Epitome Divinarum Institutionum

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part I. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1890.

et eidem Saturno Carthaginienses non modo infantes prosecahant, sed uicti a Siculis ut piaculum soluerent ducentos nobilium filios immolauerunt.

nec illa his humaniora sunt quae fiunt etiamnunc Matri Magnae atque Bellonae, in quibus antistites non alieno sanguine, sed suo litant, cum amputatis genitalibus a uiris migrant nec ad feminas transeunt aut sectis umeris detestabiles aras proprio cruore respergunt.

sed haec crudelia: ueniamus ad mitia. Isidis sacra nihil aliut ostendunt nisi quemadmodum filium paruum qui dicitur Osiris perdiderit et inuenerit.

nam primo sacerdotes ac ministri derasis omnibus membris tunsisque pectoribus plangunt dolent quaerunt adrectum matris imitantes, postmodum puer per Cynocephalum inuenitur. sic luctuosa sacra laetitia terminantur.

his etiam Cereris simile mysterium est, in quo facibus accensis per noctem Proserpina inquiritur et ea inuenta ritus omnis gratulatione. ac taedarum iactatione finitur.

Lampsaceni asellum Priapo mactant. ea enim uisa est aptior uictima, quae ipsi cui mactatur magnitudine uirilis obsceni posset aequari.

Lindos est oppidum Rhodi, ubi Herculis sacra maledictis celebrantur. Hercules enim cum boues aratori abstulisset atque immolasset, ille iniuriam suam conuiciis ultus est eoque ipso sacerdote postmodum constituto sanctum est, ut isdem maledictis et ipse et alii postea sacerdotes sacra celebrarent.

Cretici autem Iouis mysterium est quomodo infans aut subtractus sit patri aut [*](INSTITUTIONES 1-4] I 21, 9. 13. 4-8] I 21, 16 s. 8- 14] I 21, 19-22. 14-17] I 21, 24. 17-19] I 21, 25-28. 19- 24] 121,31-36. 24-690, 2] I 21, 38. ) [*]( praedae secundum responsum Apollini consecrata uel memoria simillimae illius narrationis (cf. Macrob. § 34 s.), qua immolatio hominum eodem modo quo in sexagenariis illis (cf. Inst-it.) perhibetur fuctum esse, ex responso Apollinis ambiguo et obserwita et abolita esse traditur. ) [*](T] 1 ponte] exciditne nomen? cf. Instit. 121, 6 5 adque T bellone T 6 amputatis Pf, iamputatis T 7 sectis Pf, secutis T 13 cynocefalum T t 15 cereris (corr. m. 2) T 17 lamsaceni T 19 posset (p in ras. ex b ?) T, equari T 20 Rhodi Pf, rhodii T 21 adque T 23 constitufo T 25 misterium T ) [*]( XVIllI. Lact. 1. ) [*]( 44 )

690
educatus. Capella praesto est, cuius uberibus puerum Amalthea nutriuit.

idem etiam Matris Deum sacra demonstrant. nam quia tum Corybantes galearum tinnitibus et scutorum pulsibus uagitum pueri texerant, nunc imago rei refertur in sacris, sed pro galeis cymbala, pro scutis tympana feriuntur, ne puerum uagientem Saturnus exaudiat.

Haec sunt mysteria deorum. nunc etiam originem religionum requiramus, ut et a quibus et per quae tempora institutae fuerint eruamus.

Didymus in iis libris qui inscribuntur È;Yji\'\'Įaewç -tvBaptxTj; Melissea fuisse tradit Cretensium regem, cuius filiae fuerint Amalthea et Melissa, quae Iouem nutrierint caprino lacte ac melle.

hunc nouos ritus ac pompas sacrorum introduxisse et primum diis sacrificasse, id est Vestae, quae dicitur Tellus, — unde poetae: primamque deorum Tellurem — et postmodum Deum Matri.

Euhemerus autem in Sacra Historia ipsum Iouem dicit, postquam imperium ceperit, sibi multis in locis fana posuisse. nam circuiens orbem ut quemque in locum uenerat, principes populorum amicitia sibi et hospitii iure sociabat. cuius rei ut posset memoria seruari, fanum sibi creari iubebat atque ab hospitibus suis annua festa celebrari. sic per omnes terras cultum sui nominis seminauit.

quando autem isti fuerint facile colligi potest. scribit enim Thallus in historia sua Belum regem Assyriorum, quem Babylonii colunt quique Saturni [*](INSTITUTIONES 2 - 6] I 21. 39 s. 7-9] I 22, 18. 9—14] I 22, 19. 15] locus Vergilii non est in Instit. 15-23] I 22, 20—24. 23-691, 5] I 23, 1 s. 4 (ab ab excidio). 5. ) [*](AUCTORES 9] pag. 220 Schmidt. 15] Verg. Aen. VII 136 s. 16] cf. frg. XI. 24] cf. ad lust. I 23, 2. ) [*](T] 1 presto T 5 sacris Pf, sacriis T tympana ex cymbala Holdero manu 1, Studemundo m. 2 in T correctum uidetur feriuntur Do. feruntur T 10 t!HTHC£UC niN WIMKHO, T mellissea T cretensium (r in ras. vel ex alialitt. m. 2 ?) T 11 Melissa Pf, fellisa T 12 que T 13 ponpas T 14 di\'i\'s T2 que T 17 storia T coeperit T 21 iuuebat T adque T 22 numinis uir doctus ap. Cleric. XI195 24 ttblallus T bellum T )

691
fuerit aequalis et amicus, antiquiorem fuisse Troico bello annis CCCXXII, et sunt ab Ilio capto anni MCCCCLXX.

unde apparet non amplius quam MDCCC esse annos, ex quo nouis deorum cultibus institutis humanum genus inciderit in errorem.