Liber Apologeticus

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Sed ego calore ueritatis inpulsus satis urgueor: excedo professionis modum. concedendum est magis, ut interpres errasse dicendo quam episcopus audiendo finxisse uideatur et nunc ad uicem meroedis quam haereticis praestitit exigendae falsos in adiutorium sui testes quaerere;

quippe cum mirari iam nemo debeat conquiri et existere falsos testes in Hierusalem a sacerdotibus atque senioribus: hoc sanguis Stephani clamabat, hoc dominicae crucis uexilla significant, hoc etiam nunc excitata per eos manifestat iniuria. sed haec utrum ab episcopo temere credita an malitiose ficta an ignare subaudita uideantur, Christo iudiei discutienda commendo.

sabsit a tne umquam, ut ego pauper, peooator, ignotas episcopum et praecipue Hierosolymae audeam ad episcopos prouocare. mea mihi apud eminentissimam Trinitatem omnipotentiae Dei et apud uniuersos seruos eius eatholioos simplicitas et probatio sat est.

testem inuoco Deum super animam meam, beatissimi sacerdotes, scientibus haec eadem uobis mecumque testantibus, nullam me in illo conuentu uestro ore meo protulisse blasphemiam neque huiuscemodi uerba quae mihi ab episcopo Iohanne sunt obiecta dixisse, hoc est, etiam [*]( 1 tantos] ∑ψar gb tantus ΥΦΧΨpr cf sh 2 praerierint (a deletum) AE 3 intrauit ∑Υ1ΦΧ 4 impulsus ∑ΥΦΨ || urgeor ∑Ψ 5 errasset ΦbX errassem T* 7 ad**uicě (fort. eras. in) Ψ || hexeticis codices || prestitit AE 9 conquiri] c in mg. conqueri ∑ΥΦΧv i (i. e. et ut vid.) 9 queri in ras. m. 3 Ψ || 7 enstere (7 e in ral.) X existere (omisso et) V || ihertm X ierl\'m Ψ 10 clamabat] ∑ΥΦΧΨ clamat v 11 ad uersum dnι̃ce—12 excitata nota rin marg. adscr. X 12 manifestat iniuria] ∑1 persecutio manifestat Ψv manifestat ∑1ΥΦΧ || utrum haec AE 13 ignorare AE 14 iudici. (erasa i) Φ 15 unquam ΧΨ quam Φa U (paup peccator igno>|tus inclusa in ras. pauUo minore m. 1 V 16 hierosolimae ∑Υ iherosolime X ierosolime Ψ 17 michi X 20 scientibus] ∑ΦΧ scribentibus (sic ̩sc̍bentib; Ψ) ΥΨ v̀ n uobis haec eadem v )

614
cum adiutorio Dei non posse esse hominem sine peccato.

satisfactum etiam contentioni opinionis, ignarae nobis, ideo nolo, ne forte a uobis quidem non auditum, a me tamen dictum putantes testimonio laboretis ambiguo; uulgo autem rumorique propterea, ne, dum episcopum mentiri posse non crederet, alia innocentem oredulitate peccaret. et inde quis ignoret auctores uel in accusatione Susannae uel in lapidatione Nabuthae ?

Et, ne forte quis nesoiat, in Hierosolymam numquam ad effundendum sanguinem Christianum uel argenti suffragia uel flagella militum defuisse, nunc, quoniam ab hoc qualicumque uerbo esse me liberum reor, liberum fide uestra, liberum conscientia mea, ipsius uerbi ambiguitate discussa conabor exquirere, hi qui ita nos respondisse adserunt, qualiter ipsi interrogasse uideantur. forsitan per modum interrogationis ipsorum arcanum dogmatis denudabitur, ut reciprocis feriendo uulneribus emissorem suum remissa certius tela castigent.

ait enim a nobis esse responsum: \'nec cum Dei adiutorio potest homo esse sine peccato*. hoc si quisquam. hominum ita dicendum putet, ut sub infirmitate hominis Deum non posse [*]( AvcrroRES 7 SoBannae Danid 13 8 Nabuthae Beg. 3, 21 ) [*]( 1 dei adiutorio u || esse hominem] hominem esse Ψ 2 aiam (hae rastWae, itemque alia in marg. unius litterae capax, uidentur spectare ad uocabulum diuidendum) Φ. ∥ nobis] nobis Ψ a nobis v || id\'o nolo ne forte a in ras. m. 2 W || *ideo (interpunctionis fort. rasura) Φ 3 uolo] Ψv om. ∑ΥΦΧ || dictum tamen Z 4 ad uersum testimonio — 5 ne dum uel ad sequentem episc. — peccare in marg. adscr. q (i. e. quaere ut uid.) in 0 6 crederetalia (a fin- erasa) E || credulitate] v credulitatem. crudelitatem ∑arΧΨ crudelitate ∑prΥ; ante uers. |posse — crudelitato pec| in margine :- Z || peccaret] scripsi peccare codices aestimaret peccare v 8 nabutę (v 8. 8. m. I) X nabuth́e* (eras. ut uid. i) Ψ 9 hierosolimã C eras.) ∑Φ hierosolimam T iherosolimã (a fort. ex u corr.) X ierosolimJ Ψ U nqua X nunquam Ψ 11 qualicunque ΥΧΨ 13 mea conscientia Ψ || discussa (c ex f ut uid. corr.) X || fide ur̅a conabor sed fide ur̅a lin. subducta deleta X 14 asserunt ∑ΥΦΧΨ || ipsi] asserant ipsi sed asserunt linea subducta del. X 16 ipsorum] eorum Ψ || arcbanum ∑ΥΦΧΨ || feriendis ¥ 18 esse om. T 20 ut] et ΥΨ )

615
confirmet et omnipotentiae Dei aliquid inpossibile suspioetur in omni creatura caelestium et terrestrium et infernorum, hunc non tantum sententia mea dixerim blasphemum anathema detestandum, sed etiam uel in exemplum Nadab et Abiu diuino igne damnandum uel iuxta perditionem Dathan atque Abiron hiatu terrae receptum uiuum ad inferna mergendum.

utrique siquidem praesumptione cordis Dei potentiae derogarunt uel illi, dam ignem alienum, quasi hoc indigeret Deus, offerunt, uel isti, dum resistentes Moysi in terram repromissionis introduci se posse diffidunt.