Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

Consummato igitur mundo animalia uarii generis, dissimilibus formis, et magna et minora uti fierent imperauit. et facta sunt bina. id est diuersi sexus singula, ex quorum fetibus [*](EPITOME 23 -147, 1] c. 22, 2 terram — animalibus. ) [*](B(G)RpHPV] 1 m calore] incolare H calore[m] C quos] quod JB.P, quo[d] C 2 umores P, humori⌜s⌝ V2 f⌜o⌝uerit H2 3 co⌊rporari⌋V2 ignis B 5 tamen ont. P adfligere BF, nd[f](li)gere[m] C 6 pro usu earum rerum hoc [sua.rum rermn] G 8 adeo BV, adeos JP, adο̃/ F\' sunt prima B 9 crediderint (alt. i ros. ex u) V 10 animantibus B est et H 13 in est datus desinit codicis G pag. 34 (117) 14 quia] o -quoniam H sursum (b w. 3) B 16 quod elementum est utuntur cor- =D porale B 17 immobilis (n M. 3) J?, mollis P 18 suscipiunt Vac 19 ab oHt. H his] an iis ? 20 quomodo deua] quomod sic H princip⌜alia P2 21 liquauerit P 23 consumpto P uariis (s ex i Mt. 1 ?) B 24 ut BR )

147

et aer et terra et maria conpleta sunt, deditque his omnibus generatim deus alimenta de terra., ut usui esse homini possent, alia nimirum ad cibos, alia uero ad uestitum, quae autem magnarum sunt uirium, ut in excolenda terra iuuarent; unde sunt dicta iumenta.

ita rebus omnibus mirabili discriptione compositis regnum sibi aeternum parare constituit et innumerabiles animas procreare, quibus inmortalitatem daret.

tum fecit sibi ipse simulacrum sensibile atque intellegens id est ad imaginis suae formam, qua nihil potest esse perfectius: hominem figurauit ex limo terrae; unde homo nuncupatus est, quod sit fictus ex humo.

denique Plato humanam formam θεοειδῆ esse ait, et Sibylla quae dicit:

είϰών ὲστ\' ᾰνθρωπος ἐμὴ λόγον ὀρθὸν ἔχουσα
.

de hac hominis fictione poetae quoque quamuis corrupte, tamen non aliter tradiderunt: namque hominem de luto a Prometheo factum esse dixerunt. res eos non fefellit, sed nomen artificis.

nullas enim iitteras ueritatis attigerant, sed quae prophetarum [*](EPITOME 6-10] c. 22, 2 tum — figuratum 16 s. (Prometheo)] c. 20, 12. ) [*](AUCTORES 2-4] cf. Cic. de legg. 18, 25 (pecudes - procreatas). ss. ad - formam] cf. Gen. 1,27. 11] de rep. 501 B (θεοειδές). 13] VIII 402. ) [*](EXPILATORES 3-5] Isidor. orig. XII 1, 7. 10 s. unde-humo] Isidor. orig. XI 1,4; de differ. rer. XVII 47: rationem autem humani corporis singulorumque membrorum differentiam Lactantius siue plerique auctorum ita definierunt dicentes: homo dictus est ab humo. (Isidor. hunc potius locum quam illum qui est in libro de ira diu. c. 10, 43 spectare uidetur.) ) [*](BRpHPV] 2 deus OM. P elementa F hominibus RV edd. homini esse H 3 uestitutu (ṭụ̃ in ras. Mt. 2) sic F 4 ⌜ut⌝ P2 iubarent H Mnd,t!, V2 5 omnibus rebus P descriptione BHV, discretione R 6 patrare B et] eo B 7 procreari H inmortaJita\'te (⌜ta⌝ et add. Mt. 2) F dedit V 8 ipse sibi H 9 perfecttus B1? 10 e Rest OM. B 11 factus HP1 (corr. P3) humo] limo F 12 OsoEtof; edd., theoiden JBF, ΑθЄOIAHN R, theonid? H, theo i den P esse ait] adserit B 13 HKON- ΔΙCΙΑΝθΡΠΟCЄMЄ AOrONOPeONeKOrCA J3, ΙΚΩΝЄCI ANePQMOC £MHx AOrONOPeON €KOrCA J!, icon est imtroposem elogonor tonyeusan 77, IKNЄCI ANTPQnoC €MH AOrON . OP eON eXorCA P, ЄΙΚΩΝЄΠΛΜ epQnoC CM//HAO rONOP//0 ONeXOrCA V interpretationes lat. in R et P 14 Snctione H quo*que (d er.) H corrutpjte P2? 16 fictum R, recte ? ⌜eos⌝ V2 ) [*]( 10* )

148

uaticinio tradita in sacrario dei continebantur, ea de fabulis et obscura opinione collecta et depraua-ta, ut ueritas a uulgo solet uariis sermonibus dissipata corrumpi nullo non addente aliquid ad id quod audierat, carminibus suis conprehenderunt. et hoc quidem inepte, quod tam mirabile tamque diuinum opificium homini dederunt.

quid enim opus fuit hominem de luto fingi, cum posset eadem ratione generari qua ipse Prometheus ex Iapeto natus est? qui si fuit homo, generare hominem potuit, facere non potuit: de diis autem illum non fuisse poena eius in Caucaso monte declarat.