες ἐν τῷ σώματι καὶ ἔξω ῥυὲν χρὴσιμα μόρια γίνεται πρὸς τὴν ἀλκήν· ἄνω μὲν ῥυὲν ῥύγχους ἐποίησε 8 σκληρότητα ἢ μέγεθος, ἂν δὲ κάτω ῥυῇ, πλῆκτρα ἐν τοῖς σκέλεσιν ἢ ἐπὶ τῶν ποδῶν ὀνύχων μέγεθος καὶ ίσχύν. ἅμα δʼ ἄλλοθι καὶ ἄλλοθι ἕκαστα τούτων οὐ 9 ποιεῖ· διασπωμένη γὰρ ἀσθενὴς γίνεται ἡ φύσις τούτου τοῦ περιττώματος. τοῖς δὲ σκελῶν κατασκευάζει b μῆκος. ἐνίοις δʼ ἀντὶ τούτων συμπληροῖ τὰ μεταξὺ 1 τῶν ποδῶν· καὶ διὰ τοῦτο ἀναγκαίως οἱ πλωτοὶ τῶν ῤρνίθων οἱ μὲν ἁπλῶς εἰσὶ στεγανόποδες, οἱ δὲ διῃρημένην μὲν ἔχουσι τὴν καθʼ ἕκαστα τῶν δακτύλων φύσιν, πρὸς ἑκάστῳ δʼ αὐτῶν προσπέφυκεν οἷον πλάτη καθʼ ὅλον συνεχής. ἐξ ἀνάγκης μὲν οὖν ταῦτα 2 συμβαίνει διὰ ταύτας τὰς αἰτίας· ὡς δὲ διὰ τὸ βέλτιον ἔχουσι τοιούτους τοὺς πόδας τοῦ βίου χάριν, ἵνα ζῶντες ἐν ὑγρῷ καὶ τῶν πτερύγων ἀχρείων οὐσῶν τοὺς πόδας χρησίμους ἔχωσι πρὸς τὴν νεῦσιν.)

146

[*](γίνονται γὰρ ὥϲπερ αἱ κῶπαι τοῖϲ πλέουϲι τὰ πτερύγια τοῖϲ ἰχθύϲιν· διὸ καὶ ἐὰν τῶν μὲν τὰ πτερύγια ϲφαλῇ τῶν δὲ τὰ μεταξὺ τῶν ποδῶν οὐκέτι νέουϲιν. ἔνιοι δὲ μακροϲκελεῖϲ τῶν ὀρνίθων εἰϲίν. αἴτιον δʼ ὅτι ὁ βίοϲ τῶν τοιούτων ἕλειοϲ· τὰ γὰρ ὄργανα πρὸϲ τὸ ἔργον ἡ φύϲιϲ ποιεῖ, ἀλλʼ οὐ τὸ 5 ἔργον πρὸϲ τὰ ὄργανα. διὰ μὲν οὖν τὸ μὴ πλωτὰ εἶναι οὐ ϲτεγανόποδά ἐϲτι, διὰ δὲ τὸ ἐν ὑπείκοντι εἶναι τὸν βίον μακροϲκελῆ καὶ μακροδάκτυλα, καὶ τὰϲ καμπὰϲ ἔχουϲι πλείουϲ ἐν τοῖϲ δακτύλοιϲ οἱ πολλοὶ αὐτῶν. 6 ἐπεὶ δʼ οὐ πτητικὰ μέν, ἐκ τῆϲ δʼ αὐτῆϲ ὕληϲ ἐϲτὶ πάντα, ἡ εἰϲ τὸ οὐροπύγιον αὐτοῖϲ τροφὴ εἰϲ 7 τὰ ϲκέλη καταναλιϲκομένη ταῦτα ηὔξηϲεν. διὰ καὶ ἐν τῇ πτήϲει ἀντ᾿ οὐροπυγίου χρῶνται αὐτοῖϲ· πέτονται γὰρ ἀποτίνοντεϲ εἰϲ τὸ ὄπιϲθεν· οὕτω γὰρ αὐτοῖϲ 8 χρήϲιμα τὰ ϲκέλη, ἄλλωϲ δʼ ἐμποδίζοιεν ἄν. ἔνια δὲ βραχέατὰϲκέλη πρὸϲ τῇ γαϲτρὶ ἔχοντα πέτονται· τοῖϲ μὲν γὰρ αὐτῶν οὐκ ἐμποδίζουϲιν οἱ πόδεϲ οὕτω, τοῖϲ δὲ γαμψώνυξι καὶ πρὸ ἔργου εἰϲὶ πρὸϲ τῆν ἁρπαγήν. 9 τῶν δ᾿ ἐχόντων ὀρνίθων τὸν αὐχένα μακρὸν οἱ μὲν πλατύτερον ἔχοντεϲ πέτοντα ἐκτεταμένῳ τῷ αὐχένι, οἱ δὲ λεπτὸν καὶ μακρὸν ϲυγκεκαμμένῳ· ἐπιπετομένοιϲ γὰρ διὰ τὴν ϲκέπην ἧττον εὔθρυπτόν 1 ἐϲτιν. ἰϲχίον δʼ ἔχουϲ μὲν οἱ ὄρνιθεϲ πάντεϲ ᾗ οὐκ ἂν δόξαιεν ἔχειν, ἀλλἂ δύο μηροὺϲ διὰ τὸ τοῦ ἰϲχίου 2 μῆκοϲ· ὑποτέταται γὰρ μέχρι μέϲηϲ τῆϲ γαϲτρόϲ. αἴτιον δʼ ὅτι δίπουν ἐϲτὶ τοῦτο τὸ ζῷον, οὐκ ὀρθόν, ὡϲ εἴ γε εῑχε, καθάπερ ἐν τοῖϲ ἀνθρώποιϲ ἢ τοῖϲ τετράποϲιν, ἀπὸ τῆϲ ἕδραϲ βραχὺ τὸ ἰϲχίον καὶ τὸ ϲκέλοϲ λοϲ εὐθὺϲ ἐχόμενον ἠδυνάτει ἂν ὅλωϲ ἑϲτάναι. ὁ μὲν γὰρ ἄνθρωποϲ ὀρθόν, τοῖϲ δὲ τετράποϲι πρὸϲ τὸ)

147

[*](γίνονται γὰρ ὥσπερ αἱ κῶπαι τοῖς πλέουσι καὶ τὰ πτερύγια τοῖς ἰχθύσιν· διὸ καὶ ἐὰν τῶν μὲν τὰ πτεγύγια σφαλῇ, τῶν δὲ τὰ μεταξὺ τῶν ποδῶν, οὐκέτι νέουσιν. ἕνιοι δὲ μακροσκελεῖς εῖς τῶν ὀρνίθων εἰσίν. 4 αἴτιον δʼ ὅτι ὁ βίος τῶν τοιούτων ἕλειος· τὰ δʼ ὄργανα πρὸς τὸ ἔργον ἡ φύσις ποιεῖ, ἀλλʼ οὐ τὸ ἔργον πρὸς τὰ ὄργανα. διὰ μὲν οὖν τὸ μὴ πλωτὰ εἶναι οὐ 5 στεγανόποδά ἐστι, διὰ δὲ τὸ ἐν ὑπείκοντι εἶναι τὸν βίον μακροσκελῆ· καὶ μακροδάκτυλα δʼ ἔνια αὐτῶν ἐστί· διὰ δὲ τὸ μακροδάκτυλα εἶναι τὰς καμπὰς ἔχουσι πλείους ἐν τοῖς δακτύλοις οἱ πολλοὶ αὐτῶν. ἐπεῖ δʼ οὐ πτητικὰ μέν, ἐκ τῆς δʼ αὐτῆς ὕλης ἐστὶ 6 πάντα, ἡ εἰς τὸ οὐροπύγιον αὐτοῖς τροφὴ εἰς τὰ σκέλη καταναλισκομένη ταῦτα ηὔξησεν. διὸ καὶ ἐν τῇ πτήσει ἀντʼ οὐροπυγίου χρῶνται αὐτοῖς· πέτονται γὰρ ἀποτείνοντες εἰς τὰ ὄπισθεν· σὕτω γὰρ αὐτοῖς χρήσιμα τὰ σκέλη, ἄλλως δʼ ἐμποδίσειεν ἄν. τὰ δὲ 8 βραχυσκελῆ τῇ πρὸς τῇ γαστρὶ ἔχοντα πέτονται· τοῖς μὲν γὰρ αὐτῶν οὐκ ἐμποδίζουσιν οἱ πόδες οὕτω, τοῖς δὲ γαμψωνύχοις καὶ πρὸ ἔργου εἰσὶν εἰς τὴν ἁρπαγήν. τῶν δʼ ἐχόντων ὀρνίθων τὸν αὐχένα μακρὸν σἱ μὲν 9 παχύτερον ἔχοντες πάντες πέτονται ἐκτεταμένῳ τῷ αὐχένι, οἱ δὲ λεπτὸν καὶ μακρὸν ἐπικεκαμμένῳ σειόμενον γὰρ διὰ μῆκος τὸ λεπτὸν εὔθραυστόν ἐστιν. 695, a δʼ ἔχουσι μὲν οἱ ὄρνιθες πάντες ᾗ οὐκ ἂν δόξαιεν s1 ἔχειν, ἀλλὰ δύο μηροὺ διὰ τὸ τοῦ ἰσχίου μῆκος· ὑποτέταται γὰρ μέχρι μέσης τῆς γαστρός. αἴτιον 2 δὲ τούτου ὅτι δίπουν ἐστὶ τὸ ζῷον, οὐκ ὀρθόν, ὡς εἴ γε εἶχεν, ὥσπερ ἐν τοῖς ἀνθρώποις ἢ τοῖς τετράποσιν, ποσιν, ἀπὸ τῆς ἕδρας βραχὺ τὸ ἰσχίον καὶ εὐθύς τὸ σκέλος ἐχόμενον, οὐκ ἂν ἡδύνατο ὀρθὸν ἑστάναι. ὁ 3 μὲν γὰρ ἅνθρωπος ὀρθόν, τοῖς δὲ τετράποσι σκέλη)

148

[*](βάροc ϲκέλη ἐμπρόϲθια ὑπερήρειϲται. οἱ δʼ ὄρνιθεϲ οὐκ ὀρθοὶ μὲν διὰ τὸ νανώθειϲ εἶναι τὴν φύcιν, cκέλη 4 δʼ ἐμπρόϲθια οὐκ ἔχουϲν· (διὰ τοῦτο πτέρυγαϲ ἔχουϲιν ἀντ’ αὐτῶν·) ἀντὶ δὲ τούτου μακρὸν ἡ φύϲιϲ 5 τὸ ἰϲχίον ποιήϲαϲα εἰϲ μέϲον προϲήρειϲεν· ἐντεῦθεν δʼ ὑπέθηκε τὰ cκέλη, ὅπωϲ ἰϲορρόπου τοῦ βὰρουϲ ὄντοϲ 6 ἔνθεν καὶ ἔνθεν πορεύεϲθαι δύνητα καὶ μένῃ. δι’ ἣν μὲν οὖν αἰτίαν δίπουν ἐϲτὶν οὐκ ὀρθὸν ὄν, εἴρηται· τοῦ δʼ ἄcαρκα τὰ ϲκέλη εἶναι ἡ αὐτὴ αἰτία καὶ ἐπὶ τῶν τετραπόδων, ὑπὲρ ἧc καὶ πρόϲθεν εἴρηται. 7 τετραδάκτυλοϲ δʼ ἐϲτὶ πᾶc ὄρνιϲ ὁμοίωϲ ϲχιζόπουϲ καὶ ϲτεγανόπουϲ. περὶ γὰρ τοῦ ϲτρουθοῦ τοῦ Λιβυκοῦ ὕϲτερον ἐροῦμεν, ὅτι διχηλόϲ, ἅμα τοῖϲ λοιποῖϲ ἐναντιώμαϲιν οἷϲ ἔχεν πρὸc τὸ τῶν ὀρνίθων γένοϲ. 8 νοϲ. τούτων δὲ τὰ μὲν τρεῖϲ ἔχεῖ πρόϲθεν, ἕνα δʼ ὄπιϲθεν πρὸc ἀϲφάλειαν ἀντὶ πτέρνηϲ. καὶ τῶν μακροϲκελῶν λείπει τοῦτο κατὰ μέγεθοϲ, οἷον ϲυμβέβηκεν ἐπ τῆϲ κρεκόϲ. πλείουϲ δʼ οὐκ ἔχουϲ δακτύλουϲ. ἐπὶ μὲν οὖν τῶν ἄλλων οὕτωϲ ἡ τῶυ δακτύλων ἔχει θέϲιϲ ἡ δʼ ἴυγξ δύο μόνον ἔχει τοὺϲ ὄπιϲθεν καὶ δύο τοὺϲ ἔμπροϲθεν· 9 αἴτιον δʼ ὅτν ἧττόν ἐϲτιν αὐτῆc τὸ ϲῶμα προπετὲϲ ἐπὶ τὸ πρόϲθεν ἢ τὸ τῶυ ἄλλων. ὄφχειϲ δʼ ἔχουϲι μὲν πάντεϲ οἱ ὄρωιθεϲ, ἐντὸϲ δʼ ἔχουϲιν· ἡ δʼ αἰτία ἐν τοῖϲ περὶ τὰc γενέϲειϲ λεχθὴϲεται τῶν ζῴων.)

149

[*](πρόσθια ὑπερήρεισται πρὸς τὸ βάρος. οἱ ὄρνιθες οὐκ ὀρθοὶ μέν εἰσιν ὅτι νανώδεις, σκέλη δʼ ἐμπρόσθπα οὐκ ἔχουσι, πτέρυγας δὲ ἀντʼ αὐτῶν. ἀλλʼ ἀντὶ τούτων ἡ φύσις τὸ ἰσχίον μακρὸν ποιήσασα εἰς μέσον· προθήρεισεν καὶ ἐντεῦθεν τὰ σκέλη ὑπέθηκεν, 5 ἵνα ἰσορρόπου ἔνθεν καὶ ἔνθεν ὄντος τοῦ βάρους δύνηται πορεύεσθαι καὶ μένειν. διʼ ἣν μὲν 6 οὖν αἰτίαν οὐκ ὀρθὸν ὂν δίπουν ἐστίν, εἴρηται· διότι δʼ ἄσαρκα τὰ σκέλη, ἡ αὐτὴ σἰτία καὶ ἐκὶ τῶν τετραπόδων πάντων· αὕτη δʼ εἴρηται πρότερον. τετραδάκτυλοι δʼ εἰσὶ πάντες οἱ ὄρνιθες ὁμοίως οἱ 7 στεγανόποδες τοῖς σχιζόποσιν. περὶ γὰρ τοῦ στρουθοῦ τοῦ Λιβυκσῦ ὕστερον διοριστέον, ὅτι διχηλός, ἅμα τοῖς λοιποῖς ὑπεναντιώμασιν οἷς ἔχει πρὸς τὸ γένος τῶν ὀρνίθων. τούτων οἱ μὲν τρεῖς ἔμπροσθεν, 8 ὁ δʼ εἴς ὄπισθεν πρὸς ἀσφάλειαν ἀντὶ πτέρνης. καὶ ἔτι τῶν μακροσκελῶν ἐλλείπει τοῦτο κατὰ μέγεθος οἷον συμβέβηκεν καὶ ἐπὶ τῆς κρεκός. βούλεται γὰρ ἡ φύσις. τούτου δʼ οὐδὲν ἧττον πλείους οὐκ ἔχουσι δακτύλους διὰ τὴν στενότητα τοῦ σκέλους. τοῖς μὲν οὖν ἄλλοις οὕτως ἡ τῶν δακτύλων ἕχει θέσις, ἡ δʼ ἴυγξ δύο μόνον ἔχει τοὺς ὄπισθεν καὶ δύο τοὺς ἔμπροσθεν. αἴτίον δʼ ὅτι ἧττόν ἐσιν αὐτῆς τὸ σῶμα 9 προπετὲς ἐπὶ τὸ πρόσθεν ἢ τὸ τῶν ἄλλων. ὄρχεις δʼ ἔχουσι μὲν πάντες οἱ ὄρνιθες, ἐντὸς δʼ ἔχουσιν· ἡ δʼ αἰτία ἐν τοῖς περὶ τὰς γενέσεις λεχθήσεται τῶν ξῴων.)

150

13 Τα μὲν οὖν τῶν ὀρνίθων μόρια τὸν τρόπον ἔχει [*](b) τοῦτον. τὸ δὲ τῶν ἐχθύων γένος ἔτι μᾶλλον κεκολόβωται τῶν ἐκτὸς μορίων. οὔτε γὰρ σκέλη οὔτε χεῖρας οὔτε πτέρυγας ἔχουσιν (εἴρηται δὲ περὶ τούτων ἡ αἰτία πρότερον), ἀλλ᾿ ὅλον ἀπὸ τῆς κεφαλῆς τὸ κύτος συνεχές ἐστι μέχρι τῆς οὐρᾶς. ταύτην δʼ οὐχ ὁμοίαν ἔχουσι πάντες, ἀλλὰ τὰ μὲν παραπλησίαν, τῶν δὲ πλατέων ἔνια ἀκανθώδη καὶ μακράν· ἡ ἐκεῖθεν γὰρ αὔξησις γίνεται εἰς τὸ πλάτος, οἷόν ἐστι νάρκαις καὶ τρυγόσι καὶ εἴ τι τοιοῦτον ἄλλο σέλαχός ἐστιν. τῶν μὲν οὖν τοιούτων ἀκανθῶδες καὶ μακρὸν τὸ οὐραῖόν ἐστιν, ἐνίων δὲ σαρκῶδες μὲν βραχὺ δὲ διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν διʼ ἥνπερ ταῖς νάρκαις· διαφέρει γὰρ οὐδέν, ἢ βραχὺ μὲν σαρκωδέστερον δέ, ἢ μακρὸν μὲν ἀσαρκότερον δʼ εἶναι. ἐπὶ δὲ τῶν βατράχων τὸ ἐναντίον συμβέβηκεν· διὰ γὰρ τὸ μὴ σαρκῶδες εἶναι τὸ πλάτος αὐτῶν τὸ ἐμπρόσθιον, ὅσον ἀφῄρηται σαρκῶδες, πρὸς τὸ ὄπισθεν αὐτὸ ἔθηκεν ἡ φύσις καὶ τὴν οὐράν. οὐκ ἔχουσι δʼ ἀπηρτημένα κῶλα οἱ ἰχθύες διὰ τὸ νευστικὴν εἶναι τὴν φύσιν αὐτῶν κατὰ τὸν τῆς οὐσίας λόγον, ἐπεὶ οὔτε περίεργον οὐδὲν οὔτε μάτην ἡ φύσις ποιεῖ. ἐπεὶ δʼ ἔναιμά ἐστι κατὰ τὴν οὐσίαν, διὰ μὲν τὸ νευστικὰ εἶναι πτερύγια ἔχει, διὰ δὲ τὸ μὴ πεζεύειν οὐκ ἔχει πόδας· ἡ γὰρ τῶν ποδῶν πρόσθεσις πρὸς τὴν ἐπὶ τῷ πεδίῳ κίνησιν χρὴσιμός ἐστιν. ἅμα δὲ πτερύγια τέτταρα καὶ πόδας οὐχ οἷόν τʼ ἔχειν, οὐδʼ ἄλλο κῶλον τοιοῦτον οὐδέν· ἔναιμα γάρ. οἱ δὲ κορδύλοι βράγχια ἔχοντες πόδας ἔχουσιν· πτερύγια γὰρ οὐκ ἔχουσιν, ἀλλὰ τὴν οὐρὰν μανώδη καὶ πλατεῖαν. ἔχουσι δὲ τῶν ἰχθύων ὅσοι μὴ πλατεῖς, καθάπερ βάτος καὶ τρυγών, τέτταρα πτερύγια, δύο μὲν ἐν

151

[*](696.a) τοῖς πρανέσι, δύο δʼ ἐν τοῖς ὑπτίοις. πλείω δὲ τούτων οὐδείς· ἄναιμοι γὰρ ἂν ἦσαν. τούτων δὲ τὰ μὲν ἐν τῷ πρανεῖ σχεδὸν πάντες ἔχουσι, τὰ δʼ ἐν τοῖς ὑπτίοις ἔνιοι τῶν μακρῶν καὶ πάχος ἐχόντων οὐκ ἔχουσιν, οἷον ἐγχέλυς καὶ γόγγρος καὶ κεστρέων τι γένος τὸ ἐν τῇ λίμνῃ τῇ ἐν Σιφαῖς. ὅσα δʼ ἐστὶ μακροφυέστερα καὶ ὀφιώδη μᾶλλον, οἷον σμύραινα, οὐδὲν ἔχουσι πτερύγιον ἀπλῶς, ἀλλὰ ταῖς καμπαῖς κινοῦνται, χρώμεναι τῷ ὑγρῷ ὡσπερ οἱ ὄφεις τῇ γῇ· τοῦτον γὰρ τὸν τρόπον οἱ ὄφεις νέουσιν ὅνπερ ἐπὶ τῆς γῆς ἕρπουσιν. αἰτία δὲ τού μὴ ἔχειν τοὺς ὀφιώδεις τῶν ἐχθύων πτερύγια, ἥπερ καὶ τῶν ὄφεων τοῦ ἄποδας εἶναι. τὸ δʼ αἴτιον ἐν τοῖς περὶ πορείας καὶ κινήσεως τῶν ζῴων εἴρηται. ἢ γὰρ κακῶς ἂν ἐκινοῦντο, τέτταρσι σημείοις κινούμενα. εἴτε γὰρ σύνεγγυς εἶχον τὰ πτερύγια, μόγις ἂν ἐκινοῦντο, εἴτε πόρρω, διὰ τὸ πολὺ μεταξύ. εἰ δὲ πλείω τὰ κινητικὰ σημεῖα εἶχον, ἄναιμα ἂν ἦν. ἡ δʼ αὐτὴ αἰτία καὶ ἐπὶ τῶν δύο μόνον ἐχόντων πτερύγια ἰχθύων· ὀφιώδη γάρ ἐστι καὶ εὐμηκέστερα, καὶ χρῆται τῇ κάμψει ἀντὶ τῶν δύο πτερυγίων. διὸ καὶ ἐν τῷ ξηρῷ ἕρπουσι καὶ ζῶσι πολύν χρόνον, καὶ τὰ μὲν οὐκ εὐθύ, τὰ δʼ οἰκεῖα τῆς πεξῆς ὄντα φύσεως ἧττον ἀσπαρίζει. αὐτῶν δὲ τῶν πτερυγίων τὰ ἐν τοῖς πρανέσιν ἔχει τὰ δύο ἔχοντα πτερύγια μόνον, ὅσα μὴ κωλύεται διὰ τὸ πλάτος. τὰ δʼ ἔχοντα πρὸς τῇ κεφαλῇ ἔχει διὰ τὸ μὴ ἔχειν μῆκος ἐν τῷ τόπῳ, ᾧ ἀντὶ τούτων κινήσεται· ἐπὶ γὰρ τὴν οὐρὰν πρόμηκες τὸ τῶν τοιούτων ἐστὶν ἐχθύων σῶμα. οἱ δὲ βάτοι καὶ τὰ τοιαῦτα ἀντὶ τῶν πτερυγίων τῷ ἐσχάτῳ πλάτει νέουσιν. τὰ δʼ ἧττον ἔχοντα πλάτος πτερύγια ἔχουσιν, οἷον ἡ νάρκη καὶ ὁ βάτραχος, τὰ

152

μὲν ἐν τῷ πρανεῖ κάτω διὰ τὸ πλάτος τῶν ἄνω, τὰ δʼ ἐν τοῖς ὑπτίοις πρὸς τῇ κεφαλῇ· (οὐ γὰρ κωλύει κινεῖσθαι τὸ πλάτος·) ἀλλʼ ἀντὶ τοῦ ἄνω ἔλαττω ταῦτα τῶν ἐν τῷ πρανεῖ. ἔχει δʼ ἡ νάρκη πρὸς τῇ οὐρᾷ τὰ δύο πτερύγια· ἀντὶ δὲ τῶν δύο τῷ πλάτει χρῆται ὡς δυσὶ πτερυγίοις ἑκατέρῳ τῷ ἡμικυκλίῳ. περὶ δὲ τῶν ἐν τῇ κεφαλῇ μορίων καὶ αἰσθητηρίων εἴρηται πρότερον. ἴδιον δʼ ἔχατ τὸ τῶν ἰχθύων γένος πρὸς τἆλλα τὰ ἔναιμα ζῴα τὴν τῶν βραγχίων φύσιν· [*](b) διʼ ἣν δʼ αἰτίαν, εἴρηται ἐν τοῖς περὶ ἀναπνοῆς. καὶ ἔχει δὲ τὰ ἔχοντα βράγχια τὰ μὲν ἐπικαλύμματα τοῖς βραγχίοις, τὰ δὲ σελάχη πάντα (χονδράκανθα γάρ) ἀκάλυπτα. αἴτιον δʼ ὅτι οἱ μὲν ἀκανθώδεις εἰσί, τὸ δʼ ἐπικάλυμμα ἀκανθῶδες, τὰ δὲ σελάχη πάντα χονδράκανθα. ἔτι δʼ αἱ κινήσεις τῶν μὲν νωθραὶ διὰ τὸ μὴ ἀκανθώδη εἶναι μηδὲ νευρώδη, τῶν δʼ ἀκανθωδῶν ταχεῖα· τσῦ δʼ ἐπικαλύμματος ταχεῖαν δεῖ γίνεσθαι τὴν κίνησιν· ὥσπερ γὰρ πρὸς ἐκπνοὴν ἡ τῶν βραγχίων ἐστὶ φύσις. διὰ τοῦτο τοῖς σελαχύδεσι καὶ αὐτῶν τῶν πόρων ἡ συναγωγὴ γίνεται τῶν βραγχίων, καὶ οὐ δεῖ ἐπικαλύμματος, ὅπως γίνηται ταχεῖα. οἱ μὲν οὖν αὐτῶν ἔχουσι πολλὰ βράγχια οἱ δʼ ὀλίγα, καὶ οἱ μὲν διπλᾶ οἱ δʼ ἁπλά· τὸ δʼ ἔσχαυον ἁπλοῦν οἱ πλεῖστοι. τὴν δʼ ἀκρίβοαν ἐκ τῶν ἀνατομῶν περὶ τούτωυ καὶ ἐν ταῖς ἱστορίαις ταῖς περὶ τὰ ζῷα δεῖ θεωρεῖν. αἴτιον δὲ τοῦ πλήθους καὶ τῆς ὀλιγότητος τὸ τοῦ ἐν τῇ καρδίᾳ θερμοῦ πλῆθος καὶ ὀλιγότης· θάττω γὰρ καὶ ἰσχυροτέραν τὴν κίνησιν δεῖ εἶναι τοῖς πλείω ἔχουσι θερμότητα. τὰ δὲ πλείω καὶ διπλᾶ βράγχια τοιαύτην ἔχει τὴν φύσιν μᾶλλον τῶν ἁπλῶν καὶ ἐλαττόνων. διὸ καὶ ἔνια αὐτῶν ἔξω ζῆν δύναται πολύν χρόνον, τῶν

153

ἐχόντων ἐλάττω καὶ ἧττον ἐγκρατῆ τὰ βρέγχια, οἷον ἐγχέλυς καὶ ὅσα ὀφιώδη· οὐ γὰρ πολλῆς δέονται κατατψύξεως. ἔχει δὲ καὶ περὶ τὸ στόμα διαφορές. τὰ μὲν γὰρ κατ᾿ ἀντικρὺ ἔχει τὸ στόμα καὶ εἰς τὸ πρόσθεν, τὰ δʼ ἐν τοῖς ὑπτίοις, οἷον οἵ τε δελφῖνες καὶ τὰ σελαχώδη· διὸ καὶ ὕπτια στρεφόμενα λαμβάνει τὴν τροφήν. φαίνεται δʼ ἡ φύσις οὐ μόνον σωτηρίας ἕνεκεν ποιῆσαι τοῦτο τῶν ἄλλων ζῴων (ἐν γὰρ τῇ στρέψει σώζεται τἆλλα βραδυνόντων· πάντα γὰρ τὰ τοιαῦτα ζῳοφάγα ἐστίν), ἀλλὰ καὶ πρὸς τὸ μὴ ἀκολουθεῖν τῇ λαιμαργίᾳ τῇ περὶ τὴν τροφήν· ῥᾷον γὰρ λαμβάνοντα διεφθείρετʼ ἂν διὰ τὴν πλήρωσιν ταχέως. πρὸς δὲ τούτοις περιφερῆ καὶ λεπτὴν ἔχοντα τὴν τοῦ ῥύγχους φύσιν οὐχ οἷόν τʼ εὐδιαίρετον ἔχειν. ἔτι δὲ καὶ τῶν ἄνω τὸ στόμα ἐχόντων τὰ [*](697,a) μὲν ἀνερρωγὸς ἔχει τὸ στόμα τὰ δὲ μύουρον, ὅσα μὲν σαρκοφάγα, ἀνερρωγὸς, ὥσπερ τὰ καρχαρόδοντα, διὰ τὸ ἐν τῷ στόματι εἶναι τοῖς τοιούτοις τὴν ἰσχύν, ὅσα δὲ μὴ σαρκοφάγα, μύουρον. τὸ δὲ δέρμα οἱ μὲν λεπιδωτὸν ἔχουσιν αὐτῶν (ἡ δὲ λεπὶς διὰ λαμπρότητα καὶ λεπτότητα τού σώματος ἀφίσταται), οἱ δὲ τραχύ, οἷον ῥίνη καὶ βάτος καὶ τὰ τοιαῦτα· ἐλάχιστα δὲ τὰ λεῖα. τὰ δὲ σελάχη ἀλεπίδωτα μὲν τραχέα δʼ ἐστὶ διὰ τὸ χονδράκανθα εἶναι· τὸ γὰρ γεῶδες ἐκεῖθεν ἡ φύσις εἰς τὸ δέρμα κατανήλωκεν. ὄρχεις δʼ οὐδεὶς ἔχει ἰχθὺς οὔτ᾿ ἐκτὸς οὔτʼ ἐντός, οὐδʼ ἄλλο τι τῶν ἀπόδων οὐδέν, διὸ οὐδʼ οἱ ὄφεις. πόρον δὲ τοῦ περιττώματος καὶ τῶν περὶ τὴν γένεσιν τὸν αὐτόν, καθάπερ καὶ τἆλλα ᾠοτόκα πάντα καὶ τετράποδα, διὰ τὸ μὴ ἔχειν κύστιν μηδὲ γίνεσθαι περίττωμ᾿ αὐτοῖς ὑγρόν. τὸ μὲν οὖν τῶν ἰχθύων γένος πρὸς τἆλλα ζῷα ταύτας ἔχει τἀς

154

διαφοράς, οἱ δὲ δελφῖνες καὶ αἱ φάλαιναι καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα τῶν κητῶν βράγχια μὲν οὐκ ἔχουσιν, αὐλὸν δὲ διὰ τὸ πνεύμονα ἔχειν· δεχόμενα γὰρ κατὰ τὸ στόμα τὴν θάλατταν ἀφιᾶσι κατὰ τὸν αὐλόν. ἀνάγκη μὲν γὰρ δέξασθαι τὸ ὑγρὸν διὰ τὸ λαμβάνειν τὴν τροφὴν ἐν τῷ ὑγρῷ· δεξάμενα δ᾿ ἀφιέναι ἀναγκαῖον. τὰ μὲν οὖν βράγχιά ἐστι χρήσιμα τοῖς μὴ ἀναπνέουσιν· διʼ ἣν δʼ αἰτίαν, εἴρηται ἐν τοῖς περὶ ἀναπνοῆς· ἀδύνατον γὰρ ἅμα τὸ αὐτὸ ἀναπνεῖν καὶ βράγχια ἔχειν· ἀλλἀ πρὸς τὴν ἄφεσιν τοῦ ὕδατος ἔχουσι τὸν αὐλόν. κεῖται δʼ αὐτοῖς οὗτος πρὸ τοῦ ἐγκεφάλου· διελάμβανε γὰρ ἂν ἀπὸ τῆς ῥάχεως αὐτόν. αἴτιον δὲ τοῦ πνεύμονα ταῦτʼ ἔχειν καὶ ἀναπνεῖν, ὅτι τὰ μεγάλα τῶν ζῴων πλείονος δεῖται θερμότητος, ἵνα κινῆται· διὸ ὁ πνεύμων ἔγκειται αὐτοῖς θερμότητος ὢν πλήρης αἱματικῆς. ἔστι δὲ ταῦτα τρόπον τινὰ πεζὰ καὶ ἔνυδρα· τὸν μὲν γὰρ ἀέρα δέχεται ὡς πεζά, ἄποδα δʼ ἐστὶ καὶ λαμβάνει ἐκ τοῦ ὑγροῦ τὴν τροφὴν ὥσπερ τὰ ἔνυδρα. καὶ αἱ φῶκαι [*](b) δὲ καὶ αἱ νυκτερίδες διὰ τὸ ἐπαμφοτερίζειν αἱ μὲν τοῖς ἐνύδροις καὶ πεζοῖς, αἱ δὲ τοῖς πτηνοῖς καὶ πεζοῖς, διὰ τοῦτο ἀμφοτέρων τε μετέχουσι καὶ οὐδετέρων. αἵ τε γὰρ φῶκαι ὡς μὲν ἔνυδροι πόδας ἔχουσιν, ὡς δὲ πεζαὶ πτέρυγας (τοὺς γὰρ ὄπισθεν πόδας ἰχθυώδεις ἔχουσι πάμπαν, ἔτι δὲ τοὺς ὀδόντας πάντας καρχαρόδοντας καὶ ὀξεῖς)· καὶ αἱ νυκτερίδες ὡς μὲν πτηνὰ ἔχουσι πόδας, ὡς δὲ τετράποδα οὐκ ἔχουσι, καὶ οὔτε κέρκον ἔχουσιν οὔτʼ οὐροπύγιον, διὰ μὲν τὸ πτηνὰ εἶναι κέρκον, διὰ δὲ τὸ πεζὰ ούροπύγιον. συμβέβηκε δʼ αὐταῖς τοῦτʼ ἐξ ἀνάγκης· εἰσὶ γὰρ δερμόπτεροι, οὐδὲν δʼ ἔχει οὐροπύγιον μὴ σχιζόπτερον· ἐκ τοιούτου γὰρ πτεροῦ γίνεται τὸ

155

οὐροπύγιον. ἡ δὲ κέρκος καὶ ἐμπόδιος ἂν ἦν ὑπάρχουσα ἐν τοῖς πτερσῖς. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον καὶ ὁ στρουθὸς ὁ Λιβυκός· τὰ μὲν γὰρ ὄρνιθος ἔχει, τὰ δὲ ζῴου τετράποδος. ὡς μὲν γὰρ οὐκ ὢν τετράπους πτερὰ ἔχει, ὡς δʼ οὐκ ὢν ὄρνις οὔτε πέταται μετεωριζόμενος, καὶ τὰ πτερὰ οὐ χρήσιμα πρὸς πτῆσιν ἀλλὰ τριχώδη. ἔτι δὲ ὡς μὲν τετράπους ὢν βλεφαρίδας ἔχει τὰς ἄνωθεν καὶ ψιλός ἐστι τὰ περὶ τὴν κεφαλὴν καὶ τὰ ἄνω τού αὐχένος, ὥστε τριχωδεστέρας ἔχειν τὰς βλεφαρίδας, ὡς δʼ ὄρνις ὢν τὰ κάτωθεν ἐπτέρωται, καὶ δίπους μέν ἐστιν ὡς ὄρνις, διχαλὸς δʼ ὡς τετράπους· οὐ γὰρ δακτύλους ἔχει ἀλλὰ χηλάς. τούτου δ᾿ αἴτιον ὅτι τὸ μέγεθος οὐκ ὅρνιθος ἔχει ἀλλὰ τετράποδος· ἐλάχιστον γὰρ ἀναγκαῖον εἶναι τὸ μέγεθος ὡς καθόλου εἰπεῖν τὸ τῶν ὀρνίθων· οὐ γὰρ ῥᾴδιον πολύν ὄγκον κινεῖσθαι σύματος μετέωρον.

Περὶ μὲν οὖν τῶν μορίων, διὰ τίνʼ αἰτίαν ἕκαστόν ἐστιν ἐν τοῖς ζῴοις, εἴρηται περὶ πάντων τῶν ζῴων καθʼ ἕκαστον· τούτων δὲ διωρισμένων ἐφεξῆς ἐστὶ τὰ περὶ τὰς γενέσεις αὐτῶν διελθεῖν.