Epitome Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

illi autem quia nec dii sunt nec a deo docti, sapientes ergo id est diuinarum et humanarum rerum scientes esse non possunt. recte igitur a Socrate atque Academicis scientia sublata est.

opinatio quoque non congruit sapienti: id enim [*](INSTITUTIONES 4—9] cf. III16, 7 s. 10 s.] III 3, 1. 11- 13 (philosophomm principes)] III 4, 2. 13 s.] III 3, 7; 4, 1. 14-16] III 13, 9 s. 17-28] cf. III 3, 15 s. 28-701, 4] III 4, 1 s. (-sublata est) 11 s. 28 s. id-ignorat] III 3, 8. ) [*](AUCTORES 14 s. Cicero] cf. ad Inst. III 13, 10. ) [*](TJ 5 uiuunt Heum quo eriiditus Brit. pag. 417, quod T 8 omni Pf, omnia T 9 rld\' T 10 filosofiam T 11 filosofia T 12 adquin T h filosofiae T filosoforum T 13 socrates sic T oponationem T 23 se add. Da 24 his T 27 adque T )

701
quisque opinatur quod ignorat. opinari autem scire te quod ignores, temeritas ae stultitia est. recte igitur opinatio a Zenone sublata est. si ergo scientia in homine nulla est et opinatio esse non debet, philosophia radicitus amputatur.

Huc accedit quod non est uniformis, sed diuisa in sectas et in multas discrepantesque sententias dissipata statum non habet. cum enim singulae alias omnes inpugnent et adfligant nec sit aliqua ex iis quae non indicio ceterarum stultitiae condemnetur, utique discordantibus membris corpus omne philosophiae ad interitum deducitur.

hinc Academia postmodum nata est. nam cum uiderent eius sectae principes omnem philosophiam philosophis inuicem oppugnantibus esse subuersam, susceperunt aduersus omnes bellum, ut omnia omnium dissoluerent, nihil ipsi adserentes nisi unum, nihil sciri posse.

ita sublata scientia philosophiam ueterem subruerunt. sed ne ipsi quidem philosophorum nomen retinuerunt qui ignorantiam fatebantur, quia nescire omnia non modo philosophi, sed ne hominis quidem sit.

ita (fit ut) philosophi quia nihil munimenti habent, mutuis se uulneribus extinguant et ipsa tota philosophia suis se armis consumat ac finiat.

at enim sola physice labat. quid? illa moralis num aliqua firmitate subnixa est? uideamus an philosophi in hac saltem parte consentiant, quae ad uitae statum pertinet.

Quod sit in uita summum bonum quaeri necesse est, ut ad illut uita omnis et actiones nostrae deligantur. cum de hominis summo bono quaeritur, tale constitui debet, primum ut id ad hominem solum pertineat, deinde ut animi [*](INSTITUTIONES 5-10. 18-20] III 4, 3 s. 9 s. 10-18] III 4, 11—5, 8. 20 s. at—labat] III 6, 5 s. 21-23] III 7, 1-5. 24 s.] III 7, 6. 24-702, 1] III 9, 1. 26 s.] III 8, 3. ) [*](TJ 4 filosofia T 7 singule T 9 utiquae T 10 filosofiae T academia (c in ras. ex d) T 12 filosofiam T filosofis T (se) inuicem Da, sed cf. Inst. III 4,9 13 susceperunt Pf, subreperunt T 15 filosofiam T 16 filosoforum T 17 filosofi T, item 18 18 fit ut addidi, Buen necesse est post extinguant add. 19 extinguunt .. consumit ac finit eruditus Brit. pag. 417; cf. lnst. 111 4, 10 19 munimenti Pf, monimenti T 20 filosofia T at] ad T 21 fysice T 22 filosofi T 26 queritur T )

702
sit proprium, postremo ut uirtute quaeratur.

uideamus ergo an summum bonum quod philosophi determinant tale sit, ut nec mutum animal nec corpus attingat nec possit sine uirtute conquiri.

Aristippus Cyrenaicae sectae conditor, qui summum bonum esse censuit corporis uoluptatem, de numero philosophorum deque coetu hominum propellendus est, quia se pecudi conparauit.

Hieronymi summum bonum est nihil dolere, Diodori, dolere desinere. sed (et) ceterae animantes dolorem fugiunt et cum non dolent aut dolere desinunt, gaudent quid igitur homini dabitur eximium, si bonum eius summum commune cum beluis iudicatur?