De Opificio Dei

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part II, Fasc 1. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1897.

similitudines autem in corporibus filiorum sic fieri putant: cum semina inter se permixta coalescunt, si uirile superauerit. patri similem prouenire seu marem seu feminam. [*](AVCTOBES 5 AristotelesJ de gen. animo IV 3. EXPILATORES 1-3] Isidor. orig. XI 1, 135. 10-15] Isidor orig. XI 1. 143. § 8 ss.] cf. Isidor. orig. XI 1. 145. ) [*](BF (-13) PV] 1 no<n>, F <item>i F in om. P 2 ..se (es er.) V s<edi>; uidit F diuers<um, | F 3 circu\'mpli \'cantur F cornu\'a [ F 4 dexteram] BFPV, dextram edd., sed cf. ad p. 43, 13 retorquetur (ur ras. ex or) B, prae<???,\'> (2 uel 3 litt. perierunt) Iretur F dn/i F 5 \\et\'l F arbit ran/itur F, arbitrarn""tur P 6 aiunt] FV, aiunt enim B. et aiunt P ma ribus>| F 7 eti- am, | F Linde.. P* m.ra"|tribus F 8 e<arum>/ F sanguine B purg. atum -i F 9 <m\'>i,xtum)I F, LmixtuJID P 10 sill1<u1>1 F cumaculata F e\\t pris jmum F 11 quidem om. F effin<gi>] F, effingi (pr. f e.c t m. 2 ?) P et om. B 12 om<ni>s-:et>: F o\\pus>| F quadragensimo BPl (n exp. P2) V" (n er.) 13 con (sum>lmari F e*x (t ? er.) F abortationib <us:, (sic) vhaec - ; hic desinit fol. 211 F sunt codd. rec. edd. 14 primum V 15 depr,ehendimus (11 er.) P po«»«ssl (tui ? er.) V 16 fi.Cjtio P2, finctio Y similitudinis Bp-c. corr. Pi! 18 an coalescant ? 19 patri (ri in 3 uel 4 litt. er. m 2 ?) P proueniri Bl, corr. B2 )

45
muliebre praeualuerit, progeniem cuiusque sexus ad imaginem respondere maternam.

id autem praeualet e duobus, quod fuerit uberius; alterum enim quodammodo amplectitur et includit: hinc plerumque fieri ut unius tantum liniamenta praetendat.

si uero aequa fuerit ex pari semente permixtio. figuras quoque misceri. ut suboles illa communis aut neutrum referre uideatur, quia totum ex altero non habet. aut utrumque, quia partem de singulis mutuata est.

nam in corporibus animalium uidemus aut confundi parentum colores ac fieri tertium neutri generantium simile aut utriusque sic exprimi, ut discoloribus membris per omne corpus concors mixtura uarietur.

dispares quoque naturae hocmodo fieri putantur: cum forte in laeuam uteri partem masculinae stirpis semen inciderit, marem quidem gigni opinatio est, sed quia sit in feminina parte conceptus. aliquid in se habere femineum supra quam decus uirile patiatur, uel formam insignem uel nimium candorem uel corporis leuitatem uel artus delicatos uel staturam breuem uel uocem gracilem uel animum inbecillum uel ex his plura.

item si partem in dexteram semen feminini generis influxerit! feminam quidem procreari, sed quoniam in masculina parte concepta sit, habere in se aliquid uirilitatis ultra quam sexus ratio permittat. aut ualida membra aut inmoderatam longitudinem aut fuscum colorem aut [*](BPVJ 1 muliebniri (m esrp. m. 2) sexus (x in er. c ? m. 3) B sexum P, sec sua V 4 includet B (5 pa.ri (t ? er.) V semin*e (a tr.) B 7 subolis B rh"\'aut B2 8 quira\' V 10 in parcntum B. parentium P 11 coloris Bl, corr. B3 ac] PV, aut B similem B 13 discors B disparis P 16 opinatio] PV, manifestum B feminea V 17 feminteflj Pl 19 l*euitatem (a er.) B 21 inbeccillum B. rinfbecillum P2 post plura s. l. K (i.e. Kapitulum, cf. part. I ad p. . 750. 22) Bl si" partem-influxerit in marg. Slip. add. p2 partem in dexteram] P (i. e. P2) V, in partem rtexteram B; dextram edd., sed cf. ad p. 43, 13 23 quidem om. P in masculinam partem B )

46
hispidam faciem aut uultum indecorum aut uocem robustam aut animum audacem aut ex his plura.

si uero masculinum in dexteram, femininum in sinistram peruenerit, utrosque fetus recte prouenire, ut et feminis per omnia naturae suae decus constet et maribus tam mente quam corpore robur uirile seruetur.

illud uero ipsum quam mirabile institutum dei, quod ad conseruationem generum singulorum duos sexus maris ac feminae machinatus est, quibus inter se per uoluptatis inlecebram copulatis subsiciua suboles pararetur, ne genus omne uiuentium condicio mortalitatis extingueret.

sed plus roboris maribus attributum est, quo facilius ad patientiam iugi maritalis feminae cogerentur. uir itaque nuncupatus est, quod maior in eo uis est quam in femina, et hinc uirtus nomen accepit: