Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

quamuis omnibus iam ministris nefariae persecutionis extinctis hunc quoque in quantum exerere potuit persecutorem digna punitio flagitaret.

Constantini filii, Crispus et Constantinus et Licinius adulescens, Licini Augusti filius, Constantini autem ex sorore nepos, Caesares sunt creati.

His diebus Arrius, Alexandrinae urbis presbyter, a ueritate fidei catholicae deuians, exitiabile plurimis dogma constituit. [*]( AVCTORES § 18 Licinius — expelli Hier. 2337d n moi — § 20 Evtrop. 10, 5 et 6 (Orosius corrupto usus exemplari § 19 deinde scripsit) exceptis § 20 Herculii — sumeret Orosianis (cf. 7, 25 § 14) § 21 Orosius § 22 Hier. 2333 § 23 - § 25 sec. Hier. 2338 - (cf. Rufin. 10, 1) ) [*]( EXPILATORES 1 repentina — 3 efferbuit exscripsit Anon. Vales. § 20 3 sororis suae uirum adsciuit Beda D. t. r. 4259 7 sed —11 flagitaret exscripsit Anon. Vales. § 29 ) [*]( 1 ante repentina idem uoc. er. uid. R 2 inter (fuerat im ut wid. sed statim corr.) D || ipsum licinium] PRς ipsum D recte fort., Licinium ipsum v 8 efferbuit P1R1 efferujuit D 4 pannonias P pannonia. (er. s) R || primum (prin in ras. m. 1) P 5 uniueraamque graeciam (grec- R) P1 et ante ras. B || grecia D 6 assurgentem R2 surgentem D 7 sed] ser R1 || herculii] D herculi PR 8 depositã (a ex u) R || purpuram (r prior s. s. m. 2) P purporam D 9 quamuis] PBD cum h 10 hacnc (c pr. del. m. 1) P || exerere] PR exerci re∗ (pro pr. r uid. inchoata esse X; eras. m) D exercere Gς, Anonymi codex; cf. 21 § 5 et 32 § 7 11 persecutionem 0, v ante h || pucio D 12 ∗aduliscens (er. d) D || licini] PB1 licinius D licinii R2v 13 sorore] ore D || nepus R1 nepotes m. 3 aut 4 P 14 arrius] PRς item (duabus r) infra constanter etiam D itemque Hier. codioes, ut Orosium sic scripsisse existi- mandum sit; arius D || presbiter D 15 deans D )

504

qui simul ut primam Alexandriae vel notus vel notatus inUr confusos uulgo sectatores insectatoresque factus est, ab Alexandro, eiusdem tunc urbis episcopo, pulsus ecclesia est.

cumque homines, quos in errorem seduxerat, etiam in seditionem excitaret, apud Nicaeam urbem Bithyniae conuentus trecentorum decem et octo episcoporum factus est, per quos Arrianum dogma exitiabile et miserum esse euidentissime deprehensum, palam proditum ae reprobatum est.

sed inter haec latent causae, cur uindicem gladium et destinatam in impios punitionem Constantinus imperator etiam in proprios egit affectus. nam Crispum filium suum et Licixium sororis filium interfecit. prae-

terea multas gentes diuersis proeliis subegit. urbem nominis sui Romanorum regum uel primus uel solus instituit. quae sola expers idolorum ad hoc breuissimo tempore condita a Christiano imperatore prouecta est, ut sola Romae, tot saeculis miseriisque prouectae, forma et potentia merito possit aequari. [*]( AVCTORES § 96 sed—punitinemOrosiusH Constantinus-interfecit Eucr. 10, 6 et Hier. 2341 || praeterea - subegit sec. Eutr. 10, 5 extr., ut uid. 9 27 Evtr. 10, 8 et ut uid. Augustin. C. D. 5, 25; cf. Oroe. 3, 13 § 2 ) [*]( EXPILATORES 12 urbem nom. sui, 13 instituit, 15 sola Romae, 16 potentia - aequari adhibuit Isidorus Orig. 15, 1, 42 12 urbem nominis sui adsciuit Beda D. t. r. 4259 (segq. ex Isidoro sumptis) ) [*]( 1 alezaudriae] D alezandria PB 2 confosns R2 || sectatores insectatoresque) Βς sectatoresque (tatores lines deletili temere traiectis et 8. 8. insectatores m. 2 aut 3) P sectatoresque D || alezadro D 3 tunc eiusdem TWh || eclesia P U cumque] cum quo PR* 4 sedictioem D 5 nicaeam] PB niciam D || bythiniae PB bithinie D || trecentorum decem et octo] PRD (decim D) 6 episcorum D U factd D U arrianum] PRD 7 exsitiabile (eras. c) PR || miserũnt (nt del. m. 1) P || ease om. fsh; est ed. 1542 || depraehensum (n 8. 8. m. 1 in D) PRD 10 proprius Pl || affectus] PD effectus B 11 sororis filium om. D 18 uel solus (soIus i sed i dd. m. 1 P) uel primus PR 14 & pers (s 8. 8. fort. m. 1, in mg. exps al., m. s. XIIII-x) R n condit ad xpiano D 15 sole B 16 prauecta D || formā (\' add. m. 2 aut 3) P || potentiaeritopus|sit D U marito (ae 2) R1)

505

tum deinde primus Costantinus iasto ordine et pio nieem uertit: edicto siquidem statuit citra ullam, hominum caedem paganorum templa dandi.

rex Gothorum fortissimas et copiosissimas gentes in ipso barbarici soli sinu, hoc est in Sarmatarum regione, deleuit.

Calocaerum quendam in Cypro adspirantem nonis rebus oppressit. tricennalibus suis Dalmatiam Caesarem legit.

cumque bellum in Persas moliretur, in nilla publica iuxta Nicomediam, dispositam bene rempublicam filiis tradens, diem obiit.