Liber Apologeticus

ad haec Iohannes episcopus ut Pelagius coram intromitteretur expetiit. cui et propter paternitatis ipsius reuerentiam et propter actionis utilitatem, dum praesentem ab episcopo rectius crederetis confutandum, intromittendi coniuentia praestita est.

Intromissum Pelagium unanimiter omnes interrogastis, an haec, quibus Augustinus episcopus respondisset, se docuisse cognosceret. ilico ille respondit: cet quis est mihi Augustinus ?\' cumque uniuersi acclamarent, blasphemantem in episcopum, ex cuius ore Dominus uniuersae Africae unitatis indulserit sanitatem, non solum a conuentu illo uerum ab omni ecclesia pellendum, episcopus Iohannes ilico eum, hominem uidelicet laicum in consessu presbyterorum, reum haereseos manifestae [*]( AVCTORES 3 iam — 4 subrepentem ex Augustini ad Hilarium_ Epist. 157, 3 § 22 7 Augustinum .. 8 respondere] libro De natura et gratia; cf. infra 4 § 5 9 Augustinus Epist. 157 ad Hilarium Syracusanum ) [*]( 1 colestius codices || affrica Σ1Ψ 3 presbiterii ΣΥΦΧ psbiterii y presbyteri (-bi- s) cfshg 4 cartaginam ΣΨ kartaginem ΥΦΧ 6 eccła Φ || affrica (ff ex f m, ut uid. 2 X) Σ1ΨΧ 8 respondere] ΥΦΧ Wv respondisse Z (scil. ex Un. 17) 9 epJam 2 epl\'am (sic fere ubi- que) Ψ || memoraui ut uid. Σ1|| nup in ras. m.1 9 10 questiones T || hereticoram ΣΦ 11 retudit] ΥΦΧ retulit ΨΨυ 15 coniuentia] W conibentia (ntia m. 2 in ras. paullo minore X) ΣΥΦΧ || praestata E 16 pelagiv (ṽ m. 2 in ras., uid. & fuisse) E 17 respondissa| as 19 oniuersa Σ1 20 affricę 2 affrice W 21 Cuentu in ras. minore m. 1 Ψ 22 iohanñ.|E 23 consesBn (prima a radendo ex f corr.) X || prtrorQ Z presbiterorum ΦΧΨ || hereseos ΣΦ|| manjfestę ØX manifeste ΣΥΨυ (non b), cum seqq. coniunxerunt Σ1ΦΧυ )

\'Augnstinus ego sum,\' ut scilicet persona quasi praesentis assumpta. liberius ex auctoritate eius qui laedebatur ignosceret et dolentium animos temperaret.

cui mox a nobis dictum est: csi Augustini personam sumis, Augustini sequere sententiam\'. tunc idem episcopus nobis omnibus ait: \'haec, quae leguntur, in alios dicta sunt, dicta autem de Pelagio suggerendum putatis; si in ipsum ergo Pelagium quid dicatis, expromite\'.

ego autem nobis annuentibus dixi: Telagius mihi dixit docere se, hominem posse esse sine peccato et mandata Dei facile custodire, si uelit\'. respondit Pelagius audientibus nobis: \'hoc et dixisse me et dicere, negare non possum).

ego ilico prosecutus sum: \'hoc in Caelestio Africana synodus detestata est; hoc Augustinus episcopus scriptis suis, sicut audistis, exhorruit; hoc in ipsius nunc Pelagii scriptis sua responsione condemnat;

hoc et beatus Hieronymus, cuius eloquium uniuersus Occidens, sicut ros in uellus, expectat — multi enim iam haeretici cum dogmatibus suis ipso oppugnante supplosi sunt — in epistula sua, quam nuper ad Ctesiphontem edidit, condemnauit, similiter et in libro, quem nunc scribit, collata in modum dialogi [*]( AVCTORES 15 responsione cf. supra ad p. 607, 7 sq. 16 eloquium—17 uellus sec. Deut. 32, 2 et Iudic. 6, 37; item Orosius Commonitorio extr. 18 ad Ctesiphontem] Hieronymi Epist. 133 (cf. Pro- logus Dialogi contra Pelag. p. 912 ed. VaUarsi) 20 Hieronymi Dialog. contra Pelagiatws ) [*]( 2 quasi om. AE || assumta TQX 3 actoritate X || ledebatur Φ 5 psonã (\' eras.) Ψ || sententiam sequere v (non b) 6 reguntur (corr. m. 1) s || in alios- dicta sunt autem de pelagio- ΣΥΦΧΨ; dicta post sunt om. codd. et edd. || aatem] ant n 7 suggerenda 2* || putatis] 2b (cum interrog. signo) putas ΥΦΧΨ putas? v || si om. b 8 ego X1 autem v 9 docere in ras. m. a (eiusd. aetatis atque 1) et in marg. m. 1 d Ψ 12 ad uers. ilioo -13 affrica- in marg.Ψ 13 celeBtio Φa caelestino 2 celeatino X celeetino ΥΦbΨ|| affricana ΣΨ || sinodna codices 15 condempnat ΣΥΦΧ 16 hieronimus ΣΥΦΧieronimus Ψ 17 heretici codices 18 dognatibus T || obpugnante T || et post sunt add., ante 17 multi puncto male posito, v (non b) || epla ΣΧΨ (sic ubique XtP) 19 tesifontem ΣΥΦΧ thesiphontem Ψ || condempnauit ΣΥΦ condepnauit (sic) X )

Porro autem episcopus Iohannes nihil horum audiens a nobis exigere conabatur, ut accusatores nos ipso iudice fatesremur. responsum saepissime est ab uniuersis: nos accusatores huius non sumus, sed quid fratres tui, patres nostri, senserint et decreuerint super hac haeresi, quam nunc laicus uulgo praedicat, intimamus, ne Ecclesiam, tuam praesertim ad cuius sinum conuolauimus, te ignorante conturbet\'.

at ille cum saepe nos docendi simulatione in aliquam professionis speciem temptaret inducere, dicens, quia ad Abraham dictum esset a Domino: ambula coram me et esto sine macula, et Zachariam atque Elisabeth pronuntiatos esse iustos ambos ante Dominum, incedentes in omnibus iustificationibus Domini sine querela;— quod quidem ab Origene dictum ab eo proferri compluribus nobis notum erat — cui [*]( 3 ) responsum per me est: nos filii Ecclesiae catholicae sumus; non exigas a nobis, pater, ut doctores super doctores esse. audeamus aut iudices super iudices. patres, quos uniuersa per Orbem Ecclesia probat, quorum communioni uos adhaerere gaudetis, damnabilia haec esse dogmata decreuerunt: illis probantibus nos oboedire dignum est. cur interrogas filios quid sentiant, cum patres audias quid decernant?\' [*]( AVCTORES 1 lubricum—2 tenere Iob 40, 20 sec. LXX 11 Gen. 7, 1 12 Luc. 1, 6 ) [*]( 1 ad uers. -bricum-2 ne in margine. Ψ || in ancistro] mancistro T || ancigtro] ΣΦΧΨb anchistro cf antichristo (antichisto g) shg 2 tenere (supra aUeram e rasura, fort. puncti) \'P || ne] Σ2ΥΦ ne m. 1 aut 2 in ras. ΧΨ nan (ut uid.) El 3 nichil XW 6 senserint (i ex n corr. m. ut uid. 1) W 7 heresi codices || quã∗ nc̄| nc in ras. m. 1 et in marg. rasura (notae ut uid.) Ψ 8 Ne∗ecclam (eras. c uel a) Σ|| praesertim∗∗∗∗∗∗∗|ad cuius (eras. ad cuius ut uid.) H 9 conuolauimua (ui 8. 8. m. 1) 2 || cũ cum ras. supra c et ras. (notae ut uid.) in marg. V 10 tentaret X 11 dicens] ΣΥΦΧ dicebat Ψυ 13 zacchariam s || et v || elisabeth] ΣΨ belisabeth ΥΦΧ 14 incedentibus S 15 quidem] quidem et Ψ || origine ΧΨ1 16 proferi X || cui] ΥΦΧΨυ ei 2; cf. Histor. 6, 3 § 5 20 ecla (corr. m. 1) s || communione (e radendo in i mut.) Φ || uos] ΣΥΦΧΨ, in mg. b nos υ 21 dampnabilia ΣΥΦΧ 22 obędire X ) [*]( Y. ) [*]( 39 )