Epistulae

Dicat aliquis: (et audes nuptiis detrahere, quae a domino benedictae sunt?\' non est detrahere nuptiis, cum illis uirginitas antefertur. nemo malum bono conparat. glorientur et nuptae, cum a uirginibus sunt secundae. crescite, ait, et multiplicamini et replete terram. crescat et multiplicetur ille, qui inpleturus est terram: tuum agmen in caelis est.

crescite et multiplicamini. hoc expletur edictum post paradisum et nuditatem et ficus folia auspicantia pruriginem nuptiarum. nubat et nubatur ille, qui in sudore faciei comedit panem suum, cui terra tribulos generat et spinas, cuius herba sentibus suffocatur: meum semen centena fruge fecundum est. non omnes capiunt uerbum dei, sed hi, quibus datum est. alium eunuchum necessitas faciat, me uoluntas.

tempus amplexandi et tempus abstinendi manus a conplexu; tempus mittendi lapides et tempus colligendi. postquam de duritia nationum generati sunt filii Abraham, coeperunt sancti lapides uolui super terram. pertranseunt quippe mundi istius . turbines et in curru dei rotarum celeritate uoluuntur. consuant tunicas, qui inconsutam [*]( 3 cf. Gen. 1, 28 6. 9 Gen. 1, 28 10 cf. Gen. 8, 7 11 cf. Gen. 3, 17-19 13 cf. Matth. 13, 8 etc. 14 *Matth. 19, 11 16 *Eccle. 3, 5 19 cf. Zach. 9, 16 21 cf. Ioh. 19, 23 ) [*](1 nuptae k suae t et] nam k uirginitatis B 3 dicit Bp.c.mS dicet s et] an (in ras. m2) B deo HZDB 4 sunt ben. t illi t 5 nemo] ne H,Z (corr.) 6 nuptiae H,B (corr.) a] ad (corr.) D, om. ØB sint ZDkt ait om. H 9 est ait B, om. H edicto s dictum H 10 prurigine D 11 faciei] uultas B 12 comedet KS\'1\'B cui] cuius SDB et spin. gen. SDB germinat k 13 et cuius SDVB herbae kp.c.m2 dentibus K, Ψa.c.m2 suffocantur k, add. et t centenario SD.Ba.c. centenaria Bp.c.S 14 hii H,kp.c.mit his KDB hi. S is t 15 faciet s fecit H facit Skt facit faciat B 16 uol. sicut scriptum est k 17 manus om. S a om. H conplexibus SDB conplexu et k tempus mittendi-21 uoluuntur secludenda censet Engelbrecht 18 sunt om. H 19 abrahae SDB et sancti s 20 ist. mundi k ipsius H et om. t cursu H 21 uoluantur SD tunicam B quae K insutam s consutam H )

Eua in paradiso uirgo fuit; post pellicias tunicas initium nuptiarum. tua regio paradisus. serua, quod nata es, et dic: reuertere, anima mea, in requiem tuam. et ut scias uirginitatem esse naturae, nuptias post delictum: uirgo nascitur caro de nuptiis in fructu reddens, quod in radice perdiderat. exi uirga de radice Iesse et flos de radice ascendet.

uirga mater est domini, simplex, pura, sinceris nullo extrinsecus germine cohaerente et ad similitudinem dei unione fecunda. uirgae flos Christus est dicens: ego flos campi et lilium conuallium. qui et in alio loco lapis praedicatur abscisus de monte sine manibus significante prophetia uirginem nasciturum esse de uirgine. manus quippe accipiuntur pro opere nuptiarum, ut ibi: sinistra eius sub capite meo et dextera eius amplexabitur me.

in huius sensus congruit uoluntatem etiam illud, quod animalia, quae a Noe bina in arcam inducuntur, inmunda sunt — inpar numerus [*]( 3 cf. Gen. 3, 21 4 *Ps. 114, 7 7 *Esai. 11, 1 11 Cant. 2, 1. 12 cf. Dan. 2, 34 15 *Cant. 2, 6 17 cf. Gen. 7, 2 ) [*]( 1 desuper st uagitum I (corr.), D infantium k instantum H 2 lugentes ZDkB lugentium Ka.c.s quo k,Ba.c.m2 3 uirgo] s. l. m2 2, om. s initium sumpsit DB sumpsit (s. l.) init. I 4 paradi(y)sus (us ex um Dm2) est 2DTB si seruas (conseruas k) kB quod] corr. ad quod m2 D est H dic cum propheta k 5 et] s. l. m2 B, om. 2 ut om. t 6 naturae om. k 7 pr. in] om. s et in \'F redditur H exiit ΗΦΨ 8 alt. rad.] radice eius I (eius s. I.), YtB ascendit ΗΦ, Ψp.c.m2 9 uirgo Øk sincera DB,tp.c.; cf. Neue, Formenlehre II3 166 sq. 10 et] si II domini 2DB, om. H 11 est dicens om. H 12 in om. s praed. absc.] praecisus t 13 abscusus H abscissus g significantem D propheta IØt propheta D uirgineum uel uirginem <eum> coni. Engelbrecht 14 nasc. esse] nasci (s. l.) habere s uirginem Ht 15 ut om. H ubi H,Ø (corr.) alibi k 16 dextra D illius k amplexauit met H cuius k sensu K sensum H 17 congruet H uoluntate tp.c. uoluptatem I (corr.), B etiam] et Bp.r. quod] s. l. 2, om. t a noe quae K a om. IDtB noe (quae add. K) bina in arcam (arca K) KY.\' noe in aream (arca ll) bina HØkt in arcam (arca D) noe bina 2DB 18 inpar enim S )

Laudo nuptias, laudo coniugium, sed quia mihi uirgines generant: lego de spinis rosas, de terra aurum, de conca margaritum. numquid, qui arat, tota die arabit? nonne et laboris sui fruge laetabitur? plus honorantur nuptiae, quando, quod de illis nascitur, plus amatur. quid inuides, mater, filiae? tuo lacte nutrita est, tuis educta uisceribus in tuo adoleuit sinu, tu illam sedula pietate seruasti: indignaris, quod noluit militis uxor esse, sed regis? grande tibi beneficium praestitit: socrus dei esse coepisti.

de uirginibus, inquit apostolus, praeceptum domini non habeo: cur? quia, et ipse ut esset uirgo, non fuit imperii, sed propriae uoluntatis. neque enim audiendi sunt, qui eum uxorem habuisse confingunt, cum de continentia [*]( 1 cf. Ex. 3, 5 et Ios. 5, 16 2 cf. Matth. 10, 10 etc. 4 cf. Matth. 27, 35 etc. 15 I Cor. 7, 25 ) [*]( 1 mundis B quod] et S et om. s hiesus D iesu KHStB hiesu sP 2 discipulos (0 ex u) K sine] in Ba.c.m2 3 honere K,Zt (corr.), D pellium] pedum K euang. KV noui eu. cet. 4 quos K quod et B et S ihm K 5 non om. s habere K (corr.), H habuerint (-rit m2) B habebant 2D poterat] s. I. K, om. Ψ 6 in] eras. H, om. k dominus in s seruis] ex sertus m2 D seruis poterat KV 7 quae 2 quoniam s 8 spinas K,Y (corr.) rosas KØP rosam cet. concauis H concauo B coccauo D coclea (in mg. al cocano) 2 concha S margaretura (n ex a) 2 margaritam DTB 9 tota die] cottidie 2 (tt ex t) 10 plus] sed dicit forsitan matertera (mater tua k) plns kB quando] s. I. B quando uirgo k 11 qui H inuidens t filiae] s. I. add. tue m2 B 12 tuis] om. t tuis est s tuis uirgo P educta B educata ΚΦkΨt,Σ (ex edocta), D (u ex 0) edocata H illam K&Y, add. uirginem cet. 13 et lmnc indign. k uzores se H morem esse t sponsa aut uxor esse B esse uxor S 14 esse om. H 16 dei H cur om. H ut] cum Hesse KØ 17 propria H neque-conf. om. k 18 eum] etiam D uxores habuisse D habere uxorem H )

quare ergo non habet domini de uirginitate praeceptum? quia maioris est mercis, quod non cogitur et offertur, quia, si fuisset uirginitas imperata, nuptiae uidebantur ablatae et durissimum erat contra naturam cogere angelorumque uitam ab hominibus extorquere et id quodam modo damnare, quod conditum est.