Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

quam quinquaginta milibus passuum patet — permetiens rem suis maximi periculi fore, si per obstructas spatiosasque siluas ignoti diuiderentur hostemque locis notissimum quaererent, omnem Galliam per nuntios inuitat, ut quique secundum placitum suum reconditas in Arduenna silua praedas quaerant diripiantque.

quo facto Gallis utrimque morientibus maximas Romanorum iniurias sine cuiusquam Romani discrimine uindicauit.

ita hoc tutissimo uincendi genere securus in Italiam rediit. [*]( AVCТORES § 15 Caesar B. G. 6, 5 et 6 § 16 Caesar B. G. 6, 7 et 8 § 17 et § 18 Caesar B. G. 6, 29 et 30 § 19 et § 20 Caesar B. G. 6, 34 et 35 § 21 Caesar B. G. 6. 44 ) [*]( 1 menapos LSPRD || ∗qui (eras. t) S n immensas R2D n adque SP1R1 2 impeditissimas R3D 3 inua〈d〉it 8 || agitare PaR1 || subplices R1 4 recep〈it labi〉enus 8 || lauienus PR || pręli〈o〉 8 || treueroram] SPR triuerorum L triuirorum D 5 prouocatas L proucatas Da 6 i〈u〉ngerentur 8 7 〈cae〉sar 8 || cotae (ae in tę 2) R1 8 ambiorigem] SPb ambioregem LPaD cambionλ̣em (x in ras. m. 2, mox ab ead. ut uid. in c corr.) B || eborones D 9 cõperit (i. e. comp-) B 10 t(o)tius 8 || adque SP1R1 11 trenerorum] SR treuerororum P triuerorum L triuirorum D 12 quinquaginta] L quin.quagenta D L SPR quingentis GN (scil. ex Caesare), quingenta v || millia v 18 sui D U fo〈re〉 8 || obstructas P1 obstrusas PTZ 14 〈noti〉ssimum S || quererent omn(em galliam) desinit 8 16 arduena D || sibia L 18 romani] romam R1 19 tutissima R1 )

383

Igitur Caesare in Italiam reuerso Gallia. rursus in arma coniurat multique simul populi coeunt. dux his Vercingetorix fuit, cuius consilio statim omnes Galli ciuitates suas ultro incenderunt: prima a suis incensa Biturigo.

inde ad Caesarem, qui magnis itineribus per Narbonensem prouinciam clam ad exercitum recucurrerat, impetum faciunt.

Caesar tunc oppidum nomine Caenapum obsidione concluserat: quod diu oppugnatum, tandem post multas Romanorum clades pluuio die, cum hostiluim machinarum agmenta neruique elanguerant, adplicitis turribus captum atque deletum est.

quadraginta milia ibi hominum fuisse referuntur: ex quibus uix octoginta per fugam lapsi ad proxima Gallorum castra uenerunt.

praeterea Aruerni ceterique confines, sollicitatis etiam ad se Aeduis, multis aduersum Caesarem proeliis bellauerunt.

qui cum se pugnando fatigati in quoddam castellum recepissent, milites praedae inhiantes ad expugnationem oppidi animum intendunt, frustra [*]( AVCTORES § 1 Igitur-coeunt Caesar B. G. 7, 1—3, dux—Biturigo (!) 7, 4.14.15 § 2 Caesar B. G. 7, 12.16.7. 9 § 3 et § 4 Caesar B. G. 7, (de Genabo male huc inlato pro Auarico cf. 11 et 28). 13.16—28, a quo tamen aliena sunt cum hostilium—elanguerant § 5 Caes. B. G. 7, 37-43 § 6 Caes. B. G. 7, 44—51 ) [*]( 1 gallia] galliam L 2 hic in hia corr. L || uercingetorix] L uergingetorix PR1 uergen∗∗|corix R2 uergingentor ex D 4 a suis om. L II biturigo] Dv bitorigo LPR 5 itineribua (iti in ras. ampliore) P II narbononsem Ra 6 recucurrerat] L recurrerat PRD ||. opidum B\' copidum D 7 caenapum] LPR conapum D cenapum v; genabum Caesar || obsidi∗one P || conclusaerat Pa || oppugnatum (op ex corr. add.) P 8 romarum (no m. 3) L 9 agmenta] LPaR1 augmenta PbR2D amenta fsh II elanguerant] LPRD languerent fsh || applicitis R3 adplic tis D 10 adque PR1 II quadragenta D XL. PB quadringenta L || ibi milia L 11 ex] L e PRDv II octuagenta D ʟxxx PR; uix DCCC Caesar 12 lapsi] LPRD elapsi fsh || proximam Pa II galorum D || aruerni] D aruenni L rarueṇni P aruerenni (en del m. 2, prius deleuerat litteras ner) B 13 cater, | q (, est interpunctio, q i. q. quae) D 14 aduersus D II praeliis D || qai] q (i. I. quae) D || se pugnando] repugnando D 15 fatigati ∗∗ in (ti et in in ras. 8. 1) B || fatigando in pugnando corr. L U in om. u. extr. D || quodam R1D || recipissent R1D 16 insantis D )

384
Caesare de loci iniquitate causante. itaque ibi Caesar erumpentibus desuper hostibus pressus, multa exercitus sui parte perdita, uictus aufugit.