Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

In primo libello expositum a nobis est, Pompeium Trogum et Cornelium Tacitum commemorasse non plene quidem, nostrum uero Moysen, etiam ipsorum testimonio fidelem, fideliter sufficienterque dixisse, Aegyptios et regem eorum, cum populum Dei seruire intentum et paratum Deo suo, impediendae deuotionis instinctu ad lutum paleasque reuooarent, decem acerbissimis plagis fuisse uexatos.

deinde uiolentia malorum edomitos non solum coegisse festinantem sed etiam propriis suis argenteis et aureis uasis accumulauisse. post, oblitos plagae suae et cupidos praedae indebitae, inuidos etiam religionis alienae, dum innocentes auide persequuntur, mari Bubro ultime receptos omnes funditus interisse. quod ego nunc refero ac renuntio, etsi forte fide non acceptatum, exitu tamen probandum, quia [*]( AVCTORES 3 impius — 4 sentit sec. Ierem. proph. 5, 3 10 In primo libello] 1, 10 ) [*]( 1 fuerant D 2 haecsitantum D || et om. PRW 3 eam] ae D 4 quod] X1υ et quod PRD5 et H quod et coni. h 5 ipsam ez corr. m. 1 add. ante uers. D || fabuntur D || et quia V 6 maximae punicionis D || ita D 8 etiam] & etiam D || reclamandfl (H in ras. m. 2) B 9 couticiscant R1 12 mosen D 13 aegiptius D 14 impedien de de uocionis (en de de in ras. m. 1) D || inpediendae PR1 15 decim D || aceruissimis PB1 16 uolentia B* || eodomitus D 17 cogisse D || suis om. PRW suis et N, 18 adcumulauisse P R1 19 religionis (li s. s. m. 1) P || alienae (i s. 8. m. 1) P 20 auidae PR || persequuntur (n 8. 8. m. 1) D persecuntur R2 21 interrisse D || ergo (corr. m. 3 aut 4) P ergo (. non m. 1) B || renuncio D 22 adprobandum D )

496
haec in figura nostri facta sunt.

uterque populus unius Dei est, una populi utriusque causa. subdita fuit Israhelitarum synagoga Aegyptiis, subdita est Christianorum ecclesia Romanis. persecuti sunt Aegyptii, persecuti sunt et Romani. decem ibi contradictiones aduersus Moysen, decem hic edicta aduersus Christum ; diuersae ibi plagae Aegyptiorum, diuersae hic calamitates Romanorum.

nam, nt etiam ipsas inter se plagas, in quantum tamen figura formae conparari potest, conferam, ibi prima correptio habuit sanguinem uulgo uel manasse de puteis uel in fluminibus cucurrisse: hic prima sub Nerone exegit plaga, ut ubique morientium sanguis esset uel morbis in Vrbe corruptus uel bellis in Orbe profusus.

ibi sequens plaga prodidit, perstrepentes persultantesque in penetralibus ranas inediae propemodum causam habitatoribus atque exilii fuisse: hic sequens sub Domitiano poena similiter ostendit, satellitum militumque eius improbis efirenatisque discursibus cruentissimi iussa. principis exsequentum ad inopiam paene omnes ciues Romanos adactos exilioque dispersos.

ibi tertia [*]( AVCTORES 1 haec-facta. sunt Paulus Ep. 1 ad Cor. 10, 6 ) [*]( 1 flgura] PRDg figuram Gىv 2 israhelitarum] PRD 3 sinagoga. (a fin. in ras., m. 1 ?) R || aegyptiis (ii radendo ex u) R egipciis D || ecleaia (a in ã corr. m. 2) P 4 aegyptii (y statim ex i corr.) D || decim D 5 aduersum D || decim hic D hic decem υ decem K || edita D || aduersum D 6 deuerse (diu- 2) R1 || aegyptirum D || hic* B hic (hi statim corr., ex ib ut uid.) D 7 sae (er. a) P 8 quantum (n ex m corr.) P || conparare D comparari R3 9 ibi prima] IPrima D || prima] m. ant. A in marg. et sic deinceps B, .Г. , A, .Є., . ى - , 3, -H-, 0, j- in P || habuit correptio h || manasse (alterius a secunda hasta in raa. m. 1) D 11 exegit] Gىυ exigit PRDى edit NW || morbis (corr. m. ut uid. 1) P morbi D 12 profusus (us in ros. m. 1) D 13 persaltantesque P m. 3 aut 4 || penetra**libus (er. bi ?) R penetralibus (li in ras. m. 1) D 14 insediae P in*edięe(er. a) R || causã (\' m. 2 in ras.; fort. a m. quoque 1 fuerat.) R || ha|bi taribus D || adque P1 || exsiliis D 16 inprobis PR1 17 exequentum PR2 exequendam Ra 18 -mante Jbi et sic deinceps IIII., u., u (sic), un-, IIIII, IIIII., denique rubro colore x m. 1) D )

497
uexatio habuit sciniphes, musculas scilicet paruissimas ac saeuissimas, quae mediis saepe aestibus per loca squalida coadunatim uibrando densatae tinnulo uolatu adlabi solent capillisque hominum ac pecudum saetis cum urente morsu interseri: hic itidem tertia sub Traiano plaga Iudaeos excitauit, qui cum antea ubique dispersi ita iam quasi non essent quiescerent, repentino omnes calore permoti, in ipsos, inter quos erant, toto Orbe saeuierunt, absque magnis multarum urbium ruinis, quas crebri terrae motus isdem temporibus subruerunt.

ibi in quarta plaga muscae caninae fuerunt, reuera alumnae putredinis uermiumque matres: hic itidem quarta sub Marco Antonino plaga, lues plurimis infusa prouinciis Italiam quoque cum urbe Roma uniuersam exercitumque Romanum, per longinquos limites et diuersa hiberna dispersum. in mortem dissolutum putredini simul ac uermibus dedit.

ibi quinta correptio pecorum ac iumentorum repentino interitu expleta est: hic similiter quinta ultione sub Seuero persecutore creberrimis ciuilibus bellis propria uiscera et adiumenta reipublicae, hoc est plebes prouinciarum et legiones militum, comminutae sunt.

ibi sexta uexatio intulit uesicas efferuescentes ulceraque manantia: hic aeque sexta punitio, quae post [*]( 1 scinifes B scnifes (c in ras. m. 1 P) PD U musculas (s fin. ex corr. add. m.1) D 2 mediis (ii radendo ex u) B 3 quo adana tim D || dense-ac tinnulo (ę ao t in ras. et o ex lo m. 2 s. XI) V3 || tinnulo] НbNX1X1. in nullo PRى et in nullo Dىυ et tinnulo Q Einsidl.s XI, Zk 4 capillisque (a s. s. m. 2 ) P || sactis D setis PR 5 interseri| PR intro - ferri D interferri VO inaeri KM inferri T || itidem] lidem (i ex corr. ut uid. add. m. 1) D || iudeos R1 7 repentino (o corr. ex us [a incerta] m. ant.) P 8 sae|**uierunt (er. 1 uel 2 litt.) D || multar*um (er. i) B cultarum D 9 ruinis (i ait. in ras.) B || hiadem PRD 10 subruerunt om. u. extr. D || muscae (mus in ras. m. 2) P || reuera] PRDىυ seue V saeuae (O) h 11 ad alumnae in marg. uoeabulum era. P || hic] haec D || idem D 12 sub om. D || antunino D antonio P1 18 uniueras D 14 p ex p R || ad hiberna ita marg. rasura P hibernia D 20 uessicas P1R || efferuentes D 21 ma*nantia (n ut uid. eras.) P || poat] Dg per PRW (p* alibi passim pro per in P) ) [*]( V. ) [*]( 82 )

498
Maximini persecutionem fuit, qui specialiter episcopos et clericos omissa turba populari, hoc est ecclesiarum primates, trucidari imperauerat, intumescens crebro ira atque inuidia non per uulgi caedem sed per uulnera mortesque principum ac potentium exhalata est.

ibi septima plaga numeratur coacto aere grando profusa, quae hominibus iumentis satisque exitio fuit: hic similiter septima sub Gallo et Volusiano, qui persecutori Decio mox interfecto successerant, plaga extitit corrupto aere pestis infusa, quae per omnia Romani regni ab Oriente in Occidentem spatia cum omne propemodum genus hominum et pecudum neci dedit tum etiam Corrupitque lacus, infecit pabula tabo.