Commentarii in Apocalypsin
Victorinus, Saint, Bishop of Poetovio
Victorinus Saint, Bishop of Poetovio. Victorini Episcopi Petavionensis Opera (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 49). Haussleiter, Johann, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1916.
Et in prima quidem epistola ait: scio laborem tuum et [*]( 2, 2 ) opera et patientiam tuam — scio te laborare et operari, uideo patientem te esse: ne putes me longe morari a te —. et [*]( 2, 2. 3 ) quia non potes portare malos, et qui se dicunt apostolos esse, inuenisti eos mendaces et patientiam habes propter nomen meum. haec uniuersa ad laudem spectant, et laudem non mediocrem. sed tales uiros et talem classem [*]( 3 cf. Apoc. 2, 8-11 4 cf. ibid. 2, 12-17 6 cf. ibid. 2, 18-29 7 cf. ibid. 3, 1-6 8 cf. ibid. 3, 7-13 9 cf. ibid. 3, 14-22 ) [*](1 et pestif.] et posteros CB, praeposteros e dispensio 1\', dissensio S, dispensatio IKM portant] portant eos Fi3 fidei CB 3 ut ante in quibus ponunt CBS in locis S 4 persecutiones F et.. fideles] ut perseuerent fideles S, perseuerantes esse fideles IKM 5 sub pretextum T, supra tectum F 6 faciant F et... ostendunt om. CB facienda IKSIB aut...Z. 7 faciles om. CB 7 aut.../. 8 sunt om.IKM 8 structi 013 9 fortiter om. <I> arguit CB, arguent T, ad X eos] illos CB 10 archana CBX opera F 11 id sunt F ainorem] mortem IKM post omnibus add. atque IK 12 denuntians CB, adnuntiat F, annun- tiat 1 14 In prima enim (enim om. g) ep. sic ait Sg 15 laborare te CB 16 me om. T longe] pOtit Zacltnam denuo incipit cod. D, cf. notam ad p. 23, 18 17 apostolos ..1.18 inuenisti] iudeos esse et non sunt et inuenisti 8, cf. Apoc. 2, 9; 3, 9 18 eos] esse IK 19 expectant TIJS, exspectant F 20 mediocriter F sed] et g ) [*]( XXXXIX. Vietorinus Pet. ) [*]( 3 )
Sequens epistola sequentem conuersationem alterius classis et consuetudinis detegit. denique ait: scio uos et pauperes [*]( 2, 9 ) [*]( 2 cf. Apoc. 2, 14 6 cf. ifatth. 22, 38 ) [*]( 1 talesque] et tales CB, ac tales g electiones FIK hominum IK omnino IKg ne istis] Nescitis F 2 sibi] dei g, siue F bonis om. T sibi bonis] bonis sibi IK haec pauca S 3 amorem .. deseruisti] Et caritatem tuam inquit pristinam reliquisti X93, cf. Vulg. 4 excideris Ieg cum Vulg. 5 quoniam] quia IK 6 principalem T 7 cand. suum M 8 spargere] parcere F sic ... Nicolaitarum add. IV (doctr. ten. Nic. F), sic (inquit add. S) habes et tu odire opera Nicolaitarum. sed quoniam et ipse oderas tenentes doctrinam Nicolaitarum, laudem expectas Sg (in cod. S uerba et laudem expectas posita sunt ante ten. doctr. Nic.) 9 odire .. Nic. om. F nicholaitarum DeBI autem se DCBI 10 exspectat F nicholaite CB 11 opera om. CB erant (erat F) uncis seclusi ficti] factiosi IK post pestiferi add. qui CBKS 12 post nicolai add. apostolorum IK fecerunt DCB heresin T post delibatum add. idolo IK 13 exorcidiaretur TF, cf. Georges, Wort\' formen p. 259, exorcizaretur cet. ut manducare possint 58 possit TFS 14 octauo S pacem] panem IK collaudauit eos CB 15 scripsit D 16 paradisum T 17 frequentem IK 18 consuetudines DCBI, consuetudinem S scio tribulationem tuam et paupertatem sed diues es X, cf. 58 et Vulg. et (alt.) om. DCB ) [*]( 3* )
Tertia classis sanctorum ostendit esse uiros, qui fortes sunt in fide et non expauescunt persecutionem. sed quia et in illis sunt qui proni sunt ad inlicitas permissiones, ait: pugnabo [*]( 2, 16 ) cum illis gladio oris mei, (habes ibi tenentes doctri- [*]( 2, 14-16 ) nam Balaam, qui docebat Balac mittere scandalum coram filiis Israel, edere et fornicari: ita habes et tu tenentes doctrinam Nicolaitarum, sed pugnabo cum illis in gladio oris mei.) id est \'quid praeceperim dicam et quid feceritis conferam\'. nam Balaam doctrinam docebat Balac mittere scandalum ante oculos filiorum Israel, esse delibata et fornicari: olim notum est; ille enim hoc consilium dedit regi Moabitarum et scandalizauerunt populum. [*]( 18 cf. Num. 25, 1. 2 et 31, 16 ) [*]( 1 et om. TCB apud se talibus] apud tales IK 2 diuitie TD recondite T, recognite DFM detractionem TDK, detrationem F 3 post Iudeos add. et non sunt S de sinagoga (-ae T) TKIJI, sinagoga DFIS, sinagoga sunt CB 4 esto .. mortem add. X 5 ut perseuerent .. mortem om. <I> 6 perseuerauerit D, perseuerauerint usque in finem TCB (cf. Apoc. 2, 26), uicerit X93 cum Vulg. ledentur CB, leduntur T 7 castigabuntur TCB infernum F 8 esse uiros] seueros CB, se uiros D 10 permi3siones D, promissiones TCB, permixtiones FIKSis, conmixtiones M pugnabo .. mei om. g 11 in gladio IS habes .. I. 15 mei add. S 15 praeceperint IKM 16 fecerint IK baiaham I doctrina FISg docebat.. I. 17 ante om. rIp, praebet S 17 oculis e 18 esse] et se F delibata scripsi, delibatam XS (quorum testium sensus hic est: Balaam doctrinam esse delibatam notum est), delibatum g, deliberatam F, debilitatam lIf, debilitatos IK et fornicari] ut fornicarentur IK notum est olim S, id quod olim accidisse notum est g 19 mohabitarum Fe scandalizauerat III )
Quarta classis nobilitatem fidelium operantium cotidie et maiora facientium opera significat. sed et ibi esse quoque faciles homines ad inlicitas paces dandas et nouas prophetias adtendendas ostendit et arguit et praemonet ceteros, quibus non placet hoc, qui cognoscunt nequitiam aduersarii, quibus malis et dolis inducere quaerit in capite fidelium pericula, et ideo ait: non mitto super uos aliud pondus — id est \'non [*]( 2, 24 ) dedi nobis legis obseruationes et onera\', quod est aliud pondus — ut quod habetis teneatis, donec uenio, inquit. et qui [*]( 2, 25 ) uicerit, dabo illi potestatem super nationes — id est [*](2, 26 ) \'iudicem illum constituam inter ceteros sanctos\' — et dabo illi stellam matutinam; primam resurrectionem scilicet repro- [*]( 2, 28 ) misit. stella (enim) matutina noctem fugat et lucem adnuntiat, id est diei initium. [*]( 1 inter uos habetis S omisso subiecto uos inter uos om. T<I>\\В 2 et] ut FS pretexto TF uiciastis D, uitiaretis TS, uitaretis F 3 de TD, om. eel. absconditum Clg bis et.. album add. FK31Sas (album FKlYIIJ3, candidum S) 5 adoptio] est add. F in filium] filiorum IK, fidelium M in .. scriptum add. X<8 8 faciendum F significat] designat e 9 homines faciles DCB prophetias nouas DCB 10 qt (ante arguit) om. B 11 aduersarii scripsi, aduersam 0 12 dolis scripsi, doloris TFis, dolores DCBMS, doloribus IK capita GB\\В pericula] et pericula DOBS 14 dedi] do IK leges MS obseruationis T quid F 15 ut] uerum IK, sed S, om. F tenete IK 16 nationes] gentes X cum Vulg. 17 constituet CB 18 stellam matutinam quae noctem fugat: scilicet repromisit stellam matutinam quae noctem fugat et lucem adnuntiat id est dei iudicium F promisit DCBg 19 stello, enim matutina scripsi, stellam matutinam T, stellam matutinam quae X, stella matutina DCB et om. DCBM 20 aeterni diei initium 95 )