Liber Apologeticus

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Deus omnia potest et quae unlt semper potest, quam potens in faoiendo de nihilo tam facilis in perficiendo de facto. ipsi enim sibi subest, cum uelit, posse. hoc indulta secundum spiritum gratia confitetur, hoc secundum litteram lex conscripta testatur, hoc in uniuersis lex naturalis intellegit, hoc ordinatissimus mundi motus ostendit.

quis enim gentilium hoc audeat dicere, cui in prospectu semper sunt caeli terraeque ac maris elementa distincta?

quia Iudaeorum hoc suspioari queat, ad quem traditae per Moysen legis scientia quantulacumque peruenerit, cum scriptum et agnoscat et credat, nuda discissis Erythraei maris luotibus [*]( AVOTORES 4 Leuit. 10 5 Deut. 11, 6 12 Sap. 12, 18 20 Exod. 14 ) [*]( 1 impoeaibile ΦΨ 3 anathema] ac anathemate 2 4 in exemplum] v in exemplo ∑ΥΦΧbΨexemplo X* || nadab (d ex b ut uid. statim corr.) X 5 dampnandum ∑ΦΧ || dathan] ∑ΥΦΧΨ g datan cfsh || atque] ∑ΥΦΨ et Xcfsh 6 abiron] ∑ΥΦΧΨ g abyron cfsh || hyatn W 8 offerunt (unt in raa. m. 1) V 9 mosi Υ1ΦΧ1 11 nichilo ΧΨ 12 sibi om.\\ Ψv 13 gratia ∑ar 14 in 8. 8. in T 15 intelligit V 18 suspicari (i fin. in e corr., deinde i restituta) V || quqat 2 || mosen ΥΧ1Φ 19 quantula cunq. X quant-lacumque (erasa a; sicf) Ψ 20 nuda pone lin. m. 2 add. in X || discissis erythraei] scripsi disceseeritrei 21 discissis eritrei in marg. (in rasura alius correcturae ad quam spectat guod in textu tertia a eraaa est) ∑2 disciMerit rei corr. in discissis eritrei m. 1 Φ discisserit rei T discissis eritrei (s s. s. non ex eorr.) X discissis rubri (is rubri in ras. m. 2 Ψ) Ψv )

616
profunda patuisse et tutum iter in pelago pediti praebuisse

terreno, diuisumque Iordanem resupims in fontem refluxisse gurgitibus, uel mortalem in corpore Heliam euectum flammei currus igne nec laesum, uel praeparatis onustum escis Abacuc, ut ieiuno inter esurientes feras iusto prandium ministraret, ut uulgata narrat editio, in momento diei a Iudaea. in Babyloniam translatum fuisse protinus ac relatum?

quis hoc Christianus in cor suum uel in atomo cogitationis admittat, qui sciat Lazarum quadriduanum mortuum fetentibus membris ac liquida iam intra semet pelle fluitantibus Domini deuoto prosiluisse seruitio; qui legerit caecum a natiuitate eundemque iam aetatem habentem uel factis subito uel refectis uiguisse luminibus;

qui probauerit uentos fluctus ao tempestates simulque inuicem elementa rixantia dominicae increpationis audito mansuetasse praecepto; qui credat Petrum, carnali sarcina grauem et ter Dominum continuo negaturum, super tumidos fluctus pendulis incessisse uestigiis?

Itaque uniuersos homines arbitror, uel qui excellenti fide et sapientia praediti sunt uel qui se aliter habent, hoc, quod Deus omnia potest, uenerari\' credere confiteri. ideo enim generaliter ab uniuersa creatura dicitur omnipotens, quia omnia potest. et hoc est Deus solus qui ait: haec apud homines inpossibilia sunt. atque alibi docet dicens: sine me nihil potestis facere.

potest ergo omnia in [*]( AVCTORES 2 Iosue 3 3 Beg. 4, 2 4 Dan. 14, 32 sqq. ) [*]( 6 unlgata editio 9 Ioh. 11 11 Ioh. 9 13 Mattia. 8 16 Petrum-16 negaturum Matth. 26, 69 sqq. 16 super sqq. Matth. 14, 29 sq. 22 Luc. 18, 27 24 lohan. 15, 5 ) [*]( ) [*]( 3 corpore m. 2 ifuit ante ras. corpale) X 4 p̃patis X (tn quo p etiam pro par et por est) || abbacac 2 (cf. cod. Amiat.) abacuch W 5 ieiunio (sed i tertia del. m. 1 aut 2 S) ∑cf2s || ministrare ΥΦΧ 6 ęditio Φ || iudea codices || babiloniam Ψ 8 athomo ∑ΥΦΧΨ || qui] quia ΦΧ 9 quatriduanum codices || menbris X 13 tempestatibus P 14 dominice (c s. s. m. 1) X 17 fluctus tumidos Ψ || *incessisse (i prior in rasura duarum lin.) W 19 quod] sic qd et saepe X qd (sic) Φ 22 haec quae X\' (sec. Lucam) 23 impossibilia TXW || sunt] sunt deo possibilia esse ∑2 (see. Lwcam) 24 uerba -vel me nichil- p. 617,4 egena in spatio quattuor uersuum relicto postea a m. 1 add. sunt in Ψ ; cf. ad p. 618, 14 || uichil Ψ )

617
homine, qui utique potest omnia. porro autem quid superbit terra et cinis, ut dicat \'homo potest), cum Deus possit? clamat apostolus: gratia eius sum quod sum, et gratia eius egena in me non fuit, sed abundantius illis omnibus laboraui: non ego autem, sed gratia Dei mecum. quid, inoaute praesumptor, aspicis, quia dixerit \'mecum\'?