De Ira Dei

Lactantius

Lactantius. L. Caeli Firmiani Lactanti Opera omnia, Part II, Fasc 1. Brandt, Samuel, editor; Laubmann, Georg, editor. Vienna: Gerold, 1897.

sed si nihil curat, nihil prouidet, amisit omnem diuinitatem. qui ergo totam uim, totam substantiam deo tollit, quid aliud dicit nisi deum omnino non esse?

denique Marcus Tullius a Posidonio dictum refert id Epicurum sensisse, nullos deos esse, sed ea quae de dis [*](AVCTORES 1—9] Epicuri frg. Usener (p. 243, 33); cf. Cic. de nat. deor. I 17, 45. 22—73, 2] Cic. de nat. deor. 144.123. cf. I 30, 85. ) [*](BPJ 1 scola B 2 ee ( ̃et alt. e in 2 uel 3 litt. er. m. 2) P nec B 3 ac nocere om. P 4 adimit Bl, corr. B3 ei om. B etiam.. (ei ? er.) B 5 rsi\' P2 7 uirtutes Bl, corr. B3 et (t part. in ras. tn. 2, fuerat est) incorruptus est P 10 proprium (opri in 3 litt. er. m. 3) B iubentis ex uiuentis (sic) B2 11 dei om. P habet uoluntatem nullum om. P1, haberet (sic) uoluntatem nullum in marg. add. P2 13 dei signari Bl, deo rad",signari B1 14 quam cura uiuentium om. B, 8.I. et add. B2 15 inaiime B subtecta Bac. corr. m. 1 uel 2 17 est om. P 19 rsi\' P2 curat nihil om. P prouidej: amJisit P2 22 a. (d er.) B posidonium Bl, corr. B3 23 esse sed] P, essed B eas B rde"1 P2 diis P )

73
locutus sit depellendae inuidiae causa dixisse: itaque uerbis illum deos relinquere, re autem ipsa tollere, quibus nullum motum, nullum tribuit officium.

quod si ita est, quid eo fallacius? quod a sapienti et graui uiro esse debet alienum. hic uero si aliud sensit et aliud locutus est, quid aliud appellandus est quam deceptor bilinguis malus et propterea stultus?

sed non erat tam uersutus Epicurus, ut fallendi studio ista loqueretur, cum haec etiam scriptis ad aeternam memoriam consignaret, sed ignorantia ueritatis errauit. inductus enim a principio ueri similitudine unius sententiae, necessario in ea quae sequebantur incurrit.

prima autem sententia fuit iram in deum non conuenire. quod cum illi uerum et inexpugnabile uideretur, non poterat consequentia resecare, quia uno adfectu amputato etiam ceteros adfectus adimere deo necessitas ipsa cogebat.