Historiae Adversum Paganos

Orosius, Paulus

Orosius, Paulus. Historiarum adversum paganos libri VII (Corpus scriptorum ecclesiasticorum latinorum, Volume 5). Zangemeister, Karl, editor. Gerold: Vienna, 1882.

Darius uero spe. pacis amissa occc milia peditum et C milia equitum Alexandro ab Aegypto reuertenti apud Tarsum bello opponit.

nec pugnae mora; omnes caeca rabie in ferrum ruunt : Macedones totiens a se uictis hostibus animosi, Persae nisi uincant mori praeoptantes.

raro in ullo proelio tantum sanguinis fusum est. sed Darius cum uinci suos uideret, mori in bello paratus persuasu suorum fugere conpulsus est.

hoc proelio Asiae uires et regna ceciderunt totusque Oriens in [*]( AVCTORES § 14 lustin. 11, 11 § 13 cap. 17 § 1 Iustin. 11, 12 § 5 exceptis ab Aeg. reuertenti et quae male addidit Orosius apud Tarsum; cf. Fabricius adl. § 2 et § 3 Iustin. 11, 14 § 1-3 §4 et §5 Justin. 11, 14 § 6—8.10 exceptis §4 uires ― fiducia Orosianis ut uid. ) [*]( EXPILATORES 13 Darius.. 14 fugere conpulsus est.. p. 176, 9 inuenit — 11 mortuum.. 15 tribus — consumpta compilauit Seuerus Chron. p. 453 ) [*]( 1 antestitem PB 2 respondere (e (in. in i corr. 1 aut 2 m.) L respondere D || istorici PR storici D 3 certis D || dis] L diis PJRD 4 in in ras. m. 2 P || Mse (es m. 2) L || antestitis PB 5 ab hammone] ∗∗∗∗ ab hammone (ab in ras.) P || hammone] h in ras. m. 1, ex e D 6 persi∗cum (a er. uid. [an c ?]) B || aegipto P aegyptum L 8 quadringenta milia L, cf. ad 6 8; cccc·ɪɪɪɪ milia PR, v quadraginta quattuor milia D || centum LD 9 aequitum (a m. 2) L ∗equitum B || ab alexandro ab L || aegipto P || tarsum (u ex o corr.; m m. 2 ut uid.) L th̊arsum P tharsum B tarso D 10 opc̣ο̣ṇponit P || rabie (e inras.) P rabiae BD 11 machedones PR1 || pers·1· L 12 praeobtantes (b in p) B || plio P 14 persua∗su (erasu 8) P || suorum B || cο̃∗pulsus (fuit con) B 15 plio P || uerba et regna conciderunt totasque orienB omissa add. in summo mg. fori... 1 P || conciderunt PB )

176
potestatem Macedonici cessit imperii atque ita attrita est in hoc bello Persarum omnis fiducia, ut post hoc nullus rebellare ausus sit patienterque Persae post imperium tot annorum iugum seruitutis acceperint.

Alexander xxxnn continuis diebus castrorum praedam percensuit; Persepolim, caput Persici regni, famosissimam confertissimamque opibus totius orbis inuasit;

Darium uero cum a propinquis suis uinctum conpedibus aureis teneri conperisset persequi statuit. itaque iusso ut subsequeretur exercitu ipse cum sex milibus equitum profectus inuenit in itinere solum relictum, multis confossum uulneribus et extrema uitae per uulnera efflantem.

hunc mortuum inani misericordia referri in sepulchra maiorum sepelirique praecepit; cuius non dicam matrem uel uxorem sed etiam paruulas filias crudeli captiuitate retinebat.

In tanta malorum multitudine difficillima dictis fides: tribus proeliis totidemque annis quinquiens deciens centena milia peditum equitumque consumpta, et haec quidem ex eo regno [*]( AVCTOBES § 6 et § 7 Iustin. 11, 15 § 1.4.5.15 § 8 totidem (tribUB) annis unde sumpsit ? || 1500000] numerus sic coUectus est: 600000 (16 § 4) + 300000 + 100000 (16 § 6) + 400000 + 100000 (17 § 1) ) [*]( 1 machedonici PR1 || adtrita D 2 fuducia P || bellare P\' 3 p\' imperium (p\' im in ras.) B 4 acciperent P acciperint (i prior in e corr. et in marg. 1 accepef) B -xxx- et quattuor L tricenta quattuor D 5 persipolim D || capud R1 6 regni] regni urbem v || confertissimamque] LD et confertissimam PR || inuassit P 7 uero I. (ue ita ras.) P || unctum B || compedibus (cο̃∗p- Bb, cump- D) BbD 8 cο̃∗perisset Rb || iusso (0 ex u corr.) L iussu D || p sequeretur (p inducto) P 9 ∗equitum B 10 itenere (e pr. in i al. m. R) PB || multum L || confossum] B confo confonsum P confusum (s m. 1) D confossis L 11 et] PD et s. line add. m. 2 ut utd. in L om. B 12 re#ferri (erasa f) P || sepulcra P || sepellirique L sepelireque Ra sebellire| (b ex p m. 1) D || praecipit PR1 14 retenebat P 15 difficilima B difficili mali D 16 pliis P quinquies decies PBD 17 consumta PD consumpta sunt R2, v )

177
illisque populis, unde iam ante per annos non multo plures deciens nouiens centena milia profligata referuntur:

quamquam extra has clades per eosdem tres annos et Asiae ciuitates plurimae oppressae sint et Syria tota uastata, Tyrus excisa, Cilicia exiuanita, Cappadocia subacta, Aegyptus addicta sit, Rhodus quoque insula ultro ad seruitutem tremefacta successerit plurimaeque subiectae Tauro prouinciae atque ipse mons Taurus diu detrectatum iugum domitus et uictus acceperit.

Et ne forte tunc quisquam opinetur uel Orientem solum Alexandri uiribus subactum uel Italiam tantummodo Romana inquietudine fatigatam: tunc etiam bellum Hagidis Spartanorum regis in Graecia, Alexandri regis Epiri in Lucania, Zopyrionis praefecti in Scythia gerebatur.

quorum Hagidis Lacedaemonius excitata et rebellante secum uniuersa Graecia cum Antipatri fortissimis copiis congressus inter magnas utrorumque strages et ipse procubuit.

Alexander autem in Italia adfectans occidentis imperium aemulans Alexandrum Magnum, post numerosa et grauia bella ibidem gesta a Bruttiis [*]( AVCTORES 1900000] uide Oros. 2, 11 6 8 § 0 ab Orosio suo more exornata (cr. 16 § 11.12); sed illa Cappadocia subacta, supra 12 § 18 de Philippo narrata, perperam huc intulit cap. 18 § 1 tnnc - § 2 Iustin. 12, 1 § 4.6-11 exceptis § 1 in Lucania, de quibus uid. Oros. 3,11 § 1 § 3 Iustin. 12, 2 § 1.12-15, cf. Oros. 3, 11 § 1 et 14 §4 ) [*]( 1 ante per] 0 cod. Portensis, Grubitz ante corr. ex p P per (et etiam pro iam) T ante LRDv 2 decies nouies PBD || quanquam Ra 3 extra R || eodem L || assiae PRa 4 obpressae PRa || siria D || ∗∗∗, tyrus P tima D 5 aegyptus ante Mera. add. m. 2 L || addicta] PRbD addita LRa 8 detråctatum P || acciperit PRa 9 tunc] LPRD nunc Fabr. h, om. edd. 1510.1642 || solũa lexandri (a prior ex ã corr.) R 10 subiactum R subactã (a in ũ m. 1) D 11 hagidis] LPaD hagydis PbR || sparthanorum PB 12 grecia R 13 zophyrionis LPR (sed y ex i corr. B) zophirionis D || schytia L scithia PR || hagidis] LD hagydis PR 14 lacedaemonios L lachedemonius PR\' lacedaemonius R2D || grecia R 15 copiis L 16 talia D 17 affectans PRD (sed aff ex eff corr. in R) 18 a bruttiis] L ambrutis P abrujtiis (a ex ã; altera litterae u linea euanuit; in marg. I abrutis B abrutus D ) [*]( v ) [*]( .12 )

178
Lucanisque superatus est corpusque eius ad sepulturam uenditum.

Zopyrion uero praefectus Ponti adunato triginta milium exercitu Scythis bellum inferre ausus et usque ad internecionem caesus funditus cum omnibus copiis suis abrasus est.

Igitur Alexander Magnus post Darii mortem Hyroanos et Mandos subegit: ubi etiam illum adhuc bello intentum Halestris siue Minothea, excita suscipiendae ab eo subolis gratia cum trecentis mulieribus procax Amazon inuenit.