Epistulae

lamina aurea rutilat in fronte; nihil enim nobis prode est omnium rerum eruditio, nisi dei scientia coronemur. lineis induimur, ornamur hyacinthinis, sacrato balteo cingimur, dantur nobis opera, rationale in pectore ponitur: accipimus ueritatem, profert sermo doctrinam; inperfecta sunt uniuersa, nisi tam decoro currui dignus quaeratur auriga et super creaturas creator insistens regat ipse, quae condidit.

quod olim in lamina monstrabatur, nunc in signo ostenditur crucis. auro legis sanguis euangelii pretiosior est. tunc signum iuxta Ezechiel gementibus figebatur in fronte, nunc portantes crucem dicimus: signatum est super nos lumen uultus tui, domine. bis in Exodo legimus praecipiente domino et Moyse iussa faciente octo uestium [*](2 cf. Epiphanii opera ed. G. Diudorf IV 1, p. 141 sqq. 15 cf. Ezecb. 9, 4 16 Ps. 4, 7 17 cf. Ex. c. 28 et 39 ) [*]( 1 comparentur B; add. longi temporis erit alioquin (-qui HR) KHRl/J, add. plenius quaesita demonstrare (demostrare ex demurare m2D demonstrarem s) sufficiat (-iet 77) quod IIDS, add. longi temporis erit plenius quaesita demonstrare (haec del. m2, pro quibus in mg. scr. plenius demonstrarem m2) sed suffitiat (ex -tiet) quod B alt. et s. I. m2K, om. B 2 papas HR epyph. D epif. JI0 ephiph. HR ephyf. K 4 excipientes K 6 lammina HRD rutillat K rutilant R 7 nobis Φ prode est K,Ba.r. prodest cet. 8 coronetur Ka.c.mS induimur et B ornemur 77; add. fulgoribus s. l. m2B hyacinc(c exp.K)th(t K). KR iaci(y D)nth. D<P iacinct. ILB 9 sacro S baldio s datur Ka.c.m2 opere s; add. in superhumerali (ex -le ni2) B 11 tam decoro ex tandem choro m2K dignis s. l. m2K quaerat II 12 creator] creatoris H 13 lammina HRD nunc om. B 14 auri s 15 hezechiel s hiezechihel H hiczechiel (sic) R hezechielem 77 ezechielis uocem D,B (s uocein add. m2) 16 frontes B dicemus Ila.r.D 17 exhodo HRØ 18 mose HR gen. uestimentorum Φ. )

de ceteris uirtutibus, uerbi gratia-sapientia, fortitudine, iustitia, humilitate, mansuetudine, liberalitate, possunt et alii iudicare: pudicitiam sola nouit conscientia et humani oculi huius rei certi iudices esse non possunt absque his, qui passim in morem brutorum animalium libidini expositi sunt. unde et apostolus: de uirginibus, inquit, praeceptum domini non habeo, quasi Moyses loquatur: \'feminalibus ego non uestio nec inpono alicui necessitatem; qui uult sacerdos esse, ipse se uestiat\'.

o quantae uirgines et quantorUm sperata pudicitia in die iudicii dehonestabitur, quantorum infamata pudicitia a deo iudice coronabitur! igitur ipsi adsumamus feminalia, ipsi nostra uerecunda operiamus, non quaeramus alienos oculos. ita tegantur genitalia, ut nullorum oculis pateant, ne, quando intramus sancta sanctorum, si qua apparuerit turpitudo, morte moriamur..

Iam sermo finitur et ad superiora retrahor. tanta debet esse scientia et eruditio pontificis dei, ut et egressus eius et [*]( 1 cf. Leu. 8, 7-9 12 I Cor. 7, 25 . ) [*]( 2 quomodo ex modo K moses HR 3 hac (h in ras.) K ac B haec s 4 et s. 1. B et ad IIRfi uerenda S 5 ipse 0 ipsa Ba.e.m.2 digna] dignantur (ntur eras.) B 6 conscientia B et] ac D, om. S feminum <P dei indicio B 7 sapientiam fortitudinem K 8 institiam K; add. temperantia S humilitatem mansuetudinem liberalitatem K et s. l. m2B 9 pudicitia K solam S conscientiam K 10 certi s. 1. K II in eras. 77 more 77 sunt exp. S exposite (-e D) Ila.r.D 12 et om. s 13 moses HR 15 se om. RDB quantae] quanta R 16 iudicii diem s qaantarum s 17 a s. l. K ipsi ig. S asum. H assum. R 18 ipsa s nerenda tJ> operamus <P 19 alt. oculi <P 20 intrauerimus B; add. in HRllDB 22 trahor IID 23 dei (8. l. mS) pont. K alt. et KR, om. cet. gressus R eius] add. atque regressus incessus B )

haec ad unam lucubratiunculam, cum iam funis solueretur e litore et nautae crebrius inclamarent, propero sermone dictaui, quae memoria tenere poteram et quae diuturna in rationali pectoris mei lectione congesseram, satis intellegens magis me loquendi impetu quam iudicio scribentis fluere et more torrentis turbidum proferre sermonem.

fertur in indice Septimi Tertulliani liber de Aaron uestibus, qui interim usque ad hanc diem a me non est repertus. si a uobis propter celebritatem urbis fuerit inuentus, quaeso, ne meam stillam illius flumini conparetis. non enim magnorum uirorum ingeniis, sed meis sum uiribus aestimandus. [*]( 1 uninersa eius B ueritate K0 2 totam (ut uidetur) Kp.c.m2 ambitu But] et s agitur (ur exp.) B 3 tintin. KHØ tintinn. cet. 4 diuersi s et expo B pluribusque (que s. l. B) llDB sancta] sanctam (s. l. m2) ecclesiam K 5 antistitis in ras. m2B antestitis Ka.c.m2HRΦ 6 e] a DB 7 quem (m exp.) B memoriae {-e B) IID,Ba.c.m2 8 retinere K rationabili Φ mei] me H lectionem HR lectioni JID 9 concesseram IID loquentis Bp.c.m2 11 Septimii S tertuliani DΦ 12 aaro (n s. l. m2) II interito Φ usque (ex que) ad hanc usque (ems.) K 13 uerbis ex urbis m2K 14 nem HR flumini (s s. I.) K fulmini s 16 extimandus B; add. -eiplicit ad fabiolam KDØ explicit ad fabiolam de cibis et uestibus sacerdotalibus HR explicit epistola ad fabiolam de ueste sacerdotali II )

Scio me, Principia, in Christo filia, a plerisque reprehendi, quod interdum scribam ad mulieres et fragiliorem sexum maribus praeferam. et idcirco debeo primum obtrectatoribus meis respondere et sic uenire ad disputatiunculam, quam rogasti. si uiri de scripturis quaererent, mulieribus non loquerer. si Barach ire uoluisset ad proelium, Debbora de uictis hostibus non triumphasset.

Hieremias carcere cluditur et, quia periturus Israhel uirum non receperat prophetantem, Holda eis mulier suscitatur. sacerdotes et pharisaei crucifigunt filium dei et Maria Magdalene plorat ad crucem, unguenta parat, quaerit in tumulo, hortulanum interrogat, dominum recognoscit, pergit ad apostolos, repertum nuntiat. illi dubitant, ista confidit, uere πυργίτις, uere turris candoris et Libani, quae prospicit [*]( 8 cf. Iudd. c. 4 et 5 9 cf. Hier. 36, 26 10 cf. IV Reg. 22, 14 11 cf. Matth. c. 27 etc. 12 cf. Matth. 27, 56 etc. cf. Marc. 16, 1 13 cf, Matth. 28, 1 etc. cf. Ioh. 20, 15. 16. 18. 24—29 15 cf. Cant. 7,4 ) [*](L = Coloniensis 35 s. IX. ) [*](W = Parisinus lat. 1868 s. IX. ) [*](X = Parisinus lat. 9532 s. IX. ) [*](d = Casanatensis 641 (olim B. IV. 18) s. IX (continet p. 625t 5 hic-9 natus est; p. 684, 9 narrant-u legitur). ) [*](M = Coloniensis 60 s. IX—X. ) [*](B = Berolinensis lat. 18 s. XII. ) [*]( 2 ad principiam uirginem LB ad ptincipiam njrginem explanatio XLIIII (XLIII X) psalmi (salmi ex salmo X) WXM eiusdem d: Hieronymi nomen exhibent tituli in LB,d (eiusdem) 5 obtractat. Wa.c.m2M 6 ad] a X 7 uiri] uere L 8 barac X ad proel. uol. S praelium LB 9 hyerim. W ierem. B clauditur Wp.c.m2B 10 reciperat L,Wa.c.m2 -eret B olda eis W chaldeis L heldois ex hedois B 11 phar.] iudei B crucifizerunt M 12 magdalenae W ) [*]( -na Bp.c.m2 ungenta L parat om. W 13 hortul. L,Mp.c. hortol. cet. pergit ad om. B 14 apostolis B 15 pr. uere om. W TlYPriTIC (in mg. ni2 ardens) X IIYPTITIC (in mg. m2 pirgitis) M HYPriC W PINTYIC B ποϱγίτης S, om. L )

defecerant Sanae muliebria et ideo Abraham ei subicitur et dicitur ad eum: omnia, quae dicit tibi Sarra, audi uocem eius. illi defecerant muliebria, tu numquam habuisti: seXTIS deuoratur a uirgine, Christum portat in corpore, iam possidet, quod futura est. Rebecca pergit ad interrogandum deum et eius responsione condigna audit oraculum: duae gentes in utero tuo, et duo populi de uentre tuo diuidentur. illa duos generat dissidentes, tu\' unum cotidie concipis, parturis, generas, unione fecundum, maiestate multiplicem, trinitate concordem.