Historiae Adversum Paganos

huic mortuo Samiramis uxor successit, uirum animo, habitu filium gerens, auidosque iam usu sanguinis populos, per duos et quadraginta annos caedibus gentium exercuit.

non contenta terminis mulier, quos a uiro suo tunc solo bellatore in quinquaginta annis adquisitos susceperat, Aethiopiam bello pressam, sanguine interlitam, imperio adiecit. Indis quoque bellum intulit, quo praeter illam et Alexandrum Magnum nullus intrauit.

quod eo tempore ideo crudelius grauiusque erat quam nunc est, persequi et trucidare populos in pace uiuentes, quia tunc apud illos nec foris erant ulla incendia bellorum, nec domi tanta exercitia [*]( AYCTORES § 3 Iustin. 1,1 § 9 a quo tamen aliena sunt illa dum -ictus, cf. Ruehi, Jahrb. f. Philol. Suppl. 6 p. 158 §4.5 Iustin. 1, 1 § 10; 2 § 1-3.10. 8.9 || XLII cf. Eus. 11 et Oros. 2, 3 ) [*]( 1 peccu∗dum P pecodum BD || sanguinem] PR sanguine ABDv ||. bibere] PR uiuere BDv quiuere A 2 uincitur] v uincit∗∗ P nincit ABD ui∗cit R || docuit B || nouisime B || ioroastrem P z∗oro astrem (er. i ?) R 3 ∗regem R || ad uers. eumdemque-repertorem udscr. p omisso hoc * signo in contextu; uoluisse uid. reppertorem) Bm || cumdemque B || magi.cae (8 eras.) P || ut ferunt] offerunt D 4 ob- praesum B || difflcientem B 5 2oppugnatbem Rl oppugnat.urbem R* (deinde ur in or ai. m. mut.) || urbem] orbem P2 || aagita P1R1 sagitae paRI || ictu* erasa s P ∗ictu∗ in fine crasa s R || eamiramie] R2D samerames B semiramis PR1A 6 succesit B || fllium] BDAv feminun PR (e ex q R); cave lamina corrigaa || gerans P 7 po- T. pulus D, R1 (corr. m. 1) || duos et quadragenta D duos et XL BRb duo et IL PRa 8 terminis) certe hiie B 9 in om. Ah || L PRB || adquissitos B adquesitus D 10 susciperat D || aethyopiam B [j pressam] PRaD praeeam B obpressam (ob 1 P, deinde in op mut. ead. m.) B oppressam v 11 in tullit D || quoa (corr. m. 1 ut uid.) PR quos BD || preter D 13 crudilius D || grauiusquę D 14 trutidare P n populus D || uiuentis D 15 ezercicia D)

haec, libidine ardens, sanguinem sitiens, inter incessabilia et stupra et homicidia, cum omnes quos regie arcessitos, meretricie habitos, concubitu oblectasset occideret, tandem filio flagitiose concepto impie exposito inceste cognito priuatam ignominiam publico scelere obtexit.

praecepit enim, ut inter parentes ac filios nulla delata reuerentia naturae de coniugiis adpetendis ut cuique libitum esset liberum fieret.

Anno ante urbem conditam MCLX confinem Arabiae regionem quae tunc Pentapolis uocabatur arsisse penitus igne caelesti inter alios etiam Cornelius Tacitus refert, qui sic ait:

Haud procul inde campi, quos ferunt olim uberes magnisque urbibus habitatos fulminum iactu arsisse; [*]( AVCTORES § 7.8 ignotus (§ 7 occideret: cf. Africamus p. 160, 3 sq. Routh; inceste cognito: uide Iustin. 1, 2, 10; cf. Pauly, Realencycl. SEMIRAMIS p. 966 init.) 8 confinem Arab. reg. Tacitus hist. 5,6 9 Peutapolis Sapient. 10, 6 10 Cornelias Tacitus] hist. 5, 7 ) [*]( EXPILATOEES 8 ante— MCLX .. 9 arsisse.. p. 46, 1 Sodoma compilauit Seuerus chron. p. 452 11 olim uberes, 46, 5 igne caelesti, 7 exustis, 8 peccatorum noxa, 12 in conf. — Pal., 13 quinque ciu., 46, 11 aeterna, 13 cineris adhibuit Isidorus Orig. 14, 3, 24 ) [*]( 1 capeditAtum D || sauguinẽq. | (q. in fine pag. al. m. add.) R || siciens D || inter incessabilia] inter conuiuia incessabilia (in s. s. m. 1e) G q. e. mera interpolatio 2 et stapra] B et strupa D ∗∗stupra sed non et eraso P stupra R || omicidia D || regiae (a erasaP) PRB 8 arceeitos B arcesitus D || meretriciae PBBD || habetus D || concupitu PB1 || oblectasait D 4 ltandem (t al. m. add. ?) R || filios B || fiagiciose D || conceptos B || impiae sed a erasa PB || expositos B || incesto R\'B || cognit∗o (erasa i) P 5 ∗∗priuatam (erasae pp) P || publeco D || praecipit D 6 filius D || dilata B 7 coNiugiis (N al.; o al. ex ũ) R || appetendis PB apedendis D || cuique] B\'BDh cui PB1 || libetum D || fierit D 8 a. a. u. c.] correxi ante annos urbis conditae (conditi D) PBBDv || m CLX B •I• CLX P I OLX. R mille centum sexagenta D 9 que D || pentabolis D || uocabatur (o in ras. ex a corr.) P || arsisse penitus (sse p in ras. aZ. m.) R || paenitus PB II igni B || caeleste D 10 alius D || reffert B || aic] sit D || haut PBD Aut R1 11 ad uers. olim-12 fnl adscr. h. (ad uberes pertinens?) Bm || uberis D 12 urbibus] PR\'B urbebus D uiribus P1R1 || habitos B habetatos D || ictu B et post ras. P )

et cum hoc loco nihil de incensis propter peccata hominum ciuitatibus quasi ignarus expresserit, paulo post uelut oblitus consilii subicit et dicit:

Ego sicut inclitas quondam urbes igne caelesti flagrasse concesserim, ita halitu lacus infici terram et corrumpi reor.

quo dicto inuitus licet de exustis urbibus, quae procul dubio peccatorum noxa conflagrauerunt, et scisse se et concessisse confessus palam prodidit non sibi cognitionis fidem defuisse sed exprimendae fidei uoluntatem. quod nunc a me plenius proferetur.

In confinio Arabiae et Palaestinae, qua dimissi altrinsecus montes subiectis campis excipiuntur, quinque ciuitates fuere [*]( AVCTORES § 6-10 Genesis (18.) 19 et ignotus ) [*]( 1 sed (d ex t corr.) P et Taciti codex || specię Pa ∗∗speci∗e ή| pone i erasa a; fi m. 2 add. R speciae D || solidi C fort. ex corr. add.) PR soledam D 2 frugiaferam Bl fructiferam Bm || perdedisse D 3 quasi (i m. 2 add.) R 4 expraeserit B || uelad B || consilii∗ (s ut vide er.) B consiliae D || subicit] D citsubie∗∗∗ (cit m. 2) P subiecit (corr. 2) B subiecit B 5 inclitas (cl ab al. m. retractatae ut a d clarius distinguerentur; in marg. f incensas m. 2) R inditas PBDA indicas Taciti codex || condam D || urbis D || igni B || celeste D 6 concez serim P concesserem D consenserim B || alitus B || infici prima i in ras. P imfici B 7 corumpereor P || inuitus licet tus licet in ras.) P || exusti∗s P 8 conflagrauerant B 9 scisse se et concessisse] scissepe et D scisse B || confessus] confusus D conr fesaum B || prudidit (tertia littera periit lacuna; fuisse u uid.) D 10 non] et non B || cog∗∗∗nitionis (g in ras.) P cognicionis D || 8& P1 se (com. cum sqq.) B* || experimendae B pnmendae (corr. m. 2) P expri deprimendę (eras. i et 8. s. 0 2, deinde 8. 8. expri; ę 2 ex e) R 11 a me nunc BDh || proferitur D 12 palestinae PBBD || quo B || dimissi] Av dimisi# (in fine s erasa) P dimissis BB (s fin. in ras. al. m. in B) demissea D || altrissecua B 13 montes] PR1Av montibus R2B montebus D || subiectis campis R || •u• B || ciuitatis D )

sed Segor ex his parua, illae amplae et magnae, quippe quibus et soli fecunditas suberat et Iordanes fluuius, per plana diffusus ac peropportune diuisus, augmentis ubertatis inpendebatur.

huic uniuersae regioni, bonis male utenti, abundantia rerum causa malorum fuit. ex abundantia enim luxuria, ex luxuria foedae libidines adoleuere, adeo ut masculi in masculos operantes turpitudinem ne consideratis quidem locis condicionibus aetatibusque proruerent.

itaque iratus Deus pluit super hanc terram ignem et sulphur totamque regionem cum populis atque urbibus exustam, testem iudicii sui futuram, aeterna perditione damnauit,

ut nunc quoque adpareat quidem forma regionis sed inueniatur regio cineris, mediamque conuallem, quam Iordanes inrigauerat, nunc mare superfusum tegat.

tantumque [*]( AVCTORES 1 Sodoma-Segor cf. Genesis 14, 2.8, Africanus ap. Sync. p. 188 Bonn § 8 fort. Sapient. 10, 7.8 9 pluit -10 urbibus Genesis 19, 24 13 mediamque —14 mare Genesis 14, 3 ) [*]( 1 gumurra B gomurra D II adame P adamae R || seboin B || n secor sed secor D 2 fecuditas P faecunditas B \'3 lordanes P iordanis R\'BDv II defusus B || peropportune] sh per oportuna PRB peroportuna D 4 impendebatur R2D || unUuersae R 5 regione D || habnndantia B ∗∗bundantia (corr m. 2) P * abundantia (eras. a) R 6 habundantia B II luxoria PRlD luxoriae B || ex luxoria PRlD to om. B II foede libidinis D 7 mascoli in mascolus D \' 8 turpi dinem (tu al.) R || nec R2BD || considerantis D || conditionibus, R II aetatu*busque P 9 proruerint Rl II iratus est B II pluuit B 10 sulpor P II adque PaB 11 aeterna (a fin. ex e corr.) P || perdicione D 12 dampnauit RB (sed p er. in R) II appareat PRB 13 post regio cineris aut post damnauit (ut Paris. 4878 8. XIII) aut post tegat (ut Xt) addunt haec: illic (illicque X,) poma uirentia et formatos (-tl X,) Quarum racemos (-mi X1 -mus X1), ut (om. X1) edentibus (s. 8. al edendi m. 1 aut 2 G) gignant (generent G generat X1) cupiditatem, si carpas, fatiscunt (facescunt XI) in cinerem fumumque excitant quasi adhuc (om. XaZ) ardeant interpolata ex Hegesippo 4, 18 S, uelut GX1 (hic in marg.) X,, et Z II cyneris B || lordanes P iordanis RBDv 14 inrigauerat] BD irrigauerat R* mruguerat (corr. m. i) P inriguerat R1 II tegat (t prior in ras.) P. )

Itaque nunc si placet hi, qui in Christum, quem nos iudicem saeculorum ostendimus, quantum in ipsis est sputa coniciunt, inter Sodomam et Romam discernant causas et conferant poenas; quae a me uel maxime ob hoc retractandae non sunt, quia omnibus notae sunt.

et tamen quam libenter sententias eorum acciperem, si illi fideliter ita ut sentiunt faterentur.

quamquam quia de temporibus Christianis rari et hoc in angulis murmurent, non usque adeo moleste accipiendum putem, cum totius populi Romani consona uoce parique iudicio sensus ac sermo sit cognitus.

adeo autem paruo quodam et leui motu haesitasse erga se parumper consuetudinem uoluptatum indubitatissime contestatus est, ut libere conclamaret, Si [*]( AVCTORES § 4 cf. Oros. 1, 21 § 17 ) [*]( 1 potatur D || diuine D || indignationi B || accesum B 2 p~prot (p s. 8. al.) B || ille D || utentis D || fractibus Bx || misericordiarum] ? (I, teste h, Ys) h miseriaram P2R1BA meseriaram D miseriam P1R1 3 nutrimento PR || fecerant D || ipsa om. B 4 quae] q: D || eiaitatis (alt. t ex s statim corr. m. 1) D 5 oppressa] PB obpnesa B opressa D || dampnationem BR (sed p er. in R) damnadonem D || communi in cam omni corr. m. 2 B 6 aspectui P2RaD upectum Pl aspecta BbB (i eras. in R) Sequentia continuantur non inchoato uersu novo in PRBD 7 hi] RD hii PBA 9 pęnas D 10 maximae D II non om. m. 1 sed eadem add. P 11 note (e in ę m. 2) B 12 acceperem P*BD acciperim (ci in ce al. m.) R II ille D || ∗∗ita PR 13 quen∗quã (n ex m) B || quia] quis (erosa a non d) P quid R1BDA quicquid R2 quod EmZh || de om. B 14 murmorent D murmurant q (uelut 0) II molestae D || accipiendum (e ex u statim corr. m. 1) D || putem in putemus corr. m. 2 R 15 tocius D || mani P || idicio B 16 par∗uo (t eras.) P 17 hesitaese (-sse̢ R1) PB1 || uoloptatum] AGv aoluntatum PRBD || indubitantis- sine B 18 conteet.atus ό (corr. m. 1) P II receperet B )