Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Post haec fessi tot malis Carthaginienses petendam esse pacem a Romanis decreuerunt. ad quam rem Atilium Regulum antea ducem Romanum, quem iam per quinque annos captiuum detinebant, inter ceteros legatos praecipue mittendum putanerunt: quem non impetrata pace ab Italia reuersum resectis palpebris inligatum in machina uigilando necauerunt.

alter deinde Atilius Regulus et Manlius Vulsco, ambo bis consules, cum classe ducentarum nauium et quattuor legionibus Lilybaeum profecti: quod oppidum in promuntorio situm Romani obsidere conati, superueniente Hannibale qui Hamilcaris filius fuit uieti, maiore exercitus sui parte perdita ipsi aegre euaserunt.

post hos Claudius consul cum classe centum uiginti nauium ad Drepani portum contra hostem profectus: ubi mox [*]( Avcroass § 1 Liuius 18 (cf. Per.), sed illa resectis—necauerunt sunt Ciceronis in Pison. 19 § 43 (cf. Val. Max. 9, 2 ext. 1) § 2 Li- uitis libro ut uid. 19 § 3—§ 8 Liuius 19 (cf. Per. et Eutrop. 2, 26 sq.) ) [*]( EXPILATORES 2 Regulum — 6 necauerunt]... sicque, ut Orosius dicit, redditus est propria ugluntatd hostibus et in uincula coniectus (cf. Oros. 4, 9 § 3) excisis palpebris oculorum insomnis periit Mythographus Maii Class. auct. 3 p. 77. — Codicis Franequerani ad Horatii Carm. 4, 5, 41 scholium ab Holdero mecum communicatum quae de Regulo narrat praescriptis his ut enim Horosius atque historiae ferunt, non suntex Orosio repetita 5—6 hinc circumcisis palpebris ut (et 2) usque ad mortem cruciatu intolerabili ac dolore uigilaret Eu- tropianis inseruit Paulus 45, 20 sq. ) [*]( 1 karthaginienseB R carthaginenses D 2 pacem a romanis) LKM a romania pacem (a om. D) RD fsh; pacem esse petendam a Romanis edd. 1610 et 1542 || utilium L || reculum D 4 caeterus D 6 iopetrata R 6 palfebris L || illigatum Rb || negaueront (sic g saepius) D 7 s∗tilius (c uel t er.) R || regolua D || uulsco] LRD; Vulso corr. fsh || bis] LRD; iterum fsh 8 IIII. R || LЄCIONIB, (litterae Q uirgula inf. et B restauratae et B , in BUS, ligatis us, mutatum a m. fort. lb) L || lylybeum R lilibeum D 9 profecti sunt Rh, in G sunt glossa supra scripta est a m. 2a || promunturio R1Db promuntuo Da 10 hamilcharis L hamylcharis R amilcharis D 11 egre L e̢g∗re (ę ex e al. m.) R 12 |Post (st in ras.) ex post compendio scr. B || cxx R 13 drebani D H ubi} LRDG1 ibi post ras. G ibique v )

235
exceptus classe Poenorum superatusque est. et ipse quidem cum triginta nauibus Lilybaeum in castra confugit, reliquae omnes, id est nonaginta, aut captae ant demersae fuerunt; octo milia militum caesa, uiginti milia capta referuntur. Gaius \' quoque Iunius collega Claudi uniuersam classem naufragio amisit.

Anno etiam consequenti classis Punica in Italiam transiit eiusque plurimas partes longe lateque uastauit.

interea Lutatius cum classe trecentarum nauium in Siciliam transuectus dum apud Drepanam ciuitatem pugnam inter primores ciet, transfixo femore aegerrime, cum iam obrueretur, ereptus est.

Porro autem Poeni cufn quadringentis nauibus magnisque copiis ad Siciliam duce Hannone concurrunt. nec Lutatius segnior, immo consilia Poenorum mira celeritate praeuenit postquam proxime sibi utrorumque classes apud Aegades insulas per totam noctem intertextis propemodum anchoris constiterunt, orta luce prior Lutatius signum bello dedit.

crudescente pugna uictus Hanno nauem auertit et dux fugae primus fuit. aliquanta cum eo pars exercitus sui Africam petiit, alii confugere [*]( EXPILATOEES 7 Anno-8 uastauit exscripsit Paulus 46, 11 sq. ) [*]( 1 superatus Rv 2 treginta D xxx R || naualibus L || lylybeom R lilibeum D || reliqui omnis D 3 idj L hoc RDv|| xc (ante z numcrus er., c al. m. in ras.) R || dimereae LR sed i ex corr. m. 1 aut 2 in B 4 xx milia R uiginti D || gaius] LRD; iwmo Lucius 5 claudii B\' claudio D 7 sequente D 8 lutacius D 10 drepanam] LBD, Drepanum v || primorea ci6t] primo∗ reseieret siciliae et (er. s; cieret m. multo posteriore in ras.) R. 11 femore∗∗| D || egerrime L aegerri∗∗∗ (aegerri linea subducta dà. et acerrime s. s. ead. ilIa porter. tn.) R || e∗reptus R 12 cccc R 13 hannona D || concurrerunt R 0 latutius (a et u erasae et s. s. n et a) L || senior R1 .14 imo D || celeritate mira v || caleritate Ra celeri∗∗|tate (erasis 1 aut 2 litt.) D 15 proximae L proximo R || apud aegades] LR1 apud aegeades R2 ad gadis D; ad daegates Perioehae codex Nas. || insulas] LR, item Periochae codex Nas. insulam D fsh 16 noctem (e ex ae al. m.) R || interextis D || anchoris] LRD 17 pugna (p in ras.) R 18 hanno nauem] hannon. autem D || pone uersum hannon —19 cum eo m. 2 in marg. ser. est: nper D 19 pals] pras D || affricam D || petiit] L petit RDfsh )

236
Lilybaeum; sexaginta et tres Punicae naues captae sunt, centum uiginti quinque demersae, triginta duo milia hominum capta, caesa quattuordecim milia fuere; Romanorum autem duodecim naues demersae sunt.

Lntatias deinde ad Erycinam ciuitatem, quam Poeni tenebant, uenit ibique duo milia Carthaginiensium. conserta pugna interfecit.

Tunc Carthaginienses praecipiti festinatione ad Lutatium consulem ac deinde Romam mittunt: orant pacem, quam condicionibus ante propositis ilico consequuntur.

condiciones autem erant, ut Sicilia Sardiniaque decederent proque inpensis bellicis \'puri argenti tria milia talentum Euboicorum aequis pensionibus per annos uiginti penderent.

huius pacis condicio habita est post annum tertium et uicensimum, ex quo bellum Punicum primum fuerat inchoatum.

Quis, rogo, duarum ciuitatum unum bellum per annos tres et uiginti gestum fando explicet, quot reges Carthaginiensium, quot consules Romanorum, quot agmina exercituum, quantum [*]( AVCTORES g 1 — § 3 Liuiue 19 (cf. Per., ad § 8 cf. Eutrop. 3, 27 et 3, 1) § 4 Orosius adhibito ut uid. Augustino Oiw. Dei 3,18 princ.; illa fando explicet ex Vergilio Aen. 2, 361 sq. sumpta sunt ) [*]( EXPILATORES 9 condiciones — 12 penderent excerpsit Paulus 47, 21 - 24 ) [*]( 1 lylybeun B lilibeum D || • LX • et tres B || cxx • u (n ex n?) B 2 dimersae (i in raa.) R demersaa| D || . xxxɪɪ • milia L xxxɪɪ milia R tregenta & duo milia D 8 quattuordicim D xɪɪɪɪ R || xn B 4 dimersae B || ericinam D 5 karith- B 7 karth- B 9 condicionebus D conditionjbua B || consecuntur B || condicionis D conditiones B 10 sardiniaque (s in ras.) R; Sardinia minus accurate ab Orosio litemque ab Aurel. Vict. Vir. ill. 41) hic memorata: cf. Weissenborn ad Livium 31, 1 § 5 || impensis D 11 talentum] LBlD talentorum R2Bv 12 xx R || conditioJB 13 est habita v || post] -d- (col. rubro) Post (d non estpro capituli numero) D || uicensimum] L uioensimo D uigensimum (n er.) B 15 tres et xx B 16 quot! (apicem add. m. 1b itemque post quot tertium, post exercituum et perpensa) L quot (t ex d ?) R || karthaginiensium B carthageniensium D 17 qui ut consules L 0 agmina (mina atramento pallido et charact. diuersis) B )

237
numerum nauium contraxerit profligarit oppresserit? et tunc demum, si illa ad plenum perpensa uideantur, de praesentibus indicetur.\'

Anno ab Vrbe condita DVII repentina subuersio ipsius Romae praeuenit triumphum Romanorum; neque enim temere dixerim, quando non uel modicam laetitiam Romae superueniens repente quam grauissimus luctus oppresserit. siquidem Q.

Lutatio Catulo A. Manlio consulibus diuersae ignium aquarumque clades paene absumpsere Vrbem. nam Tiberis insolitis auctus imbribus et ultra opinionem uel diuturnitate uel magnitudine redundans omnia Romae aedificia in plano posita deleuit.

Diuersae qualitatee locorum ad unam conuenere perniciem, quoniam et, quae segnior redundatio tenuit, madefacta dissoluit et, quae carens torrentis inuenit, inpulsa deiecit.