Tractatus Undecim

Priscillian, Bishop of Avila

Priscillian, Bishop of Avila. Priscilliani quae supersunt (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 18). Schepps, Georg, editor. Prague, Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1889.

sed dicente Paulo: omnis uiri caput Christus, Christi autem caput deus mysterium futuri baptismatis diuini sanguinis effusione ditandum prophetat in nobis, ac, sicut iam alii cognouistis, alii ut cognoscatis optatis, omnia [in] quae uidemus audimus oramus aut loquimur uel in postibus aut in liminaribus animati corporis data uult in introitum diuini sermonis aptari idest non in uagos saeculi errores rapi, sed consignantibus j nobis in gloriam crucis Christi uelut sanguine inmaculati agni diuinae passionis testificatione signari, ut ambulantibus nobis in nouitate uitae et non in uestustate litterae acceptum in uictoria a nobis corpus non appelletur iam terra saeculi sed domus dei nec fornicationis habitaculum sed imago corporis Christi. [*]( 1 Exod. 12, 5. 2 cf. I. Cor. 14, 20; 16, 10; II. Petro 3, 14. 9 Hebr. 2, 11. 11 cf. Exod. 29, 36. 13 Hebr. 3, 6. 16 I. Cor. 9, 9. 17 I. Cor. 11, 3. 25 Rora. 7, 4. 6. 27 cf. I. Cor. 6, 13. ) [*](P T Est 2 Absummus, m (in mUS) ras. et linea del. SCRIBTUm imiTA~\'TIS 5 scrib. ANNI? 14 potES 15 pecoifts, b ras. del. 20 omNIAINqUAe] de IN cf. 60, 6; 61, 1; 62, 12 al. ORA muiR, litt. R in margine affixa 25 SIQNATI AE in UltAE ras. corros. )

80

Propter quod et uos intellegentes quoniam lex spiritalis est, nos autem carnales, uenumdati sub peccato,

castificate animas uestras ad obaudiendum et offerte uos tamquam spiritales hostias, acceptabile sacrificium placens deo, et intellegentes praesentem lectionem non lumbos corporis praecingatis, sed, sicut apostolus ait, praecincti lumbos mentis uestrae sobrii in omnibus perfecte credite in quo signati estis spiritu et uelut mundantes domum dignum mandatis dei carnis uestrae habitaculum praeparate, ut delegatas in pascha I domini uigilias imitantes conuersantes in ignorantiae nocte peruigeletis ad deum et omne quod offertur a uobis, priusquam dies domini mane ueniat, consummatis, ac, si non statim possibile est consummare quod uultis, uicinum proximum idest cohabitantem uobiscum intellegentes spiritu in auxilium perficiendi operis aduocate, quoniam, sicut Paulus ait, ipsius est et uelle et operari in nobis et perficere.

Et sicut praesens lectio ait dicente domino: et erit in testimonio sanguis quem in postibus et liminaribus posuistis; ego enim uidens sanguinem hunc protegam uos nec erit plaga exterminii in uos, cum percutio terram Aegypti, sic nos adueniente in iudicium domino ipso testimonium reddente pro nobis et in cordibus nostris clamante: abba pater non cum hoc mundo damnemur, sed signati frontibus praetiosi sanguinis testimonio absoluamur in Christo.

Inter quae omnia, licet aper scribturae dei loquantur ad uos, tamen, quia et ego testis uester habeor in Christo Iesu, consilium do tamquam misericordiam consecutus a domino, [*]( 1 Propter] cf. I. Petr. 1, 13 (infra lin. 6). et uos] cf. I. Petr. 2, 5 (infra lin. 3). lex] Rom. 7, 14. 2 castificate] I. Petro 1, 22. 3 offerte] I. Petro 2, 5. 6 I. Petro 1, 13; Exod. 12, 11. 7 in quo] Eph. 4, 30. ad u. 9-15 cf. Exod. 12, 6. 8.10. 4. 12 priusquam] cf. Malach. 4, 5 (ubi in not. Sabatarii \'manifestus\'). 16 Philipp. 2, 13. 17 Exod. 12,13. 22 Gal. 4, 6; Rom. 8, 15. 23 signati] cf. Apoc. 22, 4. 24 praetiosi] I. Petro 1, 19. 26 cf. Io. 15, 27. consilium] I. Cor. 7, 25. ) [*]( 4 INACCCpi.] IN lin. del. 7 SOBRJI, 0 ex U corr. 11 p€R UIGELEtlS] ita codex 12 hlEr, I lin. del. CONSU:1ffiAtISJ nolui mutare in CONSUfDATIS 20 €LRplTf|plAQA )

81
ut exsuentes ueterem hominem cum omnibus actibus et concupiscentiis suis facti pascha et in diebus septem, quibus aut inchoatur mundus aut agitur aut finitur, sine fermento idest sine uitio sinceres idest azymi et diebus saeculi nil debentes, naturam in uobis dei custodientes et legem idest carne domini uiuamus et sanguine,

ut, cum uenerit in iudicium deus, sicut in apocalypsi legitis, non numerus bestiae nec mesura saeculi simus, sed, in quibus etiam Iohannem fleuisse legitis de signatis signaculis septem, uelut liber doctrinae caelestis habeamur et inter duodecim milia signatorum patriarcharum numeris mancipati non numerus bestiae sed mensura hominis quod est angelus nuncupemur, adinpleto quod dominus in euuangelio ait: I filii huius saeculi nubunt et nubuntur, generant et generantur, filii autem dei neque nubunt neque nubuntur neque generant neque generantur, sed similes sunt angelis dei. [*]( 1 Col. 3, 9; Gal. 5, 24. 2 sqq. cf. Exod. 12,15; I. Cor. 5, 8. 7 Apoc. 13,18. 8 cf. Apoc. 5, 4. 1. 10 Apoc. 7, 4—8. 11 Apoc. 13, 18; 21, 17. 13 Luc. 20, 34-36. ) [*]( 11 patriareharum] cf. infra Orosii common., c. 2. ) [*]( 1 EXSU!ENtES] ita cod., cf. 88, 3 ACTIS 5 UOBIS] nolui mutare in NOBIS 7 | Jg E (in PSE) lin. del. 8 (T)\'€\'sURA, E in marg., cf. Brambach, Orth. p. 267 13 qu?Ö, I lin. pertenui del. 14 NulBENt 15 fsJUB€NT, E lin. del. 16 SIODlllS .öi.lf.Nlt.tRACtAtUSIEXobl\'.NClpn.lp.Uffil pSAl.COl\'|| ) [*]( XVIII. PriaciU. ) [*]( 6 )

82

[*](Wirceb. fol. 112 ) Dauid sanctus magisterium diuinae instituens eruditionis et (in)dissolubilis uerbi in hominibus constituens fundamentum, dum omne in se in quod electus fuerat exultat, primi psalmi opus dirigens et diuinae naturae ostendit gloriam et uiuendi omnibus posuit disciplinam dicens: beatus uir qui non abiit in consilio inpiorum et in uia peccatorum non stetit et in cathedra pestilentiae non sedit. Cui necessario psalmo, quia primus est omni principium est, titulus in superscribtione non ponitur, quoniam qui id quod primum fuit nouit et ita non fecerit, possidentis peccati titulus non tenetur, sicut scribtum est: quis enim uocat per se uocitum? et alibi: iusto lex posita non est. Quod quamuis profeticus sermo deo soli qui solus hoc potuit adsignet, tamen et nos ita deo Christo seruire persuadit, ut peccatorum nube detersa et Christi in nos natiuitate reparata,

si Christum omnium scimus esse principium et hominem Christi agnoscamus habitaculum, dignum tali habitatori domicilium praeparemus quod [*]( 7 Ps. 1, 1. 13 quis enim etc.] unde haec desumpta sint, erui non potuit. 14 I. Tim. 1, 9. 16 cf. Es. 44, 22. ) [*]( 2 Uid. subscript. tract. sexti; frequens est apud Hilarium haec inscriptio: \'tractatus psalmi\' etc. 3 uerba bAUlb — €RUblTIO?MIS€t\' tres complentia uersus rubro colore exarata sunt 4 uersus incipit a OISSOl, UBll, lS, deficiente syllaba IN, cf.60,6 11 fUITUItT6ITA, t (in tE) expunctum 12 TITUIUS] cogites de TITUllS, cf. 26, 6 13 lJOCJtum] cf. Roensch, It. et Uulg.2 p. 521 16 peRSUAblT] cf. supra 30, 18 18 AQ\'fMOSCA(T)US] cf. Arch. f. lat. Lex. III, 51. 320 )

83
non ambitionis saecularis error inclinet aut concupiscentia deprauet aut auaritia decoloret, sed quod perennis uitae splendore ditatum et Christi dei templum et legis testamentum et saluatoris dignum inuenietur habitaculum dicente Paulo: templum dei estis et deus habitat in uobis, et alibi: scitote quia, si I quis uiolauerit templum dei quod estis uos, disperdet illum deus. Quod intellegentes scimus quoniam templum dei sumus et deus habitat in nobis; maior metus criminis est et euidentior poena peccati eundem cotidianum testem habere quem iudicem illique debere mortem quem uitae intellegimus auctorem. Omnes enim corpus Christi sumus et membra ex parte; nam quod renascimur in salutem, misericordiae est, non naturae,

ut, si natiuitate carnis adstricti et mundialis mali uitiis obligati peccatorum uiam et consilia non euasimus inpiorum uel baptizati in Christo Christum induentes, ita perennis uitae sequamur heredem, ut nec cui renuntiauimus inueniamur participes nec cui credimus infideles.

Et ideo profetici sermonis intellegentes eloquium estote tales, quales uos pater deus fecit, estote tales, quales uos manus patris instituit, quoniam imago et similitudo dei, quod estis uos, corruptelae inlecebras I et blandimenta non quaerit, omneque impiorum consilium et peccatorum uiae, cathedrae pestilentiae, corruptae carnis astutia et polluti corporis officina, sicut scribtum est: corpus quod corrumpitur adgrauat animam et deprimit terrena inhabitatio sensum multa [*]( 4I.Cor.3,16. 5ib.3,17. 11 cf. ib. 6, 15. Ui Gal. 3,27. 24Sap.9,15. ) [*]( A. 1 SECUĮAłUS INClirvJ€TtAUX, I (ante AUt) lin. del. 3 EttEffi plum, Et lin. del. 4 \'NUEINIEtUR] nolui mutare in coniunct. praes. uel imperf. 6 UOlAU€RIT, cf. 74, 25 9 Eu,hENt\'OR] prima littera E in margine praefixa 10 ,ĮhqUAE, A lin. del. 11 erat INTelllQlfDUS 12 EtIXI, t lin. del. 14 Of)ĮĮ<;At E lin. del. 18 SCrWnCS, E lin. del. 21 CORRUptJlAE f)ĮANhłffiENNON 22 pEStłLENtJA 23 OffCINA, supplendumne Est? 25 het\', b lin. et puncto del. EhERRENA, Et uno puncto et duab. lin. del., cf. supra u. 3 ) [*]( 6* )

84
cogitantem. Haec est enim modulatio cupiditatis, irae ictus, pollicitatio insanabilis, arma serpentis, calliditas inimici, adulatio extrarii, subiugatio nostri, corruptela sui. Per hanc expugnator inimicus