Historiae Adversum Paganos

cuius in longo spatium tenet milia passuum CCXXX, in lato milia LXXX. haec habet ab oriente et borea Tyrrhenicum mare quod spectat ad portum urbis Romae, ab occasu mare Sardum, ab Africo insulas Baleares longe positas, a meridie Numidicum sinum, a septentrione ut dixi Corsicam. [*]( EXPILATORES. 3 Sardinia — 4 diuiduntur excerpsit Isidorus Orig. 14, 6, 42, ex Orosio et Isidoro laudat Dicuil 8, 17 ) [*]( 1 hadriaticum] PBBD adr. 8 || haec |diuidit inter auromenitanos sicilię I (fort. usque ad britios) in ras. m. 1 8 || tauromitanoe B || syciliae B 2 bruttios italiae] nobilis italiae britios 9 || brntdias D 8 sardinia-4 ex quibus] his finibus sicut supra demonstrauimus sicilia continetur. Insula 8 || insulae PRB insolae D insula h || fretu] PRB (cf. tamen § 94 et 100), freto DA || xx milium 3 || miliam P* 4 xx] PBB uiginti DA || meridiae P*D 5 numediam B || caralitanus D || contra- 6 uersus] quae sardinia parua freto spatio milium uiginti a corsica diuiditur (quam corsica eras.) quam corsicam a septemtrione uersus 8 || septrionem B* septemtrionem PB 6 ulbiensis PBl ulbinenses 8 || in longo spatium] spatia in longo 8 || spacium D 7 tenent 8 || milia] M B || pasnum B om. 8 || CCXXX] PbRCaB dncenta triginta (-enta D) DA CCLXXX Pa CCCXXX BCb || lato] BA latum PBD || milia txxx] PbKMFB milia CCLXXX R\', P* (CC eras. in P) · MCCLXXX · B milia ducenta octoginta A milia centum octoagenta h D milia ocxxx R\'T; cf. Partsch p. 45 sqq. || haec om. B || abet P 8 a post et add. BDv, om. PRAB || bo.rea (a ex o 2) R II tyrrhenicum] B* tyrhenicum B1 tyrrenicum PBD tyrennicum 8 Tyrrhenum v || exspectat 8 9 orbis Bl aeternae urbis 8 || ad occasũ Ra II affrico B a.frico (f eras.) B || insolas D 10 naleares PBl balleares D || longo PB || possitas B posetas D || meridiae D numedicum B nimidicum (v m. 1) D || a septemtrione PJRS a circione et a septentrione B 11 nt dixi corsicam] corsicam insulam 8 )

CORSICA INSVLA. multis promunturiis angulosa est. haec habet ab oriente Tyrrhenicum mare et portum Vrbis, a meridie Sardiniam, ab occasu insulas Baleares, a circio et septentrione Ligusticum sinum. tenet autem in longo milia passuum CLX, in lato milia xxvi.

INSVLAE BALEARES duae sunt, maior et minor, quibus insunt bina oppida, maior Tarraconam Hispaniae ciuitatem, minor Barcilonam septentrionem uersus contra se habent. maiori subiacet insula Ebusos. deinde ab oriente Sardiniam, ab aquilone [*]( EXPILATORES 1 Corsica-est compUauit Isidorus Orig. 14, 6,42 5 in lato—XXVI] \'Corsicae latitudinem in Orosii libro primo per XXXVI (ric) mil. passuum dilatari legimus\' DicuU 8, 17 6 Insulae-minor fortasse adhibuit Isidorus Orig. 14, 6, 44; sic maior et minor, non et maior et minor RM (S non inspeetus) ) [*]( 1 insula corsica ® || insola D || promnnturiis] PR\'DA promuntoriia B promontoriis R2R vncpromuntoriis L promontoriis (vnc m. rec.) M || hangulusa D 2 abet (h m. 1) PD || tyrrhenicum] B tyrrenicum r P A tyrennicum (r 8. a 2; n et ic eras.) B tyrrenum sh || portfis (us inū eorr. 1 ut uid. m.) P || urbis] aeternae urbis romae 8 || meridiae D 3 insolas D || baleares] R2BDB ualeares PR1; baleares longe positas cum s (ex § 102) interpolauit h || a cirtio (a cir in ras. m. 2) R a circione B || eta B || septemtrione PRB 4 legusticum B || autem om. 8 || milia] k B || passuum om. 8 || CLX] centum sexaginta DA numero CLX B 5 in] et in D || latum 8 || milia xxvi] PRB Μ·ΧΧVΙ· B milia uiginti sex DA; XXXVI mil. Dicuii; cf. Partsch p. 45 sqq. 6 insulaṣ̊ sunt baleares duas (corr. 2 m.) B U naleares PR1 || minor... (1 aut 2 litt. eras.) P 7 tarraconam] PD terraconam RBA tarracona 8 || cinitas B 8 barcilonam] PR barchylonam (-il- A) BtA barcillonam Вm barchinlonam D barcilona 8 || in ante sept. add. R* (s. 8.), BDfh, L add. B, om. PR1A || septemtrionem PR septentrione BD septemtrione B || habent] PRBD habet υ || maiores insulas bosos B || lomari B 9 insulQ A insula (a in ras. ex Q ut uid.) R insola D || ebusos] P busos R\'A ebusus B\'BD || ṣạṛ|sardiniam P )

Hae sunt insulae ab Hellesponto usque ad oceanum per totum Magnum pelagus constitutae, quae et cultu et memoria magis celebres habentur.

Percensui breuiter ut potui prouincias et insulas orbis uniuersi. nunc locales gentium singularum miserias, sicut ab initio incessabiliter exstiterunt et qualiter quibusque exortae sunt, in quantum suffecero proferam.

Cum post fabricam ornatumque mundi huius homo, quem rectum atque inmaculatum fecerat Deus, ac perinde humanum genus libidinibus deprauatum peccatis obsorduisset, [*]( AVCTORES § 1-3 (§3 ueracisBimi scriptores)] Oenesis 6-8, alii S. S. libri, ecclesiae doctores ) [*]( EXPILATORES 3 insulae-4 constitutae. compilauit Isidorus Orig. 14, 6, 14 6 porcensui — 9 proferam] Et quoniam uninersa terrarum orbis spatia uel insularum descripsimus, nunc ad maiorem demonstrationis structionem, in quantum uigilantia nostra inuestigare potuit, demonstrabo, ex aeterna urbe Roma initium sumens, quae caput est orbis et domina senatus B fol. 258 ) [*]( 1 gallicus (us m ũ corr.) P || meridiae D || et africo] africae 8 || affrico BD *frico (a 8. 8. m. 2) B || mauretanicum] PD mauritAnicum (i prior in ras. ex e 2, A ex i corr.; supra A rasura) B mauritanicum B mauritaniam cui B || pylagus B pelacus D 2 hiberioum] PRDB hybericum B || pylagus B pelacus D om. B || spectant] PBBD; spectat h 8 haec D || nunt P || insolae D || ab om. i || hellis ponto D ellisponto a ellesponto M 4 pylagus B pe∗∗|lagus (eras. haud dubie la) 8 || et conatitutae] de famosis 8 || Qulto (o ex u tn. 1) D || memoria P et memoriamI D || memoria magis] magnitudine B 6 cęlebres o. rae. B 6-9 de B uide supra || insolas D || urbis D || uniuersi (i fan. in ras., ex is ut uid.) P 7 gencium D || singularum] PR1A ł insularum s. s. m. 2 B insularumque (-ae D) BD || misserias B meserias D || si|cut Pl sic| ∗ut P2 8 inicio D II exstiterunt] B et ante ras. B extiterunt PD || et om. B || ante quibusque s. scr. ab hominibus m. 2 R || exorte D 9 sunt om. B || suffecero (, eras.) P sufficero R1B 10 ornatum quae D || huius mundi B 11 atque] et B t adque (t m. 2) P || in macolatum D immaculatum B2 || ac] hac D )