Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

uerum non est desperandum, fortasse non canimus surdis. nec enim tam in malo statu res est, ut desint sanae mentes, quibus et ueritas placeat et monstratum [*](AUCTORES 16] Verg. Buc. X 8. ) [*](BRHSPV] 1 uitam] uitam dirigere B 2 iucemque B3 inuocare Bt, in ras. corr. B3, reuocari H post reuocare s. I. non ualemus R1 saluti* (s er.) H saluti suae repugnant] salutis uere pugnant V 3 confortabimus B, sed uox frequens illa aetate (cf. locos Vtdgatae ap. Roenschium, Itala u. Vulg. pag. 185) ab interpolatore inducta uidetur non om. P 4 fida H mutant -- attigerunt om. P 5 adierunt B, attigerlunt H7, atti*gerunt (n er.) S, adtingerunt V in hoc et Heumannus in om. V 7 uanitate Y moderatione B\', in ras. corr. B5 8 currentium] curuantur Bl, in ras. corr. B3, currentium mella sunt haec uenena (uenenum S) tegentia (agelltia S) RS; malim decurrentium conl. VI21, 4; IV18,12 9 coniungere] fungere V 10 efficere B1 (corr.Bs)S scientia H non om. S 11 religioni (i fin. ex e m. 2) R 12 uerba si is — sapientior eicit Heumannus in om. edd. instructior] strictior P in] et in edd. 13 sapientior] stientior sic H etiamsi] quamsi B prodeerit B 14 se i om. P conscientia H gaudebit P ueritates PY se om. V O 15 rest Sl* iocunditate H, iuconditate (0 ex u m.2?) P, iuconditate (corr. m. 2) V 16 iiie+rum (iuj m. 3) B nuncanimus HV 17 post statu 1 uel 2 litt. eras. H est] est aut plus inpuris (imp- S) spiritibus quam sancto licet RS 18 et (ante ueritas) om. B )

401
sibi rectum iter et uideant et sequantur.

circumlinatur modo poculum caelesti melle sapientiae, ut possint ab inprudentibus amara remedia sine offensione potari, dum inliciens prima dulcedo acerbitatem saporis asperi sub praetexto suauitatis occultat.

nam haec in primis causa est cur aput sapientes et doctos et principes huius saeculi scriptura sancta fide careat, quod prophetae communi ac simplici sermone ut ad populum sunt locuti.

contemnuntur itaque ab iis qui nihil audire uel legere nisi expolitum ac disertum uolunt nec quicquam haerere animis eorum potest nisi quod aures blandiore sono mulcet, illa uero quae sordida uidentur, anilia. inepta uulgaria existimantur.

adeo nihil uerum putant nisi quod auditu suaue est, nihil credibile nisi quod potest incutere uoluptatem: nemo rem ueritate ponderat, sed ornatu.

non credunt ergo diuinis, quia fuco carent, sed ne illis quidem qui ea interpretantur, quia sunt et ipsi aut omnino rudes aut certe parum docti. nam ut plane sint eloquentes, perraro contingit: cuius rei causa in aperto est.

eloquentia enim saeculo seruit, populo se iactare et in rebus malis placere gestit, siquidem ueritatem saepius expugnare conatur, ut uim suam monstret: opes expetit, honores concupiscit, summum denique gradum dignitatis exposcit. [*](AUCTORES 1-4] cf. Lucr. I 936 ss. ) [*](BRHSPVJ 1 rectum] regnum R\' hter (u er.) B, iter del. R1 iter et] iret H circumliuiatur B, circumlinrilatur S1 2 pabulum B caeleste B, caelestis H, caelestirsl 82 sapientiae melle caelesti P 3 amara remedia] amare media P otfeusione] ulla offensione R potari] amputari B 4 aceruitatem BI V I, corr. B2 V\'l, aceruitate H asperi] aspensa H, om. P surblpraetexrtol (b et to m. 2) P pra*textu (u ex o m. 2 ?) S suauitatis C-is ex -es m. 2) R occultae Bl, corr. B3 6 principis P 7 ut om. BP 8 coutempnentur V itaque] neque R iis edd., his C 9 eicultum B dissertum Bar (pr. s er.) P, disrglertum V2, desertum H inhaerere C-her- RH) RHV in animis H 10 blandiori RH mulget R\', mulcent P 11 uideantur H inhia, in mg. anilia m. 1 ?, V 12 ideo P ueri H auditus uane V credibile] credibile est B 13 rem] se S ueritate ( m. 2?) P 15 fuco (f in ras. ex s ? nI. 3) B ea, B3, eam RP 16 et] aut R aut ante omnino] et R docti nam] doctrinam Rt, s. I. eonsecuti add. R1 17 contigit RP 18 est eloquentia. eloquentia S 2n conatur] uideatur H 21 denique] eque B gradum] gaudium P ) [*]( XVIIII. Lact. 1. ) [*]( 26 )

402

ergo haec quasi humilia despicit, arcana tamquam contraria sibi fugit, quippe quae publico gaudeat et multitudinem celebritatemque desideret: