Historiae Adversum Paganos

ipsi autem proposito insistentes expugnant fraude Messenios, uictos seruitio premunt. at illi, diu cruentam dominationem inter uerbera et uincla perpessi, iugum excutiunt, arma sumunt, bellum instaurant. Lacedaemonii Tyrreum, Atheniensem poetam, ducem proelio legunt.

qui tribus conflictibus fusi, amissum exercitum uocata in libertatem seruorum manu suppleuerunt.

sed cum sic quoque desistendum certamine propter metum periculi arbitrarentur, Tyrrei poetae et ducis conposito carmine et pro contione recitato rursus accensi mox in certamen ruunt; tanta autem ui animorum concursum est, ut raro umquam cruentius proelium exarserit; ad postremum tamen uictoria Lacedaemoniorum fuit. tertio Messenii

reparauere certamen, nec Lacedaemoniis mora, multas in auxilium [*]( AVCTORES § 6 expngnant— § 8 Iustin. 3, 5 § 9 Iustin. 3, 6 {ilia Athenienses uero—parant fieiane ex Iustin. 3, 6 § 3—4 ?) 1 selectas В electos В || suplementam L supplenmentam I) 2 miliciae В || spartbam Pit || promiscuos (os in m vi, nid. corr.) L promiscuu* (fuit -cuus) P promis »cuos (er. s) JR 3 feeminarum В || coneubitii* (fuit -tus) P concupituB D || permissero В || infami\' (s s. s. m. 2) P 4 utilis (s in ras. add. m. 2) P ta utili В inutili В || ineistentis D || expognant D 5 messenios В messanios В || uictus seruicio D || praemunt В \\\\ ad 1> || cruentam diu v 6 uincla] LP uincla В uincula В uincola В \\\\ perpesi В 7 lacedemonii PBB lacedomoni В || tyrreum] PRB tyrrbeum L turreum В Tyr- taeum corr. v 8 atheniensem poetam] LPBBB (en alterum s. lin. add. m. 2 in B) p. a. d 9 amisum В || libértate L 10 dissis- tendura В || certamen» (fuit -mine) P certamini Jî certamene В 11 propter metim (er me in ras. m. 2) P \\\\ pericoli В \\\\ arbitrentur JR* || tyrrei] LPBbBB tyrei Л* Tyrtaei corr. v \\\\ poete В 12 compo- site PB II recitatu В 13 certamine В || tanta autem] LPBBB tantaque v 14 crucientius В || exarsit В || postremii* P 15 uic- toria» L || lacedemoniorum PBB || tercio В \\\\ messeni BB messe*nii M (n ex m; i alt fort. al. m) В 16 repauere Jî reparauire В || lace- demoniis B*BB lacedemonii PR1)

nec Lacedaemonii quieuere: nam ipsi in Messenios occupati Peloponnenses inmiserunt, qui Athenienses proelio exciperent. Athenienses autem, missa in Aegyptum parua classe inpares uiribus, nauali congressu facile uincuntur. dehinc recepta classe, aucti etiam militum robore, uictores in proelium uocant.

Lacedaemonii quoque omissis Messeniis in Athenienses arma conuertunt. diu uariae et graues pugnae et anceps uictoriae status ac postremum pendente euentu utrimque discessum est.

Sciendum tamen est maxime, ipsam esse Spartam quam et LacedaemonamLacedaemouam ciuitatem, atque inde Lacedaemonios Spartanos dici.

Igitur inde reuocati Lacedaemonii ad Messeniorum bellum, ne medium tempus otiosum Atheniensibus relinquerent, cum Thebanis [*]( AVCT0RES § 10 et § 11 Iustin. 3, 6 § 5—9 § 13-§ 15 Iustin. 3, 6 § 10-15 expilatohes 11 ipsam—12 dici exscripsit Isidorus Orig. 15,1, 47 1 tupias D || utriusque В || uero (ue ex uo corr. m. 2) P || lace- na demonios PBB lae • edemonioa D 2 intentos It infestos В || aggîedi (ex adgr. fort.) В || lacederaonii PB lacedemom\' В 3 quc- nere D || occupati (fuit -tis) P || meseneos D || peloponnenses В (sed a n prima er.) peloponenses (-sis D) BD peloponenses P 4 immiserunt D || atheniensis LI) || ezceperent BD \\\\ a*thenienses It atheniensis D 5 misa В missi L || egyptum D || clase D 6 congresa ь 8 II deine (h s. s. m. 2) P \\\\ clase В 7 militum от. В \\\\ robure В \\\\ uictoris D II proelio D || lacedemonii PRB 8 omisis В \\\\ messenis D || atheniensis D 9 grauis D \\\\ uicturiae D \\\\ ac] LPBD cf. 2, 9 § 10 ad BZh Iustini codices || postremo D 10 euentum P* 11 maximae D \\\\ spartham PB partam В || quam от. St || lacedae- monam] L lacedemonam PB laceda«monii D lacedemoniam B3 Lace- daemoniam v 12 ciuitatem] LPBBD3Z ciuitatem dicunt v t adque» (in eras. ?) P adque В \\\\ lacedemonios PBB3 lacedemoniue D || sparthanos PB spartanus D pártanos В 13 laced monii PBB II ad от. BD || meseniorum В || bello В 14 ociosum D \\\\ ъ thepanis (corr. т. 2) P )

tantus furor Spartanorum erat, ut duobus bellis inpliciti suscipere tertium non recusarent, dummodo inimicis suis hostes adquirerent.

Athenienses tanta bellorum tempestate permoti duo duces deligunt Periclen spectatae uirtutis uirum et Sophoclen scriptorem tragoediarum: qui diuiso exercitu et Spartanorum fines late populati sunt et multas Asiae ciuitates Atheniensium imperio adiecerunt.

hinc porro per annos quinquaginta incerta semper uictoria terra marique pugnatum est, donec Spartani, et opibus inminutis et fide profligata, sociis quoque probro fuere.