Historiae Adversum Paganos
Orosius, Paulus
Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.
nam cum diu obnixe cunctis in mutuam caedem ruentibus, anceps belli penderet euentus, Pyrrhus, transfixo bracohio saucius, prior cessit e proelio. sed et Fabricius legatus tunc uulneratus est.
elephanti prima, pugna uulnerari atque in fugam cogi posse [*]( 1.2 carmina (Ennii Ann. 6, 12 Vahlen) non sunt perscripta suis uersibus in codd.; fuisse olum uidentur fere talia: Qui inuicti fuuere uiri, p. o. O., HOB egomet pagna et q. a. 1 antehoc R || inuicti ante Pithocus ap. Landuifum 2, 16 || fuere] fuuere Lautius fh fuerunt (deleto uiri) Heynius 2 ego in] egomet G2 et ego in Pithoeus || hiidem LRD 8 increpitaretur] LR increparetur Dv || qui* (er. a) L 4 si iterum] iterum se D 5 interea. (er. n) D, 7 actam Ra || accomulatamque L adcum- RaD 8 ueluti D 9 hostilcia (sed c erasa) L || oboberta D || horribile (i pro e L3) LD 10 xxx∙ et quattuor eorum idem L xxx ex his ∗∗∗∗ idem (eras. eort uid.) R uiginti et quatuor eorum idem D 11 duo et xx R duo e uiginti D 12 examinata R* || conplurima] D complarima AG edpl- R1 quampl- LR2, v || ut] aut D || in signum] LD ∗∗signum R signum fh 13 ante sed erasa sunt :.......olque D 14 pyrrum LB pirrum D 16 ad pyrrum LR1 ad pirrum D a pyrro R2 || diu] duo (qui saepe alias dio) D 17 obnixae L || penderat R1 18 pyrrus LR pirrus D || bracohio] LD brachio R || prior saucius L || caessit D receseit R 19 tunc unIne |ratus (ncnnl m. 1 in ras. ex uln∗; ne et ra ex corr. add. m. 1) D 20 cogi. (eras. t) R ) [*]( V. ) [*]( 14 )
caesa sunt in ea pugna v milia Romanorum, de exercitu uero Pyrrhi xx milia prostrata sunt. regis signa ablata LIII, Romanorum undecim amissa sunt.
Pyrrhus bello fractus, Agathocle mortuo rege Syracusano ad Siciliae arcessitus imperium Syracusas concessit.
Sed Romanorum miseria nullis cessat indutiis; consumitur morborum malis intercapedo bellorum et, cum foris cessatur a proelio, agitur introrsum ira.
de caelo. nam Fabio Gurgite iterum C. Genucio Clepsina consulibus pestilentia granis Vrbem ac fines eius inuasit; quae cum omnes tum praecipue mulieres pecudesque corripiens necatis in utero fetibus futura prole uacuabat, et immaturis partubus cum periculo matrum extorti abortus proiciebantur, adeo ut defectura successio et defuturum animantum genus adempto uitalis partus legitimo ordine crederetur.
Interea reuersum ex Sicilia Pyrrhum Curius consul excepit, tertiumque id bellum contra Epirotas apud Lucaniam in Arusinis campis gestum est.
itaque primo concursu eum Pyrrhi [*]( AVCTORES § 23 Liuius 14 cap. 2 § 1—8 Liuius 14, § 2 adhibitus uid. etiam Augustinus Ciu. D. 3, 17 ) [*]( 1 depraehensi (-se D) LRD 2 exagetata (corr. al. m,) B 3 • ū. L quinque RD 4 pyrri LB pirri D || ∙ xx∙ L niginti D 5 ∙LIII∙ Lia ∙etLIII∙etL1b L IIIa\' (\' est interp.) L1 LIII B quinquaginta tria D 6 pyrrus LB pirrus D || agatocle D || siracusano D 7 siracusas D 8 ad nullis in mg. al. tn. nullis causis B || induciis (c ol. m. in ras. B) RD 9 interca.pito D 10 igitur L* Igitur L* || introrsus D || gurgete D \' 11 gaio BD g∙ L || genutio B 12 eius om. D || praecipuę (q in e) R 13 peducis - que D || fetibus] LD foetibus R 14 inmaturis RD || partibus (u m. S) L || texorti (t s. 8. al. m.) B 15 adortus D 16 ademto D 18 pyrrum LB pirrum D || excepit (it in ras. al.) B 19 lucaniam (ania m. 1 in ras. paullo angustiore) D || aros ins D 20 cum primo concursu pirri D || pyrri LB )
Romani, adsueti iam pugnare cum beluis, cum malleolos stuppa inuolutos ac pice oblitos uncis insuper aculeis tenaces praeparauissent eosque flammatos in terga beluarum turresque uibrarent, non difficile furentes ardentesque beluas in eorum excidia, quorum subsidia fuerant, retorserunt.
LXXX milia peditum in illo proelio habuisse regem dicunt, equitum nero vi milia. ex his caesa referuntur xxxni milia, capti autem sunt mille trecenti.
Pyrrhus quinto demum anno, quam uenerat, ab Italia uictus aufugit. qui post multa grauissimaque bella, quae gessit, in Graecia apud Argos Achaiae florentissimam urbem, Spartani regni auiditate seductus, saxo ictus occubuit.