Liber Apologeticus

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

[*]([48 M.] ) Itaque, quod solum et in quo solo liberum arbitrium pro- Scit, praebeat se unusquisque nostrum Deo terram uoluntariam: [*]( \'AVCTORES 3 Cor. 1, 15, 54—56 21 Cor. 2, 12, 9 . ) [*]( 1 mereretur] meretar v || ad uersum eam—2 praesummus in marg. 1 X > 2 psums̃ Σ .3 immortalitatem W 4 abserta] ΣΥΦ ΧΨ absorpta v 6 ia nictoria] ΣΥΦΧΨ in, nictoriam e 6 stimulua] uictoria Btimulua (sed uietoria dei. m. 1 aut 2), X 9 immor- talitas Ψ || coxraptio Ψ || incorraptionem W 12 dei om, W. 13 excressit] W ezczescit excessit ΥΦΧ (sed oxcresoit linea subducta m. 1 aut 2 deletum m X) excessit, 2 15 nec in ras. paullo breuiore Ψ || aordidata] ΣΥΦΧΨsordida v 16 est] sunt W 17 perfeccionem T 18 ueruntamen XW 19 homini om. Ψ || suum (sed u prior m. 2 in rasura, in qua fort. cl fuit) Φ \'23 in que solum Ψ || proficit.. (1 aut 2 litt. eras.) Φ 24 prebeat # )

663
Dei enim agricultura sumus; Dei aedificatio sumus. mittat in agrum suum semen uerbum, credat in corde, ipse plantet, ipse riget, ipse fecundet, ipse tribuat incrementum, qui est uerus agricola.

quod solum tamen in nobis pobest uoluntaria deuotio, ad continendam in se radioem seminis et . nutriendos uberes partus fideliter subministret semperque orationibus suis agricolam suum, ne inimicus zizania superseminare possit, exsuscitet. haec sit eius in opere Dei co* operatio, cum spe non dubia et caritate sincera.

ait enim Dominus Iesus: ego sum uitis, uos estis palmites: quodcumque habet, de uite habet. non enim, inquit apostolus, tu radicem portas, sed radix te. quid se ergo extollit in fructibus, qui uidentur in eo, cum totum pertineat ad uitem non solum ut possit, uerum etiam ut sit? alioquin excidetur et in ignem mittetur. non enim palmes sed uitis potest, et quod uitis potest palmes ostendit.

sufficit ergo unicuique ut habeat; at uero unde et ubi habeat, et humiliter agnoscat et patienter expectet, ne, dum non habet et habere Se credit, id ipsum quod habet auferatur ab eo. primum hominem peccantem de paradiso eiecit Deus, deinde primum in cruce credentem in paradisum Christus induxit.

merito ergo quamdiu in paradiso non sum et in terra peregrinationis Adae maneo, sine peccato me esse non credo. si autem in paradisum gratia Dei transductus fuero, ibi perfectione mea et morte superata peccatoque deleto aeternam in conspectu Dei potentiae eius gloriam praedicabo. [*]( AVCTORES 1 Cor. 1; 3,9 7 inimicus—saperseminare aec. Matth. 13, 25 10 Ioh. 15, 5 11 Rom. 11, 18 15 Matth. 3, 10 18 Matth. 13, 12; 25, 29 ) [*]( 1 enim] autem v 2 oredat] crescat (sc vn ras. breuiore; in marg. BC praescrtptum) V 3 faecundet Φ 6 nutriendiendos ΦΧe|| partas (artus a m. 2 in rasura) s paruis X1 || samministret ΥΦΧ 8 sit∗∗ (litt. 1 uel 2 erasae esse possunt) Ψ 11 inqaid T 14 sit (s in ras. m. 1 aut 2, em f ut uid.) Σ 15 igne ΥΦ ignẽ ( ex eorr. add. uid.) X 18 expectet] Σ2Ψ expectat Σ1 expetat ΥΦΧv 20 primo Ψa || paradyso ΣΥΦ 21 primum post in cruce exhibet T, pori credentem Ψv || paradysum ΣΥΦ 22 paradyso ΥΦΧ 23 peregrinationis (r ait. s. s. m. ut uid. 2) X || maneat Φa 24 paradysom ΥΦΧ 25 perfectio W 26 patientiae Σ, )

664

Haee ego, ut potui, beatissimi sacerdotes, causa fidei et simplicitatis exposui. non mihi succenseant qui laeserunt, si in aliquo per conparationes nominum titulantur. de quaestionibus uero aequanimiter ferant magisque, si timorem Dei habent, gaudeant responsum fuisse quod uerum est.

ego teste Iesu Christo odisse me fateor haeresim, non haereticum, sed, sicut iustum est, interim propter haeresim haeretieum uito, quia et probaui et corripui. detestetur et damnet ore pariter ac manu et cunctis fraternitatis uinculo haerebit, quia scriptum est: inuicem onera uestra portate, et sic implebitis legem Christi. [*]( AVECTORES 10 Gal. 6, 2 ) [*](t ego] ΣΦΧ ergo ΥΨv 2 michi X || succenssant (cceus in ras. breuiore) 9 n leserunt s || si in] sibi (bi deL m. 1 aut 2 Σ) Σ1ΥΦΧ 8 cemparationes ΣΨ ff titulantur) forte titillantur\' Costerius male || questionibus codices 5 habent X 6 heresim codices || heraticum codices7 heresim codices || hereticum codices 8 probaui] ΣΥΦΧΨ probibui v ||. dampnet Σ 9 uniculis Ψ 11 iraplebitis] ΣΦΧ adimplebitis ΥΨv (cwm Vulg.) ) [*]( EXELICIT LIRER ORSII PRESEITERI Σ Explicit Libec Orosii Presbiteri T EXPLICIT LIBER ososn PRAESBITERI Φ Finit liber apologeticusid ? excasatorius orosii prb\'ri V, nihil subscriptum in X )

665