De Mortibus Persecutorum

deinde interiecto aliquanto tempore in Bithyniam uenit hiematum eodemque tum Maximianus [*](LOCI AVCTOBYM EXPILATORVM SIMILES c. 10,2 ss.1 Lact. Ind. IV 27, 3 ea.; cf. Brandt, Entstehungsverhältnisse p. 117 et Jahrb. f. class. Philol. 1893 p. 129; Belser, Theol. Quartalschr. 1892 p. 277; Crivellucci, Studi storici 1893 p. 45. ) [*]( 6 pro] prae Tollius, idem Bentleius ascrips. 8 earum C, quod propter errorem Baluzii aliorumque eorum scribentium monendum est quidam (a e s ex e) C 12 spiu C 13 identid§ (dè ex b;) C 14 Tages Cuperus suspitione C 15 qd (q ex d) C 16 furens Bal, furoris C; furiosas alter anonymus p. 70 18 sij qui anonymus p. 42 detrectassent ed. Oxon. 1680, detractassent C; cf. c. 9, 8 19 literis C 20 ut Bal, et C, quod placet Halmio p. 162 ac tenue C 22 interiecto Bal, interdicto C 23 bethaniam C, corr. Bal himatu C, corr. Bal )

Erat mater eius deorum montium cultrix. quae cum esset mulier admodum superstitiosa, dapibus sacrificabat paene cotidie ac uicanis suis epulas exhibebat. Christiani abstinebant, et illa cum gentibus epulante ieiuniis hi et orationibus insistebant.

hinc concepit odium aduersus eos ac filium suum non minus superstitiosum querelis muliebribus ad tollendos homines incitauit.

ergo habito inter se per totam hiemem consilio cum nemo admitteretur et omnes de summo statu rei publicae tractari arbitrarentur, diu senex furori eius repugnauit - ostendens quam perniciosum esset inquietari orbem terrae, fundi sanguinem multorum; illos libenter mori solere; satis esse si palatinos tantum ac milites ab ea religione prohiberet. nec tamen deflectere potuit praecipitis hominis insaniam.

Jplacuit ergo amicorum sententiam experiri.

nam erat huius malitiae: cum bonum quid facere decreuisset, sine consilio faciebat, ut ipse laudaretur, cum autem malum, quoniam id reprehendendum sciebat, in consilium multos aduocabat, ut aliorum culpae adscriberetur quicquid ipse deliquerat.

admissi ergo iudices pauci et pauci militares, ut dignitate antecedebant, interrogabantur. quidam proprio aduersus Christianos odio inimicos deorum et hostes religionum publicarum tollendos [*](LOCI AVCTORVM EXPILATORVM SIMILES 23 proprio-odio; 186, 2 uel timentes—uolentes] Lact. Inst. V 11, 10. ) [*]( 2 quia Frihsche 4 deae Graeuius gentium Bentleiua quaesuperstitioBa Graeuius, mulier admodum supersticiosa. Quae cum esset C; ad quae cum esset Tollius \'excidit nomen urbis, forte an ea Nicomedia fuerif 5 poene C 6 uicanis Tollius, uicariis C epulas ed. Oxon. 1680, item Bentleius, epulis C; aliae de hoc loco coniecturae ap. n Bauldrium 11 statu. C 12 pblice ex plice C 15 esset C, corr. Bal 17 nam Bal, no C 21 asscriberetur C 23 proprio aduersus Christianos odio Bal (cf. Lact. Inst. V 11, 10 suo proprio aduersus iustos odio et Proleg. adn. 6), proprium aduersus Chriatianos odium C, ad quod Halmio fort. gerentes supplendum uid. ) [*]( XXVII. Laet. 8, fasc. 2. ) [*]( 13 )

nec sic quidem flexus est imperator, ut accommodaret assensum, sed deos potissimum consulere statuit misitque aruspicem ad Apollinem Milesium. respondit ille ut diuinae religionis inimicus.

traductus est itaque a proposito et quoniam nec amicis nec Caesari nec Apollini poterat reluctari, hanc moderationem tenere conatus est, ut eam rem sine sanguine transigi iuberet, cum Caesar uiuos cremari uellet qui sacrificio repugnassent.

Inquiritur peragendae rei dies aptus et felix ac potissimum Terminalia deliguntur, quae sunt a. d. septimum Kalendas Martias, ut quasi terminus imponeretur huic religioni. ille dies primus leti primusque malorum causa fuit: quae et ipsis et orbi terrarum acciderunt.

qui dies cum illuxisset agentibus consulatum senibus ambobus octauum et septimum, repente adhuc dubia luce ad ecclesiam praefectus cum ducibus et tribunis et rationalibus uenit et reuulsis foribus simulacrum dei quaeritur: scripturae repertae incenduntur, datur omnibus praeda, rapitur, trepidatur, discurritur.

ipsi uero in speculis — in alto enim constituta ecclesia ex palatio uidebatur — diu inter se concertabant, utrum ignem potius supponi oporteret.