History of the Peloponnesian War

Verum ipse celeriter cum legatis illinc assumptis Lacedaemonem profectus, et ut se purgaret, si ab Ischagora ejusque collegis accusaretur, quod non paruisset, et simul eo consilio, ut videret, si forte pacis conditiones adhuc immutari possent, postquam eas confirmatas repperit, ipse quidem quum Lacedaemonii eum remitterent et juberent, potissimum quidem urbem tradere, sin minus, omnes Peloponnesios, quotquot illic essent, educere, celeriter eo proficiscebatur.

Socii vero forte ipsi erant Lacedaemone, et Lacedaemonii eos, qui foedera non admiserant, id iacere jubebant IUi vero per eandem causam, per quam ea etiam primum rejecerant, negarunt, se accepturos, nisi aliqua his aequiora facerent.

Sed quum eos audire nollent, illos quidem remiserunt, ipsi vero societatem cum Atheniensibus faciebant, existimantes, Argivos, quando per Aropelidam et Licham illuc missos foedus renovare noluerant, eos igitur rati sine Atheniensibus minime formidabiles sibi fore, ce-teramque Peloponnesum maxime quietnram; alioqui enim hos ad Athenienses accessuros, si liceret

Praesentibus igitur Atheniensium legatis habitisque colloquiis compositionem fecerunt, et adhibito jurejurando societatem hanc his conditionibus inierunt.

« Socii erunt Lacedaemonii annos quinquaginta. Si qui vero hostes in Lacedaemoniorum agrum invadant et Lacedaemonios maleficiis afficiant, Athenienses ratione quam poterunt acerrima Lacedaemoniis opem pro facultate ferant; si vero agrum populati discesserint, haec civitas a Lacedaemoniis et Atheniensibus pro hoste habeatur, et ab utrisque malo afficiatur, et de deponendo bello statuant simul ambae civi tates. Haec autem juste et alacriter et sine dolo fiant.

Et vicissim si qui hostes in Atheniensium agrum invadant, et Athenienses maleficiis afficiant, Lacedaemonii ratione quam poterunt acerrima Atheniensibus opem pro facultate ferant; si vero agrum populati discesserint, haec civitas a Lacedaemoniis et Atheniensibus pro hoste habeatur, et ab utrisque malo afficiatur, et de deponendo bello statuant simul aruba* civitates. Ilaec autem juste et alacriter et sine dolo fiant.

Quod si servitia insurgant, Athenienses Lacedaemoniis opem totis viribus pro facultate ferant.

Haec autem foe-

Cippos autem utrique statuant, unum quidem Lacedsemone juxta Apollinem in Amyclaeo, alterum vero Athenis in arce juxta Minervam.

Si quid autem visum fuerit Lacedaemoniis et Atheniensibus vel addere vel demere circa hanc societatem, quicquid visum fuerit, per jusjurandum utrisque liceat. »

Hoc autem jusjurandum jurabant ex Lacedaemoniis quidem isti, Plistoanax, Agis, Plistolas, Damagetus, Chionis, Metagenes, Acanthus, Daithus, Ischagoras, Phi-locharidas, Zeuxidas, Antippus, Alcinadas, Tellis, Empe-dias, Menas, Laphilus, ex Atheniensibus vero Lampo, Islhmionicus, Laches, Nicias, Euthydemus, Procles, Py-thodorus, Hagno, Myrtilus, Thrasycles , Theogenes, Ari-stocrates, Iolcius, Timocrates, Leon, Lamachus, Demosthenes.

Haec societas inita est non multo post foedera, et Athenienses Lacedaemoniis reddiderunt captivos, quos in insula ceperant, et aestas undecimi anni incipiebat. Per decem igitur hos annos continenter gestum primum bellum conscriptum est.