Historiae Adversum Paganos
Orosius, Paulus
Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.
consul Marcellus in Etruria a Bois oppressus magnam partem exercitus perdidit; cui postea Furius alter consul auxilio accessit: [*]( AVCTORES § 10 Liuius 33, 25 (cf. Periocha) excepto omni, quod Orosius more suo addidit § 11 Liuius 33, 36 et 37 ) [*]( EXPLILATORES 19 consul―p. 262, 2 delenerunt exscripsit Paulus 71 ) [*]( 1 trhacas B || macedonas] LR2 machedonas R1 macedones Dv || yllyrios B illirios D 2 ei] eius D || bello. (er. 8 F) R 8 machedonee R1 || miserunt D || uɪɪɪ·mil· L octo milia D || ostium B 4 u̅. milia L quinque milia D || XL· milia L quadraginta milia D 5 xxxɪɪ (11 simillim. litterae u) milia B XXX · dno mil- L tregenta duo milia D 6 scribtorum L || falacia Da fallatia Ra 7 adcumulare\' RaD 9 si om. D || qualiscumque (s 8. s., m. fort. 1) L 10 quodsit L 12 uel nullos uel] nullospuel sed p deleta L 18 quia] LRD quod v || inpudentia RD 14 haec hostium numero adicitur sociorum om. L || numerus R2D 15 sotiorum R1 || dampna. R1 || haec uel etiam omnino reticentur add. ita mg. m. ut uid. 1 B 16 omnino ex omnium corr. L 17 semproneus D || spania. D1 ispania D\' || ceteriore LD1 19 a bois] RD1К2 a boiia GBv a boizis ut uid. D\' ab ipso L (item AK1Mb) 20 potet D )
L. Valerio Flacco M. Porcio Catone consulibus Antiochus rex Syriae bellum contra populum Romanum struens in Europam transiit ex Asia.
tunc etiam Hannibal propter excitandi belli rumores, qui de eo apud Romanos serebantur, exhiberi Romam a senatu iussus, clam ex Africa. profectus ad Antiochum migrauit: quem cum apud Ephesum inuenisset cunctantem, mox in bellum inpulit.
tunc etiam lex, quae ab Oppio tribuno plebi lata fuerat, ne qua mulier plus quam semunciam auri haberet neue uersicolori uestimento nec uehiculo per Vrbem uteretur, post uiginti annos abrogata est.
P. Soipione Africano iterum T. Sempronio Longo consulibus, apud Mediolanium decem milia Gallorum caesa, sequenti autem proelio undecim milia Gallorum, Romanorum uero quinque milia occisa sunt.
Publius Digitius praetor in Hispania [*]( AVCTORES § 12 Liuius 33, (42-)44 § 13 Liuius 33, 47 et 49 § 14 Liuius 34, 1 et 8 § 15 Liuius 34, 43.46.47 § 16 P. (immo Sextus) Digitius―exercitum Liuius 36, 1 ) [*]( EXPILATORES 18 P. Sciptone—16 occisa sunt exscripsit Paulus 79 ) [*]( 1 adque RaD || boziorum D1 boiziorum D2 3 lucio D lutio B || marco D || portio R || conss· L consułs R || anthiocus L anthyocus R 4 siriae D || pr. L || instruens D 5 transiuit RD 6 ferebantur D2Z, a et in uno ex meis exempl. ed. 1738 h 7 affrica D frica Ra || anthiocum L anthiochum R 10 oppio] RbT1 oppido RaGKMOE appio LDT2 oppo H || plebi] LB plebis D 11 semunciã ( ̃m. 2 ut uid. D) DA semuncia L semiunciam Rv || Dene uersi|colori D1v neuersicolori (-ris La) LbA ne diuersi coloris Ra nene diuersi coloris RbD2 || uestimenti (· m. 2 ut uid.) D || nec] ne D1 - 12 hiculo R1|| xx B 13 publio RD || t- L tito RDB; item Liuii codices (B utrobique, Mog. certe semel) et Cassiodorius; ti Ufsh || semproneo D1 || long∗o (er. i) R || conss· L consuł B 14 apud∗ (er. m ?) B || mediolanium] LB mediolanum RD || x R || uerba gallorum caesa s. a. p. u. milia om. D 15 xɪ milia B || u̅· milia L v milia R 16 publius] p L || digius D || spania D1 ispania D2 || ceteriore L )
Minucius a Liguribus in extremum periculi adductus et insidiis hostium circumuentus uix Numidarum equitum industria liberatus est.
Scipio Africanus inter ceteros legatos ad Antiochum missus, etiam cum Hannibale conloquium familiare habuit. sed infecto pacis negotio ab Antiocho discessit.
in utraque Hispania per Flaminium Fuluiumque praetores bella multum horrida cruentaque utrisque populis gesta sunt.
P. Cornelio Soipione M. Acilio Glabrione consulibus Antiochus quamuis Thermopylas occupasset, quarum munimine tutior propter dubios belli euentus fieret, tamen commisso bello a consule Glabrione superatus uix cum paucis fugit e proelio Ephesumque peruenit.
is habuisse fertur armatorum LX milia, ex quibus XL milia caesa, capta plus quam v milia fuisse referuntur. alter consui Scipio cum Boiorum gente conflixit, in quo proelio xx milia hostium interfecit. [*]( AVCTORES § 16 M. Fnluius sqq. Liuius 34, 54 § 2; 35, 7 § 8 § 17 Liuius 35, 9 et 11 § 18 Liuius 35, 13 § 6; 14.17 § 2 § 19 Liuius 34, 54; 85, 22 § 5―§ 8 § 20 et § 21 usque ad referuntur Liuius 36, 1.14―19.21 § 21 alter consul sqq. Liuius 36, 38 ) [*]( EXPILATORES 3 Minucius — 5 liberatus est exscripsit Paulus 73 ) [*]( 1 pene Rb poenae D || marcus R 2 caeltiberos Ra cheltiberus D1 || uincit Ra || caepit (a in ras.) R 3 ligoribus D2 || adductus] adductus est D 4 numidarum (nu in ras.) R numidiarum D || ∗equitum R 5 est om. L || affricanus D || legatus L || anthiocum L anthiochum R 6 colloquium Rb 7 interfecto L || anthioco L anthiocho R 8 flaminium] LD flamminum (n in ni corr.) R; Flamininum h || fuluiumque (ul corr. ex lu) R 9 multa ̣̇m̤—) (: 1 fort. m., .. et — 2) D || utriusque D 10 publio RD || corniliuslcipione D1 cornilios―|cipione D2 || m· (i. e. marco) L marco RD; item Liuii codices et Cossiodorius; M\' h || conss . L consuł R || antiochus] LD anthiocus (c in ch corr.) R 11 thermopilas D || munimine] RbD munimen L munime Ra 12 fierit Ra 13 e al. m. in ras. R 14 ʟx· milia L sexsaginta milia D 15 uerba ex quibus ― quinque milia om. D || XL mil· L || ũ. milia L 11 xx· milia L uiginti milia D )
Sequenti anno Scipio Africanus, habens in auxilio Eumenem Attali filium, aduersus Hannibalem, qui tunc Antiochi classi praeerat, bellum nauale gessit; Antiochus uicto Hannibale atque in fugam acto simulque omni exercitu amisso pacem rogauit filiumque Africani, quem utrum explorantem an in proelio cepisset inoertum est, ultro remisit.
in Hispania ulteriore L. Aemilius proconsule a Lusitanis cum uniuerso exercitu caesus interiit.
L. Baebius in Hispaniam proficiscens, a Liguribus circumuentus cum uniuerso exercitu occisus est; unde adeo ne nuntium quidem superfuisse constat, ut internecionem ipsam Romae Massilienses nuntiare curauerint.
Fuluius consul de Graecia in Gallograeciam, quae nunc est Galatia, transuectus, ad Olympum montem peruenit, ad quem uniuersi Gallograeci cum coniugibus et liberis confugerant, ibique acerbissimum bellum gessit; namque de superioribus locis sagittis glandibus saxis ceterisque telis Romani grauiter contriti, tandem usque ad congressum hostium perruperunt: quadraginta # [*]( AVCTORES § 22 Liuius (36 extr. et 37, 1 F) 37, 23.24.39-45. 34—37 (!) § 28 Liuius 37, 46 (uniuerso et interiit male Orosius). § 24 Liuius 37, 67 (male uniuerso Orosius) § 26 Liuius 38, 12 sqq. 18.20—23; ubi haec Fuluius (immo ManIins) consul de Graecia et sagittis glandibus.. ceterisque telis (Galli\'saxis nec modicis utebantur\', at\'sagittis glande iaculis\' Galli a Romanis configebantur: Liuius 38, 21 § 6 et 7) oscitanter excerpta sunt; illa quae nunc est Galatia Orosius addidit (cf. Rufus Breuiar. 11 et Hieronymus In ep. ad Gal. 2, ed. Vall. 7, 425) ) [*]( EXPILATORES 8 L. Baebius—11 curauerint exscripsit Paulus 74 ) [*]( 1 afriganus D1 || eumenent (t del. m. 2) D enmenen R 2 anthiochi B 3 anthiochus B 5 affrigani (g in c 2) D || án (apex ut saepius in eiusmodi particulis) B 6 caepisset (a in ras.) B 7 lucius RD || emilius R aemelius D || proconsule a] proconsulae D1 proconsul a D2 8 caesus** (eras. us) L || lucius RD || bebius RD 10 internitionem B 11 roma D || massiliensis L massiciliensis (missicilienses 2) D1 || nuntiare curauerint] RBD (-ciare D) nuntiauerint L 12 grecia R graeca (-cia 2) D || gallogreciam RD || gallacia (prior 1 del. a tn. 2) D 13 uniuersi (i altera in ras. m. ut uid. 2; fuit 0 aut u) L 14 gallogreci RD || aceruissimum LR1 15 namque] nam R 16 glandibus] AG granaibus (r in ras. m. 2; fuisse 1 uid.) L grandibus RDv grandibuaque H 16 contri**|ti (in fine u. ti eras.) L adtriti D 17 XL R )
Marcius consul aduersus Ligures profectus superatusque IIII milia militum amisit et, nisi uictus celeriter refugisset in castra, eandem internecionis cladem, quam Baebius dudum ab isdem hostibus acceperat, pertulisset.