Liber Apologeticus

exposui coronae uestrae breuiter ut potui, Caelestium iam ad honorem presbyterii subrepentem apud Carthaginem plurimis episcopis iudicantibus proditum auditum conuictum confessum detestatumque ab Ecclesia ex Africa profugisse;

contra librum uero Pelagii beatum Augustinum discipulis ipsius Pelagii prodentibus ac petentibus plenissime respondere, extare etiam in manibus meis epistulam supra memorati episcopi, quam nuper ad Siciliam ordinasset, in qua multas quaestiones haereticorum retudit: quam etiam ibidem ut legerem praecepistis et legi.

ad haec Iohannes episcopus ut Pelagius coram intromitteretur expetiit. cui et propter paternitatis ipsius reuerentiam et propter actionis utilitatem, dum praesentem ab episcopo rectius crederetis confutandum, intromittendi coniuentia praestita est.

Intromissum Pelagium unanimiter omnes interrogastis, an haec, quibus Augustinus episcopus respondisset, se docuisse cognosceret. ilico ille respondit: cet quis est mihi Augustinus ?\' cumque uniuersi acclamarent, blasphemantem in episcopum, ex cuius ore Dominus uniuersae Africae unitatis indulserit sanitatem, non solum a conuentu illo uerum ab omni ecclesia pellendum, episcopus Iohannes ilico eum, hominem uidelicet laicum in consessu presbyterorum, reum haereseos manifestae [*]( AVCTORES 3 iam — 4 subrepentem ex Augustini ad Hilarium_ Epist. 157, 3 § 22 7 Augustinum .. 8 respondere] libro De natura et gratia; cf. infra 4 § 5 9 Augustinus Epist. 157 ad Hilarium Syracusanum ) [*]( 1 colestius codices || affrica Σ1Ψ 3 presbiterii ΣΥΦΧ psbiterii y presbyteri (-bi- s) cfshg 4 cartaginam ΣΨ kartaginem ΥΦΧ 6 eccła Φ || affrica (ff ex f m, ut uid. 2 X) Σ1ΨΧ 8 respondere] ΥΦΧ Wv respondisse Z (scil. ex Un. 17) 9 epJam 2 epl\'am (sic fere ubi- que) Ψ || memoraui ut uid. Σ1|| nup in ras. m.1 9 10 questiones T || hereticoram ΣΦ 11 retudit] ΥΦΧ retulit ΨΨυ 15 coniuentia] W conibentia (ntia m. 2 in ras. paullo minore X) ΣΥΦΧ || praestata E 16 pelagiv (ṽ m. 2 in ras., uid. & fuisse) E 17 respondissa| as 19 oniuersa Σ1 20 affricę 2 affrice W 21 Cuentu in ras. minore m. 1 Ψ 22 iohanñ.|E 23 consesBn (prima a radendo ex f corr.) X || prtrorQ Z presbiterorum ΦΧΨ || hereseos ΣΦ|| manjfestę ØX manifeste ΣΥΨυ (non b), cum seqq. coniunxerunt Σ1ΦΧυ )

\'Augnstinus ego sum,\' ut scilicet persona quasi praesentis assumpta. liberius ex auctoritate eius qui laedebatur ignosceret et dolentium animos temperaret.

cui mox a nobis dictum est: csi Augustini personam sumis, Augustini sequere sententiam\'. tunc idem episcopus nobis omnibus ait: \'haec, quae leguntur, in alios dicta sunt, dicta autem de Pelagio suggerendum putatis; si in ipsum ergo Pelagium quid dicatis, expromite\'.

ego autem nobis annuentibus dixi: Telagius mihi dixit docere se, hominem posse esse sine peccato et mandata Dei facile custodire, si uelit\'. respondit Pelagius audientibus nobis: \'hoc et dixisse me et dicere, negare non possum).

ego ilico prosecutus sum: \'hoc in Caelestio Africana synodus detestata est; hoc Augustinus episcopus scriptis suis, sicut audistis, exhorruit; hoc in ipsius nunc Pelagii scriptis sua responsione condemnat;