de Vita Beata

Sapiens nullum denarium intra limen suum admittet male intrantem ; idem magnas opes, munus fortunae fructumque virtutis, non repudiabit nec excludet. Quid enim est quare illis bono loco invideat ? Veniant, hospitentur. Nec iactabit illas nec abscondet —alterum infruniti animi est, alterum timidi et pusilli, velut magnum bonum intra sinum continentis—nec, ut dixi, eiciet illas e domo. Quid enim dicet ?

Utrumne " Inutiles estis " an " Ego uti divitiis nescio " ? Quemadmodum etiam pedibus suis poterit iter conficere, escendere tamen vehiculum malet, sic pauper etsi[*]( pauper etsi Hermes after Schultess: paup' si A.) poterit esse, dives volet.

Donabit—quid erexistis aures ? quid expeditis sinum ?—donabit aut bonis aut eis, quos facere poterit bonos, donabit eum summo consilio dignissimos eligens, ut qui meminerit tam expensorum quam acceptorum rationem esse reddendam, donabit ex recta et probabili causa, nam inter turpes iacturas malum munus est; habebit sinum facilem, non perforatum, ex quo multa exeant, et nihil excidat.

Errat, si quis existimat facilem rem esse donare ; plurimum ista res habet difficultatis, si modo consilio tribuitur, non casu et impetu spargitur. Hunc promereor, illi reddo ; huic succurro, huius misereor ; illum instruo dignum quem non deducat paupertas nec occupatum teneat ; quibusdam non dabo, quamvis desit, quia, etiam si dedero, erit defuturum ; quibusdam offeram, quibusdam etiam inculcabo. Non possum in hac re esse neglegens ; numquam magis nomina facio quam cum dono.

" Quid ? tu," inquis, " recepturus donas ? " Immo non perditurus ; eo loco sit donatio, unde repeti non debeat, reddi possit. Beneficium conlocetur, quemadmodum

Quis enim liberalitatem tantum ad togatos vocat ? Hominibus prodesse natura me iubet. Servi liberine sint hi, ingenui an libertini, iustae libertatis an inter amicos datae, quid refert ? Ubicumque homo est, ibi benefici locus est. Potest itaque pecunia etiam intra limen suum diffundi et liberalitatem exercere, quae non quia liberis debetur, sed quia a libero animo proficiscitur, ita nominata est. Haec apud sapientem nec umquam in turpes indignosque impingitur nec umquam ita defetigata errat, ut non, quotiens dignum invenerit, quasi ex pleno fluat.

Non est ergo, quod perperam exaudiatis, quae honeste, fortiter, animose a studiosis sapientiae dicuntur. Et hoc primum adtendite : aliud est studiosus sapientiae, aliud iam adeptus sapientiam. Ille tibi dicet : " Optime loquor, sed adhuc inter mala volutor plurima. Non est, quod me ad formulam meam exigas. Cum maxime facio me et formo et ad exemplar ingens attollo ; si processero quantumcumque proposui, exige ut dictis facta respondeant." Adsecutus vero humani boni summam aliter tecum

Sed, ut tibi rationem reddam, qua nulli mortalium invideo, audi quid promittam et quanti quaeque aestimem. Divitias nego bonum esse ; nam si essent, bonos facerent. Nunc, quoniam quod apud malos deprenditur diei bonum non potest, hoc illis nomen nego. Ceterum et habendas esse et utiles et magna commoda vitae adferentis fateor.