History of the Peloponnesian War

Ad Pylum vero adhuc obsidebant Lacedaemonios in insula interceptos Athenienses, et Peloponnesii, qui in continente stativa habebant, in suo loco se continebant.

Atheniensibus autem custodia admodum laboriosa erat propter commeatus et aquae inopiam; nullus enim erat fons, praeter unum, in ipsa Pyli arce, eumque non magnnm; sed plerique glaream ad mare sutTodientes, qualem credibile est aquam potabant.

Erant praeterea loci angustiae, quod in exiguo castra habebant; et quia naves nullam stationem habebant, harum quidem aliae per vices cibum in terra sumebant , aliae vero in alto ad ancoras stabant.

Et mora, quae praeter opinionem accidebat, maximam animis molestiam afferebat, quod homines in insula deserta interceptos, et aqua salsa utentes intra paucos dies a se expugnatum iri putarant.

Cujus rei causa erant Lacedaemonii, qui edixerant, ut quisquis vellet, frumentum molitum et vinum et caseum et si quid aliud esculentum esset, quod ad obsidionem tolerandam utile esset, in insulam importaret, hoc ingenti pretio aestimantes, et illi ex Helotibus, qui impor. lasset, libertatem promittentes.

Quare quum alii non sine gravi periculo comportabant, tum vero praecipue He-lotes, solventes ex qualibet Peloponnesi parte, et dum nox adhuc esset, appellentes ad eam insulae partem, quae pelagus spectabat.

Potissimum autem observabant, ut vento ad insulam deferrentur: facilius enim triremium custodiam latebant, quoties ventus a mari spirabat; nam ita res ardua erat, stationem circum insulam tenere, illi vero in appellendo navibus non parcebant; navigia enim pecuniis aestimata in littus impingebant, et milites ad illas insulae partes, ad quas commode naves appellere poterant, excubias agebant. Quotquot vero mari tranquillo periculum subiissent, intercipiebantur.

Illuc etiam per portum adnatabant urinatores sub aquis natantes, funiculo papaver mellitum linique semen contusum in utribus attrahentes; qui quum initio fefellissent, postea observari coepti sunt

Et quavis ratione utrique machinabantur, hi quidem, ut commeatus transmitterent, hi vero, ne se lateret.