Opus Paschale

Inde com populum in deserta sese prosecutum ut Moyses typicus et propheta uerus aspiceret antiqua uictus sterilitate deficere, maxime mirandis antiqua solatia reparauit augmentis. tunc siquidem repentinam multae uolucris carnem, duorum modo piscium redundare fecit quantitatem; tunc uberrimum caelo manna diffudit, modo quinque panibus distributis totidem uirorum milibus epulas abundare concessit. ceterae modus turbae delituit mulierum paruulorumque multitudine numerum non habente. quodque magis amplius admireris quisquis ista perlegeris, si necdum tibi nota didiceris, post expulsam saturatae plebis esuriem cophinos ablata duodecim fragmentorum moles impleuit. nec tanta fuit copia cum daretur, quanta fuit in reliquiis iam fastidita cum tollitur. [*]( 1 despectans Bv 3 uices P 4 ac] ex hoc B 5 differet H auertite H 7 ledere libri 8 oppmantur P 9 leaitatis P honerat P 10 DB QVINQVEPANIBVSBT DYOBTB PIB- CIBVSR, de duobaa piscib: et qainq: panib: tarbis pas- H, In deserto duobuB piscibus et panibus turbas pascit v 11 uerunt P aspiret Par. antiquae b fort. uictum sterelitate B 12 maxime mirandis antiqua scripsi, mazimus antiqua P, maxime miranti I qua R, maxime miranti antiqua H, maximis antiqua Bx solatio P aitmentis B 13 fori. carnem dedit cf. Carm. v. 211 14 modo duorum BHv fecerit PRH 15 magno P 16 habundare PHB modo H, motus v 17 delicti ut P, dilituit H paruullorum quae P, parumolorumque HB multitudiuem HB 18 habentem PHB iam mireris P, ammireris RHB ita H Col. 19 perlegerit P expulsa P saturate P, saturitatẽ H 20 exuriem P, esurientem H quofinos P fracmentorum PH 21 condaretur P, c. daret Hv 22 reliquis PH fastidiata Bv (except. Ârev.) )

Interea sub caerulosa aestuantis undae feruores oceano diem suscipiente praecipitem, cum stellatae noctis proximum uesper pallidus nuntiaret aduentum, terris magistro residente discipuli marinum soli petiuere nauigium furebatque pontus expositam flabris aduersantibus in carinam. tunc umbrosae noctis quarta fere uigilia calcatas Dominus super undas obambulans. tumidos spumosi gurgitis fluctus placido comprimebat incessu, sacraque Christi uestigia miti pelagus alluuione lambebat. mirantur nonam subito periclitantes aspectum, pedestri sub calle uias patuisse nauigeras. cunctisque nutantibus, utrum uere Dominus appareret, an oculos metu discriminis obumbratos incerta caliginis simulacra deciperent, Petrus fidei socius et amicus, cui familiaris gratia Christum semper agnoscere concedebat, ut ad eum pergeret postulauit. uocatusque nil trepidans in marina descendit, nulla refluentis undae rapacitate submersus, qui Dominicae manus auxilio subleuatus potentis dexterae tutissimum confugisset ad portum, perque uitreos salsi marmoris campos callem secuit, contra mentem pelagi uiator existens. o fidei crescentis augmentum! pridem retia pauperis contempsit, uitae solatium; nunc ipsam rennuit uitam, quatenus ueniret ad Christum. [*]( 1 VBI VENIT AD DISCIPVLOS ABVLANS STPEA MARE B, de ambalatione dni super aquas et de dexteram petri porrectione H, Super undas ambulanti Petro dextram Christus porrigit v caerulosa PHB v, cęrulosę B estuantiscinde P feruoris Bv, fort. feruore; caerula aeetuantis unda feruoris v 2 suscipientem P 2 praecipitem um. B stellatae] si illa te noctis P 3 per p. Bv pallidumv 5 imbrosq B 6 n undas P 7 v m spondosi P fluctibus P cumprimebat P 8 abltuione Hv lambebant P 9 periclitantis P aspectus P, aspectu B 10 nauicetas P 12 simulata B 13 potius P, saucius n 14 semper Christum v 15 descendens H 16 inde P Bummersus B, submersis H dominice P 17 confuisset P 18 falsi H maris Hv, marmoris ex marinogis B contra mentem PBlv, contrementem BHB* 21 quatinus B )

Genesar igitur terram coetu comitante discipulorum relicta Dominus naui calcabat, cuius incolae gratum suscipientes aduentum, suos diuersis languoribus impeditos ad diuinam sanandos praesentiam congregabant, ut fimbria saltim uestimenti eius adtacta morbis mederetur asperrimis. et quisquis meruit hoc potiri, compos factus est mox salutis. quam pretiosa fuit haec uestis! uel pretium magis ista non habuit, quae nullo uenundata commercio parui fili muneribus ipsa redimebat uniuersos.

Hinc Tyri Sidonisque praetereuntem regionis itinera mulier Chananaea pro filiae uitio anxiata, quam spiritus ater insederat, suppliciter obsecrabat se canibus postulans exaequandam, qui dominorum mensas sagaciter non relinquunt, ut reliquias delambentes excussas cadentium micarum exiguitate pascantur. uox humillima, sed fides excelsa, quae filia sospite canem transtulit mox in ouem, inque sentibus suae gentis exortam Hebraei graminis fecit introire per pascua.

Alta dehinc iuga montis ascendens populo comitatus innnmero milia claudorum pariter et caecorum, surdos etiam leprososque conuentus ac manibus inbecilles et quicquid aegrum uulgi confluxerat, usum reformauit in pristinum suisque [*]( 1 VBI DBSIDERANT TANGERE FIAM VESTIMENTI ERVS (mbri a m. 2) R, de cunctis in genesar infirmis curatis H, de miraculis factis in terra Genesar v terram-comitantem H discipulo P; post discipulorum lacuna 6 litt. in B 2 nau1 B 3 diuersos H sanandas P congegabant (g, ex b) P flmbriam P saltem B fj attacta R ad taceam orbis P 6 campos P 7 magistra non P nulla P 8 comertio libri 10 DE MYLIERE CHANANEA. R, de cananee filia a demone liberata H, Cbananeae filiam a uexante spiritu liberatam v pter eandem P itincre P, itenera H 11 filia P, filio H1 corr. m. 2 anxiata scripsi, sautiata PR(?), sauciatae Hv, saucitatae B, sollicitata coni. Hartel quum P uter P, a∗ter (u eras.) H 12 exsequandam H 13 reliquid P, relinquent RH 14 delabentes P excusas P pascuntur P 15 sospitae R 16 scnsibus P 17 pascuam B 18 DE DIVERSIS LANGVORIBVS RH, millia aegrotorum a morbis liberata v comitatur P in miro P, innumera R, -ro s. 1. m. al. B 20 et leprosos v manus B )

Dumque mirabilis operatione uirtutis agmen refouet sauciatum, dies tertius decurrebat, et in locis arida siccitate ieiunis nullam uictus attigerat plebs defatigata substantiam, geminisque laboribus excitandum languens inedia nutriebat incommodum, si per callem redituris gressibus ingeminantem longam penuriae sarcinam populus sustineret exhaustus. qua miseratione flexus Omnipotens, qui semper largus panis est indigentum ibique cibos impertit, ubi fruges sterilis necessitas abnegarit, paucis admodum modicisque pisciculis et septem panibus comminutis quattuor uirorum milia saturauit praeter feminarum agmen inmensum et paruulorum examen apibus coaequandum. utque magis aliud plus mireris, auctae sunt epulae, dum uorantur, et cibos morsibus enutritos fecunda mensis detrimenta generarunt. expauit proprias fames fugitiua reliquias septem sportarum cumulis adgregatas, ubi tanti fragminis ubertate collecta uidit paruo de semine messem redundare multiplicem.

Quamuis autem humani corporis Christus a maternae generationis occasu membra uideretur ferre mortalia, latere tamen Deus esse non potuit, quia nec ciuitas in capite montis absconditur constituta, nec ardens cauo ponitur lucerna sub modio, sed altius eleuata uiuacis flammae substantia lumen [*]( 1 statnit] 8. l. R teppera tam̃brorũ P tempera»*ta m. B 3 DB SEPTEM PANTBYS ET PISCIBVS PAVCIS RH, septem panibus et paucis piscibus pasta multa hominum millia v sauci∗∗tũ B 4 arida] da corr. in la B ieiuniis P 5 atigerat P, adti»gerat H\', attiegerat B plebs] s. l. B 6 gemmisq; H langues H 7 calem P ingeminantem] Hartel, inminentem libri 8 penuriam H sustentaret P exaut\' P, exausus H, exhausus I 9 largus ^ P 10 indientum P, indigentium R cibus R ibique] ubi t steriles JS, sterelis H 11 abnegaret PR, abnegarat B ammodum HB1 et septem panibus om. P 12 cumminutis P milia uirorum Hv 14 apic\' P mirens P 15 morantur H contritos coni. Hartel fecundae P 16 generant P, generarQ B fugitiuas P 2a DE TRANSFIGVRATIONE IN MONTE RH, in monte Dominus transformatur v humani] ras. in H 24 set H1, corr. m. 2 flam͠∗e (m eras.) H )

At postquam corporeum Dominus resumpsit aspectum carnisque uelamine rursus aetheriam praetexit effigiem seque palam populis demonstrauit, quidam repente uir humilis, genibus inclinatus, maerore deiectus, supplicans sic orabat: unicus mihi, Domine, superest filius, si superesse dicendus est in confinio mortis uitaeque suspensus, quem spiritus nimium debellat inmundus eumque dilacerans aut flammis exurere aut in aquis nititur molestis frequenter extinguere, multisque fatigato periculis terminum machinatur extremum. hunc, oro, depulsa mentis insania mihi redde uel sibi, ne potestas inimica luci et caeca misero uitam subtrahat desperatam. haec adhuc fletibus ille gemituque fundebat et Dominus pio iam pectore puerum sospitabat. tunc praedo furibundus et turbidus, qui male tractatam iuris alieni fabricam diu uexauerat, peruasae [*]( 6 cf. Matth. 17, 5 ) [*](1 maiorir B innotescens (ns m. al. in ras.) B a ω P, a 8. l. H, a et ω in ras. B 3 uici (ua a m. al.) B 4 finalem v o sortia] o ex e B excedatur sus (o a m. 2) H, excedat cursus Bv 5 prorogata P, p ex p B 6 filius om. P quo mihi B 7 UOX 8. I. B\' 8 DE VNICO FILIO A QTO DAEMONIVM EIECIT BH (at B post demonstrauit inscribit), fugatum dacmonem a corpore paeri v a4 P dfis corporeum P 9 protexit v neque BH (cf. Matth. 17, 14 et cum nenisset ad tnrbam) 12 super H superesse] superest B 13 ante mortis raa. 1 litt. in B ni∗mium (1 eras.) B 14 debellanit RH dilacerans om. H fiamis sexurere P 15 in om. B quis H molcstis om. B, freh quater molestis P 16 ore I 18 subtrabam P, subtraat B 19 fletibus (t ex b) B gemitumque B fudebat P 20 torridus P 21 mala P tractam PBH, fort. tactam auxerat H, uexarat v (uexerat Col.) peruersae v )

Rex etiam qui solus est regum et dominus probatur esse dominantium, tributum non dedignatus inferre caesareum, de marinis fluctibus piscantem Petrum iubet erigere natantem didragmatis aurei portitorem. tunc mobilium uelox habitator undarum uorauit tremulas hami decipientis insidias, a genuinisque aequoribus calamo flagellante suspensus piscisque uilissimus diuitem deferens pensionem pluris ualuit honore ponderis alieni quam proprii. quantum hoc nihilominus facto suae nos Christus imitatores esse uoluit doctrinae, qui cum rennuere posset indignam huius praebitionis iniuriam (utpote cui nihil erat sociale cum plebe, nisi ut salutaribus cunctos beneficiis adiuuaret), maluit superfluum munus exsoluere, quam petenti cuilibet aliquid abnegare, ut iustitiae conditor et magister, qui dixit: omni petenti te tribue, primus instituta suae legis impleret.

[*](27 )Cumque simpliciter, ut solebant, eum perconta.rentur [*]( 17 cf. Luc. 6, 30 )[*]( 1 habitaculum R, sed cf, v. 309 2 uitante P paolens P 3 infena B 4 DE TRIBYTO PRO SE ET PETRO RH, tributum soluere Caesari Christus Petrum iubet v dominus et B 5 cen- aureum P 6 ni maris (ni a m. 2) B erigerere B 7 dragmatis H2v, GaR: Legendum didrachmatiB ex ipso Sed. 111 316 aureq; P potitorem P mobilior PIPB Par. Arev. 8 uorauit] 8. 1. R2, uorami P tremulus P, tremula B ami P, fami B decipientes B a gieiunis P, genuinisque B, genuinis∗∗ (et ?) H 10 uMissimus (ci eras.) H 11 pprio P factos P 12 immitatores B uoluit esse Hv 13 possit BH1 (corr. m. 2) ututpote P, utputa R 14 faciale P con H 16 negare HBv iustitia P 17 te] s. I. R\', om. Hv (exc. Gall.) 18 institutas i legis P 19 VBI INTEBROGATVR A DISCIPVLIS QTIS (QVI H) SIT MAIOR IN REGNO CAELORV RH interrogato Domino quis in regno caelorum maior sit, respondit esse humilem v eum om. B percunctarentur RHB ν )

Iam cum Iordanis denuo fluenta transgrediens Iudaeae semitam praeteriret, passim uulgus inmensum, et cateruas ab omni uarietate languoris sine nomine curauit innumeras, inflrmos accipiens et incolomes remeare concedens. nil igitur summo conferre difficile est de se sperantibus Deo, cui facultas. prona subpeditat ardua planare, curua dirigere, quod est superbos ad humiliora deponere, errantibus semitam demonstrare. Esaias namque propheta magnificus ita noscitur elocutus, Christi cum denuntiaret aduentum: et erunt, inquit, praua in directa, et aspera in uias planas. numquid de saxis aut sentibus aut inflexis uiarum prophetauit anfractibus, cum Christus ad saluandum uenerit mundum non in siluis et montibus, sed humanis gentibus constitutum? hoc est illud etiam uox clamantis in deserto, quod ammonet: parate uiam Domino, rectas facite semitas [*]( 9 Is. 4Q, 4, 14 ib. 40, 3 15 cf. ib. ) [*]( 1 Nam libri eum P denuo Iordanis v iudeam pteriret — P 8 langoris P Par., langeris (u a m. 2) H, -ia ex ea B i incolomes PREP, colomea B, columes v 5 domino Hv. 6 prona] om. B ardua] odnotat Iuretus; existimo ita emendari oportsre, pro quo habebat v. c. curua dirigere: quae postrema lectio, quamuis ferri possit, minus tamen apta est. nam curuum directo hic opponere woluit. non apparet quid uoluerit. 8 besaias P, Isaias v et agnoscitur P 9 Chriati] Hebrei P erunttB 10 inquid P, om. HBv 11 aat] au P inflezibuB P uiarum} rum pro in ras. H1 12 mundum] dum P ∘nan∗∗o (corr. m. 2} H 13 in ow, b 14 que B, quae r ammonet PR, am eras. in H, moaet B, monet « 15 parare HBv pararefacere Par. Gall. Arev. )

namque belua camelus inmensa sicut foramen acus exiguum pro tanti corporis mole non potest transmeare, sic opulentus diues et tumidus nequiret ad regna caelestia tenuem angusti callis introire per portam, nisi rerum prouidus gubernator, qui totum lege continet nec tenetur ipse sub lege, quem nulla umquam facies aspicit, sed ipse cuncta semper intendit, motos hac condicione discipulos talibus fouisset alloquiis consolator: apud homines hoc inpossibile est, apud Deum autem omnia possibilia sunt; non omnibus quippe diuitibus patrimonium sui census est oneri, sed qui propriae malus est rector ubertatis. nam cum dicit Dominus per prophetam: aurum et argentum meum est, ostendit malum non esse quod eius est, si operarius illud bonus habuerit; nihil etenim differt, utrum bonis quis operibus nil dependat, an plurima malignis effundat. ille siquidem [*]( 18 Matth. 19, 26 17 cf. Ioel 3, 6 ) [*]( 1 scilicet cognitionum n uolamptatum (m exp. m. 8) H, uolumtatam B 2 graditor v 3 uolumptates (m exp. m. 2) H uie P, lacuna in B 4 bonam P 5 naturaliter uis d. v 6 potestati om. B DE COMPARATIONE DIYITIS BT CAHBLI B (P in cap.), om. rdl. camelis B, camel H inmense P 7 aquus P 8 si° (c a m. aZ.) B opulentur P timidus B nequiret PBB, nequi..t H, nequit v 10 legem P 11 facias P apicit H ipse** (ae eras.) BH 12 motus H ac P fouiset P 13 soconsolator B corr. m. 1 15 quoq; P succensus est meri P oneris Hv, honeria B 16 qui 8. I. R, illi qui v ppria P, proprie B rector est Hv, et>t om. B cum/II (quod eras.) H 17 p pphetam B 18 non esse malum HBv ei P eius** (ei* eras.) B operarius si B 19 bonum B nil B 20 nihil H )

Interea dum populo Dominus comitante uallatus Hiericho fuisset egressus, duos oculis captos aspicit considentes in aggere, reddi sibi lumina postulantes. petebant itaque considentes, quia gressuum mobilitati confidere tenebrae reluctantur aduersae. nec cunctata uel paululum uirtus illa pietati nil abnuens, quae salutem consueuit inferre, qua fidem sentit ardere, diuturno lumina somno compressa uigili repente tactu perexcitat claustraque latentium sub fronte reserans fenestrarum intrante protinus die noctem reppulit caligantem.

Hinc sacra templi per moenia rursus obambulans caecis [*]( 1 tuto (n ex o) B qui coelo v tesauros P cooaltat Bv 2 recundit P edaces BH, . aedates B nec H(?)v aerngini B 3 absnmmit P 4 effossis H quiq;iunis P, ieionus B 5 ospitio meatos P consolatur B foues P 7 praas (r ex p m. al.) B 8 quod P 10 seniatar P mortui propsentat B 11 DB DVOBVS CAECIS B, de duobus cecis H, duorum caecorum curatdo b commitante P uallatux P hierichu B, hieri//// lacuna 8 litt. B 12 ingressus PH ef. Matth. 20, 29 s. cspicit B consedentes PBB 13 petebat P ita v, ras. in H confidentes Bv, /////fidentes H 14 quia] eras. H, q. B, om. v gressil B, gress∗∗∗ H mobilitate H, cum mobilitate conridere sed v, ras, in H reluctantur H (re eras.) Bv 15 cuncta P 16 abluens PH qua B, fort. quae cf. Carm. 17 conpraessa H reponte P, repaente B 18 perezitat P fenestri U P 19 pepnlit HBv cagants B 20 nr TEMPLO CAECOS ET CLAYDOS CTRAVIT BH, De ficu quae aruit Domini iussione b ) [*]( X. ) [*]( 17 )

post haec nobilium monumenta uirtutum, Dauiticam deserens ciuitatem, uenerat in loca Bethaniae, dieque remeans subsequente ad eius urbis denuo tecta pergebat. ficus haud procul a semita conexis frondium uelamentis umbrosa, cuius in robore cum nullum penitus pomum Dominus carnaliter esuriens inuenisset, iuhumanos arboris ramos non maledicto sauciat, sed praecepto condemnat increpans sic ineam: numquam ex te fructus nascatur in sempiternum. confestimque ficulnea sucis uiduata subtractis, infecunda protinus et deformis comarum posita dignitate peraruit. non tamen haec accipiamus ad litteram, licet manifesto credantur impleta, quoniam spiritalibus causis conuenit lex diuina. quid enim materies sine sensu peccauerat? praesertim quae fructum, sicut Marcus euangelista commemorat, incongrui ratione temporis non habebat: nisi ad instructionem Dominus nostrae utilitatis hoc ageret, qui factorum sermonumque parabolis uitale nobis iter ostendit. omnis igitur humanae conuersationis industria, quae Deo nil studet nutrire quod placeat, tamquam pigri stipitis arbor inutilis, plena fronde, non germine, lignis aequabitur concremandis, quemadmodum et illa ficus infructuosa consistens, quam dominus uineae qui eam plantauerat praecipiens amputari sub unius anni dimisit indutiis, ut, si fructum uel [*]( 8 Matth. 21, 19 14 cf. Marc. 11, 13 21 cf. Luc. 13, 6 s. ) [*]( 1 glaudis P reformare H cecir B incenaum conso r. (sic) P DE ARBORE PICI B 2 monimenta RH, -ni tx nu in B uir dauiticam (ctI a m. 2) P 3 uenerat om. B subseqaent. H ad euar urbis P 4 ficua] Bicut P a H1, haud corr. m. 2 8 in om. B ex] in Hv te] s. l. m. al. B 9 nascetur HBv aeternum v qui B 10 Bubtractus H 11 pera- 1 runt H 12 manifeste H (e, ex ae) Bx 13 diuina cognosci Bv qui* B 14 praesertimq; H 16 incongrae H, incongrue ex incongruBB B natione H 18 ostedit R 21 quem ammodum H ficus] sicut P 22 eum P 23 dimisit ut si fructum i industriis sero P )

Exin oblatus est ei quidam cum furoris incommodo sermonis quoque subiacens detrimento, cui praeclusis faucium spiramentis nulla labiorum cymbalis uox sonabat, nihilque penitus ore denuntians tacendo mutam publicabat insaniam. sed conditor ille sidereus, infirma roborare consuetus, latronem angustiis anhelantibus inminentem a faucis obsidione decutiens, per aperta uocis itinera resolutae uinculis linguae plena reddidit loquaci libertate commercia.

Praeterea dum Pharisaei cuiuspiam postulantis propria Dominus sublimaret humilitate conuiuium, aderat properanter ingressa peccatrix mulier et famosa, quae multis delictorum uulneribus sauciata, uitam gerebat obscenam. Dominique corruens prouoluta uestigiis nec fletu proluere nec crinibus detergere nec pretioso quiescebat unguento pedes osculans inrigare, donec promulgata Dei sententia, quae cadentibus [*]( 2 cf. Psal. 91, 18-) [*]( 1 pmanere P an alioquin B iam om. H ant P 2 Balmi P 5 DB EO QTI VINCIEBAT\' CATENIS BH, De muti cura- ▼ tione e fororis B 6 praeclusi H spirantie B 7 labrorum P nilqae B 8 denuntians (a ex e m. ai.) B tacende P muta P, mutuam R publica∗∗t (ba eras.) H, pnblicanit B, pnblicat Par. Gall. Arev. 9 sidereos (us ex os m. 2) H latron* (8 eras.) H, latronam Par. Arev. angustia HB v 10 anhelautibus] male v. c. Iur., anhelatibus v faucibus H 11 apta B itinera om. P, iti..nera H resoluta P plsena B 13 DB MVLIERE PECCATRICI BH (peccatrice H et B in cap.), de muliere quae lacrimis pedes Domini rigauit v preterc* B pharisei BHB postnlandis P ppriã—humilitatẽ Ji, propria om. H 14 snblimare P coniuium B properante ingrecsu v 15 ingressu (u corr. ex a) H et om. BH 16 sauciatã H obscena P denique B v 17 corfuens] 8. I. T B*, caruens H crin**ibus (mi eras.) H 18 ungento H, nn*guento B 19 pmulta P quae] que P, quem v ) [*]( 17* )

Ad urbem quoque Gapharnaum nomine Dominus cam uenisset inque plurimo synagogae concilio caelestis populos edoceret, subito per humanae uocis ministerium corporale nequissimus ille diabolus talem fremuit in clamorem: quid nobis et tibi Iesu Nazarene? uenisti perdere nos? scio qui sis, sanctus Dei moxque Domino minaciter dicente per-u territus atque deiectus: obmutesce et exi de homine, spiritus immunde, magno reboans cum mugitu, quo diuino se fateretur imperio nerberatum, reliquit humana praecordia, fugiens in auras non uidendus obscuras. [*]( 2 Lnc. 7, 50 13 Mare. 1, 24 16 ib. 1, 25 ) [*]( 1 peuitus et ni non P paenitentiam H 2 tam P relaxare P 4 informia H detgere P 5 loetale libri namque sur v caelarit P stimolo B 6 inserta I P, incertus v neglegit (corr. m. 2) H palmam P 7 dinturni] om. P 8 pnrbator P gnrgite] e ex i B 9 mnn- damque H tordida v 10 VEI PCIPIEBAT SPIRITIB IMMVNDIS VT TACERMNT B, nbi preciebat spiritibnB inmnndis nt taeeret H (n a m. 2), de daemone ab humano corpore fhgato n cii s l. ol. B 11 in qua v plorimii P, plurimos H(?) v consilio caeleati Grall. et snbita per humana H 13 quid et tibi H, quid //// tibi * B, quid tibi et v 14 Nasarenae (corr. m. 2) H perdere nos s. l. m. a. B quis Bv quis sos P 15 moxquae corr. m. 2 H minacitur P 16 adque J91 obmntesoe (e1 corr. in i m. al.) B excide homini v (except. Gall.) 17 com P gemitn B quod P 18 uerberatii/// B reliquid PH 19 dinidens H, nidendo v )