Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

eadem postera die et belli et periculi facies: erumpere in hostem quamuis stricto miles gladio non ualebat, eminus enim iaculis repellebatur; fugere non poterant, undique enim uelocior ad persequendum eques incluserat.

iam tertia dies et nullum undecumque suffragium, dira undique mortis facies obiciebatur: tandem Marius consul forti desperatione spei uiam fecit, uniuerso simul agmine prorupit e uallo campoque sese simul et proelio dedit.

et cum iterum circumfusi hostes non solum agminis extrema laniarent, uerum etiam media excussis procul telis caederent turbatosque Romanos insuper etiam aestus solis, intolerantia sitis, mortis circumstantia usque ad extremum desperationis defetigaret, subito notum illud Romanorum aduersus Afros tempestatum imbriumque suffragium caelo missum insperatae saluti fuit.

siquidem repentina pluuia sitientibus Romanis et aestuantibus refrigerium potumque praebuit, porro autem Numidis hastilia telorum, quae manu intorquere sine ammentis solent, lubrica ac per hoc inutilia reddidit;

scuta etiam, quae elephanti corio extento atque durato habilia [*](1 in nno romani D H roman<i>| 8 || pedites] LSPB equites peditesque T equites (-tis D) in unum pedites DGZh, interpolata ex Sal- lustio Iug. 97 § 5 n In(t)erl capedinem 8 intercapidinem LPR\'D 2 (tanti) pericn(li) 8 || interae(niens d)edit e(a)d(e)m poster(a) d(i)e 8 II pos*tera D 3 be(ll)i S 1 facie(s) enunpel(r)e S || strictum milis gladium D || s<tr>ic|<t>o S 4 no(o) ualeb<at> (emina)s en(im ia)culis repe<lle>| desinit S || et minus D || repellabatur D 5 poterant] LPRD (t fin. in ras. P, at ex t statim corr. D) poterat v || uelotior R || p<sequendũ equis inclaserant) (quae inclusi in ras. angustiore scr. sunt m. 1) D 6 eque**s P *eques R || post dies m. 2 illnx 8. s. B 7 obicibatur D 8 cons R 9 agmine] agi inne D || cãṗpo que (corr. m. 1) D || sese] ee D 12 cederent L || aestusolis LPBD 13 circumstanciae D 14 defetigaret] LP1R1 defitigarit D defatigaret P2R2 defatigarent B rec. ut uid. m., v || nutum illo D 15 aduersos R1 || afros (f ex g ut uid.) P || caelum D 19 sine in ras. ampliore P || admentisolent D || ammentis] L a*|mentis (er. m) B amentis PD 20 scua (t post u 8. s.; a ex u corr. ut uid.) L || elefanti L || adque LP1R1 )

312

et tuta gestabant — cuius ea natura est, ut acceptum imbrem tamquam spongia ebibat ac per hoc intractabile repentino pondere fiat — quia circumferri non poterant, defendere nequiuerunt. ita ex insperato conturbatis destitutisque Mauris ac Numidis Bocchus ac Iugurtha fugerunt.

post hoc nonaginta milia armatorum nouissimo bello ab isdem regibus obiecta; haec quoque usque ad internecionem Romanis uincentibus caesa referuntur. ex eo Bocchus spem belli abiciens, pacem petiuit atque in pretium pacis Iugurtham dolo captum catenisque obrutum per Sullam legatum misit ad Marium.