Quaestiones Convivales

δέκα δὲ προβλημάτων εἰς ἕκαστον νενεμημένων βιβλίον, ἐν τούτῳ πρῶτόν ἐστιν ὃ[*](ὃ Basileensis: ὃν) τρόπον τινὰ Ξενοφῶν[*](Ξενοφῶν] Cyrop. 5, 2, 18 ib. em. M: παραβέβληκε) ὁ Σωκρατικὸς ἡμῖν προβέβληκε. τὸν γὰρ Γωβρύαν φησὶ συνδειπνοῦντα τῷ Κύρῳ τὰ τʼ ἄλλα θαυμάζειν τῶν Περσῶν, καὶ ὅτι τοιαῦτα μὲν ἀλλήλους ἐπηρώτων ἃ[*](ἃ] οἶα X) ἥδιον ἦν ἐρωτηθῆναι ἢ μή, ἔσκωπτον δʼ ἃ[*](ἐσκωπτον δʼ ἃ *: 5 Vd 10 E)[*](ἃ] οἶα X) σκωφθῆναι κάλλιον ἢ μὴ[*](κάλλιον ἢ μή *: και 6 Vd 12 E)· εἰ γὰρ ἐπαινοῦντες ἕτεροι πολλάκις λυποῦσι[*](λυποῦσι *: 7 Vd 5 P soli) καὶ προσίστανται, πῶς οὐκ ἄξιον ἦν ἄγασθαι· τὴν εὐτραπελίαν ἐκείνων καὶ τὴν σύνεσιν, ὧν καὶ τὰ σκώμματα τοῖς σκωπτομένοις ἡδονὴν καὶ χάριν παρεῖχε; δεχόμενος οὖν ἡμᾶς ἐν Πάτραις, ἡδέως ἂν ἔφης[*](ἔφης W: ἔφυ aut ἔφη) πυθέσθαι τὰ τοιαῦτα ἐρωτήματα ποίου γένους εἴη καί τίς αὐτῶν τύπος· οὐ γάρ τι μικρόν ἔφης[*](ἔφης idem: ἔφησεν)τῆς ὁμιλητικῆς μόριον ἡ περὶ τὰς ἐρωτήσεις καὶ τὰς παιδιὰς τοῦ ἐμμελοῦς ἐπιστήμη καὶ τήρησις.

μέγα μὲν οὖν ἔφην ἐγώ, ἀλλʼ ὅρα καὶ αὐτὸς ὁ Ξενοφῶν ἔν τε τῷ Σωκρατικῷ καὶ τοῖς Περσικοῖς ἐπιδείκνυσι συμποσίοις τὸ γένος. εἰ δὲ δοκεῖ καὶ ἡμᾶς ἐπιθέσθαι τινὶ λόγῳ, πρῶτον ἡδέως ἐρωτᾶσθαί μοι δοκοῦσιν ἃ ῥᾳδίως ἀποκρίνασθαι[*](malim ἀποκρίνεσθαι) δύνανται· ταῦτα δʼ ἐστὶν ὧν ἐμπειρίαν ἔχουσιν. ὁἱ γὰρ ἀγνοοῦσιν, ἢ μὴ[*](ἢ μὴ Iannotius: οἱ μὴ) λέγοντες ἄχθονται καθάπερ αἰτηθέντες ὃ δοῦναι μὴ δύνανται, ἢ λέγοντες ἀπὸ δόξης καὶ εἰκασίας οὐ βεβαίου διαταράσσονται καὶ κινδυνεύουσιν[*](κινδυνεύουσιν] corr. vid. συνδιανεύουσιν i. e. ἀμφιγνοοῦσιν, ἀμφιβάλλουσιν). ἂν δὲ μὴ μόνον ἔχῃ τὸ ῥᾴδιον ἀλλὰ καὶ[*](καὶ] καὶ τὸ R) περιττὸν ἡ ἀπόκρισις, ἡδίων ἐστὶ τῷ ἀποκρινομένῳ περιτταὶ[*](em. R: περιττοὶ) δʼ εἰσὶν αἱ τῶν ἐπισταμένων ἃ μὴ πολλοὶ γιγνώσκουσιν μηδʼ ἀκηκόασιν; οἷον ἀστρολογικῶν, διαλεκτικῶν, ἄνπερ ἕξιν ἐν αὐτοῖς ἔχωσιν. οὐ γὰρ πράττων μόνον ἕκαστος οὐδὲ διημερεύων, ὡς Εὐριπίδης[*](Εὐριπίδης] Nauck p. 413) φησίν, ἀλλὰ καὶ διαλεγόμενος

ἵνʼ αὐτὸς αὑτοῦ τυγχάνει κράτιστος ὤν

1. εἴπʼ ἄγε μʼ[*](ib. *: εἶπʼ ἄγʼ ἐμʼ), ὦ πολύαινʼ Ὀδυσεῦ ʽ φησἴ, μέγα κῦδος Ἀχαιῶν,
[*](Hom. K 544)
2. ὅππως[*](ὅππως *: ὅπως δὴ) τούσδʼ ἵππους λάβετον.

καὶ μὴν ὃ γʼ Ὀδυσσεὺς τῷ Ἀλκινόῳ[*](Ἀλκίνῳ?)

1. σοὶ δʼ ἐμὰ κήδεα θυμὸς ἐπετράπετο[*](ἐπετέτραπτο mei) στονόεντα[*](Hom. ι 12)
2. εἴρεσθʼ, ὄφρʼ ἔτι μᾶλλον ὀδυρόμενος στεναχίζω.

δεινὸν μὲν τὸ πάλαι κείμενον ἤδη κακόν, ὦ ξεῖνʼ, ἐπεγείρειν[*](ἐπεγείρειν X ex Sophocle: 3-4 Vd 6 E γειρεν).

ὡς ἡδὺ μεμνῆσθαι[*](μεμνῆσθαι *: 4 Vd 8 E; nihil aliud nisi μεμνῆσθαι supplendum esse et lac. ostendit et verba proxima) πόνων

1. ὦ Νέστορ Νηληιάδη, σὺ δʼ ἀληθὲς ἐνίσπες,[*](Hom. γ 247)
2. πῶς ἔθανʼ Ἀτρείδης; ---[*](puncta add. Duebnerus)
3. ποῦ Μενέλαος ἔην[*](ἦν mei); ---[*](puncta add. Duebnerus)
4. ἦ[*](ἡ *: ἢ) οὐκ Ἄργεος ἦεν Ἀχαιικοῦ;

σκώμματος δὲ τῷ μὴ δυναμένῳ μετʼ εὐλαβείας καὶ τέχνης κατὰ καιρὸν ἅπτεσθαι παντάπασιν ἀφεκτέον ὥσπερ γὰρ[*](γὰρ] om. mei) οἱ ἐν ὀλισθηρῷ τόπῳ, κἂν θίγωσιν ἐκ παραδρομῆς μόνον, ἀνατρέπουσιν, οὕτως ἐν οἴνῳ πρὸς πᾶσαν ἀφορμὴν λόγου μὴ κατὰ σχῆμα γιγνομένην ἐπισφαλῶς ἔχομεν. τοῖς δὲ σκώμμασιν ἔστιν ὅτε μᾶλλον ἢ ταῖς λοιδορίαις ἐκκινούμεθα, τὸ μὲν ὑπʼ ὀργῆς πολλάκις ἀβουλήτως ὁρῶντες γιγνόμενον, τὸ δʼ ὡς οὐκ ἀναγκαῖον ἀλλʼ ἔργον ὕβρεως καὶ κακοηθείας προβαλλόμενοι· καὶ καθόλου διαλέγεσθαι τοῖς ---[*](lac. 6-7 Vd E. τοῖς διαλέγεσθαι δεινοῖς W. τοῖς διαλέγεσθαι δυναμένοις?) νοις μᾶλλον ἢ τοῖς ---[*](lac. 3-4 soli Vd P. Fort. τοῖς ἄλλως φλυαροῦσι) φλυαροῦσι χαλεπαίνομεν δῆλον γὰρ ὅτι δόλος τῷ σχήματι προσέσται τῷ κατὰ τὸ σκῶμμα[*](δῆλον γὰρ - τὸ σκῶμμα *: 2 Vd 7 E ὅτι δʼ ὅλως τὸ 3 Vd 4 E ματι προσέσται 4 Vd. 7 E τὸ σκῶμμα), λοιδόρημα δὲ ---[*](lac. 4-5 Vd 9 E. Suppleverim ὄνειδος δοκεῖ φανερὸν vel ὕβρισμα δοκεῖ (aut λέγομεν) φανερὸν) εἶναι καὶ[*](καὶ] scr. vid. κού Cf. Macrob. 7, 3, 2-6) πεποιημένον ἐκ παρασκευῆς. ὁ γὰρ εἰπὼν ταριχοπώλην αὐτόθεν ἐλοιδόρησεν, ὁ δὲ φήσας, μεμνήμεθά σε τῷ βραχίονι ἀπομυττόμενον ἔσκωψε. καὶ Κικέρων πρὸς Ὀκταούιον, ἐκ Λιβύης εἶναι δοκοῦντα λέγοντος δʼ αὐτοῦ φάσκοντα μὴ ἀκούειν, καὶ μὴν τετρυπημένον ἔφη ἔχεις τὸ οὖς. καὶ Μελάνθιος ὑπὸ τοῦ κωμῳδιοποιοῦ καταγελώμενος ἔφη οὐκ ὀφειλόμενόν μοι ἀποδίδως ἔρανον μᾶλλον οὖν τὰ σκώμματα δάκνει, καθάπερ τὰ παρηγκιστρωμένα βέλη[*](βέλη Basileensis: μέλη) πλείονα χρόνον ἐμμένοντα, καὶ λυπεῖ τοὺς σκωφθέντας ἡ τέρψις τῇ

οὐ μὴν ἀλλὰ πρῶτά μοι δοκεῖ τὰ λυποῦντα τοὺς ἐνόχους σκώμματα τοῖς μακρὰν οὖσι τῆς διαβολῆς ἡδονήν τινα καὶ χάριν ποιεῖν· οἷον ὁ Ξενοφῶν[*](Ξενοφῶν] Cyrop. 2, 2, 28) τὸν ὑπέραισχρον καὶ ὑπέρδασυν ἐκεῖνον ὡς

ἔτι τοίνυν οἱ τὰ χρηστὰ τῶν πραγμάτων τοῖς λοιδορουμένοις ὀνόμασι μετὰ παιδιᾶς καλοῦντες, ἂν ἐμμελῶς ποιῶσιν, αὐτῶν μᾶλλον εὐφραίνουσι τῶν ἀπʼ εὐθείας ἐπαινούντων. καὶ γὰρ δάκνουσι μᾶλλον οἱ διὰ τῶν εὐφήμων ὀνειδίζοντες, ὡς οἱ τοὺς πονηροὺς Ἀριστείδας καὶ τοὺς δειλοὺς Ἀχιλλεῖς καλοῦντες, καὶ ὁ[*](καὶ ὁ] ὃ καὶ mei) τοῦ Σοφοκλέους Οἰδίπους[*](post Οἰδίπους lac. est 6-7 Vd 10 E. Fort. suppl. λέγων ʼταύτης cett.)---

ταύτης Κρέων ὁ πιστὸς οὑξ ἀρχῆς[*](ἀρχῆς X: 6 Vd 7 E χης) φίλος.

ποιεῖ δʼ εὔχαρι σκῶμμα καὶ μέμψις ἐμφαίνουσα χάριν, ὡς Διογένης περὶ Ἀντισθένους ἔλεγεν

1. ὅς με ῥάκη[*](ῥάκη] κάρη mei) τʼ ἤμπισχε κἀξηνάγκασεν
[*](Nauck p. 914)
2. πτωχὸν γενέσθαι κἀκ δόμων ἀνάστατον.

ὄξους σπανίζειν δῶμα

δεῖ δὲ τὸν ἐμμελῶς σκώμματι χρησόμενον εἰδέναι καὶ νοσήματος διαφορὰν πρὸς ἐπιτήδευμα, λέγω δὲ φιλαργυρίας καὶ φιλονεικίας πρὸς φιλομουσίαν καὶ φιλοθηρίαν· ἐπʼ ἐκείνοις μὲν γὰρ ἄχθονται σκωπτόμενοι, πρὸς ταῦτα δʼ ἡδέως ἔχουσιν.

εἰσὶ δὲ καὶ περὶ τὰ σωματικὰ τοιαῦται διαφοραὶ τῶν πολλῶν· οἷον εἰς γρυπότητα καὶ σιμότητα σκωπτόμενοι γελῶσιν, ὡς ὁ Κασάνδρου φίλος; οὐκ ἠχθέσθη τοῦ Θεοφράστου πρὸς αὐτὸν εἰπόντος θαυμάζω σου τοὺς ὀφθαλμοὺς, ὅτι οὐκ ᾅδουσι, τοῦ μυκτῆρος; αὐτοῖς ἐνδεδωκότος καὶ ὁ Κῦρος ἐκέλευσε τὸν γρυπὸν σιμὸν ἀγαγέσθαι γύναιον[*](σιμὸν ἀγ. γύναιον addidi ex Cyrop. 8, 4, 21), οὕτω γὰρ ἐφαρμόσειν. εἰς δὲ δυσωδίαν μυκτῆρος ἢ στόματος ἄχθονται σκωπτόμενοι· καὶ πάλιν εἰς φαλακρότητα πράως φέρουσιν, εἰς δὲ πήρωσιν ὀφθαλμῶν ἀηδῶς. καὶ γὰρ Ἀντίγονος αὐτὸς μὲν ἑαυτὸν εἰς τὸν ὀφθαλμὸν ἔσκωπτε· καί ποτε λαβὼν ἀξίωμα μεγάλοις γράμμασι γεγραμμένον ταυτὶ μέν ἔφη καὶ τυφλῷ δῆλα Θεόκριτον δὲ τὸν Χῖον ἀπέκτεινεν, ὅτι φήσαντός τινος τοῖς ὀφθαλμοῖς ἂν βασιλέως παραγένῃ, σωθήσῃ·ἀλλά μοι εἶπεν ἀδύνατον λέγεις τοῦτʼ αὐτὸ τὴν σωτηρίαν[*](φήσαντός τινος - σωτηρίαν *: φήσαντος τῆ ὀφθαλμοὺς ἂν 5 Vd 7 E ραγένηι σωθῆ ἀλλʼ ἅμα εἶπεν ἀδυνάτου τὰ ὑπὸ τὴν ὀριαν). Λέων[*](Λέων Basileensis. Sed potius vid. supplendum: ὁ [δὲ Λέων ὁ] Βυζάντιος) ὁ

ὁ δʼ ἔρως τὰ τʼ ἄλλα ποικιλώτατός ἐστι, καὶ τοῖς σκώμμασιν οἱ μὲν ἄχθονται καὶ ἀγανακτοῦσιν οἱ δὲ χαίρουσι. δεῖ δʼ εἰδέναι τὸν καιρόν· ὡς γὰρ τὸ πῦρ[*](πῦρ] πνεῦμα R) ἐν ἀρχῇ μὲν ἀποσβέννυσι τὸ πνεῦμα[*](πνεῦμα] πῦρ idem) διὰ τὴν ἀσθένειαν αὐξηθέντι δὲ τροφὴν παρέχει

ἤδη δὲ καὶ τὸ τῶν παρόντων σκεπτέον· ἃ γὰρ ἐν φίλοις καὶ συνήθεσιν ἀκούοντες γελῶσι, ταῦτα δυσχεραίνουσιν, ἂν λέγηται πρὸς αὐτοὺς τῆς γαμετῆς παρούσης ἢ τοῦ πατρὸς ἢ τοῦ καθηγητοῦ, πλὴν ἂν μή τι κεχαρισμένον τῶν λεγομένων[*](τὸ λεγόμενον idem) ἐκείνοις· οἷον ἄν τις[*](τις X: 2 Vd 6 E) σκώπτηται τοῦ φιλοσόφου παρόντος εἰς ἀνυποδησίαν ἢ νυκτογραφίαν, ἢ τοῦ πατρὸς ἀκούοντος εἰς μικρολογίαν, ἢ τῆς γυναικὸς παρούσης[*](παρούσης] om. mei) εἰς τὸ ἀνέραστον ἑτέρων ἐκείνης δὲ δοῦλον καὶ θεραπευτικόν, ὡς ὁ Τιγράνης[*](Τιγράνης] Cyrop. 3, 1, 43) ὑπὸ τοῦ Κύρου τί δʼ, ἂν σʼ ἡ γυνὴ σκευοφοροῦντα ἀκούσῃ;ἀλλʼ οὐκ ἀκούσεταιεἶπεν ὄψεται δʼ αὐτὴ παροῦσα.

ποιεῖ δʼ ἀλυπότερα τὰ σκώμματα καὶ τὸ κοινωνεῖν ἁμωσγέπως τοὺς λέγοντας· ὅταν[*](ὅταν] οἶον ὅταν R) εἰς πενίαν λέγῃ[*](λέγῃ] scr. vid. ψέγῃ sed cf. p. 632 b) πένης ἢ δυσγενὴς εἰς δυσγένειαν ἢ ἐρῶν εἰς ἔρωτα[*](ἔρωτα R: ἐρῶντα)· δοκεῖ δʼ οὐχ ὕβρει παιδιᾷ δέ τινι γίγνεσθαι μᾶλλον ὑπὸ τῶν ὁμοίων εἰ δὲ μή, παροξύνει καὶ λυπεῖ. τὸν γοῦν ἀπελεύθερον τοῦ βασιλέως νεόπλουτον ὄντα φορτικῶς δὲ καὶ σοβαρῶς ἐπιπολάζοντα τοῖς συνδειπνοῦσι φιλοσόφοις, καί τέλος ἐρωτῶντα πῶς ἔκ τε τῶν λευκῶν καὶ τῶν μελάνων κυάμων ὁμοίως χλωρὸν γίγνεται τὸ ἔτνος, ἀντερωτήσας ὁ Ἀριδίκης[*](Ἀριδίκης] cf. Athen. p. 420 d), πῶς ἐκ[*](ἐκ] ἕκ τε?) τῶν[*](καὶ τῶν?) λευκῶν καὶ μελάνων ἱμάντων φοινικοῖ γίγνονται μώλωπες, ἐποίησεν ἀναστῆναι[*](ἐξαναστῆναι Herwerdenus) περίλυπον γενόμενον. ὁ δὲ Ταρσεὺς Ἀμφίας ἐκ κηπουροῦ δοκῶν γεγονέναι, σκώψας δὲ τὸν φίλον τοῦ ἡγεμόνος εἰς δυσγένειαν εἶθʼ ὑπολαβὼν εὐθὺς ἀλλὰ καὶ ἡμεῖς ἐκ τῶν αὐτῶν σπερμάτων γεγόναμεν γέλωτʼ ἐποίησε. κομψῶς δὲ καὶ τοῦ Φιλίππου τὴν ὀψιμαθίαν ἅμα καὶ περιεργίαν ὁ ψάλτης ἐπέσχεν οἰομένου γὰρ αὐτὸν ἐξελέγχειν τοῦ Φιλίππου περὶ[*](περὶ] διαφερομένου περὶ? cf. p. 334c) κρουμάτων καὶ ἁρμονιῶν μὴ γένοιτό σοι εἶπεν ὦ βασιλεῦ, κακῶς οὕτως, ἵνʼ ἐμοῦ σὺ ταῦτʼ εἰδῇς βέλτιον σκώπτειν γὰρ ἑαυτὸν δοκῶν, ἐκεῖνον ἀλύπως ἐνουθέτησε. διὸ καὶ τῶν κωμικῶν ἔνιοι τὴν πικρίαν ἀφαιρεῖν δοκοῦσι τῷ σκώπτειν ἑαυτούς, ὡς Ἀριστοφάνης εἰς τὴν φαλακρότητα[*](φαλακρότητα] Pac. 767. 771) καὶ

οὐχ ἥκιστα δὲ δεῖ[*](δεῖ] om. mei) προσέχειν καὶ φυλάττειν, ὅπως ἐκ τοῦ παρατυχόντος ἔσται τὸ σκῶμμα πρὸς τινας ἐρωτήσεις αὐτόθεν ἢ παιδιὰς γιγνόμενον, ἀλλὰ μὴ πόρρωθεν οἷον ἐκ παρασκευῆς ἐπεισόδιον. ὡς γὰρ ὀργὰς καὶ μάχας τὰς ἐκ τῶν συμποσίων πραότερον φέρουσιν, ἐὰν δʼ ἐπελθών τις ἔξωθεν λοιδορῆται καὶ ταράττῃ, τοῦτον ἐχθρὸν ἡγοῦνται καὶ μισοῦσιν οὕτω μέτεστι συγγνώμης σκώμματι καὶ παρρησίας, ἂν ἐκ τῶν παρόντων ἔχῃ τὴν γένεσιν, ἀφελῶς καὶ ἀπλάστως φυόμενον· ἂν δʼ μὴ πρὸς λόγον ἀλλʼ ἔξωθεν[*](ἔξωθεν *: ἐξ ὧν), ἐπιβουλῇ καὶ ὕβρει προσέοικεν· οἷον τὸ Τιμαγένους πρὸς τὸν ἄνδρα τῆς ἐμετικῆς[*](ἐμετικῆς Iannotius: γαμετικῆς)

κακῶν γὰρ ἄρχεις[*](γὰρ ἄρχεις] κατάρχεις Athenaeus p. 616 c) τήνδε μοῦσαν εἰσάγων·