Octavius

Theophrastus etiam uariat, alias mundo, alias menti diuinae tribuens principatum. Zenon et Chrysippus et Cleanthes sunt et ipsi multiformes, sed ad unitatem prouidentiae omnes reuoluuntur. Cleanthes enim mentem, modo animum, modo aethera, plerumque rationem deum disseruit. Zenon, eiusdem magister, naturalem legem atque diuinam et aethera interim interdumque rationem uult omnium esse principium; idem interpretando Iunonem aera, Iouem caelum, Neptunum mare, ignem esse Vulcanum et ceteros similiter uulgi deos elementa esse monstrando publicum arguit grauiter et reuincit errorem.

eadem fere Chrysippus: uim diuinam, rationalem naturam et mundum interim et fatalem necessitatem deum credit Zenonemque interpretatione physiologica in Hesiodi, Homeri Orpheique carminibus imitatur.

Babylonio etiam Diogeni disciplina est exponendi et disserendi, louis partum et ortum Mineruae et hoc genus cetera rerum uocabula esse, non deorum.

nam Socraticus Xenophon formam dei ueri negat uideri posse et ideo quaeri non oportere, Ariston Stoicus conprehendi omnino non posse: uterque maiestatem Dei intellegendi desperatione senserunt.

Platoni apertior de deo et rebus ipsis et nominibus oratio est et quae tota esset caelestis, nisi persuasionis ciuilis nonnumquam admixtione sordesceret. Platoni itaque in Timaeo deus est ipso suo nomine mundi parens, artifex animae, caelestium terrenorumque fabricator, quem et inuenire [*]( 1 Theophrastus etiam Vahlen: theofrastus et P \\I uariat - principaturn] hic om. P, cf. ad p. 26, 19 2 crysippus Pr, item infra 4 mentem Pr : mundum Dauutitis: ipse malim mundum modo (uel mentem modo), modo animum; cf. Cic. I. c. § 37: Cleanthes autem.. tum ipsum mundum deum dicit esse, tum totius naturae menti atque animo tribuit hoc nomen, tum ultimum et altissimum.. ardorem, qui aether nominetur, certissimum deum iudicat 5 disserit Dauisius recte, utuidetur ; nam praesentia praeter § 4 (de Thalete) et antecedunt et sequuntur 11 uim enim diuinam Vonck L. L. p. 56 13 physiologica Bursian: physoesogiae P corr. in phylologiae, physiologiae r II aesiodi homeri orfeiquo P 14 disciplina eadem est eiponenti et disserenti malim 15 cetera Rigaltius: ceterarum Pr 16 nam P: fort. iam II xenofon P 17 aristo stonicus P, Aristo stoicus r, Aristo Chius Gelenius; nos formam Ariston ex leui codicis corruptela restituimus 18 compraehendi Pr Jj magistatem P 20 et hominibus Meursius, at u. Davis. II fort. est, quae (sine et) 22 ipso suo Pcorr. ex ipsuo; ipso Vrsinus )

eadem fere sunt ista, quae nostra sunt: nam et Deum nouimus et parentem omnium dicimus et numquam publice nisi interrogati praedicamus.