Divinarum Institutionum
Lactantius
Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.
idcirco hanc praesentem dedit, ut illam ueram et perpetuam aut uitiis amittamus aut uirtute mereamur. in hac corporali non est summum bonum, quoniam sicut necessitate diuina nobis data est, ita rursus diuina necessitate soluetur: ita quod finem habet, summum bonum non habet.
in illa uero spiritali, quam per nos ipsi adquirimus. summum bonum continetur, quia nec malum potest habere nec finem. cui rei argumentum natura et ratio corporis praebet.
cetera namque animalia in humum uergunt, quia terrena sunt, nec capiunt immortalitatem, quae de caelo est, homo autem rectus in caelum spectat, quia proposita est illi immortalitas, nec tamen uenit, nisi tribuatur homini a deo: nam nihil interesset inter iustum et iniustum, siquidem omnis homo natus immortalis fieret. ergo immortalitas non sequella naturae, sed merces praemiumque uirtutis est.
denique homo non statim quam natus est rectus ingreditur, sed quadrupes primo, quia ratio corporis et huius praesentis uitae communis est nobis cum mutis animalibus: post deinde confirmatis uiribus erigitur et lingua eius in eloquium soluitur et mutum animal esse desinit.
quae ratio docet mortalem nasci hominem, postea uero inmortalem fieri, cum coeperit ex deo uiuere id est iustitiam sequi, quae continetur in dei cultu, cum excitauerit hominem deus ad aspectum caeli ac sui. quod tum fit, cum homo caelesti lauacro purificatus exponit infantiam cum omni labe uitae prioris et incremento diuini uigoris accepto fit homo perfectus ac plenus.
ergo quia uirtutem proposuit homini deus, licet [*](AUCTORES 23—26] cf. I Cor. 13,11; Eph.4,13 (Et; α̌νδρα τέλειον). ) [*](BHSPJ 2 uirtute**mereamur (me er.) B 4 est data H rursum BSP 5 soluitur S 8 cuius codd. recent. et edd. et ratio] e* (t er.) ratio et natura B praebet corporis S 9 humuwergunt Cx et W m. 2) P 11 caelo* (m er.) H 12 malim euenit 13 clset1 inter (signa traiectionis et t add. m. 2 ?) B, esset SP omnis homo natus om. P 14 mortalis P sequela (1 s. 1. er.) H, sequela S, sequella (exp. m. 3 ?) P 16 quam] quo* (d er.) H, quanrdo1 ex quam P3 19 animalesjse pI, animalesseij** P1 24 deponit Heumannus, sed cf. pag. 261, 7 exposito 25 perf*ectus P )